Byli�my w jednej z najwi�kszych polskich winnic, we wsi Dw�rzno, ok. 40 km od Warszawy. Spacerowali�my mi�dzy rz�dami krzew�w z niedojrza�ymi jeszcze winogronami, a jeden z w�a�cicieli winnicy opowiada�, jak to si� sta�o, �e kilkana�cie lat temu gospodarstwo specjalizuj�ce si� w uprawie malin postawi�o na winoro�l. Dzi� winnica Dw�rzno to jedna z atrakcji wymieniana przez Mazowieck� Regionaln� Organizacj� Turystyczn�. Z wiceszefow� biura tej organizacji Iwon� Majewsk� rozmawiamy w tym odcinku o tym, jak zmienia si� w regionie agroturystyka i czym Mazowsze kusi dzi� turyst�w. Na zako�czenie Monika Masalska, autorka bloga podr�niczego "Mikrowyprawy z Warszawy" i ksi��ki pod tym samym tytu�em, zach�ca do weekendowych wyjazd�w w podwarszawskie i troch� dalsze okolice. Ten odcinek wyemitowali�my premierowo 28 lipca 2023. Zaprasza Wojciech Tymowski, dziennikarz "Gazety Sto�ecznej" i serwisu warszawa.wyborcza.pl
To odcinek typu: wszystko, co chcieliby�cie wiedzie� o kampusie Uniwersytetu Warszawskiego, ale nie mieli�cie sposobno�ci zapyta�. Nasza przewodniczka prof. El�bieta Wichrowska kierowniczka uniwersyteckiego Centrum Bada� nad Kultur� Warszawy opowiada o tym szczeg�lnym miejscu i zapowiada, co si� tam zmieni, np. b�dzie odtwarzane mieszkanie m�odego Chopina. I jeszcze wprowadza do niesamowitych piwnic pod Pa�acem Kazimierzowskim, czyli budynkiem, kt�ry jest siedzib� w�adz uczelni. Ogl�damy widok ze skarpy i armat� wycelowan� na wsch�d. To jest jak spacer po tajemniczym ogrodzie. A o znaczeniu kampusu jako spo�ecznej agory Sebastian S�owi�ski, autor tego odcinka rozmawia z prof. z prof. W�odzimierzem Lengauerem, historykiem staro�ytno�ci.
Autor odcinka Kuba Che�mi�ski zaprasza na wi�lan� wysp�, na kt�rej ornitolodzy pilnuj� rzadkich gatunk�w ptak�w. Nasza ekipa dociera tam, brodz�c przez rzek�. Na miejscu przewodnikiem jest ornitolog Jan Rapczy�ski z Obozu Wis�a, kt�ry opowiada Kubie o tutejszych ptakach i pracy ornitolog�w stacjonuj�cych na wyspie od wiosny do jesieni. Rozmowa jest przerywana spisywaniem, mierzeniem i wa�eniem samicy dzi�cio�ka i paru innych ptak�w. Mo�na si� dowiedzie�, jak nie straszy� ptactwa na wi�lanych �achach, zw�aszcza w okresie l�gowym. Tak�e nasz go�� w studio Krzysztof Tabernacki z Og�lnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptak�w opowiada jak w�drowa� z sensem przez chronione tereny, by nie p�oszy� tamtejszych sta�ych mieszka�c�w. Zapraszamy do s�uchania podcastu i �ledzenia pracy Obozu Wis�a na Instagramie: obozwisla oraz dzia�alno�ci OTOP-u.
Jarek Osowski i Dominik �owicki przejechali si� trawajem nr 11 na nowej linii przez ul. Spacerow� i Gagarina na Sielcach i rozmawiali z pasa�erami. Wysz�o, �e tramwaj ma pi�kny miesi�c midodowy, bo wszyscy podr�ni zachwyceni i od dawna na tramwaj czekali. �Tak�e prezes Tramwaj�w Warszawskich Wojciech Bartelski przyjecha� do nas tramwajem i w drugiej cz�ci podcastu w rozmowie z Jarkiem Osowskim odpowiada na pytania, co nas jeszcze czeka na budowie linii do Wilanowa i jakie tramwajowe inwestycje s� w mie�cie przygotowywane oraz kiedy zaczn� si� budowy. �Okazuje si�, �e Warszawa nadrabia okresy bezczynno�ci i w najbli�szych latach tor�w tramwajowych mie�cie znacz�co przyb�dzie. Gdzie? Odpowied� w podca�cie. Na Wielki Test Wiedzy o Warszawie, kt�ry odb�dzie si� 22 czerwca mo�na si� zapisa� na Wyborcza.pl/testowarszawie24.�
Wydawczynyni naszego podcastu Martyna Turska razem z Monik� Pastuszko, autork� ksia�ki pod zdradzajacym temat tytu�em "Matka Polka sika w krzakach" rozmawiaj� na spacerze najpierw o parku a potem w og�le mie�cie, kt�re ka�da m�oda matka odkrywa na nowo, gdy wychodz�c z ma�ym zupe�nie niesamodzialnym dzieckiem przekonuje si�, �e przestrze� wok�, to kto� projektowa�, ale niekoniecznie dla niej. Gdzie� w pobli�u placu zabaw pada pytanie: a czy przy tym placu jest toaleta? Wpadliby�cie na to, �eby o to zapyta�? Nie? To nie jeste�cie sami, projektanci raczej te� nie wpadaj�. W drugiej cz�ci podcastu Arek Gruszczy�ski rozmawia z psycholo�k� Mart� Majchrzak. To te� jest o rodzicach z dzieckiem w mie�cie. Ale w�a�ciwie o tym, dlaczego tych dzieci rodzi sie coraz mniej. Autorka przestrzega, by nie usprawiedliwia� tej sytuacji rz�dami PiS-u.
Wyruszamy do Lasu Kabackiego. To miejski las s�u��cy wypoczynkowi mieszka�c�w, a jednocze�nie rezerwat przyrody. G��wnymi alejkami ci�gn� tu t�umy ludzi, a mimo to mieszkaj� w nim sarny, dziki, kuny, je�e. Jest mn�stwo ptak�w. Zaczynamy w�dr�wk� przed wieczorem, kiedy ptaki jeszcze �piewaj�. Przez las prowadzi mieszkaj�cy w s�siedztwie autor tego odcinka podcastu Wojtek Karpieszuk. Po drodze o lesie opowiadaj� tak�e miejski przewodnik Mariusz Prz�dak, prowadz�cy klubokawiarni� Ken 54 i Dominik Uhlig, podobnie jak Wojtek s�siad lasu zauroczony nim po uszy. "Jestem lasoholikiem" - wyznaje Dominik w swoim felietonie, kt�ry odczytuje na zako�czenie tego odcinka podcastu. Opowiada te� o zaskakuj�cym spotkaniu z wodnym je�em. Odwiedzamy r�wnie� pe�n� imprezowicz�w (pi�teczek) polan� za lasem. T�umy ludzi, dymy z ognisk, muzyka, piwo. Jak takie s�siedztwo wp�ywa na rezerwat, co tu mo�na i trzeba zmieni�? Na takie pytania odpowiada nasza go�cini w studiu And�elika Gackowska, wicedyrektorka Las�w Miejskich. Wi�cej odcink�w na https://wyborcza.pl/warszawanadaje.
Tomasz Urzykowski zwiedza wystaw� "�wiadectwa z getta warszawskiego" w Muzeum Warszawy i rozmawia z jej kuratorkami. Na wystawie s� drobne przedmioty wykopane z terenu getta: to pospolite narz�dzia, wyposa�enie dom�w, rzeczy osobiste, jak guziki, spinki. Sto zdj�� pokazuje getto z r�nych perspektyw, z zewn�trz i od wewn�trz. Robili je �o�nierze niemieccy, polscy partyzanci, �ydowscy mieszka�cy, polski policjant. W drugiej cz�ci podcastu Tomasz Urzykowski rozmawia z kartografem Paw�em Weszpi�skim. To rozmowa g��wnie o granicach getta. Nasz go�� przypomina ma�o znany fakt, �e cz�� mur�w getta budowano na wszelki wypadek, zanim faktycznie wyznaczono formalne granice zamkni�tej dzielnicy. Dlatego mury wyrasta�y tak�e w cz�ci miasta, gdzie ostatecznie getta nie wyznaczono. Tak jak mur na jednym ze zdj�� ze Star�wki. Po jakim� czasie znikn��.
Podsumowujemy kampani� przed wyborami 7 kwietnia. Wybieramy wtedy radnych do Rady Warszawy, do rad dzielnic, do Sejmiku Mazowsza i oczywi�cie prezydenta Warszawy, o kt�rego stanowisko rywalizuj� obecny prezydent Rafa� Trzaskowski, kandydat PiS Tobiasz Boche�ski, wicemarsza�kini Senatu Magdalena Biejat z Lewicy, Przemys�aw Wipler z Konfederacji, polityczny weteran Janusz Korwin-Mikke i Romuald Starosielec z Ruchu Naprawy Polski. W podca�cie m�wimy o tym, jakie zmiany dla Warszawy i jej mieszka�c�w zapowiada ta kampania. Prowadz�cy Wojciech Tymowski rozmawia z dziennikarzami relacjonuj�cymi codziennie przedwyborcz� walk� w Warszawie Arkadiuszem Gruszczy�skim i Micha�em Wojtczukiem. O tym, co obiecuje mieszka�com stolicy troje kandydat�w, kt�rzy mog� zdoby� najwi�cej g�os�w. Dlaczego Magdalena Biejat du�o m�wi o budowie mieszka� na tani wynajem, ubiegaj�cy si� o reelekcj� Rafa� Trzaskowski woli inne tematy, a Tobiasz Boche�ski cz�sto przedstawia si� tak, jakby nie by� z PiS? W tym odcinku pytamy te� warszawiak�w i warszawianki, z jakimi oczekiwaniami id� na wybory, jakich zmian w mie�cie chcieliby. I - uwaga - z naszej sondy wynika, �e tu� przed wyborami cz�� wyborc�w nie wie jeszcze, na kogo zag�osuje.
Pierwszy dzie� kalendarzowej wiosny skojarzy� nam si� z dniem wagarowicza. I z tego powodu najpierw, taki paradoks, wracamy do szko�y. Ale zaraz potem wspominamy czasy, kiedy pierwszy dzie� wiosny w Warszawie wyci�ga� na ulice t�umy uczni�w. W roku 1990 przemieni�o si� to w agresywn� zadym�. I wtedy w kuratorium powsta� pomys� jak w nast�pnym roku przyci�gn�� m�odzie� do bardziej pokojowego wydarzenia. I tak si� zacz�y organizowane w pierwszy dzie� wiosny koncerty, najpierw na Podzamczu, potem na Agrykoli. Kuba Che�mi�ski rozmawia o nich z �wczesnym kuratorem W�odzimierzem Paszy�skim oraz dziennikarzem Micha�em Olsza�skim, kt�ry wtedy pracowa� w s�ynnym szkolnym o�rodku socjoterapii. Zanim pos�uchamy tej rozmowy zapraszamy do starej szko�y. Ma 121 lat, jej niewielki budynek, nazywany Murowank�, stoi w Wawrze. Jest w nim teraz ma�e muzeum, w kt�rym Maciej Piwowarczuk, szef Fundacji na rzecz Wielkich Historii pokazuje uczniom jak wygl�da�a nauka w czasach, gdy wi�kszo�� naszego spo�ecze�stwa nie umia�a czyta� i pisa�.
Kuba Che�minski oprowadza nas po miejscu, do kt�rego je�dzi si� zwykle o dzikiej porze, zanim jeszcze ranek na dobre si� ogarnie. Chyba wszyscy w Warszawie o tym miejscu s�yszeli, ale ma�o kto tam by�. To stamt�d przyje�d�a towar do warzywniak�w, na bazary, do kwiaciarni. Mowa o gie�dzie hurtowej w Broniszach. Kuba ogl�da tam i w�cha r�ne kwiatki, kt�re w�a�nie stamt�d wyje�d�aj�, by zd��y� na Dzie� Kobiet. Przy okazji nasz redakcyjny kolega dowiaduje si�, jaki kwiatowy kolor jest w tym roku hitowy. Do Dnia Kobiet nawi�zuje rozmowa w drugiej cz�ci podcastu. Nasza go�cini, Sylwia Szwed, wsp�za�o�ycielka Fundacji Kosmos dla dziewczynek i magazynu o takim samym tytule opowiada o dziewczy�skich problemach, wyzwaniach, marzeniach. Bo magazyn, w kt�rym pracuje, jest po to, by marzenia dziewczynek wzmacnia�, rozwija� i uskrzydla�.
Chodzimy g��wnie po Ursynowie P�nocnym, najstarszej cz�ci dzielnicy. To tu 47 lat temu oddano pierwszy ursynowski blok przy ul. Puszczyka 5. Wojtek Karpieszuk najpierw w terenie razem z Maciejem Mazurem z TVN i pasjonatem Ursynowa spaceruje mi�dzy blokami, rozmawiaj�c, jak ta cz�� miasta zmienia�a si� przez lata i dlaczego dzi� tak wielu mieszka�c�w uwa�a j� za dobre miejsce do �ycia. W rozmowie w studiu pisarka Beata Chom�towska, autorka m.in. ksi��ki "Betonia", opowiada zar�wno o Ursynowie, jak i innych osiedlach, kt�re jej zdaniem niepotrzebnie i deprecjonuj�co s� tak cz�sto nazywane blokowiskami.
Jeste�my z mikrofonem podczas zimowego ptakoliczenia na Polu Mokotowskim, organizowanego przez Og�lnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptak�w OTOP. Jak si� okazuje, na Polu w zimie jest mn�stwo ptak�w i niekt�re pod�piewuj�. Na trasie niespodzianka. Spotykamy grup� ptak�w, kt�re powinny by� w cieplejszych krajach, ale zosta�y w Warszawie - na co zwraca uwag� nasz przewodnik Krzysztof Tabernacki z OTOP-u. Wyniki ptakoliczenia zdradza w podca�cie nasz go�� w studiu Staszek �ubie�ski, pisarz i przyrodnik, od niedawna tak�e prezes Og�lnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptak�w. I to on informuje kt�rych ptak�w w Warszawie policzono najwi�cej, kt�re zasiad�y na drugim i trzecim miejscu. Potwierdza, �e najpopularniejszy ptak w stolicy to zn�w kaczka. A kto przysiad� na drugim i trzecim miejscu - o tym w podca�cie.
Kiedy tam wejdziemy, to jest tak, jakby�my si� przenosili do innego �wiata. Osiedle Jazd�w ? po�o�ona w centrum enklawa z domkami fi�skimi, starymi drzewami i ogr�dkami. Na spacer po osiedlu zabiera nas Kuba Che�mi�ski. A to dlatego, �e niedawno z powodu wy�o�enia projektu planu miejscowego od�y�y obawy, czy temu szczeg�lnemu zielonemu miejscu, gdzie odbywaj� si� niepowtarzalne wydarzenia, nie zagra�a deweloperka lub koncepty gastronomiczne. O tych niepokojach m�wi� aktywi�ci dzia�aj�cy w wynaj�tych od miasta niezamieszkanych domkach osiedla: Gabriela St�pniak i Mateusz Potempski z Otwartej Pracowni Jazd�w. W drugiej cz�ci podcastu Kuba Che�mi�ski rozmawia o tych obawach z dyrektork� Biura Architektury i Planowania Przestrzennego, architektk� miasta Marlen� Happach. Pos�uchajmy, co odpowiada nasza go�cini.
Nasz redakcyjny kolega Wojtek Karpieszuk prowadzi nas przez rewitalizowan� Prag� i rozmawia o skutkach tej rewitalizacji. Czy mieszka�cy wracaj� do wyremontowanych lokali, w kt�rych wcze�niej mieszkali, czy czuj�, �e zmiany s� z nimi uzgadniane? Jest z nami dzia�aczka lokatorska Zenobia �aczek, s� mieszka�cy kamienicy, kt�ra ma by� remontowana. Odwiedzamy matk� z dwoma kilkuletnimi synami, kt�ra nie maj�c szans na miejskie mieszkanie ani na kredyt, zaj�a pustostan i teraz czeka, by dzielnica uzna�a stan rzeczy i na�o�y�a na ni� op�aty za bezumowne korzystanie z lokalu. Czy rewitalizacj� mo�na przeprowadzi� lepiej, inaczej, jaki jest jej bilans po 8 latach od og�oszenia programu? O tym w drugiej cz�ci podcastu rozmawiamy z wiceprezydentk� Warszawy Aldon� Machnowsk�-G�r�.
Ruszamy w przesz�o��. Jacek Dehnel czyta jedn� ze swoich kryminalnych historii pt. "Dom z�y" o miejscu przy ul. Solec 71, gdzie w ci�gu osiemnastu lat pope�niono a� dziewi�tna�cie morderstw. Histori� t� opublikowa� na �amach Gazety Sto�ecznej w ubieg�orocznym cyklu "Kryminalne tajemnice dawnej Warszawy". Mniej wi�cej w tamte okolice wybrali�my si� na spacer. Tyle �e w czasy bardziej odlegle, gdy� nasz� przewodniczka jest Alicja Urbanik-Kope�, badaczka kultury XIX w. i autorka ksi��ek o relacjach spo�ecznych tej epoki (np. "Matrimonium. O ma��e�stwie nieromantycznym"). Schodzimy na Powi�le, rozmawiaj�c o tym, jak wygl�da�a ta cz�� miasta 150 lat temu, i dochodzimy na Solec nr 36, gdzie kiedy� mie�ci� si� jeden z przytu�k�w dla ludzi, kt�rzy ju� nie mogli pracowa�. St�d ju� blisko do miejsca, gdzie sta� opisany przez Jacka Dehnela "Dom z�y".
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
