Hemoroidy: czym s�?
Hemoroidami nazywa si� popularnie �ylaki wyst�puj�ce w okolicach odbytu. Prawid�owo jednak nazwa hemoroidy (grec. hemoroides - przep�yw krwi) dotyczy ca�kiem zdrowych, prawid�owych struktur - ma�ych uwypukle� z�o�onych z po��cze� t�tnic i �y�, kt�re pomaga-j� "uszczelni�" kana� odbytu. Gdy mi�nie zwieracze zaciskaj� si� na odbycie, krew w hemoroidach zostaje zatrzymana jak w pompowanych poduszkach, kt�re �ci�le do siebie przylegaj� i zamykaj� kana� odbytu. Kiedy mi�nie rozlu�niaj� si�, krew odp�ywa, "poduszki" trac� obj�to�� i droga staje otworem. Nie zawsze dzieje si� to jednak tak g�adko.
Czasem hemoroidy powi�kszaj� si�, b�ona �luzowa rozci�ga, a oko-lice odbytu staj� si� obrz�kni�te i bolesne. Mo�e pojawi� si� krwawienie (krew ma barw� �ywoczerwon�) - to krwawi� guzki tworz�ce si� wewn�trz odbytu. W drugim etapie choroby naczynia krwiono�ne przekszta�caj� si� cz�ciowo w bolesne guzy, kt�re w nast�pnej fazie mog� przesuwa� si� przy wypr�nieniu i wypada� na zewn�trz cia�a. B�ona �luzowa wysuwa si� na zewn�trz, jest wci�� dra�niona, dochodzi do brudzenia bielizny, zwi�ksza si� krwawienie. Czasem jest ono tak du�e, �e konieczna staje si� operacja. Przypad�o�� ta dotyka przewa�nie ludzi stosuj�cych niew�a�ciw� diet� (ma�o b�onnika i p�yn�w), maj�cych sk�onno�ci do zapar�, prowadz�cych siedz�cy tryb �ycia. Hemoroidy s� jedn� z podstawowych dolegliwo�ci ci��owych (prawdopodobnie ucisk rosn�cego brzucha na naczynia krwiono�ne sprzyja zastojowi krwi) oraz poporodowych (si�a parcia podczas porodu sprzyja wysuwaniu si� hemoroid�w na zewn�trz). N�kaj� te� ludzi w podesz�ym wieku, gdy zmienia si� struktura tkanek odbytnicy.
Hemoroidy: id� do lekarza je�li...
...pojawi si� krwawienie z odbytu (nie chodzi o znikome �lady krwi na papierze toaletowym), a tak�e gdy b�l i �wi�d s� uporczywe, guzki wysuwaj� si�, dochodzi do brudzenia bielizny. Lekarz musi wykona� badanie per rectum (przez odbyt) i wykluczy� inne przyczyny krwawienia i b�lu (��cznie z nowotworem). Bolesne, wysuwaj�ce si� guzy trzeba leczy�, najcz�ciej jedn� z kilku inwazyjnych metod nieoperacyjnych. Stosuje si� w�wczas skleroterapi� (nastrzykiwanie okolic guza, by doprowadzi� do zw��knienia jego okolic), metod� Longo (za pomoc� specjalnego narz�dzia wci�ga si� b�on� �luzow� i guzy do kana�u odbytu, tak by pe�ni�y dalej sw� anatomiczn� funkcj�), metod� Barrona (zak�ada si� ciasne gumowe opaski na podstaw� guza, by doprowadzi� do jego martwicy), krioterapi� (zamra�anie guz�w w celu ich zmniejszenia i doprowadzenia do obumarcia), fotokoagulacj� podczerwieni� (prowadzi do tego samego celu, ale z wykorzystaniem �wiat�a podczerwonego). Czasem jednak choroba jest tak zaawansowana (np. wyst�puje silne krwawienie krwi� t�tnicz�), �e trzeba podda� si� operacji.
Hemoroidy: jak przem�c wstyd i l�k przed wizyt� u proktologa?
Hemoroidy to wstydliwy problem i wielu ludzi woli cierpie�, ni� zasi�gn�� porady specjalisty. Trzeba jednak u�wiadomi� sobie, �e dla lekarza badanie per rectum to zwyk�a, codzienna praca, kt�r� wi�kszo�� proktolog�w wykonuje fachowo, sprawnie, szybko i dyskretnie, rozumiej�c opory pacjent�w. Pocieszaj�ca jest tak�e my�l, �e choroba hemoroidalna jest bardzo powszechna - w�r�d os�b po 50. roku �ycia dotyczy ju� co drugiej osoby, wi�c nasza przypad�o�� nie powinna by� niczym wstydliwym i wyj�tkowym. Nie warto m�czy� si� latami - kr�tka wizyta, a potem kilkunastominutowy zabieg (lub kilka zabieg�w) w wi�kszo�ci przypadk�w pomagaj� pozby� si� na sta�e tej przykrej dolegliwo�ci. Jedynie 10 proc. przypadk�w wymaga leczenia operacyjnego, wi�kszo�� pacjent�w mo�na leczy� metodami nieoperacyjnymi, ma�o k�opotliwymi i nie wymagaj�cymi hospitalizacji.
Hemoroidy: jak sobie pom�c?
- Zmie� diet� - jedz wi�cej warzyw i owoc�w, produkt�w gruboziarnistych (ciemne pieczywo, muesli, kasze, nie�uskany ry�), pij wi�cej p�yn�w (wody niegazowanej, sok�w warzywnych, sok�w z mi��szem owoc�w), unikaj mi�sa, s�odyczy, t�uszcz�w. Trzeba jednak uwa�a�, by nie przesadzi� w drug� stron� i nie prowokowa� biegunek - ci�g�e dra�nienie okolic odbytu jest bolesne i pog��bia dolegliwo�ci.
- Wi�cej si� ruszaj - w profilaktyce hemoroid�w wa�ne jest nie tylko uprawianie sportu (poza jazd� rowerem i intensywnymi �wiczeniami si�owymi), ale tak�e zwyk�y codzienny ruch. Siedzenie utrudnia przep�yw krwi w okolicy odbytu.
- Po ka�dym wypr�nieniu umyj okolice intymne, u�ywaj�c delikatnego myd�a lub �elu. Mo�na stosowa� nasiad�wki z naparu kory d�bu lub przemywa� nim bol�ce okolice.
- Ulg� przynios� ci ma�ci i czopki kupowane w aptece bez recepty, np. rectosol, hemorectal, tytanoreina, procto-glyvenol. W ci��y samodzielnie mo�na stosowa� wy��cznie �rodek preparation H. Je�li guzki umiejscowi�y si� przede wszystkim wewn�trz kana�u odbytu, lepiej stosowa� czopki lub ma�� podawan� do wewn�trz przez specjaln� nasadk� tubki (do��czona do opakowania). Je�li wysuwaj� si� na zewn�trz, dra�ni�, nak�ada si� zewn�trznie ma��. Mo�na te� stosowa� obie formy leku ��cznie.
