Zaparcia, czasem nazywane zaparciem, zatwardzeniem lub obstrukcj�, wst�puj� wtedy, gdy wypr�nienie nast�puje zbyt rzadko. Jak d�ugi okres bez wypr�niania powinien nas zaniepokoi�? Czy warto wypr�bowa� domowe sposoby na zaparcia?
Zaparcia: co to w�a�ciwie jest?
Zatwardzenie to zbyt d�ugie zaleganie tre�ci jelitowej w przewodzie pokarmowym lub te� trudno�ci z wydalaniem stolca z odbytnicy. Im d�u�ej tre�� le�y w jelitach, tym bardziej jest zwarta (poch�ania wod�), a kupa - gdy w ko�cu uda si� j� zrobi� - jest twarda i bobkowata. Zaparcia mog� by� skutkiem przej�ciowych dolegliwo�ci lub nag�ych zmian (podr�), a tak�e powa�nych schorze�. Nie nale�y ich lekcewa�y�.
Zaparcia: objawy
Zaparcia zwykle zauwa�amy od razu, poniewa� to bardzo nieprzyjemna dolegliwo��. Objawiaj� si� nie tylko rzadkimi wypr�nieniami, lecz tak�e b�lem brzucha, wzd�ciami, bekaniem i uczuciem pe�no�ci. Je�li ju� uda nam si� zrobi� kup�, zwykle jest ona twarda i bobkowata, a samo wypr�nianie - bolesne. Osoby cierpi�ce na zaparcia mog� odczuwa� b�le g�owy oraz brak apetytu; istnieje ryzyko wyst�pienia zawrot�w g�owy, gor�czki, krwi i �luzu w kale, a nawet anemii czy utraty wagi.
Zaparcia: ile razy dziennie trzeba robi� kup�?
Niekt�rzy z nas wypr�niaj� si� dwa lub nawet trzy razy na dob�. Nie ma w tym niczego nieprawid�owego. Robienie kupy raz dziennie r�wnie� nie powinno budzi� niepokoju. Je�li ka� ma odpowiedni� konsystencj�, kolor i wag�, a dana osoba nie odczuwa dyskomfortu zwi�zanego z wypr�nianiem, nie nale�y martwi� si� kup� wydalan� nieco rzadziej (np. 3 razy w tygodniu). Jednak mniej ni� 3 wypr�nienia na tydzie� to znak, �e co� mo�e by� nie tak. Trzeba wtedy koniecznie uda� si� do lekarza. Przes�ank� do wizyty w przychodni powinny by� te� jakiekolwiek dolegliwo�ci towarzysz�ce defekacji.
Zaparcia: przyczyny
Obstrukcja mo�e by� stanem przej�ciowym lub d�ugotrwa�ym oraz towarzyszy� zar�wno b�ahym, jak i powa�nym dolegliwo�ciom. Trzeba mie� tego �wiadomo��, zachowa� odpowiedni� czujno�� i wybra� si� do lekarza, je�li zatwardzenie jest szczeg�lnie dokuczliwe i d�ugotrwa�e. Je�li rozmowa z pacjentem i podstawowe badania nie pomog�, lekarz skieruje pacjenta na badania dodatkowe, np. badanie ka�u na krew utajon�, USG, badanie kontrastowe jelita grubego czy badanie endoskopowe.
Przyczyny zapar�:
- nag�e zmiany trybu �ycia i od�ywiania si� (podr�e, dieta);
- nieprawid�owa dieta;
- przyjmowanie niewystarczaj�cej ilo�ci p�yn�w;
- zbyt ma�a aktywno�� fizyczna;
- celowe unikanie wizyt w toalecie (tzw. zaparcie nawykowe, cz�sto zdarza si� u dzieci);
- niekt�re leki (warto sprawdzi� w ulotce, czy dany lek nie wywo�uje zapar�);
- ci��a;
- zaburzenia od�ywiania (bulimia, anoreksja);
- cukrzyca;
- hemoroidy;
- przepuklina;
- niedoczynno�� tarczycy;
- endometrioza;
- nowotw�r macicy lub jajnika;
- guz wewn�trz lub na zewn�trz jelita, kt�ry je uciska;
- choroby neurologiczne takie jak choroba Parkinsona, guz rdzenia kr�gowego, stwardnienie rozsiane, a tak�e choroby naczyniowe m�zgu;
- zaburzenia w obr�bie jelita grubego (wyd�u�enie, rozszerzenie, zw�enie).
Domowe sposoby na zaparcia: kiedy�z nich korzysta�?
Naturalne, nieinwazyjne sposoby nikomu nie zrobi� krzywdy. Jednak nie polegaj tylko na nich. Nie my�l, �e "jako� to b�dzie" - je�li przyczyna zapar� jest powa�na, sama nie zniknie. Dopiero po diagnozie i sugestiach lekarza zdecyduj si� na odpowiednie kroki i farmakologiczne, i domowe.
Domowe sposoby na zatwardzenie: jak sobie radzi� z zatwardzeniem?
Po pierwsze - zmie� nawyki. Jedz regularnie i powoli. Postaraj si� wprowadzi� do diety wi�cej b�onnika, zawartego np. w chlebie razowym. B�onnik zmi�kcza ka�, powi�ksza jego obj�to��, sprawia, �e jelita lepiej i szybciej pracuj�. Pij wi�cej wody - od 2 do 3 litr�w dziennie.
Przeczytaj tak�e: Ca�a prawda o b�onniku pokarmowym
Spr�buj codziennie wypr�nia� si� o tej samej porze. Powinno to uregulowa� prac� twoich jelit i przyzwyczai� je z powrotem do regularnego robienia kupy. Je�li bierzesz �rodki przeczyszczaj�ce, postaraj si� je ograniczy�, a w ko�cu ca�kiem je odstawi�. Je�li pozwalaj� ci na to wzgl�dy zdrowotne, zacznij si� wi�cej rusza�.
Pami�taj - nie powstrzymuj wypr�nienia. Postaraj si� nie spieszy�, daj sobie czas.
Domowe sposoby na zaparcia: �liwki i inne suszone owoce
Warto zaczyna� dzie� od szklanki ciep�ej wody. Mo�esz spr�bowa� wieczorem wrzuca� do niej suszone �liwki, rano wyjmowa�, pi� taki �liwkowy "roztw�r", a potem zje�� same �liwki. �liwki maj� mn�stwo b�onnika, kt�ry jest zbawienny przy problemach z zatwardzeniem. Posiadaj� r�wnie� pektyny, rozpuszczalny b�onnik wp�ywaj�cy na prawid�ow� budow� masy ka�owej.
Wszystkiego o �wie�ych �liwkach dowiesz si� st�d, a o suszonych - st�d.
Mo�esz spr�bowa� tak�e suszonych fig, rodzynek i daktyl�w. Ale uwa�aj - spo�ywanie ich w nadmiarze mo�e pogorszy� sytuacj�.
Przeczytaj te�: 9 korzy�ci p�yn�cych z picia ciep�ej wody
Domowe sposoby na zatwardzenie: kefiry i ma�lanki
Kefiry i ma�lanki r�wnie� przyspieszaj� i reguluj� prac� jelit. Pij je rano lub w ci�gu dnia. Nie stosuj mieszanek wybuchowych takich jak �liwki suszone popijane ma�lank�.
Domowe sposoby na zaparcia: siemi� lniane, zio�a i�olej s�onecznikowy
Wypij mikstur� z siemienia lnianego przed snem. Trzeba 3 �y�ki siemienia lnianego wsypa� do szklanki, zala� ciep�� wod� i zostawi� na 3 godziny.
�y�ka oleju s�onecznikowego przed obiadem skutecznie polepszy trawienie.
Na zaparcia pomagaj� r�wnie� zio�a. Osobom cierpi�cym na zatwardzenie szczeg�lnie zaleca si� wywary z kopru w�oskiego, natki pietruszki, nasion babki p�esznik, li�ci senesu i kory kruszyny.
O zio�owych sposobach na problemy jelitowe wi�cej przeczytasz tutaj.
Nieleczone zaparcia: skutki
D�ugotrwa�e zaparcia to nie tylko dyskomfort przy wypr�nianiu i b�le brzucha. Nieleczone zaparcia mog� skutkowa� powa�nymi schorzeniami. D�ugie zatwardzenia to du�o toksyn przedostaj�cych si� do krwi. Mog� pojawi� si� problemy z cer� oraz nieprzyjemny zapach z ust, hemoroidy, nad�erki, a nawet nowotw�r.
