W pracy pusto? "Wszyscy" choruj�? Nic nowego. Wed�ug danych G��wnego Inspektora Sanitarnego w Polsce sezon wzmo�onych zachorowa� na gryp� trwa od pa�dziernika do kwietnia kolejnego roku, jednak szczyt przypada mi�dzy styczniem a marcem. Pokrywa si� wi�c z sezonem narciarskim i feriami szkolnymi. W�druj�cy po kraju rodacy pozwalaj� grypie w kr�tkim czasie opanowa� wszystkie regiony.
Jak informuje dr hab. n. med. Andrzej Ciszewski, z Oddzia�u Kardiologii Inwazyjnej Instytutu Kardiologii w Warszawie, grypa, kt�ra wywo�uje powik�ania w wielu narz�dach odleg�ych, w przypadku samego serca i uk�adu kr��enia sprzyja nie tylko zawa�om. "Mo�e doprowadzi� do ostrych zapale� wie�cowych, przewlek�ej niewydolno�ci serca czy wirusowych zapale� mi�nia sercowego i osierdzia, a ka�de z tych powik�a� mo�e zako�czy� si� zgonem pacjenta".
Do��cz do Zdrowia na Facebooku!
Szczepienia, a choroby serca
Kiedy lekarze t�umacz�, �e szczepienie przeciw grypie chroni nie tylko przed zachorowaniem, ale tak�e powik�aniami, nie przemawia to do Polak�w. Jakim dowodem mo�e by� argument, �e np. na oddzia�y pediatryczne nie trafiaj� dzieci szczepione, skoro �rednio w Polsce szczepi si� 3-5 proc. populacji? Zaufanie do szczepie� przeciw grypie nigdy nie by�o du�e, nie tylko w�r�d skrajnych antyszczepionkowc�w. Wydarzenia z 2009 roku, kiedy to straszono �wiat pandemi� grypy, a decyzja �wczesnej minister zdrowia Ewy Kopacz, by szczepionek nie kupowa�, nie spowodowa�a dramatycznych konsekwencji, nieufno�� nasili�y. Wi�cej na ten temat
Problem w tym, �e zwyk�a grypa sezonowa to tak�e zab�jca i co roku s� ofiary (czytaj wi�cej o grypie i jej powik�aniach), a je�li jeste� w grupie ryzyka, to rezygnacja z profilaktyki to zagra�aj�ca �yciu niefrasobliwo��.
Wielokrotnie dowiedziono naukowo, w niepodwa�alnych randomizowanych badaniach, �e w�r�d pacjent�w z chorob� wie�cow�, kt�rzy zdecydowali si� na szczepienie, ryzyko wyst�pienia ponownego powa�nego incydentu sercowo-naczyniowego spada o 30 proc. To tylko jeden z powod�w, dla kt�rych europejskie i ameryka�skie towarzystwa kardiologiczne zalecaj� coroczne szczepienie przeciw grypie. Zalecenia, szczeg�owe dane liczbowe i wyniki bada� dost�pne w materia�ach �r�d�owych (wykaz na ko�cu artyku�u).
Oczywi�cie, nie wystarczy szczepionka przeciw grypie, by ochroni� nasze serca przed degeneracj�. Powik�ania grypy to tylko jeden z istotnych czynnik�w, kt�re sprawiaj�, �e Polacy (niezale�nie od p�ci, charakteru pracy zawodowej, etc.) przedwcze�nie umieraj� z powodu chor�b kr��enia.
Wi�cej na ten temat prof. Janina St�pi�ska, kierownik Kliniki Intensywnej Terapii Kardiologicznej w Aninie: Wszyscy boj� si� nowotwor�w, a umieramy na choroby kr��enia
Dlaczego grypa sprzyja chorobom serca?
Wed�ug specjalist�w choroba wie�cowa to nie tylko proces degeneracyjny, ale przede wszystkim przewlek�y stan zapalny t�tnic wie�cowych. Gdy dochodzi do og�lnoustrojowego ostrego stanu zapalnego, jakim jest grypa, istnieje du�e ryzyko destabilizacji blaszki mia�d�ycowej i w efekcie OZW (ostrego zespo�u wie�cowego).
Mia�d�yca, g��wna przyczyna choroby wie�cowej, mo�e przez lata przebiega� bezobjawowo. Dopiero zaawansowanej chorobie (po zamkni�ciu ponad po�owy �wiat�a zaj�tych naczy� krwiono�nych) czasem towarzysz� lekcewa�one sygna�y (np. szybko ust�puj�cy d�awi�cy ucisk w klatce piersiowej, og�lne os�abienie, zaburzenia widzenia, dr�twienie ko�czyn, etc.). Wielu chorych nie ma �wiadomo�ci problemu do czasu, a� mia�d�yca zaatakuje z ogromn� moc�, np. w wyniku ostrego stanu zapalnego. Niestety, w�wczas bywa za p�no.
A jaki jest zwi�zek mi�dzy gryp�, a przewlek�� niewydolno�ci� serca?
Jak wyja�nia dr Ciszewski, przewlek�a lewokomorowa niewydolno�� serca, bez wzgl�du na przyczyny, przebiega ze zwi�kszon� retencj� (zatrzymaniem, zaleganiem) p�yn�w w obr�bie tkanek uk�adu oddechowego i zwi�kszonym ci�nieniem w t�tnicy p�ucnej. Objawia si� to duszno�ci� wysi�kow�, nast�pnie spoczynkow� i jest zwi�zane z upo�ledzon� wymin� gazow� w obr�bie p�cherzyk�w p�ucnych. Ustalenie optymalnego leczenia farmakologicznego przewlek�ej lewokomorowej niewydolno�ci serca jest czasami trudne i zajmuje wiele czasu. Oczywistym jest, �e wyst�pienie u takich pacjent�w grypy przebiegaj�cej z wysok� temperatur�, tachykardi� czy odwodnieniem, mo�e doprowadzi� do nag�ego za�amania si� stanu chorego. Mo�e w�wczas doj�� do ostrej niewydolno�ci serca i oddychania, obrz�ku p�uc, gro�nych arytmii i stanu zagro�enia �ycia. St�d: nawet pacjentom oczekuj�cym na przeszczep serca zaleca si� szczepienie przeciw grypie. Nic bowiem nie potwierdza, �e "szczepionki chorego bardzo os�abiaj�". Zarazem: s� dowody, �e mog� uratowa� �ycie.
Kiedy najlepiej si� szczepi�? Dr n. med. Pawe� Grzesiowski z Narodowego Instytutu Lek�w, Kierownik Zak�adu Profilaktyki Zaka�e� i Zaka�e� Szpitalnych przypomina, �e szczepionk� najlepiej poda� przed sezonem grypowym, czyli od ko�ca sierpnia do pocz�tku pa�dziernika. Mo�na j� jednak poda� bezpiecznie r�wnie� p�niej, nawet w styczniu czy w lutym.
Szczepionka zwykle dzia�a w ci�gu 2 tygodni od aplikacji (czasem wcze�niej). Je�li zakazimy si� w tym czasie, organizm mo�e nie zd��y� wytworzy� przeciwcia� i choroba nas dopadnie. Zarazem: jej przebieg nie b�dzie gorszy ni� bez szczepienia, a zarazem jest szansa, �e zd��ymy uciec przed skutkami ataku wirusa.
Wirusowe zapalenie mi�nia serca i osierdzia - problem w ka�dym wieku
Zapalenie mi�nia sercowego to kolejne, bezpo�rednio zagra�aj�ce �yciu powik�anie grypy. Cz�stotliwo�� wyst�powania jest trudna do ustalenia, ale, niestety, niemal ka�dy zna kogo�, komu si� przytrafi�o. Problem cz�sto dotyczy os�b m�odych, pozornie zdrowych: bez dodatkowych obci��e� kardiologicznych i chor�b wsp�istniej�cych. Czasem, gdy choroba ma wyj�tkowo ostry przebieg, w przeci�gu kilku dni mo�e doj�� do trwa�ego uszkodzenia serca ze znacznym obni�eniem kurczliwo�ci i objaw�w ostrej niewydolno�ci serca, tamponady, zgonu.
Grypa ju� jest
Co robi�, je�li jeste� w grupie ryzyka, a nie zaszczepi�e� si� przeciw grypie? Jak sobie radzi�, je�li choroba zaatakowa�a, by zminimalizowa� ryzyko powik�a�? Czytaj
�r�d�o:
- Dr hab. n. med. Andrzej Ciszewski, Oddzia� Kardiologii Inwazyjnej Instytutu Kardiologii w Warszawie, "Szczepienie przeciw grypie w chorobach serca", Og�lnopolski Program Zwalczania Grypy.
- Informacja Pa�stwowego Inspektora Sanitarnego dotycz�ca sezonu grypowego http://www.gis.gov.pl
- Gurfinkel EP, de la Fuente RL, Mendiz O i wsp. Influenza vaccine pilot study in acute coronary syndromes and planned percutaneous coronary interventions: the FLU Vaccination Acute Coronary Syndromes (FLUVACS) Study. Circulation 2002;105:2143-2147.
- Ciszewski A, Bilinska ZT, Brydak LB i wsp. Influenza vaccination in acute prevention from coronary ischemic events in coronary artery disease: FLUCAD study. Eur Heart J 2008; 29(11):1350-1358.
- AHA/ACC guidelines for secondary prevention for patients with coronary and other atherosclerotic vascular disease: 2006 update: endorsed by the National Heart, Lung, and Blood Institute. J Am Coll Cardiol 2006;47:2130-2139.
European Guidelines on cardiovascular diseases prevention in clinical practice (version 2012). Eur Heart J 2012; 33, 1635–1701. - Udell JA, Zawi R, Bhatt DL, Keshtkar-Jahromi M i wsp. Association Between Influenza Vaccination and Cardiovascular Outcomes in High-Risk Patients. A Meta analysis. JAMA 2013;310(16):1711-20.
International Guidelines for the Selection of Lung Transplant Candidates: 2006 Update. J Heart Lung Transplant 2006;25:745–55.
