Rachel Carson

Autorce udało się coś, co tylko z pozoru można uczynić możliwym: przedstawiła w humanistyczny sposób zagadnienia nauk przyrodniczych i ścisłych, jednak unikając banału. W lekturze, która, przyznajmy – jest skierowana do humanistów – losy epok geologicznych, bazaltowych wysp i podwodnych erupcji wulkanicznych układają się w swoista encyklopedyczną epopeję, dzieje wydarzeń interesujących, tajemniczych, ciekawych. Wszystko w owej książce skłania czytelników do wzniesienia się poza horyzont widzenia człowieka, a wznosi w punkt widokowy, z którego dostrzega się ziemię jako całość. Jest ona zbudowana w ciągu niezliczonych lat, wieków, tysiącleci – ta perspektywa jest wręcz namacalna, policzalna, zmusza zatem do zastanowienia się nad odwiecznymi procesami. Drugą sprawą są liczby – ogromne masy zdolne oddziaływać na uginanie się kontynentów na są zbudowane z milimetrowych pierwotniaków ich szkielecików, na ich wielkość mają wpływ niezliczone i niemalże pozbawione ciężkości pyłki przenoszone z wiatrem i opadające na dnie. Książka powstała w latach pięćdziesiątych, gdy w ogólnie przyjętym sposobie myślenia człowiek nie był jeszcze odpowiedzialny za całe zło panoszące się na ziemi. Raczej stanowił przykład swoistego bohaterstwa, gdy docierał do najgłębszych rowów oceanicznych. W odwiecznej walce z przyrodą pozostawał herosem, który nie zważając na swą małość, obleczony w zdolny umysł stawiał czoło bezlitosnym żywiołom. Dlatego inżynierowie drążący odwierty w dnie morskim w szelfie kontynentalnym są pionierami oraz wręcz idealistami, typu Kolumba, którzy śmiało przesuwają granicę możliwości techniki stworzonej przez rasę człowieczą. Wznosząca krzywa połowów dorsza stanowi powód do dumy, nie do utrapienia. Na razie.