Dzieci, kt�re maj� obowi�zki domowe, lepiej radz� sobie w �yciu - twierdz� naukowcy. Maj� lepsze relacje z r�wie�nikami i osi�gaj� lepsze wyniki w nauce. Niekt�rym dzieciom pomoc w pracach domowych przychodzi jednak �atwiej ni� innym - badania wykaza�y, �e potrzeba "dawania" jest w pewnej cz�ci wrodzona. Nie oznacza to jednak, �e dzieci nie mo�na zach�ci� do pomocy rodzinie.
Psychologowie sugeruj�, �eby pami�ta� o pochwaleniu za wykonane zadanie: nawet, je�li ��ko nie jest po�cielone idealnie, pami�tajmy, �e dziecko dopiero si� uczy, a krytykuj�c jego prac� zniech�cimy je do wykonania jej ponownie. Okazuje si� tak�e, �e w�r�d dzieci 3-6-letnich najlepsz� zach�t� do wykonywania drobnych obowi�zk�w domowych jest u�ywanie s�owa "pomocnik" - opiekunowie prosz�cy dziecko, �eby by�o ich pomocnikiem spotykaj� si� z wi�ksz� ch�ci� wsp�pracy, ni� ci, kt�rzy po prostu prosz� o wykonanie jakiej� czynno�ci.
W ksi��ce "The Learning Habit" (Stephanie Donaldson-Pressman, Rebecca Jackson, dr. Robert Pressman, wyd. Perigee Books) zamieszczono list� prac domowych, kt�re mog� wykonywa� dzieci w r�nym wieku. Mo�e was zainspiruje?
Na tym etapie powoli wprowadzamy poj�cie odpowiedzialno�ci za wsp�ln� przestrze�, a wykonywanie obowi�zk�w domowych traktujemy jako form� zabawy. Zanim p�jd� do przedszkola, dzieci mog� ju�:
- odk�ada� na miejsce zabawki
- wybra� ubranie (je�li wyb�r jest ograniczony do np. dw�ch koszulek itd.)
- pomaga� przy sprz�taniu i nakrywaniu do sto�u
- my� z�by (pami�tajmy jednak, �e stomatolodzy radz� my� z�by dzieciom do 6 roku �ycia, a p�niej nadzorowa� ten proces, by mie� pewno��, �e dzieci wykonuj� to zadanie prawid�owo)
- uczy� si� �ciera� kurze
- uczy� si� �cieli� ��ko
Maluchy chwalimy za wysi�ek, nie za idealny efekt!
Nauka wykonywania obowi�zk�w domowych to proces: nie ga�cie za �le wykonane zadanie i nie ka�cie powtarza� czynno�ci, je�li jej efekt was nie zadowala. Skupcie si� na pozytywach.
Dzieci w tym wieku mog� ju�:
- roz�o�y� wieczorem ubrania na kolejny dzie� (przygotowane przez doros�ego)
- nakry� do sto�u i posprz�ta� po posi�ku
- segregowa� brudne ubrania na bia�e i kolorowe
- rozpakowa� plecak
- wybra� sk�adniki �niadania na wynos i opr�ni� �niadani�wk�
- ubra� si� samodzielnie
W tym wieku dzieci doskonal� technik� wykonywania r�nych czynno�ci, zaczynaj� si� te� uczy� metod� pr�b i b��d�w. Potrafi�:
- samodzielnie wybra� ubranie na nast�pny dzie�
- ca�kiem samodzielnie si� ubra�
- �adnie po�cieli� ��ko
- by� gotowym do szko�y przed �niadaniem
- wynie�� �mieci
- zacz�� segregowa� odpady
- �ciera� kurze raz w tygodniu
- chowa� naczynia do zmywarki
- sprz�tn�� sw�j pok�j
- nakry� do sto�u (wraz z postawieniem na nim przypraw i napoj�w)
- spakowa� tornister
- opr�ni� zmywark� z niekt�rych naczy� (np. sztu�ce i garnki)
- schowa� ubrania do szuflady (ze wskaz�wkami od rodzic�w)
W tym wieku dziecko mo�e:
- przygotowa� sobie �niadanie, maj�c do dyspozycji ograniczon� liczb� produkt�w
- odczyta� godzin� z zegarka ze wskaz�wkami
- spakowa� i rozpakowa� tornister
- samodzielnie przygotowa� skromny posi�ek (np. kanapk�)
- op�uka� naczynia i schowa� je do zmywarki
- zetrze� kurze i odkurzy� dodatkowy pok�j (poza w�asnym)
- w��czy� mikrofal�wk� i toster
W tym wieku dziecko mo�e:
- pom�c w u�o�eniu menu
- napisa� list� zakup�w
- przygotowa� prosty posi�ek dla rodziny
- z�o�y� pranie
- segregowa� wyprane ubrania
- samodzielnie schowa� w�asne ubrania do szaf i kom�d
- kontrolowa� stan posiadania, je�li chodzi o akcesoria do szko�y i zaopatrywa� si� w te, kt�re s� mu potrzebne.
Zaanga�owanie dziecka w obowi�zki domowe niesie wiele korzy�ci. Maluch nie tylko od najm�odszych lat rozwija przydatne umiej�tno�ci, ale tak�e czuje si� potrzebny. Rodzic musi jednak pami�ta�, �e czego innego mo�e wymaga� od dwulatka, a czego innego of 5-latka.
Gdy ma�e dziecko pomaga nam w domu, mo�e pope�nia� b��dy. Rodzice powinni w takich sytuacjach powstrzyma� si� jednak od krytyki. Nie zapominajmy, �e to dopiero etap nauki i ka�dy z nas na pocz�tku m�g�by zrobi� to �le. Nie mo�emy wi�c w�wczas krytykowa� dzieci, bo to mo�e je zniech�ci� do pracy.