Osoby, które chcą zagłosować w wyborach parlamentarnych 15 października 2023 r. poza miejscem zameldowania, mają dwie możliwości: mogą pobrać zaświadczenie o prawie do głosowania albo złożyć wniosek o dopisanie do spisu lub rejestru wyborców. Co dokładnie powinny zrobić? Wyjaśniamy to w dalszej części artykułu.
Jak głosować w innym okręgu? Weź z gminy zaświadczenie o prawie do głosowania
Wyborca może zgłosić się do dowolnego urzędu gminy i pobrać zaświadczenie o prawie do głosowania. Z tym dokumentem można w dniu wyborów zagłosować w dowolnym lokalu wyborczym w kraju, za granicą lub na polskim statku morskim. Wniosek o wydanie zaświadczenia można złożyć od 1 września do 12 października. Zaświadczenie wyborca odbiera za pokwitowaniem osobiście lub przez upoważnioną pisemnie osobę. Jak wyjaśnia Państwowa Komisja Wyborcza, wyborca, któremu wydano zaświadczenie o prawie do głosowania zostanie z urzędu skreślony ze spisu wyborców w miejscu zameldowania.
Uwaga: Zaświadczenia trzeba pilnować - w przypadku jego zgubienia lub zniszczenia wyborcy nie zostanie wydany kolejny egzemplarz. "Niezależnie od przyczyny, nie będzie możliwe otrzymanie kolejnego zaświadczenia ani wzięcie udziału w głosowaniu w obwodzie właściwym dla miejsca stałego zamieszkania!" - podkreśla PKW. Zaświadczenie o prawie do głosowania nic nie kosztuje.
Spis wyborców a rejestr wyborców - gdzie się dopisać? Jak głosować bez meldunku?
Inną możliwością jest złożenie wniosku o dopisanie do spisu lub rejestru wyborców. Czym to się różni? O dopisanie do spisu wyborców możemy zawnioskować, jeśli chcemy jednorazowo (tylko w jednych wyborach) zagłosować w innej gminie niż nasza.
Taki wniosek można złożyć:
- na piśmie (z własnoręcznym podpisem) w urzędzie gminy, na której terenie będziemy przebywać w dniu wyborów;
- w wersji elektronicznej, opatrzonej kwalifikowanym podpisem elektronicznym;
- przy użyciu usługi elektronicznej udostępnionej na stronie internetowej gov.pl.
Dopisanie się do rejestru wyborców oznacza z kolei zmianę stałego obwodu głosowania: w każdych kolejnych wyborach (parlamentarnych, prezydenckich, a także referendach) będziemy przypisani do gminy, w której mieszkamy na stałe, a w której nie jesteśmy na stałe zameldowani. O dopisanie do rejestru mogą wnioskować także osoby, które nie są nigdzie zameldowane.
Wniosek taki można złożyć na piśmie lub przez internet. Decyzja w tej sprawie nie wymaga uzasadnienia i doręczenia wnioskodawcy. Praktykuje się za to dostarczenie wnioskodawcy decyzji negatywnej wraz z jej uzasadnieniem. Nie ma przy tym odwołania do kolejnej instancji. Pozostaje jedynie możliwość skargi do właściwego sądu rejonowego.
Zapisywać się do spisu lub rejestru można od 1 września do 12 października, ale lepiej z tym nie zwlekać. Urzędy mają bowiem pięć dni na wydanie decyzji. Należy pamiętać, że nie można głosować w dwóch miejscach.
Wybory parlamentarne 2023. Rejestr wyborców - jak sprawdzić, czy w nim jestem?
"Upewnij się, że jesteś wpisany do rejestru wyborców tam, gdzie teraz mieszkasz. Jeśli twojego nazwiska nie ma w rejestrze wyborców, to nie będziesz mógł głosować w nadchodzących wyborach samorządowych" - przypomina PKW. Jak to sprawdzić? Informację wyborca może uzyskać w swoim urzędzie gminy. Jeśli nie jest wpisany do rejestru, a chce zagłosować, musi złożyć wniosek.
