OB., czyli odczyn Biernackiego to rodzaj testu, który pozwala określić szybkość z jaką opadają czerwone krwinki (erytrocyty) . Za jednostkę czasu najczęściej przyjmuje się jedną godzinę, rzadziej dwie. Twórcą i pomysłodawcą badania jest polski lekarz Edward Biernacki, pierwszy raz wykonał je pod koniec XIX wieku. Odczyn ten jest ściśle związany z masą właściwą krwinek oraz osocza, stężeniem białych krwinek, a także wieloma innymi czynnikami.
Jak wygląda badanie?
Krew potrzebna do badania pobierana jest, najlepiej na czczo lub minimum trzy godziny po posiłku, z żyły łokciowej. Zebrana w strzykawkę trafia do ustawionej pionowo próbówki. Pierwszy wynik zapisywany po godzinie, drugi po dwóch od odczytania pierwszego. W niektórych przypadkach wykonuje się przyspieszone badanie OB. . Polega ono na ustawieniu próbówki pod lekkim skosem. Pierwszy wynik zapisywany jest po 7 minutach, drugi po trzech minutach od pierwszego pomiaru. Ich szybkie opadanie to najczęściej pierwszy sygnał i zapowiedź niepokojących zmian w organizmie.
OB w normie
U zdrowej osoby krwinki opadają bardzo powoli. Jednak szybkość z jaką to robią uzależniona jest od wieku i nie powinna przekraczać:
- noworodki - 0-2 mm/h
- niemowlęta (do 6 miesięcy) - 12-17mm/h
- kobiety do 50 lat - poniżej 20 mm/h
- kobiety powyżej 50 lat - poniżej 30mm/h
- mężczyźni do 50 lat - ok. 15 mm/h
- mężczyźni powyżej 50 lat -ok. 20 mm/h
Należy jednak pamiętać, że laboratoria stosują różne odczynniki oraz jednostki, dlatego podane normy mogą różnić się między sobą (wartość podana na wydruku badania to norma obowiązująca w danym laboratorium).
OB: gdy jest za wysoki
Przyczyn podwyższonego OB. jest kilka. U kobiet może pojawić się w czasie miesiączki, 10 tygodniu ciąży lub w 6 tygodni po porodzie. Czasem na związek z silnym stresem, a także z przyjmowaną antykoncepcją. Wzrost odczynu Biernackiego może oznaczać:
- zapalenie płuc, gruźlicę, zapalenie wyrostka robaczkowego
- choroby reumatyczne
- białaczkę
- chorobę wątroby
- niedoczynność lub nadczynność tarczycy
- hipercholesterolemię
- niektóre nowotwory (ziarnica złośliwa, szpiczak mnogi)
Za niskie OB
Zbyt wolne opadanie krwinek także stanowi powód do niepokoju. Obniżona wartość OB. występuje najczęściej przy:
- przewlekłej niewydolność krążenia
- nadkrwistości pierwotnej lub wtórnej
- czerwienicy
- żółtaczce
- alergii
- wstrząsie anafilaktycznym
Chcesz się dowiedzieć więcej, coś Cię niepokoi, zapytaj lekarza
