Spokojna g�owa, nie rzucam no�ami, nie spycham z blat�w robot�w kuchennych, a to, �e po powrocie z ostatniego wyjazdu w g�ry z szafki na kubki wypad�o na mnie gliniane bydl�, grzmotn�o w szcz�k�, po czym bezczelnie spad�o na piekarnik i raczy�o si� by�o pot�uc, to nie vendetta brutto , a jedynie nieszcz�liwy zbieg okoliczno�ci - i tej wersji b�d� si� trzyma� przed pras�.
Jednym z moich ulubionych zaj�� jest natomiast psucie przepis�w. Wzi�o mi si� to ze zwyk�ego lenistwa w czasach, kiedy musia�am sprawdza�, co to s� "przegrzebki" w Wielkiej Encyklopedii Powszechnej PWN , bo skoro tych przegrzebk�w, przegrzebek, no, tych onych nie ma w naszym sklepie i w sklepie obok naszego sklepu, to jak, do jasnej cholery, mam z nich ugotowa� "proste, szybkie i zdrowe danie lunchowe "? Mam wi�c na p�kach rozliczne publikacje kulinarne, kt�re przede wszystkim ucz� mnie jak bardzo nie b�d� nigdy Master Chefem, nawet Juniorem, bo nie wiem, nie znam, nie widzia�am. Psucie przepis�w z takich ksi��ek polega na zast�powaniu jednych sk�adnik�w innymi, a ca�o�� bazuje ledwie na mej nieco pokr�tnej wyobra�ni smakowej, czyli na moim prywatnym przekonaniu, �e jak zast�pisz szklank� cukru szklank� �wie�ych zi� i soli, a m�k� - marchewk�, to te� mo�e by� zajebi�cie wy�mienicie. S� te� w biblioteczce ksi��ki o szczeg�lnie du�ej warto�ci sentymentalno-destruktywnej.
Kuchnia Wegetaria�ska , Sarah Brown
To jedna z ksi��ek do�� proroczych. Przywioz�am j� jeszcze w czasach "mi�snych ", niczym wiano, z domu rodzinnego. By�a mi potrzebna do zmasakrowania kulebiaka z grzybami na Bo�e Narodzenie. Nie wiem, czy te�ciowa doceni�a kulebiaka, mnie bardzo smakowa� (zapewne dlatego, �e nie mia�am innego wyj�cia), a ksi��ka zosta�a z nami. To jest bardzo fajna i pouczaj�ca lektura, gdybym powiedzia�a, �e jest te� warto�ciowa nie uwierzyliby�cie zapewne, wi�c dorzucam skromn� informacj� o cenie: 100 000 z�. W samej publikacji za� najbardziej urzeka mnie to, �e zanim zaprezentowane zostan� przepisy, pojawiaj� si� bardzo eleganckie fotografie nawet najwykwintniejszych sk�adnik�w. Ot, cho�by ziarna fasolnika chi�skiego, gomasio, tahina, rodymenia palczasta, czy fenku�. Dzi�, w czasach, gdy gomasio rozdawane jest dzieciom w przedszkolach, a przeci�tny warszawiak nie wsi�dzie do metra bez bruschetty z fenku�em zawini�tej w papier, mo�e to wygl�da� banalnie, ale kiedy ksi��ka zosta�a wydana, czyli w 1994 roku - to by�o co�! Ta ksi��ka pozwoli�a mi uwierzy�, �e skoro da si� zrobi� pasztet z cukinii, p�atk�w owsianych i orzech�w, to mo�na go zrobi� ze wszystkiego. Nawet z w�tr�bki. �artuj�. Nie zawsze trzeba te� dodawa� d�ug� list� przypraw proponowanych przez autora, mo�na zamiast tego dosypa� ulubiony kminek i posiekan� kolendr�.
Moja pierwsza ksi��ka o odmianach orzech�w - "Kuchnia wegetaria�ska"
Dzieciaki do kuchni , Beata Lipov
Wybra�am t� ksi��k� z dw�ch powod�w. Po pierwsze - idealnie koresponduje z moj� infantylno�ci�, po drugie - doskonale nadaje si� do gn�bienia dzieci, z jednej strony jest lekka, z drugiej ma tward� opraw� i ostre rogi, jest te� wystarczaj�co du�a, by trzepn�� dziecko, gdy ucieka od zlewozmywaka. Domy�lacie si� chyba, �e �artuj�? Je�li nie, to o�wiadczam niniejszym, �e �artuj�. To jest bardzo fajna ksi��ka, zw�aszcza dla m�odocianych kucharzy. Przepisy s� proste, efekty smaczne, a jak co� nie pasuje, to mo�na si� zwyczajnie zainspirowa� i pod��y� w�asn� �cie�k� bez szkody dla potraw. Poza tym, to pozycja wysoce przebieg�a, bo pokazuje moim dzieciom, �e jakie� inne obce dzieci te� co� tam w kuchni robi�. O�miela do dzia�ania i do wymy�lania w�asnych da�. Skoro mo�na zrobi� pomidora faszerowanego kuskusem, to mo�na te� zrobi� to samo z og�rkiem konserwowym. Kto nam zabroni? Aha, dro�d�owe bu�eczki z sokiem pomara�czowym przygotowane z zawartego w tej publikacji przepisu, to jedne z najsmaczniejszych dro�d�owych bu�eczek, jakie kiedykolwiek jad�am.
Bachory do gar�w, a "Dzieciaki do kuchni"
Najlepsze �l�skie przepisy kulinarne , Marie-Luise Neumann
Skoro ju� o faszerowaniu og�rk�w by�a mowa, to ja tu mam taki przepis, w kt�rym zwyk�e og�rki, surowe, faszeruje si� mi�sem. A mi�so to jest co�, co kojarzy si� z heimatem. A teraz ju� bez frywolnych �art�w. Ksi��ka ta mo�e nie jest najlepsz� skarbnic� �l�skich przepis�w, ale za to kiedy czytam poszczeg�lne receptury, to ju� samo zsumowanie sk�adnik�w w wyobra�ni daje wynik pozytywny, zaliczaj�cy si� do zbioru "z dzieci�stwa ". Ok. Nikt w mojej rodzinie nie serwowa� dzikiej kaczki, ani jarzynki z �ywokostu, ale ju� grysik z owocami pami�tam doskonale, podobnie jak jedzenie chleba z mas�em i porzeczkami w trzech kolorach. Dzi�kuj� w imieniu w�asnym. Nikt nie robi� mi te� budyniu szpinakowego, ani soczewicy z suszonymi �liwkami, ale sprawdzaj�c oba przepisy ju� widz�, �e gdyby tak wyeliminowa� s�onin� i zamiast niej doda� o po�ow� mniej jakiego� bardziej przyjaznego t�uszczu, to by�yby to dania, kt�re mog�abym zrobi� nawet jutro.
Gryfno wodzionka i inne maszkiety - "Kuchnia �l�ska"
Kuchnia Polska, praca zbiorowa
To co� w rodzaju pocztu kr�l�w polskich, albo klechd domowych. Bardziej mitologia, ni� rzeczywisto��. Po "Kuchni� Polsk�" lubi� si�ga� dla obrazk�w pogl�dowych. S� �wietne, zw�aszcza te pouczaj�ce gospodynie domowe, jak nale�y zaplanowa� przestrze� w kuchni, by komfortowo gotowa�, co wygl�da nieco jak rycina Leonardo Da Vinci: pani z r�k� w g�rze, na tle p�ki, do tego nakre�lony okr�g sugeruj�cy zasi�g chwytnej ko�czyny kucharki. O, albo ta "jak si� sprawia ryb�" (d�o�, po�owa ryby, d�o� ukryta we wn�trzu po�owy ryby). Poza tym jest to ksi��ka kucharska, kt�ra ma wszystkie ksi��ki pod sob�, jak to m�wi�, taki szef wszystkich szef�w. Uwielbiam sobie czytn�� (czyli tak skubn��, po rozdzialiku, po p�, cho�by po jednym zdaniu - wiecie o co chodzi) zw�aszcza t� sekcj�, kt�ra poprzedza w�a�ciwe przepisy. W "Kuchni Polskiej " znale�� mo�na bowiem opr�cz przykaza� jak sprawia� to czy tamto, oraz jak organizowa� sobie prac� w kuchni, tak�e sporo jad�ospis�w - "dla rodziny, w kt�rej kobieta nie pracuje poza domem ", oraz post�powej rodziny "w kt�rej kobieta pracuje poza domem ", ponadto dla samotnych, dla dzieci - od niemowlaka po ucznia, dla os�b cierpi�cych na przewlek�y nie�yt �o��dka zanikowy, marsko�� w�troby, dla gru�lik�w, dla alergik�w, jest nawet jad�ospis na przyj�cie bryd�owe. Ksi��ka ta przez lata kojarzy�a mi si� z tymi uroczymi przepisami, w kt�rych bierze si� porcj� jakiego� przedziwnego mi�siwa (przedziwnego z perspektywy kogo�, kto w sklepie widuje g��wnie filety, udka, skrzyde�ka, �eberka, w�tr�bk�, schab, pol�dwic�, pr�g� i comber), marynujesz j� w glinianym garnku przez trzy dni, a potem pieczesz. Prawda jest taka, �e jest tu te� ca�kiem sporo przepis�w prostych, przyst�pnych, a nie znam te� lepszego i bardziej niezawodnego przepisu na kruchy mazurek. Psuj� go wy��cznie gotowymi masami kajmakowymi, ale o tym ju� pewnie wiecie .
Kuchenny cz�owiek DaVinci - "Kuchnia polska"
Compendium Ferculorum, albo zebranie potraw , Stanis�aw Czerniecki
To jak spacer po ruinach dworku mazowieckiego, miejsca dla mnie r�wnie egzotycznego, co �emkowskie drewniane cerkwie zr�bowe. Pr�dzej bowiem w rodzinie znajdzie si� kto�, kto obs�ugiwa� angielskiego kr�la, ni� kto�, kto mia� zdj�cia prababci szlachcianki na hu�tawce . Oczywi�cie zawsze si� mog� myli�, niemniej ksi��ka Czernieckiego, zabytek, pierwszy taki bestseller i rzecz niesamowita, kt�ra w chwili pierwszego wydania - je�li wierzy� s�owom Jaros�awa Dumanowskiego z rozbudowanego wst�pu do wydania z 2009 roku - rozchodzi�a si� b�yskawicznie wymuszaj�c kilka dodruk�w, a przepisy postrzegane jeszcze w XVII wieku jako wykwintne i dworskie, w kolejnych stuleciach proponowane by�y ju� jako dworskie i ch�opskie, a nast�pnie r�wnie� mieszcza�skie. Od kilku lat zarzekam si�, �e przetestuj� kilka receptur we w�asnym domu, ale jako� do dzi� to nie nast�pi�o, za to "Compendium" czytam dla "psucia" j�zyka. No we�cie sp�jrzcie na ten uroczy a prosty przepis na Tort �pinakowy :
Z ciasta francuskiego zrobisz tort �pinakowy, na kt�ry tak �pinak nagotujesz. Uwarz �pinak, usiekaj bardzo drobno, w�� w rynk� mas�a i �pinak, ro�enk�w drobnych, cukru, cynamonu i przyszma�, a na�� tort. Daj pi�kn� kopert� z tego� ciasta, pozynguj, a piecz.
S�odko, prawda? Czytam te� "Compendium... " w celu zadziwienia si�, lub te�, jak kto woli - lekkiego zbrzydzenia, �e oto kto� m�g� robi� s�odki tort cytrynowy ze "�piku " wo�owego, a potem sobie przypominam, �e z jakiego� powodu galaretki te� s� takie obrzydliwawe, ze�piczone .
Jacy ptacy? "Compendium Ferculorum"
Apetyczna panna Dahl , Sophie Dahl
Przyznaj� bez bicia, z Dahl�w to ja wol� Roalda. Ksi��k� dosta�am w prezencie na kt�re�tam urodziny. Czytam, a w�a�ciwie przegl�dam dla zepsucia nieco chaosu i nie�adu w �yciu. Bo to �adnie posk�adana publikacja. Poza tym, o ile trzy lata temu receptury wydawa�y mi si� takie nazbyt wymy�lne i wymagaj�ce ode mnie pewnej koncentracji (a na jej nadmiar jako� nie narzekam), to obecnie jawi� si� jako ca�kiem sympatyczne i wykonalne, tylko ja bym to awokado z cytryn� jeszcze posypa�a imbirem, albo chocia� kolendry doda�a, bo przecie� nie b�d� brutalna i nie nafaszeruj� chrzanem, prawda? Jedno musz� przyzna� pani Dahl, dzi�ki niej zacz�am marynowa� mi�so z indyka w zaprawie z ma�lanki i musztardy francuskiej - �eby nie straci�o na soczysto�ci.
Apetyczny burak i "Apetyczna pani Dahl"
W imieniu w�asnym, redakcyjnych kole�anek, zaproszonych go�ci i organizator�w zapraszam Was na II Targi Ksi��ki Kulinarnej , kt�rym Foch.pl patronuje. Targi odb�d� si� w dniach 25-27 lipca 2014 w Warszawie w Quchni Artystycznej mieszcz�cej si� w Zamku Ujazdowskim w Warszawie.
