Stulejka: czym jest?
U ka�dego ch�opca, tak jak i u doros�ego m�czyzny, na ko�cu pr�cia znajduje si� g��wka czyli �o��d�. Ta cz�� penisa pokryta jest fa�dem sk�ry zwanym napletkiem. U zdrowych m�czyzn i ch�opc�w napletek swobodnie i bezb�lowo odprowadza si� z g��wki penisa do trzonu pr�cia. Je�li takie odprowadzenie nie jest mo�liwe, bo napletek jest zbyt w�ski i przyklejony wewn�trzn� cz�ci� do �o��dzi, w�wczas m�wimy o stulejce. Zw�enie napletka najcz�ciej wynika z dysproporcji mi�dzy szeroko�ci� ma�o elastycznego napletka a �rednic� �o��dzi.
Stulejka fizjologiczna (pozorna): kiedy nie nale�y si� martwi�?
Je�li jeste� mam� ma�ego ch�opca, pediatra na wizycie kontrolnej prawdopodobnie poinformowa� ci�, �e do 2-3 roku �ycia prawie 90 proc. ch�opc�w ma nieodprowadzalny napletek. To stulejka fizjologiczna (pozorna) w kt�rej - co istotne - napletek nie ma blizn. Przy stulejce fizjologicznej, po bardzo delikatnym odsuni�ciu napletka, powinno by� wida� dziurk� na szczycie pr�cia. To znaczy, �e wszystko jest w porz�dku.
W pierwszych dw�ch, trzech latach �ycia ch�opca �cis�e sklejenie �o��dzi z wewn�trzn� stron� napletka uznaje si� za norm�. Przed drugimi urodzinami m�odego m�czyzny lepiej nie podejmowa� pr�b odprowadzenia napletka, bo jego uj�cie jest w�skie i ma�o elastyczne. Mo�e to wywo�a� b�l, a nawet p�kni�cia. Pod koniec pierwszego roku �ycia napletek sam zacznie si� poma�u odkleja� i z czasem zrobi si� na tyle elastyczny, �e b�dzie mo�na go delikatnie odci�gn��.
Naturalne u wszystkich niemowl�t p�ci m�skiej wzwody pr�cia powoduj�, �e napletek stopniowo oddziela si� od �o��dzi. Oko�o trzeciego roku �ycia u ok. 90 proc. trzylatk�w napletek daje si� odprowadzi� tzn. jest na tyle elastyczny, �e sam si� rozlu�ni i ods�oni �o��d�. Je�li tak si� nie stanie, w�wczas mo�na m�wi� o op�nieniu procesu rozlu�niania si� napletka czyli o przetrwa�ej stulejce fizjologicznej.
Stulejka: jak post�powa� z ni� u trzylatka?
Je�li u trzyletniego ch�opca nadal napletek nie jest na tyle elastyczny aby ods�oni� g��wk� penisa, chirurg lub urolog dzieci�cy najprawdopodobniej zaproponuje dalsze czekanie lub pr�by delikatnego odprowadzanie napletka do momentu oporu. Celem takiej fizjoterapii jest przyspieszenie ust�powania stulejki. Delikatne pr�by odprowadzania napletka zapobiegaj� te� miejscowym stanom zapalnym. Je�li jednak czynno�ci te nie przynosz� efekt�w, lekarz zaleci leczenie ma�ciami sterydowymi. Terapia mo�e trwa� - wed�ug zalece� Kliniki Urologii Og�lnej, Onkologicznej i Czynno�ciowej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego - do 6 tygodni. Ma�� nak�ada si� w miejsce przew�enia napletka. Je�li po leczeniu sterydami nie ma po��danych efekt�w, a u ch�opca nawracaj� stany zapale napletka, w�wczas lekarz podejmie decyzj� o dalszym, prawdopodobnie zabiegowym leczeniu przetrwa�ej stulejki fizjologicznej.
Stulejka czy fizjologiczne przyklejenie napletka: jak je odr�ni�?
Nie nale�y myli� fizjologicznego przyklejenia napletka ze stulejk�. O stulejce m�wi si� dopiero w sytuacji kiedy u ch�opca, od dnia narodzin, napletek jest tak w�ski i d�ugi, �e szczelnie przykrywa uj�cie cewki moczowej. Dziecko ze stulejk� ma problemy z oddawaniem moczu.
Stulejka: czy diagnozuje si� j� przed trzecim rokiem �ycia?
Tak, ale w bardzo rzadkich przypadkach. Pediatra prowadz�cy dziecko powinien zauwa�y�, �e napletek jest tak w�ski, �e nie wida� cewki moczowej. Operacji w trybie pilnym wymagaj� ch�opcy z du�ym zw�eniem, kt�re utrudnia oddawani moczu. Niepokoj�ce s� r�wnie� blizny powsta�e na skutek pr�b odci�gania napletka. W takich sytuacji ch�opczyk zostanie skierowany do chirurga lub urologa dzieci�cego jeszcze przed trzecimi urodzinami.
Je�li jednak zw�enie pozwala na swobodne siusianie, pod napletkiem nie gromadzi si� mocz i nie ma nawracaj�cych zaka�e� pod napletkiem, w�wczas nale�y ch�opca obserwowa� i regularnie poddawa� kolejnym kontrolom.
Stulejka: kiedy m�wimy, �e jest to stan patologiczny?
O stulejce patologicznej lekarze m�wi� w sytuacji kiedy napletek jest zbliznowacia�y z bia�� sk�r� i nie ma mo�liwo�ci jego zsuni�cia poza �o��d�. Za stulejk� uwa�a si� r�wnie� zw�enie napletka, kt�ry daje si� �ci�gn��, ale z du�ymi trudno�ciami, tzn. napletek p�ka, krwawi, dotykanie go powoduje b�l i niepok�j dziecka.
Stulejka: jak wygl�da badanie u lekarza?
W sytuacji podejrzenia stulejki chirurg zbada ch�opca. Dzi�ki badaniu - powinno ona by� wykonane delikatnie - lekarz b�dzie w stanie okre�li� stopie� elastyczno�ci napletka. Uzna czy ma do czynienia ze stulejk� fizjologiczn� czy stan wymaga zabiegu chirurgicznego. W stulejce patologicznej jedynym ratunkiem jest zabieg chirurgiczny.
Stulejka: czego nie wolno robi�
Nie powinno si� na si�� �ci�ga� zw�onego napletka. Zdarza si�, na szcz�cie coraz rzadziej, �e sami lekarze pr�buj� si�owo ods�oni� �o��d�. Wed�ug niekt�rych, takie ingeruj�ce badanie jest traktowane jako leczenie. Tego typu post�powanie mo�e mie� bardzo powa�ne nast�pstwa psychologiczne. Dziecko przez wiele lat zachowuje w pami�ci bolesny zabieg i z obawy przed b�lem mo�e mie� problemy z oddawaniem moczu. Jako rodzic, podczas wizyty lekarskiej, masz prawo pyta� o to, w jaki spos�b lekarz zbada syna. Bardzo wa�ne jest to, aby badanie dziecka ze stulejk� nie by�o bolesne.
Stulejka: jakie s� jej objawy?
W sytuacji kiedy napletek jest bardzo w�ski i tak d�ugi, �e szczelnie przykrywa uj�cie cewki moczowej, ch�opiec mo�e mie� problemy z siusianiem. Zdarza si�, �e bliznowato zw�ony napletek utrudnia, a czasami wr�cz uniemo�liwia, oddawanie moczu. Mocz nie przebija si� przez w�ski napletek, kt�ry mo�e napompowa� si� jak balonik. Pod bardzo w�skim napletkiem pozostaj� resztki moczu, a to �rodowisko sprzyjaj�ce rozwojowi bakterii, nawracaj�cym zaka�eniom cewki moczowej. Dodatkowo bliznowate zw�enie uj�cia napletka uniemo�liwia jego odprowadzenie, a tym samym prowadzenie rutynowej toalety. Stulejka jest tak�e przyczyn� dolegliwo�ci b�lowych pr�cia w trakcie wzwodu.
Stulejka: jak cz�sto cierpi� na ni� ch�opcy i m�czy�ni?
Stulejka patologiczna mo�e by� przetrwa�� stulejk� fizjologiczn�, jak i stulejk� nabyt�. Wyst�puje u ok. 1 proc. m�czyzn. Cz�st� przyczyn� patologicznej stulejki s� obra�enia wywo�ane si�owym odprowadzaniem napletka u dzieci ze stulejk� fizjologiczn�.
Stulejka: na czym polega leczenie zabiegowe?
Obecnie stosuje si� dwie metody leczenia zabiegowego stulejki. Obydwie maj� jeden cel: ods�oni�cie �o��dzi. Jedn� z nich jest obrzezanie (�ac. circumcisio). To zabieg chirurgiczny polegaj�cy na usuni�ciu zw�onego napletka i zszyciu szwami wch�anianymi sk�ry pr�cia. Zabieg trwa nieca�� godzin�. Powik�ania zdarzaj� si� bardzo rzadko. Najcz�stsze z nich to krwawienie z rany i zaka�enie rany. Przy odpowiednim leczeniu powik�ania te ust�pi� i dobrze si� goj�. Obrzezanie daje gwarancj� ca�kowitego wyleczenie stulejki. To co niepokoi rodzic�w w przypadku tego zabiegu, to fakt, �e po obrzezaniu �o��d� jest ca�kowicie ods�oni�ta. Ca�kowite usuni�cie napletka stosuje si� w sytuacji bardzo du�ego bliznowacenia napletka lub na �yczenie rodzic�w.
Drug� metod� leczenia stulejki jest plastyka napletka. To r�wnie� zabieg operacyjny, kt�ry w przeciwie�stwie do obrzezania, pozwala na zachowanie napletka. Polega na chirurgicznym naci�ciu i poszerzeniu uj�cia otworu napletka. Niestety, w przypadku plastyki napletka, istnieje ryzyko nawrotu stulejki.
Decyzj� o rodzaju zabiegu podejmuje chirurg. Przed zabiegiem rodzice maj� prawo uzyska� dok�adne wyja�nienie jaki typ operacji jest planowany i dlaczego. Pobyt w szpitalu zwi�zany z zabiegiem trwa jeden, g�ra dwa dni. Rany po operacji goj� si� oko�o tygodnia. Obydwa zabiegi mo�na wykonywa� z znieczuleni miejscowych, jednak ze wzgl�du na strach ma�ego ch�opca i konieczno�� jego unieruchomienia jest to niemo�liwe i zazwyczaj u ma�ych dzieci stosuje si� znieczulenie og�lne.
Stulejka: co si� dzieje w przypadku nieleczenia?
Zalegaj�cy mocz i tzw. mastka pod napletkiem prowadza do nawracaj�cych stan�w zapalnych. Mo�e doj�� do bliznowacenia. W doros�ym �yciu nieleczona stulejka uniemo�liwia odbycie stosunku seksualnego, a wszelkie pr�by b�d� bardzo bolesne. Stulejka ca�kowicie uniemo�liwia te� utrzymanie prawid�owej higieny intymnej.
