"Ludzie nie s� zm�czeni komediami romantycznymi. S� zm�czeni tanimi i tandetnymi filmami o wielkich romantycznych gestach, kt�re nigdy nie zdarzaj� si� w prawdziwym �yciu" , powiedzia� Harry Potter, tfu, Daniel Radcliffe w wywiadzie dla "New York Timesa" , zapytany o sw�j nowy film "S�owo na M" , w kt�rym gra ch�opaka zakochanego w swojej najlepszej przyjaci�ce. Radcliffe cieszy si�, �e w filmach o mi�o�ci nie ma ju� scen na lotniskach, perfekcyjnych d�entelmen�w pod krawatem albo kobiet sukcesu, kt�re dzi�ki mi�o�ci staj� si� perfekcyjnymi paniami domu.
Mo�e w latach 90. wszystko by�o prostsze. Wystarczy�o wzi�� zupe�nie nieprawdopodobny scenariusz (z prostytutki ksi�niczka, z pucybuta milioner, z dwojga zupe�nie niedopasowanych ludzi idealne ma��e�stwo), gwiazdy, kt�re wcze�niej zagra�y par� w kilku udanych filmach (Drew Barrymore i Adam Sandler, Julia Roberts i Richard Gere, Meg Ryan i Tom Hanks ), �cie�k� d�wi�kow� pe�n� ckliwych piosenek i kilka scen, podczas kt�rych nale�a�o si�gn�� po chusteczk�. Po "Bezsenno�ci w Seattle" , "Masz wiadomo��" , "Pretty Woman" , "Notting Hill" i jeszcze kilku klasykach (�eby nie by�o, ogl�da�am je wszystkie po dziesi�� razy) przyszed� czas na znacznie mniej udane produkcje z Kate Hudson i Katherine Heigl (nie chc� pami�ta� "Jak straci� ch�opaka w 10 dni" i "27 sukienek" ), kt�re straszy�y nie�miesznym humorem, mizoginistyczn� wizj� sfrustrowanych singielek, a na koniec - niestrawn� porcj� lukru.
Ale gatunek nie ma zamiaru wygin��. Komedie romantyczne odradza�y si� po cichu i nie�mia�o, z dala od g��wnego nurtu. W tym roku Oscara dostanie zapewne "Boyhood" , film o dorastaniu, kr�cony przez Richarda Linklatera przez 12 lat. Ale ju� 20 lat temu re�yser stworzy� kultowe "Przed wschodem s�o�ca" - dla film�w niezale�nych "romans za�o�ycielski". Amerykanin Jesse i Francuzka Celine spotykaj� si� w poci�gu do Wiednia i sp�dzaj� jedn� noc w mie�cie na flircie, seksie i zwierzeniach. Kilka lat p�niej ogl�dali�my t� sam� par� w "Przed zachodem s�o�ca" , a potem jeszcze w "Przed p�noc�" jako lekko sfrustrowanych rodzic�w. "Przed wschodem s�o�ca" mia�o wszystko, czego szuka si� w niezale�nych komediach romantycznych - atrakcyjnych i inteligentnych, ale zagubionych i niedojrza�ych kochank�w, "prawdziw�" scenografi� (lekko przybrudzony Wiede� wygl�da jak Warszawa), dowcipne, ale troch� nieporadne dialogi (zawsze zawieszone w p� zdania i nigdy do ko�ca nie domkni�te).
Wsp�czesne komedie s� w prostej linii potomkami klasyki Linklatera . Tyle �e zamiast "prostych" problem�w dorastania mamy w nich dylematy aborcji, utraty dziewictwa i zdrady . Moj� najnowsz� fascynacj� jest "Obvious Child" , czyli bardzo subtelny, cho� bardzo odwa�ny film o tym, �e dziewczyna, kt�r� w�a�nie rzuci� facet (przezabawna Jenny Slate , kt�r� mo�e znacie z "Parks and Recreation" ), zachodzi w ci��� z przypadkowym, acz, jak si� okazuje, ca�kiem fajnym, ch�opakiem. I co dalej? Donna nie trzepocze rz�sami. Jej wybranek nie pada na kolana z pier�cionkiem. Nie ma zachod�w s�o�ca, szumu fal ani muzyki relaksacyjnej. Wszystko jest tak jak jest, a koniec filmu jest dopiero pocz�tkiem ich historii. Jakie jeszcze sk�adniki maj�/miewaj�/powinny mie� nowe komedie romantyczne?
1. Mi�o�� zaczyna si� od przyja�ni
W "S�owie na M" , czyli wspomnianym ju� ca�kiem udanym filmie, w kt�rym Daniel Radcliffe wreszcie przestaje kojarzy� si� z Quidditchem, mi�o�� nie jest komuni� dusz. Raczej dobr�, pe�n� zrozumienia rozmow�, kt�ra toczy si� nieustannie mi�dzy dwojgiem przyjaci�. Wallace i Chantry (kr�lowa nowych komedii romantycznych, Zoe Kazan) dokuczaj� sobie troch� jak Meg Ryan i Tom Hanks w "Masz wiadomo��", ale ckliwi z pewno�ci� nie s�. Raczej troch� przegrani, troch� znudzeni, troch� bez ikry. Zanim zrozumiej�, �e si� kochaj�, p� filmu przegadaj� o tym, �e nic nie ma sensu. A potem ma, bo s� razem. Scena na dachu, gdy uciekaj� razem z przyj�cia pe�nego ludzi, jest dla mnie wci�� jedn� z najbardziej wzruszaj�cych. Czy to jest przyja��, czy to jest kochanie - niby nic nowego, ale jak�e wdzi�cznie s�ucha si� rozm�w o kompleksach, obsesjach i s�abo�ciach. Tego w latach 90. nie by�o.
2. Ch�opcy s� bardziej wra�liwi od dziewczyn
Najlepszy przyk�ad: "500 dni mi�o�ci" , czyli dla wielu najlepszy film o mi�o�ci nakr�cony po 2000 roku. Joseph Gordon-Levitt (kto by go nie kocha�!) zakochuje si� w Zooey Deschanel , kt�ra... no w�a�nie - wcale go tak bardzo nie kocha. Mo�e kiedy� kocha�a. A mo�e jej si� zdawa�o. Ale to nie by�o to. I przez wi�kszo�� z 500 dni JGL p�acze za Zooey. Ale to nieszcz�liwa mi�o�� daje mu kopa, buduje, a potem, w ko�cu, mo�e, doprowadzi do mi�o�ci prawdziwej.
Troch� w temacie jest te� film "Kumple od kufla" z zawsze zmys�ow� Olivi� Wilde i supernieporadnym Jakiem Johnsonem . Jak on j� zdoby�?! - pyta�y zapewne miliony kolesi w kinie.
3. Mi�o�� nie zna wieku
W "Ani s�owa wi�cej" kochaj� si� Julia Louis-Dreyfus i James Gandolfini . Oboje grubo po pi��dziesi�tce. W latach 90. zakocha� si� wypada�o w�a�ciwie tylko do trzydziestki. Potem to ju� ma��e�stwo, dzieci i rozw�d. "Ani s�owa wi�cej" bez lukru opowiada o tym, co zdarzy� si� mo�e po jednym happy endzie. �e mi�o�� �ycia niekoniecznie jest jedna i mo�e przyj�� ca�kiem p�no. Ogl�daj�c Ev� i Alberta czuj� si� troch� jakbym patrzy�a na swoich rodzic�w - zupe�nie doros�ych, ale czasem nieporadnych, nie�mia�ych, zagubionych w swoich uczuciach. Bo dojrzewanie przecie� nie musi si� nigdy sko�czy�.
4. Mi�o�� wcale nie jest na zawsze
Dziewczyna poznaje ch�opaka, dziewczyna zwodzi ch�opaka, ch�opak o�wiadcza si� dziewczynie. Happy end, ci�cie, napisy. Na szcz�cie wsp�czesne komedie romantyczne m�wi� nam o tym, o czym wiedzieli�my od dawna, cho� kino jako� nie chcia�o tego przyzna�. �e mi�o�� nie trwa wiecznie. W "Celeste i Jesse - Na zawsze razem" przez p�torej godziny obserwujemy, jak Rashida Jones rozstaje si� z Andym Sambergiem . Wydaj� si� by� dla siebie stworzeni, ale najwyra�niej nie s�. Historia ich rozwodu jest bardziej wzruszaj�ca ni� wielu hollywoodzkich �lub�w.
5. Mi�o�� (nie) zwa�a na r�nic� wieku
Richard Gere by� znacznie starszy od Julii Roberts . Nikomu to nie przeszkadza�o. Do�wiadczony m�czyzna i dziewczyna, kt�ra dopiero wchodzi w doros�e �ycie, to klisza nad klisze. Mo�e dlatego tak �wietnie zagra�a w "Sztukach wyzwolonych" z jednym z najbardziej wkurzaj�cych aktor�w �wiata, czyli Joshem Radnorem . Na os�od� mamy Elizabeth Olsen w roli 19-letniej studentki, kt�ra zakochuje si� w znacznie starszym, ale niekoniecznie dojrzalszym, pracowniku uniwersytetu. Wraz z mi�o�ci� ona nabiera og�ady, a on przypomina sobie, jak fajnie by�o by� m�odym. Zako�czenia nie zdradz�, ale jest zdroworozs�dkowe, a nie romantyczne. I to te� w nowych komediach romantycznych ceni�. Nikt szat nie rozdziera. Nie wychodzi to nie wychodzi. Nie gra to nie gra. A zwi�zek mo�e by� fajn� lekcj�, a niekoniecznie od razu rozwi�zaniem wszystkich problem�w.
6. Utrata dziewictwa nie musi by� romantyczna i wznios�a
"The First Time" to troch� film o pierwszej mi�o�ci, a troch� o innym pierwszym razie. Nie jest wybitny, mo�e nawet nie jest dobry (gra w nim Britt Robertson , kt�ra ma za�artych wrog�w). Ale licealn� mi�o�� pokazuje bez iskry, magii i lukru. Jako spotkanie dziewczyny i ch�opaka, kt�rzy si� lubi�, rozumiej�, chc� ze sob� by�. I nikt nie m�wi nikomu, �e "na zawsze".
7. W mi�o�ci liczy si� pot�ga wyobra�ni
W "Ruby Sparks" m�ody pisarz wymy�la sobie dziewczyn�, kt�rej nie ma. W komediach romantycznych lat 90. kochankowie byli tak nierealni, �e utkani z mokrych sn�w. Teraz przynajmniej przyznajemy si� do tego, �e czasem marzenia s� lepsze ni� to, co aktualnie dostajemy.
8. Dzieci wcale nie s� dziecinne
Moimi ukochanymi bohaterami "Bezsenno�ci w Seattle" byli Jonah i Jessica, czyli dzieciaki, kt�re zaplanowa�y wypraw� do Nowego Jorku i sprawi�y, �e Annie i Samowi jednak uda�o si� spotka� na szczycie Empire State Building. Teraz puppy love jest dojrzalsza ni� doros�a. W genialnym "Kochankowie z ksi�yca" para dwunastolatk�w ucieka od ca�ego �wiata, �eby by� razem. Czuj�, m�wi�, my�l� jak doro�li. Albo jak wydaje im si�, �e my�l� doro�li, bo naogl�dali si� za du�o film�w. W ka�dym razie kochaj� si� pi�knie. I wcale nie s�odko.
9. Mi�o�� nie jest ckliwa
Jednym z moich ulubionych film�w wszech wszech czas�w jest "Juno" . Gdy Ellen Page m�wi Michaelowi Cerze , �e b�dzie mia�a dziecko, a potem wyznaje mu mi�o��, p�acz� niezawodnie. Wiatr nie rozwiewa jej w�os�w. Ma na sobie wielkie d�insy i jeszcze wi�ksz� bluz�. A jej ukochanego Bleekera Rhett z "Przemin�o z wiatrem" albo Rick z "Casablanki" roz�o�y�by na �opatki. Ale dla siebie nawzajem s� najpi�kniejsi na �wiecie. Bez �adnych efekt�w specjalnych. To jest co�.
10. Nie ma mi�o�ci bez psychoterapii, psychoanalizy i generalnie ostrej schizy
Na li�cie moich ulubionych komedii romantycznych nie mog�oby zabrakn�� "Zakochanego bez pami�ci" i "Czworo do pary" . Co ��czy kultowy film Michela Gondry'ego o mi�o�ci tak wielkiej, �e trzeba j� wymaza�, �eby ju� nie bola�o i film o parze, kt�ra, hmm, poznaje lepsze wersje siebie nawzajem? Stare sztuczki dziadka Freuda. W komediach romantycznych dla widz�w, kt�rzy wychowali si� na Woodym Allenie ogl�danym na przemian z "Kiedy Harry pozna� Sally" , fantazja wci�� musi miesza� si� z rzeczywisto�ci�, oczekiwania z rozczarowaniami, a romantyzm z proz� po happy endzie. Bo przecie� ciekawe jest dopiero to, co wydarzy si� po napisach ko�cowych.
