Por�d naturalny jest dla niekt�rych kobiet najlepszym sposobem urodzenia dziecka. Innym natomiast najbardziej sensowna wydaje si� mo�liwo�� urodzenia dziecka przez ci�cie cesarskie. Jednak nie zawsze mamy pe�n� �wiadomo�� tego, z czym dok�adnie wi��e si� por�d naturalny, a z czym cesarka. Wtedy d��enie do wybranej opcji mo�e by� b��dem. Mo�e si� okaza�, �e inaczej sobie to wszystko wyobra�a�y�my.
Nie znajdziecie w tym tek�cie �adnych ocen, tylko opinie specjalist�w oraz mam, dane medyczne i wiedz�, kt�ra pomaga podj�� �wiadom� decyzj�.
Co to jest cesarskie ci�cie?
Ta powa�na operacja polega na rozci�ciu pow�ok brzusznych (obecnie najcz�ciej poprzecznie, w tzw. linii bikini), naci�ciu macicy i wydobyciu t� drog� dziecka oraz �o�yska. Nast�pnie zszywa si� kolejne warstwy. Operacja wymaga za�o�enia cewnika do dr�g moczowych. Znieczulenie do cesarskiego ci�cia mo�e by� og�lne, czyli z u�pieniem, lub te� przewodowe, czyli przez podanie leku znieczulaj�cego do os�onek rdzenia kr�gowego, co pozwala rodz�cej zachowa� pe�n� �wiadomo��. Po znieczuleniu zewn�trzoponowym cz�� kobiet narzeka na silny b�l g�owy i b�le plec�w. Po znieczuleniu og�lnym zdarzaj� si� natomiast nudno�ci i wymioty, a tak�e b�l g�owy i gard�a (na skutek intubacji).
Ile trwa powr�t do formy po cesarskim ci�ciu?
O ile po porodzie naturalnym m�oda mama po trzech godzinach zwykle jest w stanie (cho� czasem z trudem) p�j�� do �azienki i sama zaj�� si� noworodkiem, o tyle po cesarskim ci�ciu mo�e wsta� dopiero po 6-8 godzinach (po niekt�rych rodzajach znieczulenia trzeba le�e� p�asko przez kilkana�cie godzin). I nawet je�li dziecko jest z mam� w sali pooperacyjnej, trudno, a czasem wr�cz nie spos�b zajmowa� si� nim samodzielnie. Do stanu, kiedy mo�na co� robi�, zwykle dochodzi si� przez 2-3 dni. Sprawno�� fizyczna wraca stopniowo przez nast�pne dni, a nawet tygodnie.
Jakie jest ryzyko dla matki podczas cesarskiego ci�cia?
Statystyki m�wi�, �e podczas ci�cia cesarskiego zdarza si� wi�cej powik�a� ni� podczas porodu naturalnego. Najcz�stsze to d�ugo utrzymuj�cy si� b�l, infekcje w obr�bie rany pooperacyjnej. Mo�e doj�� do krwotoku, uszkodzenia jelit, p�cherza moczowego i moczowod�w. Ro�nie ryzyko choroby zatorowo-zakrzepowej. Z powodu zrost�w pooperacyjnych w przysz�o�ci mo�e doj�� do niedro�no�ci jelit, niep�odno�ci, b�l�w w obr�bie miednicy mniejszej. Por�d drogami natury zwykle mniej obci��a kobiet�. Najcz�stsze powik�ania to b�l okolic krocza, nietrzymanie moczu, gaz�w i ka�u. Przy czym te trzy ostatnie objawy zale�� od ingerencji medycznej w przebieg porodu i od tego, czy kobieta stosuje �wiczenia mi�ni Kegla. Bezsprzecznie w czasie porodu zako�czonego cesarskim ci�ciem okolice intymne pozostaj� nietkni�te. Dzi�ki temu powr�t do seksu po co najmniej 6 tygodniach (tyle trwa po��g) na og� nie przysparza problem�w. Na pocz�tku najlepiej wybiera� pozycje, w kt�rych rana po ci�ciu nie jest nara�ona na ucisk.
Jakie jest ryzyko dla dziecka podczas cesarskiego ci�cia?
Por�d naturalny jest dla dziecka lepszym rozwi�zaniem. Podczas akcji porodowej malec przygotowuje si� do przyj�cia na �wiat. Skurcze macicy rozpoczynaj� z�o�ony proces biochemiczny, kt�ry u�atwia adaptacj� do �ycia pozamacicznego. Gdy dziecko przeciska si� przez kana� rodny, jego p�uca przygotowuj� si� do podj�cia oddychania. Maluch ma w tym czasie tak�e kontakt z flor� bakteryjn� pochwy i odbytu matki, a potem, gdy odpoczywa na jej brzuchu, jego sk�r� zasiedlaj� bakterie mamy. Dzi�ki temu w przewodzie pokarmowym i na sk�rze noworodka powstaje bariera ochronna. Tymczasem dziecko urodzone przez cesarskie ci�cie przychodzi na �wiat w �rodowisko ja�owe. P�niej ssie pier� mamy i p�niej dostaje jej siar� pe�n� przeciwcia�. Statystyki m�wi�, �e dzieci z cesarskiego ci�cia cz�ciej choruj� na astm�, wskazuje si� r�wnie� na zwi�kszon� podatno�� na alergie. W statystykach wskazuje si� tak�e na spore ryzyko skalecze� narz�dziami chirurgicznymi podczas operacji ci�cia cesarskiego.
Cesarskie ci�cie: czy to powinien by� wyb�r kobiety?
Wed�ug zalece� WHO 10-15 proc. wszystkich porod�w powinno si� ko�czy� ci�ciem cesarskim. Powy�ej tej granicy nie spos�b ju� m�wi� o korzy�ciach medycznych. �wiatowi rekordzi�ci to Tajlandia, Chile, Indie i Brazylia (40-48 proc. ci�� ko�czy si� ci�ciem). Najni�sze wska�niki ma Holandia - cesarki to nieco ponad 10 proc. porod�w. W Polsce ci�cie cesarskie jest wykonywane u blisko 30 proc. ci�arnych. Ale w prywatnych szpitalach cesarskie ci�cia to 7 na 10 porod�w. A w klinikach uniwersyteckich (gdzie trafiaj� najtrudniejsze przypadki) proporcja jest odwrotna: tylko 3 na 10 ci�� jest rozwi�zywanych zabiegowo. Wskazuje to, �e cesarskie ci�cie w wielu wypadkach nie wynika z konieczno�ci medycznej. Tylko czy zawsze jest najlepszym wyj�ciem dla kobiety, kt�ra obawia si� porodu ze wzgl�du na zdrowie dziecka lub swoje?
Dlaczego kobiety chc� mie� cesark�?
Te z przysz�ych mam, kt�re chcia�yby urodzi� poprzez cesarskie ci�cie, zwykle boj� si�, �e por�d naturalny b�dzie dla nich zbyt trudny i bolesny. Cesarka wydaje si� im rozwi�zaniem mniej bolesnym, �atwiejszym, bezpieczniejszym dla kobiety i dla dziecka, przebiegaj�cym pod kontrol� lekarzy. Cz�sto s�yszy si� tak�e obawy o zdrowie dziecka. Niekt�rym wydaje si�, �e dla dziecka bezpieczniej jest, gdy kto� je wyjmie z brzucha mamy, ni� gdy noworodek musi przecisn�� si� przez kana� rodny.
Cesarskie ci�cie: zdaniem mam
WERONIKA: Bardzo chcia�am rodzi� naturalnie i �wiadomie prze�y� por�d. Ale us�ysza�am od lekarzy, �e w moim przypadku to niemo�liwe. Nie wiem, jak to jest rodzi� naturalnie, ale ci�cie cesarskie nie by�o dla mnie lekkie, �atwe i przyjemne. To wszystko by�o jakie� sztuczne, zaplanowane. Na stole operacyjnym nie czu�am b�lu, ale czu�am, jak kto� grzebie w moich wn�trzno�ciach, z trudem pr�buj�c z�apa� i wyj�� ze mnie dziecko. Zobaczy�am je przez chwil� i koniec. Czu�am si� pusta i pozbawiona emocji, na kt�re tak czeka�am.
KASIA: Cieszy�am si�, �e skierowano mnie na cesark�. Syn mia� po�o�enie miednicowe, uznano, �e nie ma sensu pr�bowa� porodu naturalnego. Czu�am si� bezpiecznie, wiedzia�am, jak to b�dzie i kiedy. Troch� to tylko by�o dziwne, �e to nie los decyduje o dacie jego narodzin, tylko osoba uk�adaj�ca grafik lekarzy.
EWELINA: Raz rodzi�am naturalnie, raz przez cesarskie. Nie zauwa�y�am r�nicy w kwestiach intymnych. By�am tak zm�czona opiek� nad dzieckiem, �e ostatni� rzecz�, na kt�r� mia�am ch�� po po�o�eniu si� do ��ka, by� seks. Zw�aszcza �e przy karmieniu piersi� czu�am sucho�� w pochwie.
AGNIESZKA: Po urodzeniu c�rki przez cesarskie ci�cie d�ugo nie mia�am pokarmu. Ma�a ssa�a na okr�g�o, rani�c moje brodawki, a mimo to bardzo spad�a na wadze. W ko�cu musia�a dosta� sztuczne mleko, czego tak bardzo chcia�am unikn��. Dopiero trzy dni po porodzie, po ci�g�ym ssaniu i pobudzaniu piersi laktatorem, pokarm si� pojawi�. Potem by�o go ju� du�o i d�ugo karmi�am piersi�. Ale pocz�tki by�y okropne.
Popyt na cesark�
Lekarz AGNIESZKA KURCZUK-POWOLNY, ginekolog-po�o�nik:
- Czasem ci��a musi zako�czy� si� ci�ciem z powod�w medycznych - dla dobra matki i dziecka. Zdarza si�, �e nikt nie chce ryzykowa�, np. gdy chodzi o ci��� po walce z niep�odno�ci� lub pierwsz� ci��� w p�nym wieku. S� jednak lekarze, kt�rzy robi� ci�cia na wszelki wypadek, przy minimalnym zagro�eniu, z obawy przed procesami s�dowymi. Nikt nie oskar�y lekarza o pochopne wykonanie ci�cia cesarskiego, natomiast o jego niewykonanie ju� tak. Coraz wi�cej ci�� cesarskich, zw�aszcza w prywatnych klinikach, jest przeprowadzanych na �yczenie kobiet. Cesarskie ci�cie to powa�na operacja, kt�rej skutki mo�na odczuwa� w przysz�o�ci: zwi�ksza si� zagro�enie ci��� pozamaciczn�; w kolejnych ci��ach kobiety cz�ciej maj� problemy z �o�yskiem, istnieje ryzyko rozej�cia si� blizny; ro�nie te� ryzyko porodu przedwczesnego.
Trudniejszy start
Prof. MARIA KATARZYNA BORSZEWSKA-KORNACKA, neonatolog:
Noworodek, kt�ry rodzi si� przez ci�cie cesarskie bez rozpocz�tej czynno�ci skurczowej, ma utrudniony start. Dotyczy to przede wszystkim kwestii oddychania, czyli prawid�owego funkcjonowania p�cherzyk�w p�ucnych. Noworodki po ci�ciu cesarskim znacznie cz�ciej maj� zaburzenia oddychania. Towarzysz� im zwykle mniej lub bardziej nasilone zaburzenia kr��enia. Zar�wno u wcze�niak�w, jak i u donoszonych noworodk�w z cesarskiego ci�cia cz�ciej wyst�puj� takie powik�ania jak sepsa czy hipoglikemia. W tej grupie obserwuje si� te� zwi�kszon� liczb� zgon�w. Tyle m�wi statystyka. Praktyka potwierdza, �e dzieci urodzone naturalnie rzadziej wymagaj� stosowania skomplikowanych procedur medycznych, a w konsekwencji szybciej wychodz� do domu.
