Trudno okre�li� jednoznacznie przyczyn� alergicznego nie�ytu nosa. Wnioskuje si� �e mog� mie� na ni� wp�yw czynniki genetyczne jak i �rodowiskowe.
Przyczyn� alergii jest nieprawid�owa reakcja immunologiczna na alergeny, kt�re s� substancjami niewywo�uj�cymi u zdrowego cz�owieka choroby, jednak w organizmie osoby z alergi� prowadz� do problematycznych i uci��liwych objaw�w. W r�nych przypadkach ta nadwra�liwo�� mo�e by� niebezpieczna i doprowadzi� do rozwoju astmy lub wstrz�su anafilaktycznego.
Cz�stymi alergenami s� py�ki traw, drzew, kwiat�w, ple��, leki, pokarmy, a tak�e roztocza. Najcz�stsz� przyczyn� alergicznego nie�ytu nosa jest alergia wziewna.
Objawy alergicznego nie�ytu nosa
Alergiczny nie�yt nosa cz�sto objawia si� w okresie wiosenno-letnim (w Polsce trwaj�cym od maja do lipca), w czasie kwitnienia i pylenia ro�lin. Choroba ta wyst�puje najcz�ciej ca�orocznie, a objawy nasilaj� si� w zale�no�ci od sezonu i pory roku. Poza py�kami ro�lin, najcz�stszymi alergenami s� roztocza kurzu oraz sier�� zwierz�t.
Objawy wyst�puj�ce w tym schorzeniu to najcz�ciej:
- kichanie
- katar alergiczny
- zaczerwienienie oczu
- sw�dzenie w okolicy nosa
- sw�dzenie i zaczerwienienie oczu
- wodnista wydzielina z nosa
- obrz�k b�ony �luzowej prowadz�cy do uczucia zatkania nosa
- napady duszno�ci
- kaszel
- zapalenie spoj�wek
Alergiczny nie�yt nosa mo�emy podzieli� na:
- �agodny
- umiarkowany
- ci�ki - mog� pojawi� si� zaburzenia snu, trudno�ci w codziennym �yciu wynikaj�ce z cz�stych b�l�w g�owy
Aby potwierdzi� schorzenie jakim jest alergiczny nie�yt nosa nale�y przeprowadzi� testy sk�rne z alergenami wziewnymi oraz badanie krwi z oznaczeniem poziomu przeciwcia� klasy IgE w surowicy krwi.
Alergiczny nie�yt nosa mo�na sklasyfikowa� na okresowy - trwaj�cy poni�ej 4 dni lub mniej ni� 4 tygodnie w roku lub przewlek�y - trwaj�cy powy�ej 4 dni i wi�cej ni� 4 tygodnie w roku.
Objawy pojawiaj�ce si� w alergii cz�st� przypominaj� przezi�bienie. Jednak katar wyst�puj�cy podczas przezi�bienia szybko g�stnieje i nabiera bia�ej barwy. Bardzo cz�sto towarzysz� mu gor�czka oraz b�l i zaczerwienienie gard�a.
Alergiczny nie�yt nosa - leczenie
Niestety nie da si� unikn�� nara�enia na alergeny. Leczenie przewlek�ego zapalenia b�ony �luzowej nosa polega na ci�g�ym przyjmowaniu i stosowaniu lek�w najcz�ciej przeciwhistaminowych (doustnych, donosowych oraz dospoj�wkowych) takich jak loratadyna, desloratadyna czy chlorefenamina, kt�re wp�ywaj� na zmniejszenie objaw�w choroby. Przyjmuje si� je w celu z�agodzenia kichania, kataru, sw�dzenia czy nieprzyjemnej wydzieliny z nosa. Niestety nie wp�ywaj� one na zahamowanie lub wyleczenie choroby. Leczenie objawowe kataru siennego ma na celu zmniejszenie lub z�agodzenie dolegliwo�ci, kt�re mu towarzysz�.
W ci�szych przypadkach choroby stosuje si� leki sterydowe, jednak ich dzia�anie ma tak�e skutku uboczne. Najcz�ciej s� one w postaci sprayu lub kropli do nosa.
Najkorzystniejsz� metod� leczenia jest terapia odczulaj�ca, zwana immunoterapi� swoist�, kt�ra polega na zwi�kszaniu odporno�ci organizmu na alergeny, poprzez ich podsk�rne podawanie. Odczulanie jest mo�liwe u os�b, u kt�rych stwierdzono co jest przyczyn� alergii i na jakie alergeny reaguje organizm.
Mimo wielu dost�pnych na rynku lek�w, nie jest mo�liwe ca�kowite wyleczenie kataru siennego, a podstaw� do �agodzenia objaw�w jest unikanie alergen�w. Aby unika� alergicznego nie�ytu nosa, nale�y jak najbardziej ogranicza� kontakt z py�kami ro�lin, sier�ci� zwierz�t lub kurzem. W tym celu powinno si�:
- unika� d�ugotrwa�ego przebywania na �wie�ym powietrzu w sezonie najwi�kszego pylenia
- w okresie pylenia stara� si� nie suszy� prania na zewn�trz aby unika� osadzania si� py�k�w na ubraniach
- bardzo cz�sto sprz�ta� i pra� po�ciel, dywany i koce
- wietrzy� pomieszczenie w nocy
Sposobem na pozbycie si� uczucia zatkanego nosa jest stosowanie lek�w obkurczaj�cych b�on� �luzow� (alfa sympatykomimetyki). Zmniejszaj� one obrz�k nosa i poprawiaj� jego dro�no��. Do takich preparat�w nale�y fenylefryna, nafazolina i pseudoefedryna. Preparaty powinno si� przyjmowa� zgodnie z zaleceniem lekarza.
Leki na alergiczny nie�yt nosa dost�pne w aptece bez recepty
W wi�kszo�ci przypadk�w eliminacja alergenu nie pomaga i cz�sto jest r�wnie� niemo�liwa. Je�eli objawy s� pocz�tkowe i niezbyt uci��liwe mo�na zastosowa� leki dost�pne w aptece bez recepty. Metoda leczenia farmakologicznego powinna by� dobrana indywidualnie do potrzeb pacjenta i zaawansowania choroby. Nale�y r�wnie� wzi�� pod uwag� sezonowo��, wiek chorego, jego tryb �ycia oraz aktywno��.
W�r�d dost�pnych lek�w mo�emy wyr�ni�:
- sterydy donosowe - s� najbardziej popularnymi lekami w leczeniu alergii. Zmniejszaj� wyciek wydzieliny z nosa, kichanie oraz �wi�d nosa. S� one dost�pne najcz�ciej w postaci kropli.
- leki odczulaj�ce i przeciwhistaminowe - s� to najcz�ciej tabletki, kt�re maj� wp�yw na dzia�anie histaminy, zmniejszaj�c obrz�ki i katar a tak�e wp�ywaj� na pojawiaj�ce si� objawy sk�rne
- kromony - krople przeciwalergiczne do nosa lub oczu, stosowane miejscowo.
- leki obkurczaj�ce naczynia b�ony �luzowej - wp�ywaj� na zmniejszenie uczucia zatkania nosa. Nie powinno si� ich jednak przyjmowa� przez d�u�szy czas, poniewa� mog� spowodowa� polekowy nie�yt nosa.
Domowe sposoby na katar sienny
Opr�cz stosowania lek�w warto tak�e wypr�bowa� domowe i naturalne sposoby zmniejszaj�ce dolegliwo�ci zwi�zane z nie�ytem nosa.
Jedn� z metod jest p�ukanie nosa i zatok sol� fizjologiczn�. S�u�� do tego zestawy do p�ukania zatok, dost�pne w aptekach bez recepty.
Bardzo efektywn� metod� jest przeprowadzanie inhalacji. S� skuteczne na katar i zapalenie zatok. Inhalacje wykorzystuj� dzia�anie pary wodnej i olejk�w eterycznych, kt�re nawil�aj� i dzia�aj� �agodz�co na podra�nion� b�on� �luzow� g�rnych dr�g oddechowych. Dodatkowo wp�ywaj� na rozrzedzenie wydzieliny i zmniejszaj� drapanie w gardle. Niekt�re zio�a takie jak kwiat lipy czy rumianek wykazuj� dzia�anie przeciwzapalne i odka�aj�ce.
