13. miesi�c �ycia: rozw�j dziecka

Macie za sob� pierwsze w �yciu dziecka urodzinowe przyj�cie. Zdmuchni�ciu pierwszej �wieczki na torcie (pomoc rodzic�w lub rodze�stwa niezb�dna) towarzysz� wielkie emocje, por�wnywalne chyba tylko ze �wi�towaniem osiemnastki i wej�ciem w doros�e �ycie. 13-miesi�czne dziecko jest ��dne wra�e�. Co was teraz czeka i jak wygl�da rozw�j dziecka po pierwszych urodzinach?

Chc� chodzi�!

Najwi�cej emocji budz� chyba jego post�py w pokonywaniu przestrzeni. Dziecko pozna�o ju� niemal wszystkie k�ty waszego mieszkania, najpierw pe�zaj�c, a potem raczkuj�c po pod�odze. Ca�y czas dzielnie walczy z grawitacj� - pierwsze zwyci�stwo odnios�o siadaj�c o w�asnych si�ach (pewnie dopiero niedawno u�wiadomili�cie sobie, jak trudne to jest zadanie). Umie te� ju� wstawa� i sta� przytrzymuj�c si� mebli lub rodzicielskiej nogi, a nawet zrobi� kilka szybkich krok�w, gdy kto� trzyma je za r�czki. Ca�a rodzina zapewne wyczekuje, kiedy zrobi pierwszy w swoim �yciu, samodzielny krok. Mo�e waszemu maluchowi uda�o si� tego dokona� przed pierwszymi urodzinami, ale je�li jeszcze si� to nie sta�o - nic w tym niepokoj�cego. Ka�de dziecko rozwija si� w indywidualnym tempie, na dodatek �aden maluch nie ma zielonego poj�cia, �e powinien "podepta� roczek", czyli w dniu swoich urodzin zaprezentowa� �wiatu now� umiej�tno�� chodzenia. Pocz�tki chodzenia s� niezwykle trudne: trzeba przecie� stan�� samodzielnie na nogach, z�apa� r�wnowag�, nie trac�c jej oderwa� jedn� nog� od pod�ogi, postawi� j� pewnie, przenosz�c na ni� ci�ar cia�a i natychmiast wykona� nast�pn� akrobacj� z drug� nog�. Na dodatek nogi s� kr�tkie, a pupa ci��y do pod�ogi. Na opanowanie takiej sztuki potrzeba czasu.

Daj mi oparcie

No, ale je�li ju� zazna si� przyjemno�ci chodzenia, trudno z niej zrezygnowa�. Dzieci w ka�dym wieku uwielbiaj� pokonywa� w�asne s�abo�ci, mierzy� si� z wyzwaniami i poznawa� �wiat. Roczniak zaczynaj�cy nauk� chodzenia nie jest tu wyj�tkiem.

Przygotujcie si� na to, �e teraz wasze �ycie zdominuj� piesze w�dr�wki na niedalekie dystanse. Jeszcze najpewniej przez par� miesi�cy malec b�dzie chadza� "za r�czki". Dla rodzica oznacza to trwanie w pozycji wyj�tkowo niewygodnej, z pochylonymi plecami, przykurczon� szyj� i szeroko rozstawionymi nogami. Je�li kt�re� z was ma problemy z kr�gos�upem , musicie bardzo zadba� o kondycj� mi�ni grzbietu i brzucha. Warto tak�e zainwestowa� w porz�dn� i stabiln� zabawk� do pchania - tak�, kt�ra b�dzie stanowi�a solidne oparcie i nie odjedzie za szybko. To mo�e by� kolorowy samoch�d z wysokim oparciem dla kierowcy, ale podobn� rol� �wietnie spe�ni prosty w konstrukcji w�zek, w kt�rym mo�na wie�� ulubionego misia. Tam, gdzie nie mo�ecie zabra� "pchacza", korzystajcie z szelek - prowadzenie na nich dziecka pozwoli nieco odci��y� obola�e plecy.

Rodzice pytaj� lekarza:

Kiedy dziecko przestanie raczkowa�?

14 miesi�czne dziecko jeszcze nie chodzi. To normalne?

Chodzik dla dziecka - dobry czy z�y?

Znudzi� mi si� w�zek

Mimo �e maluch bardzo chce chodzi� o w�asnych si�ach, szybko si� m�czy. Spacery mog� wam teraz sprawi� wi�cej k�opot�w. Ma�y piechur wyrywa si� z w�zka , ale nie daje rady zbyt d�ugo i�� obok niego. Na razie troch� zmodyfikujcie tras� spacer�w i nie wypuszczajcie si� zbyt daleko - dwie godziny spaceru mo�e spokojnie wype�ni� wam dreptanie wok� domu, czy po pobliskim skwerku. Na pocieszenie warto doda�, �e na razie maluch tak jest poch�oni�ty stawianiem krok�w, �e raczej jest mu oboj�tne, dok�d zmierza. Za par� miesi�cy nie b�dzie ju� tak �atwo - dziecko b�dzie dok�adnie wiedzia�o, w kt�r� chce i�� stron� i jest niemal pewne, �e to b�dzie strona przeciwna do tej, w kt�r� wy chcecie pod��a�.

Tak czy inaczej nie rezygnujcie z zabierania w�zka na spacer, nawet je�li wybieracie si� niedaleko. Zm�czony piesz� w�dr�wk� malec szybko w nim u�nie, a wy odpoczniecie. Je�li za� dziecko bardzo protestuje przeciw temu �rodkowi lokomocji, zawsze mo�na si�gn�� po nosid�o lub chust� .

Zr�b co�, �eby nie bola�o

Do podstawowego wyposa�enia na spacer doj�� teraz musi mini-apteczka. Nauka chodzenia bywa bolesna, cho� pierwsze upadki przewa�nie bardziej prze�ywaj� rodzice, ni� sami zainteresowani. Maluch zbyt jest poch�oni�ty poznawaniem �wiata, by d�u�ej koncentrowa� si� na st�uczeniach, a nawet otarciach. Zawsze jednak ran� trzeba obmy� (najlepiej czyst� wod� mineraln� z ma�ej butelki) i zdezynfekowa�. Na spacer naj�atwiej zabra� wod� utlenion� w �elu lub ma�� butelk� z nieszczypi�cym p�ynem, np. na bazie chlorheksydyny. Magiczn� moc maj� tak�e plastry z kolorowymi obrazkami, cho� mi�dzy nami m�wi�c ranki lepiej si� goj�, gdy ma do nich dost�p �wie�e powietrze. Je�li malec przewr�ci si� i pot�ucze, najlepsz� metod� na unikni�cie guza i b�lu b�dzie przy�o�enie do miejsca st�uczenia zimnego ok�adu (najlepiej kupi� na t� okoliczno�� sch�odzon� w lod�wce puszk� napoju lub ma�ego loda).

Warto tak�e pami�ta�, �e przed urazami bardzo dobrze chroni odpowiedni ubi�r. Gruby d�ins czy polar du�o lepiej zabezpieczy przed kontaktem z chropawym betonem ni� cienkie rajstopki. Na spacer przydadz� si� spodnie z naszytymi �atami na kolanach i bluza z d�ugim r�kawem.

Kup mi dobre buty

A skoro ju� o stroju do chodzenia mowa, nie mo�na pomin�� dobrze dobranych but�w . P�jd�cie po nie do sklepu, w kt�rym, pr�cz du�ego wyboru modeli i rozmiar�w, znajdziecie fachow� porad� i pomoc. Przekonacie si�, �e zmierzy� ma�� stop� bez odpowiedniego urz�dzenia, niemal nie spos�b. Dziecko nie powie przecie�, czy w bucie ma dostatecznie du�o miejsca, nie b�dzie umia�o odpowiednio obci��y� stopy, ani nie b�dzie wsp�pracowa� przy wk�adaniu bucika. Z pewno�ci� �atwiej b�dzie, je�li jedna doros�a osoba zajmie si� malcem i b�dzie go zabawia�, a druga spokojnie dokona pomiaru i wybierze odpowiedni model.

Wyb�r jest trudny: w sklepach z dzieci�cym obuwiem bardzo cz�sto mo�na spotka� obok siebie buty �wietne i fatalne. By dobrze wybra�, musimy taki bucik dok�adnie obejrze�, powygina�, spr�bowa� zrolowa�... Dziecko powinno bowiem chodzi� z obuwiu, kt�re pozwala na swobodny i pe�ny zakres ruchu, kt�re nie usztywnia i nie kr�puje stopy ani stawu skokowego. Buciki musz� by� wykonane z mi�kkich, przepuszczaj�cych powietrze materia��w, mie� elastyczn�, spr�yst� podeszw�, szerokie noski, zapi�cie, kt�re nie usztywnia stopy. Wbrew temu, co si� przez dziesi�ciolecia m�wi�o, dzieci�ce buty wcale nie powinny mie� sztywnego zapi�tka, ani cholewki trzymaj�cej kostk� jak w imadle, bo w czym� takim trudno zrobi� cho�by krok. Rozmiar powinien by� dobrze dopasowany - je�li dziecko dosunie paluszki do samego czubka buta, za jego pi�t� powinni�my m�c w�o�y� jeden palec. Ale nie wi�cej! W za du�ych butach ma�y cz�owiek b�dzie si� przewraca� i m�czy�. A buty "z zapasem miejsca" wcale nie starcz� na d�u�ej, cho�by dlatego, �e zanim dziecku uro�nie noga, zmieni si� ju� pora roku i i tak trzeba b�dzie kupi� inny rodzaj obuwia.

Rady na ten miesi�c:

* Oce�, czy dziecko ma dobrze dobrany fotelik samochodowy , zar�wno pod wzgl�dem wagi, jak i rozmiaru (jego g��wka nie mo�e wystawa� poza g�rny rant fotelika). Mo�e czas ju� kupi� wi�kszy?

* Sprawd� w ksi��eczce zdrowia dziecka, na kiedy wyznaczono wam kolejne szczepienie przeciwko odrze, �wince i r�yczce.

* Jak najwi�cej m�w do malucha, by wspomaga� jego nauk� j�zyka.

* Ucz dziecko, �e pewnych rzeczy mu nie wolno robi�, ale nie przesadzaj z ilo�ci� zakaz�w i nie oczekuj, �e maluch si� do nich zastosuje. To Ty musisz zadba� o jego bezpiecze�stwo.

* W domu na nogi zak�adaj dziecku skarpetki antypo�lizgowe, nie kapcie ani usztywniaj�ce nogi buty. Dobrze dobrane obuwie zak�adaj, je�li wychodzicie z domu.

* Nie martw si�, je�eli maluch jeszcze nie zacz�� chodzi�. Dzieci rozwijaj� si� w r�nym tempie, nie ma powod�w do niepokoju!

Twoje dziecko

* Potrafi ju� powiedzie� blisko 50 s��w, sk�ada pierwsze, niekoniecznie poprawne, proste zdania.

* Coraz lepiej radzi sobie z koordynacj� r�k. Lubi malowa�, robi� (niezbyt wprawnie) babki z piasku, by� mo�e zainteresuje si� najprostszymi uk�adankami.

* Powinno przesypia� ju� ca�e noce, ale budzenie si� i wo�anie rodzic�w tak�e jest norm�.

* Umie wsp�pracowa� przy porz�dkowaniu swojego pokoju, ale nadal nie potrafi samo zaprowadzi� tam �adu.

* Na spacerze chce chodzi� w�asnymi �cie�kami i nie ogl�da si� na zakazy; jest zbyt ma�e, by zdawa� sobie spraw� z zagro�e� (ruch samochodowy, rowerzy�ci)

Wi�cej o: