Gérard Chaliand

Gerard Chaliand i Arnaud Blin stworzyli znakomite kompendium wiedzy na temat terroryzmu. Tym samym rozbili szereg obiegowych opinii krążących w społeczeństwach na temat zjawiska terroryzmu. Tak się bowiem składa, że świat głośno o zjawisku debatuje od ataku Al Kaidy we wrześniu 2001 roku, a tymczasem jest to zjawisko tak stare jak historia. Już w starożytności terroryzm stosowany był jako metoda walki, głównie państwa z poddanymi, wszak pojęcie rebelii społecznej wtedy nie funkcjonowało w takim rozumieniu jak teraz. A właśnie od próby zdefiniowania tego zjawiska wychodzą autorzy i to na różnych płaszczyznach i w ujęciu wielu interpretatorów, tudzież okresów historyczno - ustrojowych. Szczerze powiedziawszy każdy, kto choć trochę orientuje się w dziejach świata, stwierdzi, że autorzy w wielu miejscach podnoszą wątki znane, a to rewolucję francuska, a to bolszewicką, to znów terror stalinowski, czy krwawe, antyspołeczne rządy Pol Pota, czy południowoamerykańskich partyzantów Tupamaros. Interesującym wątkiem jest tu również terroryzm rewolucyjny w Rosji z drugiej połowy XIX wieku, czy bałkański z początku XX wieku. Okazuje się, że walcząc o wyzwolenie spod jarzma caratu, czy tureckiego i habsburskiego, narody bałkańskie (Serbowie, Bułgarzy, Macedończycy)traktowały zamachy na dostojników państwowych jako powszechna metodę walki o niezależność. Jest w publikacji także wzmianka (tylko!) o Polskiej Partii Socjalistycznej, której działacze zabili kilkaset urzędników rosyjskich walcząc o odzyskanie niepodległości (min. jednym z nich był Piłsudski, o czym w książce nie przeczytamy). Skoro o polskim wątku terroryzmu wzmiankuje, to w niniejszym opracowaniu pojawia się nazwisko anarchisty polskiego pochodzenia Leona Czolgusza, który dokonał zamachu na prezydenta McKinleya w 1906 roku. Ukazując wiele źródeł i odcieni terroryzmu - społecznych i politycznych, jak choćby terroryzm w Indiach walczących z brytyjskimi kolonizatorami - najwięcej miejsca Chaliand i Blin poświęcają związkom terroryzmu z religiami, a szczególnie ich fundamentalistycznymi wersjami. Stad najczęściej pojawia się islam jako znaczące źródło terroryzmu. Zresztą, z treści opracowania wynika, że we wcześniejszych wiekach religie również były generatorem rozlewu krwi, lecz wtedy nie nazywano tego jeszcze terroryzmem. Istotnym walorem tej pracy jest również to, iż może ona być przestrogą dla tych wszystkich, którym wciąż marzy się granie nastrojami społecznymi, bo jak się okazuje, od tego momentu do eksplozji nienawiści w postaci zamachu jest tylko jeden krok. Warto więc przeczytać, przeanalizować, wyciągnąć wnioski i nie pozwalać swoim włodarzom na dzielenie ludzi w imię sobie tylko rozumianych celów. "Historia terroryzmu...." pełni zatem rolę swego rodzaju przestrogi.