Ka�dego roku G��wny Inspektor Sanitarny og�asza Program Szczepie� Ochronnych, nazywany kalendarzem szczepie�. To najwa�niejsza baza informacji dla rodzic�w dotycz�cych tego, na co i kiedy powinni zaszczepi� swoje dzieci. W rozporz�dzeniu GIS znajduj� si� aktualne wytyczne dotycz�ce szczepie� obowi�zkowych (bezp�atnych) dla dzieci, m�odzie�y oraz tak�e os�b doros�ych. Kalendarz szczepie� zawiera ponadto sugestie dotycz�ce szczepie� zalecanych (nie obowi�zkowych, dodatkowych, p�atnych). W tym roku G��wny Inspektorat Sanitarny do kalendarza szczepie� doda� informacje dotycz�ce zasad przeprowadzania i organizacji szczepie� w czasie stanu epidemii wirusa SARS-CoV-2.
Kalendarz szczepie� ochronnych: szczepienia obowi�zkowe w pierwszym roku �ycia
Szczepienia obowi�zkowe to te, kt�re chroni� przed: gru�lic�, wirusowym zapaleniu w�troby typu B, b�onic�, t�cem, krztu�cem, Poliomyelitis (polio), odr�, �wink�, r�yczk�, Haemophilus influenzae typu B (tzw. HiB) oraz - obowi�zkowo od roku 2017 - pneumokokami.
- Pierwsze szczepienia, jakie otrzymuje dziecko to te na gru�lic� oraz wirusowe zapalenie w�troby typu B (WZB B). Maluch otrzymuje je zaraz po urodzeniu, w pierwszej dobie �ycia.
- Mniej wi�cej dwa miesi�ce p�niej, jednak nie wcze�niej ni� po uko�czeniu sz�stego tygodnia �ycia, dziecko jest szczepione na b�onic�, krztusiec i t�ec, a tak�e Haemophilus influenzae (Hib) i pneumokoki. W tym samym czasie podaje si� drug� dawk� szczepionki na WZW typu B.
- Po uko�czeniu trzeciego miesi�ca �ycia (nie wcze�niej ni� w czternastym tygodniu i po o�miu tygodniach od poprzedniego szczepienia) podaje si� drug� dawk� szczepienia na b�onic�, t�ec i krztusiec oraz Hib i pneumokoki. To tak�e pora na pierwsz� dawk� szczepienia przeciwko polio.
- W pi�tym lub sz�stym miesi�cu �ycia (nie wcze�niej ni� osiem tygodni po poprzednim szczepieniu) dziecko otrzymuje drug� dawk� szczepionki na polio oraz trzeci� a na b�onic�, t�ec i krztusiec. Wtedy te� podaje si� trzeci� szczepionk� na Hib.
- Ostatnie szczepienie, jakie trzeba poda� dziecku w pierwszym roku �ycia, to trzecia dawka szczepionki na WZW typu B (szczepimy w si�dmym miesi�cu �ycia).
Kalendarz szczepie� ochronnych: szczepienia obowi�zkowe w drugim roku �ycia
W drugim roku �ycia dziecka szczepie� obowi�zkowych jest ju� zdecydowanie mniej.
- Mi�dzy trzynastym a pi�tnastym miesi�cem �ycia dziecko otrzymuje pierwsz� dawk� szczepionki przeciw odrze, �wince i r�yczce. W tym samym czasie jest podawana trzecia dawka szczepienia na pneumokoki.
- Czas mi�dzy szesnastym a osiemnastym miesi�cem �ycia dziecka, to pora na czwart� dawk� szczepionki na b�onic�, t�ec i krztusiec, trzeci� dawk� na polio i tak�e czwart� dawk� na Hib.
Kalendarz szczepie� ochronnych na 2021 rok., Marta Kondrusik
Kalendarz szczepie� ochronnych: szczepienia przypominaj�ce
Szczepienia przypominaj�ce podaje si� dziecku dopiero w sz�stym roku �ycia. Po zako�czeniu wszystkich szczepie� ochronnych w drugim roku, mamy wi�c spor� przerw�. Sze�ciolatka szczepi si� przeciw b�onicy, t�cowi i krztu�cowi, a tak�e podaje si� szczepionki na polio oraz odr�, �wink� i r�yczk�.
Kolejne dawki szczepie� przypominaj�cych podajemy:
- w 10. roku �ycia przeciw: odrze, �wince, r�yczce,
- w 14. roku �ycia przeciw: b�onicy, t�cowi, krztu�cowi,
- w 19. roku �ycia przeciw: b�onicy i t�cowi.
Osoby z grupy podwy�szonego ryzyka s� r�wnie� obowi�zkowo szczepione przeciwko ospie wietrznej (dzieci, kt�re chodz� do ��obk�w lub klubik�w dzieci�cych), b�onicy, t�cowi i w�ciekli�nie (szczepienia poekspozycyjne, dotycz� os�b nara�onych na zaka�enie).
W Polsce szczepienia obowi�zkowe realizowane zgodnie z kalendarzem szczepie� podaje si� nie tylko dzieciom i m�odzie�y do 19. roku �ycia, ale tak�e osobom, kt�re s� szczeg�lnie nara�one na zachorowanie (pracownicy ochrony zdrowia, studenci uczelni medycznych, pracownik�w s�u�b weterynaryjnych).
Kalendarz szczepie� ochronnych: szczepienia skojarzone
Mo�emy poda� dzieciom szczepionki skojarzone, czyli po��czone, dzi�ki czemu ogranicza si� ilo�� wk�u�. S� to szczepionki DTP (przeciw b�onicy, krztu�cowi i t�cowi) oraz MMR (przeciw odrze, �wince i r�yczce). Istniej� tak�e szczepionki wysoko skojarzone, jednak s� one p�atne. To szczepionki 6w1 i 5w1 Pierwsza to szczepionka przeciwko WZW B, Hib, polio, b�onicy, krztu�cowi i t�cowi. Wyb�r tej szczepionki pozwala pomin�� wizyt� szczepienn� w si�dmym miesi�cu �ycia dziecka. Z kolei szczepionka 5w1 chroni przed b�onic�, t�cem, krztu�cem, polio oraz Hib. Przy wyborze tego wariantu, szczepionka na WZW B jest podawana w oddzielnym wk�uciu.
Kalendarz szczepie� 2021: Szczepienia zalecane
W kalendarzu szczepie� ochronnych znajduj� si� tak�e informacje dotycz�ce szczepie� zalecanych. Nie s� to szczepienia obowi�zkowe, s� p�atne, decyzj� o ich podaniu warto przedyskutowa� z pediatr�. Szczepienia zalecane to te przeciw: meningokokom, grypie, wirusowi brodawczaka ludzkiego, WZW A, ospie wietrznej, a tak�e odkleszczowemu zapaleniu m�zgu. Do grupy szczepie� zalecanych nale�y tak�e to przeciwko rotawirusom. Do tej pory by�o szczepieniem p�atnym, w 2021 roku szczepienie to b�dzie refundowane dla dzieci urodzonych po 31 grudnia 2020 roku (od uko�czenia sz�stego tygodnia �ycia do 32 tygodnia �ycia).
Szczepienia w czasie epidemii koronawirusa�
W zwi�zku z panuj�c� epidemi� koronawirusa G��wny Inspektor Sanitarny w kalendarzu szczepie� na 2021 rok zawar� tak�e informacje dotycz�ce organizacji szczepie� w tym szczeg�lnym czasie. Szczepienia obowi�zkowe oraz szczepienia zalecane dzieciom i m�odzie�y nale�y przeprowadza� ze szczeg�ln� ostro�no�ci�, tak, aby zapobiega� styczno�ci z chorymi. Jednocze�nie nie zaleca odraczania termin�w szczepie� podstawowych z przyczyn organizacyjnych. Dopuszcza si� z kolei ich przy�pieszenie, a odst�py pomi�dzy kolejnymi dawkami mo�na skr�ci� do minimum (jednak zgodnie z zaleceniami producenta), je�li jest to uzasadnione spodziewanym zwi�kszeniem liczby zachorowa� w przebiegu epidemii. W sytuacjach wyj�tkowych (gdy np. nie mo�na przeprowadzi� bada� kwalifikuj�cych do szczepienia) mo�na odroczy� w czasie szczepienia uzupe�niaj�ce (dawki ko�cz�ce schemat szczepienia podstawowego) jednak nie wi�cej ni� o trzy miesi�ce, a szczepie� przypominaj�cych - nie wi�cej ni� o dwana�cie miesi�cy. G��wny Inspektor Sanitarny przypomina tak�e, �e w przypadku czasowego lub d�ugotrwa�ego odroczenia przeprowadzania obowi�zkowych szczepie� ochronnych, ka�dorazowo nale�y przeprowadzi� szczepienia wyr�wnawcze. B�dzie to skutkowa�o konieczno�ci� ustalenia indywidualnego kalendarza szczepie�.
Pediatra apeluje: Nie przek�adajmy szczepie�
Dr Ewa Mi�ko-W�sowska, pediatra, t�umaczy dlaczego nie warto zwleka� ze szczepieniami w czasie pandemii koronawirusa
- To zrozumia�e, �e rodzice mog� mie� opory, �eby w czasie pandemii przyj�� z dzieckiem na szczepienie. Warto jednak pami�ta�, �e nadal mamy zachorowania, chocia�by na krztusiec, choroby pneumokokowe, czy t�ec, a odk�adanie szczepie� w czasie powoduje, �e dziecko d�u�ej nie jest chronione. W wielu plac�wkach kolejki na wizyty szczepienne si� wyd�u�aj�. Przyjmowanych jest mniej dzieci w tym samym czasie, lekarze te� chodz� na zwolnienia i wizyty s� przek�adane. Odk�adaj�c szczepienie, nie mamy pewno�ci, �e w wybranym terminie za dwa, trzy miesi�ce uda nam si� je zrealizowa� - ostrzega pediatra.
Zaszczepienie dziecka, kt�re jest nosicielem�SARS-CoV2�
Jedn� z cz�stych obaw rodzic�w jest obecnie zaszczepienie dziecka, w sytuacji gdy mo�e by� bezobjawowym nosicielem SARS-CoV2. - Pami�tajmy, �e przeciwwskazaniem do szczepienia jest infekcja z gor�czk� powy�ej 38,5 stopni Celsjusza, zatem nawet je�eli nie wiemy, czy dziecko obecnie jest nosicielem wirusa, dop�ki nie ma objaw�w ostrej infekcji w dniu szczepienia, nie powinni�my z niego rezygnowa� - uspokaja dr Mi�ko. Zapewnia tak�e, �e nie ma potrzeby, �eby u zdrowego dziecka, bez objaw�w infekcji, przed planowanym szczepieniem zleca� badanie w kierunku SARS-CoV2.
