Po��g (�ac. puerperium) to okres bezpo�rednio po porodzie, kt�ry trwa sze�� tygodni. W tym czasie w organizmie kobiety zachodz� zmiany - cia�o wraca do trybu i stanu sprzed ci��y.
Po��g - typowe dolegliwo�ci
Po��g to czas, kiedy organizm dochodzi do siebie po trudach ci��y, ale i porodu. Niezale�nie od tego, czy odbywa� si� on si�ami natury czy przez cesarskie ci�cie, pozostawi� po sobie wiele bolesnych pami�tek i wspomnie�, takich jak:
- szwy, kt�re ci�gn� i piek�,
- goj�ce si� krocze, kt�re wywo�uje problemy z siedzeniem czy poruszaniem si�,
- b�l podbrzusza i ci�gni�cie podczas kaszlu czy �miechu,
- zm�czenie fizyczne i psychiczne,
- b�le karku i kr�gos�upa,
- obrz�ki,
- nadmierne pocenie si�,
- uczucie "wypadania" macicy,
- hemoroidy.
Sytuacj� dodatkowo komplikuje strach przed b�lem czy p�kni�ciem szw�w, dlatego pojawiaj� si� problemy z oddawaniem moczu przy jednoczesnym wysi�kowym nietrzymaniem moczu lub problemy z wypr�nianiem si�, z czego z kolei wynikaj� zaparcia i trudno�ci z oddawaniem stolca.
Po��g - zmiany hormonalne
W po�ogu obni�a si� st�enie hormon�w. I tak st�enie laktogenu �o�yskowego (hPL) spada do warto�ci nieoznaczalnych, st�enie gonatropiny kosm�wkowej (hCG) spada stopniowo (w pierwszym tygodniu po porodzie), a st�enie progesteronu, estronu i estradiolu wraca do warto�ci sprzed ci��y. U kobiet karmi�cych znacznie wzrasta st�enie prolaktyny (PRL).
Po��g - zmiany w uk�adzie kr��enia
W ci�gu trzech tygodni po�ogu zmniejsza si� obj�to�� krwi - z sze�ciu litr�w przed porodem do oko�o czterech litr�w w po�ogu. Zmianie ulega r�wnie� sk�ad krwi. Np.: obni�a si� liczba krwinek czerwonych, kt�ra wzrasta w ci��y, a wzrasta liczba krwinek bia�ych. Do normy wraca liczba p�ytek krwi, a st�enie �elaza we krwi obni�a si�, by do normy wr�ci� w drugim tygodniu po�ogu.
Po��g - zmiany w narz�dach p�ciowych
W czasie ci��y macica powi�ksza si� dziesi�ciokrotnie. Swe normalne rozmiary osi�ga pod koniec po�ogu. Zwijaniu si� macicy, zw�aszcza na pocz�tku po�ogu, towarzysz� silne skurcze, szczeg�lnie intensywnie odczuwalne podczas karmienia (w�wczas nast�puje wyrzut oksytocyny). Szyjka macicy zamyka si� w ko�cu pierwszego tygodnia po�ogu.
Po��g - oczyszczanie macicy
Po��g to czas oczyszczania si� macicy, czego efektem jest wydzielina z dr�g rodnych. Pocz�tkowo jest ona krwista, z czasem staje si� r�owa, p�niej br�zowawa i �luzowata. Zanika po mniej wi�cej sze�ciu tygodniach.
Po��g po cesarskim ci�ciu
Po cesarskim ci�ciu macica kurczy si� tak samo i w podobny spos�b si� oczyszcza.
Rana po cesarskim ci�ciu mo�e pobolewa� i ci�gn��. Dyskomfort powinien z czasem by� coraz mniejszy, by po miesi�cu pozwoli� o sobie zapomnie�.
W po�ogu wa�ny jest ruch - pomaga zapobiega� zakrzepom i zatorom naczyniowym.
Piersi w po�ogu
Zmiany nie omijaj� piersi. Te powi�kszaj� si�, staj� si� nabrzmia�e i wra�liwe. Ma to zwi�zek z hormonami i laktacj�. Po porodzie, mi�dzy drug� a sz�st� dob� dochodzi do tzw. "nawa�u mlecznego". Poniewa� maluszek mo�e mie� wtedy problem z uchwyceniem piersi, przed karmieniem warto odci�gn�� troch� pokarmu. Wa�ne jest, by cz�sto przystawia� noworodka do piersi, by zalegaj�cy w nich pokarm nie doprowadzi� do zastoju. Je�li tak si� jednak stanie, ulg� przyniesie odci�ganie pokarmu (odrobin�, nie do ca�kowitego opr�nienia), mo�na te� stosowa� ok�ady ze sch�odzonych, rozbitych li�ci kapusty. Sytuacja z czasem si� unormuje.
Po��g - emocje
Po��g to trudny czas. Zm�czenie - tak po porodzie, jak i to, kt�re towarzyszy opiece nad noworodkiem, nie u�atwia sprawy. Nieprzespane noce, nowe obowi�zki i wyzwania, wiele niewiadomych i brak czasu dla siebie, do tego szalej�ce hormony i bolesne dolegliwo�ci, kt�re s� typowe dla okresu po porodzie sprawiaj�, �e �wie�o upieczona mama odczuwa wiele skrajnych emocji. Rado�� miesza si� z przera�eniem, euforia z chandr�, a poczucie spe�nienia z obawami "czy dam rad�". Wiele z mam dopada baby blues.
Po��g - kiedy do lekarza
Ka�da kobieta przechodzi po��g inaczej i w inny spos�b prze�ywa towarzysz�ce mu niedogodno�ci. S� jednak sytuacje, kiedy konieczne jest natychmiastowe spotkanie z lekarzem. Niepokoj�ce jest, gdy pojawi si�:
- gor�czka,
- wydzielina po�ogowa o nieprzyjemnym zapachu, ze skrzepami,
- krwawienie z dr�g rodnych,
- pieczenie przy oddawaniu moczu,
- zaczerwienienie rany - tak krocza, jak i po cesarskim ci�ciu, gdy s�czy si� z niej ropa,
- obrz�k piersi - pojawiaj� si� twarde guzy, a b�l jest dokuczliwy i nie ust�puje,
- zm�czenie tak silne, �e towarzysz� mu zawroty g�owy, ko�atanie serca, duszno�ci,
- obrz�k n�g,
- obni�enie nastroju lub hu�tawka nastroj�w, kt�re uniemo�liwiaj� funkcjonowanie.
Nawet je�li po��g przebiega ksi��kowo, nie pojawiaj� si� �adne niepokoj�ce dolegliwo�ci, po sze�ciu tygodniach po porodzie ka�da kobieta powinna zg�osi� si� do lekarza.
Przeczytaj tak�e:
- Rozej�cie mi�ni brzucha po porodzie to problem kosmetyczny? Ginekolog: grozi nietrzymaniem moczu, ka�u, wypadaniem macicy
- Najlepsze �wiczenia po porodzie - przywr�c� sprawno�� i rado�� �ycia
- 'O czym bym nigdy nie pomy�la�a, a uratowa�o mi �ycie po porodzie.' 7 rad dla �wie�o upieczonych mam [JAK MAMA Z MAM�]
