S� takie pozycje, kt�re wywo�uj� wachlarz obezw�adniaj�cych emocji i zostawiaj� po sobie �lad ju� na zawsze. "Ch�opki. Opowie�� o naszych babkach" zdecydowanie do nich nale�y, to lektura, jaka potrz�sa czytelnikiem na tyle silnie, by m�g� wyrwa� si� z letargu, doceni�, jak wiele posiada, jak ogromne ma szcz�cie. Parali�uj�ca bieda, g��d, zaniedbania fizyczne, brak kontroli nad ilo�ci� ci��, nadu�ycia seksualne, brak wykszta�cenia i szacunku ze strony partnera, ojca, a to zaledwie wierzcho�ek g�ry lodowej! To wszystko, co teraz zdaje si� by� tak odleg�e i nierealne, mia�o miejsce jeszcze niedawno, dotyka�o nasze babcie, prababcie. Ta publikacja to swoisty ho�d dla wszystkich kobiet, kt�re musia�y znie�� prawdziwe piek�o na ziemi!

Joanna Kuciel-Frydryszak ju� wielokrotnie udowodni�a, i� tre�ci wychodz�ce spod jej pi�ra s� nadzwyczaj �yciowe, anga�uj�ce wszystkie zmys�y, a co najwa�niejsze, przejmuj�ce niemal do szpiku ko�ci.Bezsprzecznie, jest to zas�ug� wyj�tkowo b�yskotliwego pi�ra pisarki, ale r�wnie� dobieranej starannie tematyki, obok kt�rej �aden czytelnik nie b�dzie w stanie przej�� oboj�tnie. Tym razem r�wnie� mamy do czynienia z opowie�ci� przeszywaj�c� na wskro�, bole�nie wstrz�saj�c�, a co gorsza, si�gaj�cych naszych korzeni, przez co wszystkie otumaniaj�ce emocje zosta�y dodatkowo spot�gowane. Tak, to jedna z tych pora�aj�cych pozycji, o kt�rych nie da si� zapomnie�!

Pisarka w�ada wyj�tkowo sugestywnym pi�rem, dlatego histori� poch�ania si� w zawrotnym tempie, z wypiekami na twarzy. Ten wstrz�saj�cy reporta� to zdecydowanie lektura, kt�rej nie da si� dawkowa�, czyta si� go od deski do deski, wyzwala on emocje, o jakich istnieniu dot�d nie mieli�my poj�cia. Bezsprzecznie, lektur� prze�ywa si� j� ca�ym sob� i wyj�tkowo ci�ko odnale�� s�owa, by m�c opisa�, jak przeszywaj�ce i traumatyczne jest to do�wiadczenie.

"Ch�opki. Opowie�� o naszych babkach" jest wyj�tkowo anga�uj�c�, wstrz�saj�c�, przejmuj�c� powie�ci�, kt�ra trafia do najskrytszych zakamark�w ludzkiego serca i wywo�uje ca�� lawin� skrajnych, obezw�adniaj�cych emocji. Szok, bunt, niedowierzanie, napi�cie, kt�re nie odpuszcza do samego fina�u i b�l, jaki przenika na wskro�! Polecam gor�co!

Si�gn�am po "Ch�opki" zupe�nie nie spodziewaj�c si�, jaki �adunek emocjonalny na mnie spadnie podczas lektury. Przecie� to wszystko, co opisuje Joanna Kuciel- Frydryszak dzia�o si� tak naprawd� niedawno! Przecie� do�wiadczy�y tego wszystkiego moje Babcie! Jak to mo�liwe?! Jak to mo�liwe, �e �ycie tak bardzo si� zmieni�o (ca�e szcz�cie!)? Jak to mo�liwe, �e nigdy nie s�ysza�am podobnych opowie�ci?

Wci�gn�am si� od pierwszej strony, jednak chwilami nie dawa�am rady. Przemoc fizyczna, zimny ch�w, brak relacji partnerskich, nie okazywanie mi�o�ci swoim dzieciom (mo�e dlatego, �e dzieci nie pojawia�y si� z mi�o�ci?). Zawieranie ma��e�stwa by�o w wi�kszo�ci przypadk�w transakcj�. Pa�stwo m�odzi rzadko si� znali. Wyboru dokonywali rodzice, cz�ciej ojciec lub swaci, czasem przysz�y pan m�ody, ale ju� na pewno nie dziewczyna. Ona nie mia�a nic do powiedzenia! Najwa�niejszy by� posag i tyle.

Garderoba kobiety z podkarpackiej wsi w latach mi�dzywojennych by�a warta nieco ponad dwadzie�cia z�otych. By�o to po jednej sztuce majtek, bluzka, sp�dnica, p�aszcz, trzewiki, jedna para po�czoch, kilka chustek na g�ow�. Ubrania zmieniano wi�c rzadko, nie dbano r�wnie� o higien�. Wielopokoleniowe rodziny z kilkorgiem, a nawet i kilkana�ciorgiem dzieci �y�y w jednej izbie, cz�sto te� sypiaj�c w stajni czy oborze.

Ju� kilkuletnie dzieci pasa�y byd�o na polach daleko od domu. Dochodzi�o tam do zatracania dzieci�stwa- "bagna moralnego". Chodzenie do szko�y jest strat� czasu, wa�niejsza jest praca na polu, zajmowanie si� m�odszym rodze�stwem lub s�u�ba u bogatych.

Kobiety w okresie mi�dzywojennym pracowa�y ci�ej i wi�cej ni� m�czy�ni, �rednio po 18 godzin na dob�. M�czy�ni nigdy im nie pomagali. Cnot� ch�opek by�a "skromno��, pracowito��, oszcz�dno�� i pobo�no��".

Czytaj�c "Opowie�� o naszych babkach" poznajemy autentyczne historie, poniewa� Autorka opiera si� na �r�d�ach historycznych takich jak listy, zdj�cia, zwierzenia, kroniki. Mimo, �e jest to literatura faktu, czyta si� j� jak najlepsz� powie��. Wyraziste postaci, historie, cho� nieprawdopodobne, wydaj� si� jednak bliskie i osadzone s� w prawdziwych realiach. Ka�da z przedstawionych bohaterek mog�aby by� nasz� babci� lub prababci�. Ile rzeczywi�cie z �ycia tych kobiet prze�y�a moja Babcia? Niestety o to ju� nigdy Jej samej nie zapytam...

Joanna Kuciel- Frydryszak opisuje niemal ka�dy aspekt �ycia na wsi w okresie mi�dzywojennym. Wspomina o roli kobiet, o dzieciach, o szkole i edukacji, o analfabetyzmie, o zam��p�j�ciu, o biedzie, o higienie, o warunkach �ycia, o wyjazdach do pracy za granic�, o zniewoleniu kobiet, o ich ci�kiej pracy i codziennych obowi�zkach, o roli ko�cio�a, o aborcjach i antykoncepcji, o pracy u "wielmo�nych pa�stwa", o kuchni, o przyzwyczajeniach, o podej�ciu do lekarzy i leczenia si�... O trudzie, strachu i nadziei... Z obraz�w tych wyp�ywa obraz ch�opki, jako cichej bohaterki.

Wiele razy podczas lektury, przychodzi�y mi my�li: "O, zupe�nie jak moja Babcia". Wiele razy r�wnie� u�wiadomi�am sobie, �e i ja ma w sobie podobne cechy. Ile wi�c jest we mnie ch�opki?

Cho� lektura "Ch�opek" jest przejmuj�ca, to warto po ni� si�gn��. M�j M�� na pocz�tku skomentowa� to s�owami: "Znowu czytasz feministyczn� ksi��k�?!", ale kiedy czyta�am na g�os niekt�re fragmenty, przekona� si�, jak bardzo si� pomyli�. To po prostu kawa� historii, bardzo nam bliskiej i niedawnej, kt�r� ka�dy z nas nosi w swoim sercu, nawet je�li zbyt wiele nie wiemy. Bo przecie� traumy i do�wiadczenia naszych przodk�w, czy tego chcemy czy nie, wp�ywaj� na kolejne pokolenia, czyli na nas...

Postanowi�am zatem, �e w tym roku, jako prezenty pod choink�, do cz�onk�w mojej Rodziny trafi� "Ch�opki".

Pod koniec roku 2023 uda�o mi si� w ko�cu dosta� w r�ce, kultow� niemal�e, pozycj� Margines�w �pt. „Ch�opki. Opowie�� o naszych babkach”.� Ciekawostka. Ostatni raz zapisywa�am si� w kolejce po ksi��k� w czasach Harry’ego Pottera, czyli lekko licz�c, jakie� dwadzie�cia lat temu! O.O Popularno�� �„Ch�opek” przesz�a wszelkie wyobra�enia i to jest zjawisko, kt�re mnie osobi�cie mocno intryguje, bo to nie jest tak, �e Joanna Kuciel-Frydryszak odkrywa przed czytelnikiem jakie� niezbadane dot�d l�dy.

Pierwszy wieszcz narodowy w swoim najbardziej znanym poemacie bardzo dobrze odda� obraz �wczesnego ch�opstwa, na kt�ry praktycznie nikt nie zwraca uwagi. „Pan Tadeusz” mami w�tkiem mi�osnym Tadeusza i Zosi, uwypukla tak lubiane przez Polak�w spory, obowi�zkowo roztrz�sa w�tek niepodleg�o�ciowy. Pomi�dzy wierszami skrywa si� za� gigantyczna odraza szlachcica do ch�op�w, kt�ra przejawia si� mi�dzy innymi w dialogu Gerwazego:

„Alem s�ysza�, �e ch�opi� pochodz� od Chama,

�ydowie od Jafeta, my, szlachta, od Sema,

a wi�c panujem jako starsi nad obiema. ”

Owa odraza rozpanoszy�a si� na tyle skutecznie, �e jeszcze do niedawna przyznawanie si� do ch�opskiego pochodzenia by�o passe. Takie sukcesywne podcinanie w�asnych korzeni ko�czy si� kryzysem to�samo�ciowym, co aktualnie ma miejsce. „Ch�opki” daj� przestrze� do pokoleniowych rozm�w, kt�re, chocia� cz�ciowo, pozwalaj� zakotwiczy� si� w przesz�o�ci, bez kt�rej nasza to�samo�� nie by�aby pe�na.

Ksi��ka bez w�tpienia warta jest uwagi, chocia� nie jest pozycj� bez wad. W jakim stopniu reprezentatywne s� wybrane rejony, o kt�rych mowa w opracowaniu? Dlaczego autorka skupia si� tylko na �losie kobiet (wiem, tytu� obliguje), jednak�e nie tylko ch�opkom by�o �le. Na pewno jest tak, �e wracaj�c do los�w babek, jeste�my w stanie zrozumie� nie tyle ich �ywot, ile nasz w�asny, bo jak wiadomo, traumy dziedziczymy, to one wp�ywaj� na to, kim teraz jeste�my. Czytaj�c o czasach ciemnoty, rozja�niamy nieco w�asn� tera�niejszo��. Tu chyba nale�y szuka� przyczyny sukcesu�„Ch�opek”.

IG @angelkubrick

Niezwykle przejmuj�cy i otwieraj�cy oczy reporta�. Autorka zgromadzi�a mn�stwo fakt�w i anegdot o �yciu kobiet na wsiach na prze�omie XIX i XX wieku.

Jakie by�y kobiety tamtych czas�w? Kim by�y? Czym si� trudzi�y? Jak je traktowano?

To tematy, o kt�rych raczej nie my�limy na co dzie�, a przeczytanie tej lektury naprawd� pomo�e nam zrozumie� i doceni� jak� si�� mamy w sobie, my kobiety.

W tamtych czasach, a szczeg�lnie na wsiach kobieta by�a harowaczk�… Od najm�odszych lat pas�a i doi�a krowy, pomaga�a w polu od �witu do nocy. Nie dla nich by�a szko�a. Kiedy osi�ga�y odpowiedni wiek szukano kandydata, kt�ry wzi��by je do siebie. Tam zaczyna�y kolejny etap w �yciu, a obowi�zk�w im tylko przybywa�o. Teraz trzeba by�o jeszcze spe�nia� ma��e�ski obowi�zek, rodzi� dzieci i je wykarmi�, a przy tym ca�y czas haruj�c w dodatku z dzie�mi na plecach. Trzeba by�o znosi� niecz�sto brutalne zachowanie m�a, a przy tym siedzie� cicho, przytakiwa� i nie wchodzi� nikomu w drog�.

Mimo przekonania w jakim �y�y, �e maj� by� uleg�e Bogu i ch�opu, kobiety znajdowa�y sposoby, by powoli poprawia� swoj� pozycj� spo�eczn�. Zmiana ich statusu nie nast�pi�a szybko, ale kobiety te swoj� si��, uporem, niez�omno�ci� zapewni�y nam wsp�czesnym kobietom lepszy start i lepsze �ycie.

Rewelacyjna pozycja i warta uwagi ka�dej z nas.

"Chlopki" wci�gn�y mnie jeszcze bardziej ni� poprzedni utw�r autorki, "S�u��ce". Zobaczy�, jak wygl�da�o codzienne �ycie naszych babek i prababek, pozna� wszystkie trudy �ycia kobiety na wsi, jednocze�nie pomy�le� nad pozycj� kobiet w spo�ecze�stwie,� nad ich pokor�, pogodzeniem si� z losem.. " Ch�opki" daj� czytelnikom tak� mo�liwo��. Pozwalaj� z jednej strony podziwia� heroizm i si�� bohatetek, z drugiej, wsp�czu� im z ca�ego serca.

Bardzo potrzebna, ale te� wstrz�saj�ca ksi��ka. Trudno uwierzy�, �e jeszcze ca�kiem niedawno nasze babcie czy prababcie musia�y mierzy� si� z takimi koszmarami. To przejmuj�cy obraz �ycia, w kt�rym polskie kobiety nie mia�y prawa decydowa� niemal o niczym i zazwyczaj nie mia�y nawet wp�ywu na wyb�r swojego m�a, kt�remu musia�y si� bezwzgl�dnie podporz�dkowa�. Pozwala spojrze� w inny spos�b na niekt�re konflikty mi�dzypokoleniowe, nieaktualne przekonania czy traumy odziedziczone po przodkach.�

Autorka oddaje g�os kobietom, mieszkankom wsi. Nasze babki nie pracowa�y. To znaczy, niechodzi�y do pracy. Jedynie sprz�ta�y, pra�y, gotowa�y, wychowywa�y dzieci, kt�rych zazwyczaj by�a ca�a gromada. A przecie� pracowa�y te� w polu, dogl�da�y domowej zwierzyny� doi�y krowy... Nie odpoczywa�y. Nigdy. Wytchnieniem by� jedynie kamienny sen po ci�kiej pracy. Te do b�lu realistyczne opowie�ci porusz� ka�dego, pozwol� zro,umie� mentalno�� ch�opek, pozna� ich sekrety i marzenia. Wielki ho�d dla autorki "Ch�opek".

Ostatnimi czasy g�o�no zrobi�o si� o patriarchacie, ucisku kobiet itd. Powiedzia�abym nawet, �e s� to tematy "modne". Nie zdziwi�am si�, kiedy us�ysza�am o ksi��ce Ch�opki. Opowie�� o naszych babkach i prababkach Joanny Kuciel-Frydryszak. Jest tu wszystko, czego potrzebuje dobra ksi��ka: opowie�� o kobietach szukaj�cych niezale�no�ci, nostalgia, esej zmieszany z reporta�em. W�a�ciwie nie zawiod�am si� po przeczytaniu, wszystko to dosta�am, nie raz i nie dwa wzruszy�am si�, a przede wszystkim dzi�kowa�am w duchu, �e �yj� te 50, 100 lat p�niej. Ksi��ka wzbudzi�a we mnie du�e emocje – to na pewno na plus. Kolejna zaleta to fakt, i� trzeba dokumentowa� takie historie. St�d jednak wynika minus – nieco ma�o �r�de� i statystyk, ale mo�e to cecha takiego "przegadanego" reporta�u. Mimo wszystko serdecznie polecam, z pewno�ci� jest to ciekawa lektura.

“Dla ch�op�w buty to symbol godno�ci. Ale dla wielu naszych bohaterek to jeszcze inna sprawa. Dla nich buty oznaczaj� wolno��”.

Reporta� jest swoistym ho�dem i kopalni� wiedzy o �yciu kobiet na wsi g��wnie w latach 20 i 30 XX wieku. Czu� ogromn� pasj�, zaanga�owanie i prac�, jak� Autorka w�o�y�a w powstanie tej ksi��ki. Podzielona na szesna�cie rozdzia��w, ka�dy przybli�a koleje losu dziewcz�t, kt�re przysz�y na �wiat w czasach bardzo im nieprzychylnym. Prosty, przyjemny, naturalny, szczeg�owy j�zyk, powodowa� przyjemno�� z czytania, czyta si� go jak wci�gaj�c� powie�� obyczajow�. Wyra�nie odczuwamy realia i klimat tamtych czas�w. Los tych kobiet by� nie do pozazdroszczenia, bez prawa g�osu do czegokolwiek, bez mo�liwo�ci edukacji, cz�sto z marzeniami i ambicjami, kt�re nigdy nie zasta�y zrealizowane. Ich codzienno�� naznaczona ci�k� prac� od �witu do zmierzchu, oddane dzieciom, bez wsparcia bliskich. Uparte, silne, wytrwa�e. Wnikliwe spojrzenie na ka�dy aspekt �ycia kobiety ze wsi, poparty liczn� bibliografi�.

Namacalnie odczuwamy bezsilno�� i niemoc tych kobiet. Ka�da z nich mia�a trudne, ci�kie, bez jakichkolwiek perspektyw na co� lepszego, �ycie. Wszechobecna bieda, g��d, choroby, brak higieny, upokorzenia, brak prawa do w�asnego zdania, wiejska spo�eczno�� wykorzystywana do granic mo�liwo�ci. Gorzki, smutny, beznadziejny obraz.

Wa�ny, potrzebny, momentami wstrz�saj�cy reporta�, zrobi� na mnie ogromne wra�enie, sprzeczne emocje wirowa�y. Zostanie we mnie na d�u�ej, zmusza do refleksji, spowodowa�, �e �ezka w oku si� zakr�ci�a. T� ksi��k� powinien przeczyta� ka�dy. Bardzo polecam! Tatiasza i jej ksi��ki :)

,Ch�opki. Opowie�� o naszych babkach" to swoista kopalnia wiedzy o �yciu kobiet na wsi oko�o stu lat temu. Kobiet bez praw, bez szk�, ale z marzeniami i niejednokrotnie ambicjami. Silne ponad� miar�, utrwa�e i uparte. Spracowane, przygniatane obowi�zkami, znu�one codzienno�ci�, zm�czone egzystencj� w trudnych warunkach, bez wsparcia najbli�szych. W ksi��ce podzielonej na szesna�cie rozdzia��w poznacie koleje los�w wielu dziewcz�t, kt�rym przysz�o �y� w �wiecie, kt�ry nie bym im przychylny.

Autorka po�wi�ci�a ogrom pracy, �eby przybli�y� czytelnikowi realia tamtych czas�w, pe�nych pracy od �witu do nocy, wype�nionych troskami, problemami i zmartwieniami. Taki reporta� zostaje w pami�ci, sk�ania do refleksji, ale te� powoduje, �e gdzie� pod powiek� kr�ci si� �za. Nad czytelnikiem roztacza si� aura bezsilno�ci. Bo jakkolwiek by nie spojrze� kobiety mia�y zdecydowanie gorzej dziwgaj�c na swoich barkach dom, dzieci a i nie stroni�y od pracy w polu. Trudne i ci�ki by�o to �ycie. Bez wi�kszych perspektyw, bo po co babie szko�a, ty�k�w� g�owie by si� jej poprzewraca�o. Abstarchujac ju� od tego, �e wielu rodzin nie by�o sta� �eby pos�a� dzieci do szko�y, bo buty, zel�wki, inne niezb�dne przybory... cz�sto by�o to nierealne. Lektura opr�cz g��wnego tematu kobiet na wsi ukazuje perspektyw� na ca�� wiejsk� spo�eczno��, traktowan� jak pi�te ko�o w u wozu, wykorzystywan� do granic mo�liwo�ci. Smutny by� to obraz.

Warto przeczyta� t� ksi��k�, pozna� histori�, bo wiele naszych zachowa� jest g��boko zakorzenionych w�a�nie w historii naszych rodzin, naszego pochodzenia.

Ps. moja mama do tej pory wspomina plindze, �elazne kluski czy pra�oki. O i ile placki ziemniaczane polubi�am ju� jako doros�a osoba o tyle do postalych dw�ch nie jestem przekonana do tej pory🤭 niemniej ju� wiem dlaczego w polskiej kuchni kr�luj� ziemniaki w tak r�nych postaciach

Ksi��ka warta polecenia wszystkich kobietom i nie tylko. To poruszaj�ce dzie�o o �yciu kobiet dawniej, a jednocze�nie przekaz dla przedstawicielek kolejnych pokole�. To dzie�o sk�aniaj�ce do refleksji nad swoim pochodzeniem, dlatego ma ona wed�ug mnie szczeg�ln� warto��. Bardzo podoba� mi si� spos�b przedstawienia los�w g��wnych bohaterek oraz og�lnego przekazu. Atutem jest r�wnie� styl j�zykowy, kt�ry sprawia, �e ksi��k� t� czyta si� naprawd� przyjemnie. Autorka przedstawi�a r�wnie� wiele interesuj�cych fakt�w, kt�re pozwalaj� inaczej spojrze� na wiele spraw.

Ksi��ka u�wiadomi�a mi, �e�funkcjonowanie kobiet i dziewcz�t na prowincji by�o o wiele trudniejsze, ni� mog�oby si� wydawa�. My�l�c o dawnych wsiach, zwykle mamy w g�owie obraz sielskiego krajobrazu, a�zapominamy, �e �ycie ich�mieszka�c�w by�o przepe�nione ci�k� prac�, g�odem, cierpieniem i ci�g�� walk� o przetrwanie, a tak�e�panowa� na nich zupe�ny brak poszanowania dla kobiet i dzieci. Warto si� z ni� zapozna�, gdy� wi�kszo�� wsp�czesnego polskiego spo�ecze�stwa ma ch�opskie pochodzenie, co nadal�na nas wp�ywa.

Ju� od dawna po Polsce kr��y dowcip o „szlachcie, kt�ra nie pracuje” i osobach chwal�cych wykwintnym pochodzeniem, poniewa� ich nazwisko charakteryzuje konkretna ko�c�wka. Jednak ile� mo�na czyta� o ksi�niczkach? Czasem nale�y pochyli� si� nad prawd�, cz�sto trudn�, ale wart� uwagi. Tak, jak zrobi�a to Joanna Kuciel-Frydryszak, oddaj�ca ho�d polskim ch�opkom.

Oto ksi��ka, kt�ra premier� mia�a bardzo niedawno, a ju� zbiera praktycznie same pozytywne opinie. I ja to doskonale rozumiem, bo mamy do czynienia prawdopodobnie z najlepszym tegorocznym reporta�em. Si�gaj�c po sw�j egzemplarz by�am gotowa na du�� dawk� wzrusze� — c�, nie zawiod�am si�. Autorka z empati� oraz szacunkiem przybli�a czytelnikom losy kobiet prowadz�cych �ycie w czasach, gdy na barkach nosi�y dos�ownie ca�y ich �wiat. Zm�czone bied�, nieustannym strachem o zdrowie bliskich, a dopiero p�niej o swoje. Mog�y by� prababkami wi�kszo�ci z nas, a teraz my mo�emy na nie spojrze� z perspektywy lat. Spojrze� z czu�o�ci�, pr�b� poj�cia ich ci�kiego po�o�enia.

Rzadko kiedy mia�y pow�d do �miechu, ale te� by�y m�odymi dziewczynami, poszukuj�cymi swego mitycznego kwiatu paproci. Kuciel-Frydryszak w�o�y�a w t� publikacj� du�o pracy, przedstawiaj�c nam zmiany historyczne oraz spo�eczne, dotykaj�ce Polsk� na przestrzeni r�nych okres�w. My�l�, �e aktualnie, po lekturze, wielu z nas lepiej zrozumie pewne zachowania charakterystyczne dla starszych cz�onk�w naszych rodzin, a maj�ce swoje korzenie w pokoleniowych traumach. Marzymy o nowych modelach telefonu, tytu�owe bohaterki marzy�y o porz�dnej parze but�w. I nie chodzi o to, �eby czu� si� winnymi, bo �yjemy w bardziej komfortowej rzeczywisto�ci. Po prostu „Ch�opki” zmuszaj� do mn�stwa refleksji, klarowniejszego zerkni�cia w ty�, aby�my mocniej sz�y naprz�d. Wr�cz par�y, z si�� naszych przodki�, a by�y niesamowicie silne.

Mimo trudnego tematu, ksi��k� czyta si� szybko, w czym pomaga �wietny styl, w jakim j� napisano: rzeczowy, konkretny, pozbawiony zb�dnego oceniania, cho� pe�en empatii. Je�li szukacie reporta�u godnego wszelkiej uwagi, oryginalnego, to w�a�nie go znale�li�cie. Ogromnie mnie cieszy, i� mia�am okazj� po „Ch�opki” si�gn��, emocje towarzysz�ce lekturze zostan� ze mn� na d�ugo. Zamierzam zacz�� jeszcze raz, od pocz�tku, z o��wkiem w r�ku, aby podkre�li� najistotniejsze fragmenty.

„Ch�opki” to fascynuj�ca podr� w przesz�o��, kt�ra mo�na przyzna�, momentami brutalnie szczerze przedstawia losy kobiet na przestrzeni kilku, kilkunastu dekad wstecz.

Powie�� jest napisana w bardzo uporz�dkowany spos�b, dzi�ki czemu mo�emy pozna� r�ne obszary �ycia oraz osoby kt�re dziel� si� swoimi wspomnieniami, zachowuj�c nieustanne po��czenie z fabu��.

Czytaj�c mia�am eksplozje r�nych emocji. Od wzruszenia, przez gniew a� po ulg� i rado��.

Ko�czy�am ksi��k� w poczuciu dumy bycia kobiet�. W poczuciu niezwyk�o�ci istnienia i jakiej� niezwyk�ej wi�zi z innymi kobietami jakie by�y i s�.

Czuj� te� wdzi�czno�� do czas�w w kt�rych �yje. Do mojej kulturowej i p�ciowej swobody, do emancypacji kobieco�ci, do mo�liwo�ci bycia asertywn� i do partnerstwa w moim ma��e�stwie gdzie nikt nad nikim nie g�ruje.

Tej pozycji daje uczciwe 9,5/10

Tematyka oko�ofeministyczna nie znajduje si� w czo��wce moich czytelniczych zainteresowa�, ale bynajmniej nie przeszkodzi�o mi to w lekturze "Ch�opek". To najzwyczajniej w �wiecie kawa� dobrego reporta�u. Praca autorki, dba�o�� o przekazanie historii w spos�b na po�y merytoryczny i atrakcyjny, wreszcie szeroka perspektywa omawianych zjawisk i charakter�w opisywanych postaci (wszak kobieta kobiecie nier�wna) zas�uguj� w mojej opinii na solidn� czw�rk� z plusem. Tytu� warty przeczytania - dla chwili osobistej refleksji oraz zbiorowego uhonorowania tych wszystkich, kt�re walczy�y o lepsze jutro - swoje, swoich rodzin i nast�pnych pokole�.

Wszyscy zachwycaj� si� "Ch�opkami", wi�c postanowi�am i ja zmierzy� si� z t� lektur� i przekona�, czy zachwyty te s� s�uszne. Podchodzi�am z dystansem do tej ksi��ki, bo wydawa�o mi si�, �e autorka za�o�y�a pewn� tez�, pod kt�r� dobiera�a argumenty. Jednak przyznaj�, �e reporta� ten sprawia wra�enie obiektywnego, nie pokazuje bowiem wy��cznie rzewnych historii uciemi�onych mieszkanek wsi, ale te� m�wi o kobietach, kt�re z ogromn� determinacj� d��y�y do poprawy losu nie tyle swojego, co swoich dzieci. Przeznaczeniem kobiety wiejskiej w dwudziestoleciu mi�dzywojennym by�a bowiem ci�ka praca, ponad si�y, urodzenie i wychowanie gromady dzieci oraz dogadzanie m�owi. Ponadto zgodnie z religijnymi zasadami wszelkie trudy i przeciwno�ci powinna przyjmowa� z wdzi�czno�ci� i d�wiga� ten krzy� bez wym�wek.

O czym marzy�y kobiety w pocz�tku XX wieku? Jakie cele sobie stawia�y i jak wygl�da�a ich codzienno��? Reporta� Joanny Kuciel-Frydryszak to wstrz�saj�cy obraz mi�dzywojennej wsi, kt�ry dla wsp�czesnych powinien by� lektur� obowi�zkow�. Tak szybko zapomnieli�my o tym, co dla naszych babek by�o chlebem powszednim...

Je�li powsta�aby jaka� p�ka z lekturami, kt�re ucz� nas docenia� to, co mamy, z ch�ci� umie�ci�abym na niej "Ch�opki".

Opowie�� o naszych babkach. Mocna, wstrz�saj�ca, opowiedziana ustami wiejskich kobiet, bez przesadnych emocji, lecz te emocje silnie wywo�uj�ca. Trudno przej�� oboj�tnie, bez refleksji nad zamieszczonymi w powy�szym reporta�u wspomnieniami.

Nie wiem jak to wygl�da u Was, ale w mojej rodzinie sporo m�wi�o si� o tym, jak to by�o kiedy�... Cho� wspomnienia nie zawsze by�y mi�e, przyjemne, te historie by�y pouczaj�ce i nadawa�y spojrzeniu na wsp�czesno�� innej perspektywy. Jako dziecko nie mog�am zrozumie�, dlaczego dziadek, posiadaj�cy w domu toalet�, z przyzwyczajenia nadal korzysta ze s�awojki. Rodzinne wspominki powr�ci�y, gdy robi�am z c�rk� drzewo genealogiczne naszej rodziny. Uda�o nam si� odtworzy� przodk�w do pocz�tk�w XX wieku. Zadanie to by�o wyj�tkowym do�wiadczeniem i okazj� do rozmowy o realiach �ycia w tamtych czasach, w rodzinach wielodzietnych. Nie bez powodu u�yte w ksi��ce okre�lenie "dzieci moje, twoje i nasze" wywo�a�o m�j u�miech, bo w podobny spos�b funkcjonowa�o to r�wnie� w mojej rodzinie.

A� trudno wyobrazi� sobie ogrom trudno�ci z jakimi musia�y mierzy� si� kobiety, �yj�ce 100 lat temu. Wiele z fakt�w opisanych w ksi��ce zupe�nie mnie zaskoczy�o. Zna�am trudy codzienno�ci, niewiarygodn� si��, jak� musia�y odznacza� si� kobiety w tamtych latach, by sprosta� wyzwaniom, oczekiwaniom i obowi�zkom, ale porazi�o mnie ich znaczenie w warstwie spo�ecznej, gdzie rola kobiety by�a mniej warta od zwierz�cia, od inwentarza. Straszne. Ca�kowite uprzedmiotowienie kobiet, ciemi�enie ich, wykorzystywanie, wr�cz handlowanie nimi w ramach ma��e�stwa oraz pozbawianie ich jakichkolwiek szans na edukacj�.

Cho� gdzie� zosta�o to wyparte ze �wiadomo�ci, wi�kszo�� naszych przodk�w ma swoje korzenie na wsi. To nasza przesz�o��, a cz�sto s�abo j� znamy.

Bardzo doceniam autentyzm, jaki bije z "Ch�opek" i cho� by�a to lektura trudna, smutna i przyt�aczaj�ca, czuj� si� ni� u obogacona.

Zdecydowanie jest to ksi��ka, kt�r� warto pozna�.

"Ch�opki. Opowie�� o naszych babkach" Joanna Kuciel - Frydryszak.

Nie podchodzi�am do tej ksi��ki z entuzjazmem. Tym bardziej, �e us�ysza�am opini�, �e nie warto czyta� ca�o�ci, bo kolejne przyk�ady podawane w ksi��ce s� podobne do wcze�niejszych. Ale skusi�am si� wys�ucha� audiobooka, w dodatku w wykonaniu Marii Peszek. I przepad�am.

"Ch�opki. Opowie�� o naszych babkach" Joanny Kuciel - Frydryszak, to historia, kt�r� musz� przeczyta� wszystkie Polki.

Spodoba� mi si� spos�b przedstawienia historii naszych babek przez autork� pocz�wszy od ich narodzin, dzieci�stwa, poprzez dojrzewanie, ma��e�stwo, rodzicielstwo, edukacj�, prac�... i tak dalej. Jest to opowie�� o ich naprawd� ci�kim, wr�cz niewolniczym �yciu. Dziwimy si� losom niewolnik�w na plantacjach ameryka�skich, kobietom w muzu�ma�skich rodzinach, wsp�czujeny im, a nie dostrzegamy tego, co si� dzia�o na terenie Polski. Nasze przodkinie by�y gorzej traktowane i ni�ej cenione, ni� zwierz�ta gospodarcze, a zw�aszcza konie i krowy. Musia�y harowa� od rana do wieczora. Nadal pozosta�y w niekt�rych rodzinach obyczaje, �e m�czyzna po pracy odpoczywa, a kobieta pracuje, zajmuje si� dzie�mi i domem. Dziwi to kogo�? Mnie ju� nie, to s� nawyki naszych przodk�w. Dopiero teraz zaczyna si� powoli zmienia� sytuacja.

I mimo takiego traktowania nasze babki potrafi�y walczy� o swoje prawa. Ale to ci�kie �ycie odcisn�o powa�ne pi�tno na ich zachowaniach, sposobie wyra�ania emocji i uczu�.

Obecnie cieszymy si� powrotem do tradycji kosztuj�c kuchni ch�opskiej, a okazuje si�, �e to by�a kuchnia cz�sto najgorszej biedy i poni�enia. A to tylko wycinek informacji i wiedzy o naszych przodkiniach, kt�re zdobywamy czytaj�c "Ch�opki. Opowie�� o naszych babkach" Joanna Kuciel - Frydryszak.

Lektura obowi�zkowa dla wszystkich Polak�w.

Niesamowita lektura. Wida�, �e autorka w�o�y�a ogromn� prac� w przygotowanie materia�u. Dotar�a do wielu informacji i korzysta�a z licznych trudno dost�pnych �r�de�. Ksi��ka porusza wa�ne tematy i przedstawia historie, kt�re zostaj� przez czytelnika zapami�tane na d�ugo. Przypomina, jak kiedy� wygl�da�o �ycie kobiet, naszych babek... Polecam.

Zach�t� do przeczytania tej ksi��ki by�y opinie innych os�b i cho� nie zawsze s� one zgodne z moimi odczuciami, to w tym wypadku si� sprawdzi�y. Ksi��ka jak dla mnie jest wyj�tkowa, a klimat i spos�b, w jaki zosta�a napisana, wywo�uje we mnie mn�stwo emocji. Doskona�a w ka�dym calu, a szczeg�lnie dlatego, �e kocham wie�.�

To ksi��ka, kt�ra da�a mi bardzo wiele do my�lenia. Kaza�a przypomnie� sobie o dawnych pokoleniach, o ludziach, kt�rzy zostali zapomnieni. O naszych babkach, kt�re przechodzi�y na ziemi piek�o, ale potrafi�y znale�� w sobie niesamowit� si�� i wol� walki.

To pi�kna lektura, po kt�r� powinien si�gn�� ka�dy.

Musia�am napisa� opini� po przeczytaniu tej ksi��ki, bo uwa�am, �e jest jedn� z lepszych, jakie mia�am okazj� czyta�. Mo�e nie ka�demu b�dzie odpowiada� ten klimat, ale ja uwielbiam wie� i takie klimaty i czuj� si� w nich jak ryba w wodzie. Nawet jak o tym pisz�, to przechodz� mnie dreszcze i pojawiaj� si� wypieki na twarzy.�

�wietna ksi��ka, warto przeczyta� i dowiedzie� si� jakie �ycie toczy�y nasze babcie. Ja dowiedzia�am si� wielu rzeczy, kt�re pomagaj� mi teraz, jeszcze bardziej doceni� tera�niejszo��.

Naprawd� ci�ko czyta�o mi si� t� ksi��k�. Bardzo smutny i przygn�biaj�cy by� los zwyk�ych, prostych kobiet mieszkaj�cych na wsiach. Polecam ka�demu, kto chce pozna� realia �ycia wiejskich kobiet. Po jej przeczytaniu bardziej doceniam swoje obecne �ycie i ciesz� si�, �e nie urodzi�am si� w tamtych czasach.

Przeczyta�am t� ksi��k� jednym tchem i jako kobieta mam wzgl�dem niej pewne przemy�lenia. Uwa�am, �e �yjemy w naprawd� dobrych dla nas czasach. To, z jakimi trudno�ciami spotyka�y si� kobiety na wsi kiedy�, jest czym� abstrakcyjnym. Bardzo polecam ka�demu przeczyta� i zatrzyma� si� na chwil� refleksji.

Ksi��ka jest warta przeczytania. Przeczyta�em j� z czystej ciekawo�ci i pomimo tego, �e jestem me�czyzn�, poczu�em �al i wsp�czucie do bohaterek opowie�ci. Jednocze�nie jestem pe�en podziwu dla kobiet. Zawsze pe�ne si�y, oddaniu rodzinie i obowi�zkom, cho� przyt�oczone ze wszystkim dawa�y sobie rad�. Polecam.

Ksi��ka niezwykle wci�gaj�ca. Na pewno nie do przeczytania ci�giem, nie w kilka dni. Lektura zaj�a mi znacznie d�u�ej, ale nie o czas tutaj chodzi. Naprawd� doceniam to, ile pracy autorka musia�a w�o�y� w zebranie wszystkich informacji i opisanie ich w tak zgrabnej formie. To pi�kny ho�d dla... naszych prababek i ich ci�kiego �ycia. Wzruszaj�ce.

Nie ukrywam, najpierw sceptycznie podesz�am do tej ksi��ki. My�la�am, �e to kolejna tania historia z wymy�lonymi sytuacjami. Jednak myli�am si�. To bardzo warto�ciowa i poruszaj�ca historia, kt�ra wzbudzi�a we mnie wiele emocji, zar�wno dobrych, jak i z�ych. Mo�na wczu� si� w sytuacj� tych kobiet i doceni� swoje obecne �ycie.�

"Ch�opki" to ksi��ka, kt�rej pojawienia si� bardzo wyczekiwa�am. Pokazuje histori�, ale histori� pisan� przez zwyk�e, zapomniane kobiety. One te� by�y bohaterkami swoich czas�w, lecz to nie o nich my�limy, ucz�c si� historii w szkole. Ich si�a, po�wi�cenie i up�r nie mog� zosta� zapomniane. Zdecydowanie polecam wszystkim t� lektur� - powinna by� obowi�zkow� pozycj� na p�ce.

Jest to jedna z ksi��ek, kt�ra pozostaje w pami�ci i zmusza do refleksji nad swoim �yciem. Tak by�o w moim przypadku. Ukazuje histori� kobiet mieszkaj�cych na wsi, kt�re prowadzi�y ci�kie �ycie pe�ne obowi�zk�w, pracy i braku docenienia. Przykre, a zarazem bardzo ciekawe. Uwa�am, �e warto przeczyta�. M�czyznom te� polecam.

Lektura momentami naprawd� wzruszaj�ca. Bardzo du�o tutaj szczeg��w, wszystko jest personalnymi historiami prawdziwych kobiet. Kobiet, kt�re nie mia�y �ycia jak z bajki. Uwa�am, �e dzi�ki takiej lekturze inaczej spojrza�am na w�asne korzenie. Czytaj�c o biednych, lecz wytrwa�ych bohaterkach, my�la�am o w�asnej rodzinie. Dzi�kuj� autorce za to dzie�o

Poleci�a mi t� ksi��k� przyjaci�ka i powiedzia�a, �e po jej przeczytaniu zaczn� bardziej docenia� swoje �ycie. Zdziwi�o mnie to, ale po przeczytaniu zrozumia�am, o co jej chodzi�o. Poruszaj�ca historia, wywo�uj�ca r�ne emocje, przede wszystkim �alu i z�o�ci. Biedny by� los kobiet na wsi, teraz to rozumiem.

�wietna ksi��ka, dzi�ki kt�rej zupe�nie inaczej patrzy si� na dawne �ycie kobiet, w tym naszych babek i prababek. To przede wszystkim obraz polskiej wsi, gdzie w skutek zacofania i wielu innych problem�w kobiety musia�y radzi� sobie z niezwykle trudnymi warunkami. Dzi�ki temu dokumentowi zupe�nie inaczej patrzy si� na posta� w�asnej babci. Na plus r�wnie� fakt, �e autorka potrafi w przyst�pny spos�b wyja�ni� �wczesne realia wsp�czesnemu czytelnikowi. W ksi��ce znajduje si� r�wnie� wiele fotografii.

Ta ksi��ka to pi�kna podr� w czasie i przestrzeni, kt�ra ukazuje �ycie naszych babek w pe�nej krasie. Joanna Kuciel-Frydryszak z pasj� odkrywa ich historie, tradycje i codzienne zmagania. To lektura, kt�ra przywraca do pami�ci warto�� prostych gest�w i m�dro�� przekazywan� przez pokolenia. Czytaj�c, przypomnia�em sobie, jak wa�ne s� nasze korzenie. Polecam ka�demu, kto szuka inspiracji w historii swojej rodziny i chce pozna� pi�kno przesz�o�ci.

To obowi�zkowa pozycja dla ka�dego, kto cho� troch� interesuje si� swoj� histori�. To opowie�� o ci�kiej pracy naszych bab� i prabab�, warunkach panuj�cych na wsi na prze�omie XIX i XX wieku, obowi�zku wobec m�a i Boga. Warto przeczyta�, by pozna� si�� charakteru kobiet w gruncie rzeczy zapomnianych.

Poruszaj�ca opowie�� o poprzednich pokoleniach polskich kobiet, kt�re musia�y mierzy� si� z trudno�ciami, jakie trudno nam dzi� nawet sobie wyobrazi�. Autorka zbiera liczne relacje pami�tnikarskie z przesz�o�ci, dzi�ki czemu przedstawiana�opowie�� nabiera wyrazisto�ci. Uwa�am, �e to wspania�a pozycja - i jednocze�nie �wietna odtrutka na p�ask�, nudn� histori�, jakiej uczy si� w szko�ach.�

Niesamowity reporta� autorstwa Joanny Kuciel - Frydryszak. Pisarka ukaza�a w nim ponadprzeci�tn� si�� oraz niez�omno�� kobiet polskiej wsi. To w�a�nie dzi�ki niej mo�emy pozna� codzienne �ycie oraz wyzwania, z jakimi musia�y si� zmaga� nasze babki. Ksi��ka jest napisana ciekawym i porywaj�cym j�zykiem, kt�ry dotrze do ka�dego czytelnika. Szczerze polecam.�

Poruszaj�ca podr� przez histori� i �ycie kobiet, kt�re stanowi�y fundament naszych rodzin. Autorka przedstawia ich historie w spos�b, kt�ry wywo�uje g��bokie emocje i sk�ania do refleksji nad w�asnym dziedzictwem. Kuciel-Frydryszak wyczarowuje barwne obrazy �ycia codziennego, ukazuj�c si�� i determinacj� kobiet w obliczu trudno�ci. Ksi��ka ta to ho�d dla wszystkich babek, kt�re przekaza�y nam swoj� m�dro�� i mi�o��. Polecam wszystkim poszukuj�cym inspiruj�cych opowie�ci o kobieco�ci i sile dziedzictwa.

Ta ksi��ka g��boko mn� wstrz�sn�a i pokaza�a zupe�nie inn� rzeczywisto��. Czasami trudno wcieli� si� w cia�o innego cz�owieka, a dzi�ki tej ksi��ce mog�em poczu�, jak swoje �ycie mog�a�prze�y� moja babcia lub prababcia. Uzmys�owi�o mi to, jak wielk� si�� posiadaj� kobiety i w jak wielu sytuacjach nie s� doceniane mimo, �e robi� wszystko, aby zadowoli� swoje rodziny i zapewni� w�asnym dzieciom wszystko co najlepsze. Najwy�sza pora, aby si� to zmieni�o, dlatego mam nadziej�, �e ta ksi��ka otworzy oczy wielu m�czyznom i zmieni ich podej�cie do kobiet.�

Fantastyczny reporta�, z warto�ciowym przekazem, kt�ry zdecydowanie warto przeczyta�. "Ch�opki"�Joanny Kuciel-Frydryszak to pozycja, kt�ra w niezwykle rzetelny spos�b opisuje rzeczywisto�� i wieloaspektowo�� �ycia na wsi w czasach naszych babek i prababek, o kt�rej niewielu z nas zdawa�o sobie spraw�. Wstrz�saj�ca historia o tym, jak traktowano wtedy kobiety. To interesuj�ca, sentymentalna podr� w przesz�o��. Ksi��ka zdecydowanie daje wiele do my�lenia. Moim zdaniem ka�dy, bez wzgl�du na p�e�, powinien po ni� si�gn��.

S� ksi��ki tak dobre, �e czyta si� je jednym tchem, ale s� i ksi��ki wspania�e, niesamowite a jednocze�nie trudne, kt�re trzeba na chwil� od�o�y�, przemy�le� tre��, zada� sobie mn�stwo pyta�, cz�sto takich bez odpowiedzi. Do tych ksi��ek na pewno nale�y najnowsza ksi��ka Joanny Kuciel-Frydryszak, autorka wielu powie�ci, w tym nagradzanych „S�u��cych od wszystkiego” kt�rych nie mia�am okazji czyta�, teraz uwa�am to za wielki b��d z mojej strony, tym razem postanowi�a przybli�y� czytelnikom polsk� wie�, a dok�adniej kobiety na polskiej wsi, tak zwane ch�opki.

Wie� lekko ponad 100 lat temu, z opowie�ci mamy, bab� wiem, �e to nie by�y �atwe czas, liczne rodziny, du�o pracy, inwentarz, pole bez sprz�t�w, kt�re dzisiaj u�atwiaj� prac�. Do szko�y po kilka kilometr�w, w oboj�tnie jaka pogod�, ot wiejskie �ycie. Ta ksi��ka pokaza�a mi, �e by�o to �ycie tragiczne, szczeg�lnie dla kobiet, wstawa�y wczesnym �witem, karmi�y zwierz�ta, szykowa�y posi�ek dla rodziny, sprz�ta�y, cz�sto te� pracowa�y w polu, by�y do wszystkiego, a jeszcze musia�y us�ugiwa� swoim m�om. Dzieci w takich rodzinach cz�sto ko�czy�y tylko kilka klas, chodz�c do szko�y boso, w wieku 12 lat wysy�ane do pracy u pan�w wykorzystuj�cych te dzieciaki ile si� da�o. Nie jedna nastolatka by�a wykorzystywana seksualnie, a gdy zachodzi�a w ci��� pan j� wyrzuca�, a ona by�a we wsi wr�cz wykl�ta bo to przecie� jej wina, �e ma bachora.

Zacofanie na wsiach by�o ogromne, ludzie bali si� lekarza, za to ch�tnie korzystali ze znachor�w. Higien� znali tylko latem, dzi�ki kapaniu si� w rzece.

Domy to cz�sto by�a jedna izba, gdzie ka�dy spa� ze sob�, a toalet� za�atwia�o si� za budynkiem. Wiejskie kobiety uwa�a�y majtki za jaki� wymys� i jak ju� je nosi�y, maj�c w domu tylko jedn� par� to by�o to zim�. Autorka nie opisuje czas�w �redniowiecznych a czasy naszych prabab�, a czasem nawet bab�

Traktowanie kobiety w tamtych czasach to dla mnie co� co zaczyna mi przypomina� czas wsp�czesne, czytaj�c takie ksi��ki boj� si�, �e do tego wracamy, totalne uprzedmiotowienie do kt�rego zach�ca mi�dzy innymi ko�ci�, rodzenie dzieci na pot�g�, sprowadzanie na kobiety �mierci, widocznie si�a wy�sza tak chcia�a. Edukacja dotycz�ca seksualno�ci praktycznie nie istnia�a, dziewczynka dostaj�ca miesi�czki nie wiedzia�a co si� z ni� dzieje, my�la�a, �e umiera. W tamtych czasach kobiety kt�re zazna�y �ycia w mie�cie zaczyna�y si� buntowa� przeciwko takiemu traktowaniu, ale by�y to pojedyncze jednostki, na wsiach mia�y bardzo ma�o do powiedzenia, ale gdyby i ich nie by�o, nam wsp�czesnym kobietom by�o by jeszcze dalej do r�wnouprawnienia.

Pani Joanno jako kobieta jestem wdzi�czna ze t� ksi��k�, dowiedzia�am si� o kobietach w czasach nie tak bardzo odleg�ych, maj�cych bardzo trudne �ycie, wstrz�saj�ce historie i niestety prawdziwe. Bieda, g��d, upokorzenie, brak prawa do w�asnego zdania, straszne. Lektura obowi�zkowa i ca�ym sercem zach�cam do jej przeczytania. Dla mnie to jedna z bardziej emocjonalnych ksi��ek❤️❤️❤️

M�j �wi�tej pami�ci dziadek doskonale pami�ta� lata mi�dzywojenne. Jak by�o trudno. Niestety nie zd��y�am wypyta� go wiele rzeczy bo odszed� wcze�nie. Moja babcia by�a sporo m�odsza od dziadka i ju� niewiele pami�ta�a z tego okresu. Je�li te� nie macie kogo zapyta� jak si� w�wczas �y�o to ta w�a�nie ksi��ka �wietnie wam to wyja�ni.

Ksi��ka, kt�ra dzisiaj chc� wam przedstawi� to opowie�� o kobietach silnych, kt�re robi�y rzeczy, za kt�re wi�kszo�� kobiet w dzisiejszych czasach w og�le by si� nie wzi�a. Nawet gdyby warunki �ycia si� pogorszy�y. Sk�d nasze babki i prababki bra�y t� si��? Sk�d mia�y tyle samozaparcia i determinacji? Robi�y wszystko by zaspokoi� potrzeby swoich rodzin. Komu si� uda�o wyjecha� do miasta lub za granic� to �y� inaczej. Cz�� ludzi po wojnie zosta�a na wsiach by us�ugiwa� u bogatych.

Kobiety spa�y po kilka lub kilkana�cie os�b w ma�ych chatach. Pracowa�y od rana do wieczora. Modli�y si�. Nie umia�y dobrze czyta� czy pisa� bo w�wczas uwa�ano, �e kobietom takie umiej�tno�ci potrzebne nie s�. Kobieta musia�a by� pos�uszna m�czyznom. Takie by�y w�wczas realia. Kobiety by�y cz�sto bite, poni�ane, gwa�cone. Trwa�y jednak w tym okrucie�stwie z zaci�ni�tymi z�bami by przetrwa�.

W tej ksi��ce takich szczeg��w jest masa. Ja momentami a� nie dowierza�am, jak trudno mia�y wiejskie kobiety w tamtych czasach. Mija zaledwie 100 lat od tamtej pory a tak wiele si� zmieni�o. Owszem, jest wci�� wiele gospodarstw gdzie kobieta nadal jest okropnie traktowana przez m�ska cz�� domownik�w. Jednak to s� pojedyncze przypadki. Ciesz� si� ogromnie, �e dzisiaj jest zupe�nie inaczej, �e kobiety maj� wi�ksze prawa (cho� niekt�rym w naszym kraju si� to nie podoba), i �e nasze babcie i prababcie wytrzyma�y t� trudne czasy nie na marne. Zrobi�y to po to, by�my my mia�y teraz lepiej. Wierz� w to.

Polecam t� ksi��k�!