NIP (Numer Identyfikacji Podatkowej) – co to jest i jak go sprawdzić?

  • 15 Maj 2024
  • 4 min. czytania
  • Komentarze(1)
Obecnie numer NIP służy głównie przedsiębiorcom i instytucjom, umożliwiając identyfikację podatkową oraz prowadzenie działalności gospodarczej. Jeszcze kilka lat temu posiadały go też osoby prywatne. To się jednak zmieniło. Do czego więc jest potrzebny przedsiębiorcom? Kiedy należy z niego korzystać?
NIP (Numer Identyfikacji Podatkowej) – co to jest i jak go sprawdzić?

Z tego artykułu dowiesz się:

Więcej

NIP – co to jest?

Co to za skrót NIP? To numer identyfikacji podatkowej, a więc istotny element identyfikacji dla Urzędu Skarbowego, szczególnie w przypadku podmiotów gospodarczych. W zasadzie dla firm jest tożsamy z tym, czym dla osób prywatnych jest numer PESEL.

Numer NIP został wprowadzony w 1996 roku i do 2011 roku był przyznawany zarówno przedsiębiorstwom, jak i osobom fizycznym. Warto zauważyć, że to właśnie Naczelnik Urzędu Skarbowego nadaje ten numer podczas rejestracji działalności.

Ponadto istnieje także NIP europejski, nadawany podmiotom operującym na terenie Unii Europejskiej, co umożliwia im dokonywanie transakcji wewnątrzwspólnotowych.

NIP – ile cyfr posiada?

Numer NIP jest niepowtarzalny i nadawany na cały okres prowadzenia działalności. Składa się z 10 cyfr, a każda z nich ma swoje określone znaczenie. Na przykład, dla numeru NIP 123-456-78-90:

  • 123 (trzy pierwsze liczby) to kod urzędu skarbowego, który go nadał,
  • 456-78-9 są to cyfry losowe,
  • 0 (ostatnia liczba) to liczba kontrolna

Warto wiedzieć: Mikrorachunek podatkowy - wszystko, co musisz wiedzieć >>

Kto posiada NIP?

Jeszcze kilka lat temu każdy obywatel posiadł numer NIP. Jednak obecnie został całkowicie zastąpiony numerem PESEL. Numer NIP jest obecnie zarezerwowany wyłącznie dla działalności gospodarczych, co oznacza, że każda firma go posiada.

Jak to przedstawia się w przypadku działalności gospodarczej? Gdy przychód w danym miesiącu przekroczy kwotę równą 50% minimalnego wynagrodzenia, działalność automatycznie uzyskuje status działalności gospodarczej. W takim przypadku konieczne jest uzyskanie numeru NIP.

Do czego potrzebny jest numer NIP?

  1. Identyfikacja podatkowa – numer NIP jest niezbędny do identyfikacji podmiotu w kontaktach z organami podatkowymi oraz w procesie rozliczeń podatkowych.
  2. Weryfikacja firmy – numer NIP umożliwia weryfikację danej firmy, co jest szczególnie istotne w przypadku podobnych nazw firm, które mogą działać w tym samym obszarze.
  3. Uproszczenie rozliczeń – korzystanie z numeru NIP może uprościć proces rozliczeń. W niektórych przypadkach paragon z numerem NIP może zastąpić fakturę, co może być wygodne i oszczędzać czas.
  4. Wnioskowanie o kredyt – podanie numeru NIP jest konieczne przy składaniu wniosku o kredyt dla firm, niezależnie od rodzaju kredytu. Numer ten jest jednym z podstawowych elementów identyfikacyjnych firmy w procesie wnioskowania o finansowanie.

Rodzaje NIP – formularze podatkowe przy rozliczeniach

Przy rozliczeniach z Urzędem Skarbowym można spotkać kilka rodzajów formularzy podatkowych. Z którego powinieneś skorzystać?

  • NIP-2 — formularz NIP-2 składają osoby podmioty, które nie posiadają osobowości prawnej, ale są płatnikami podatków lub są płatnikiem składek na ubezpieczenie zdrowotne bądź ubezpieczenie społeczne.
  • NIP-3 — złóż, gdy chcesz określić lub zmienić dane zgłoszone w US.
  • NIP-7 — złóż go, gdy chcesz zaktualizować dane.
  • NIP-8 — wypełniają go podmioty wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego.

Sprawdź: Lista obowiązkowych podatków. Które trzeba płacić, a kiedy można ich uniknąć? >>

Jak uzyskać numer NIP?

  1. Osoby fizyczne, które decydują się na prowadzenie działalności gospodarczej, muszą wypełnić wniosek o nadanie numeru NIP. Wniosek ten jest dołączany podczas zakładania działalności gospodarczej i składany na formularzu CEIDG-1. Osoby, które nie prowadzą działalności gospodarczej, mogą również ubiegać się o przyznanie numeru NIP. W takim przypadku należy złożyć formularz NIP-3 w urzędzie skarbowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania.
  2. Proces przyznania numeru NIP zazwyczaj zajmuje maksymalnie kilka dni. W tym czasie organy odpowiedzialne za przydzielanie numerów NIP dokonują odpowiednich procedur administracyjnych.
  3. W niektórych przypadkach, szczególnie gdy osoba zatrudniona podlega ubezpieczeniom społecznym, pracodawca może dokonać zgłoszenia identyfikacyjnego w urzędzie skarbowym, co również umożliwia uzyskanie numeru NIP.

Jak sprawdzić NIP?

Skąd wziąć NIP już wiesz. A jak go sprawdzić? Na stronie Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej możesz zweryfikować numer NIP niemal każdej dowolnej firmy. Jedyne czego potrzebujesz, to numer REGON, nazwa firmy lub adres jej głównej siedziby.

A jak sprawdzić NIP europejski? Służy do tego specjalny system unijny o nazwie VIES – "VAT Information Exchange System". Możesz go znaleźć w wyszukiwarce na stronie Komisji Europejskiej.

NIP a REGON – różnice

Bardzo często obok numeru NIP pojawia się jeszcze jeden, równie popularny numer określany skrótem REGON. Czym on jest i co ma wspólnego z numerem NIP? REGON to skrót od Rejestru Gospodarki Narodowej, który prowadzi Prezes Głównego Urzędu Statystycznego. Tym mianem określa się także dziewięciocyfrowy identyfikator, który to nadany podmiotowi w tym rejestrze. Do czego właściwie on służy?

REGON gromadzi wszystkie podmioty gospodarcze, które działają na terenie kraju. Można w nim znaleźć m.in. informację o tym, ile osób zatrudnia dana firma, jaka jest jej forma prawna, a także jaki NIP posiada. REGON zawiera zatem o wiele więcej informacji, niż numer NIP, który służy jedynie do identyfikacji podatkowej.

Nie przegap: Co to jest działalność nierejestrowana? >>

Data publikacji:
15 Maj 2024

1 Komentarze

Dziękujemy!

Twój komentarz został dodany. Po akceptacji, zostanie wyświetlony na stronie.

  • Raz Dwa Ekspert 23 marca 2023
    jak zlikwidować swój nip. Nie chce go bo został mi założony przez osobę inną przed laty. Chce żeby był usunięty i nowy założony. Jak to zrobić?
    Serafin Anna Ekspert 24 marca 2023
    Cześć, w przypadku osób fizycznych nie ma już NIP-u. Do identyfikacji podatkowej stosuje się PESEL.

Podobne artykuły