Szkwa� - czym jest i jak powstaje? Co warto wiedzie� o "postrachu �eglarzy"?

Ka�dy, kto kiedy� �eglowa�, s�ysza� z pewno�ci� opowie�ci o szkwale czy o bia�ym szkwale. Zjawisko budzi postrach u niejednego �eglarza i trudno si� dziwi�, poniewa� czasem bywa �miertelnie niebezpieczne. Jak powstaje szkwa� i czym dok�adnie jest?

Na szkwa� powinni uwa�a� nawet ci najbardziej do�wiadczeni �eglarze. Nag�y i silny, potrafi przewr�ci� niejedn� ��dk� razem z jej za�og�. Silne szkwa�y osi�gaj� nawet 9 stopni w skali Beauforta, co oznacza, �e wpadni�cie do wody przy tak du�ej pr�dko�ci wiatru mo�e skutkowa� ca�kowitym przykryciem przez fale i stanowi� �miertelne niebezpiecze�stwo. Jak powstaje szkwa�? 

Zobacz wideo Rosyjski okr�t na kursie kolizyjnym z ameryka�skim niszczycielem

Szkwa� - czym jest i jak powstaje?

Szkwa� jest tak niebezpieczny i budz�cy postrach, poniewa� powstaje do�� niespodziewanie. Niekt�rzy �wiadkowie opisuj�c szkwa� m�wi�, �e pojawi� si� znik�d i odszed� nagle. Definicja szkwa�u jest ca�kiem bliska temu obrazowi, poniewa� wed�ug niej jest to szybki i lokalny wzrost pr�dko�ci wiatru o przynajmniej 8 m/s, czyli nieca�e 30 km/h. �eby powsta� szkwa� konieczne jest spotkanie si� mas powietrza o du�ej r�nicy temperatur. Mog� to by� np. ch�odne chmury i nagrzane jezioro.

Przeczytaj wi�cej podobnych informacji na stronie g��wnej Gazeta.pl.

Jak przewidzie� szkwa�? Dla obserwuj�cego go�ym okiem z jeziora mo�e to by� niezwykle trudne, dlatego tak cz�sto m�wi si� o niebezpiecze�stwie tego zjawiska. Cz�sto jednak pocz�tek szkwa�u wyznacza chmura burzowa, poni�ej kt�rej jest uformowana w specyficzny, poziomy kszta�t chmura b�d�ca tzw. wa�em szkwa�owym. 

Szkwa� a sztorm. Czym si� r�ni�?

Charakterystyczn� cech� szkwa�u jest jego nag�o�� i kr�tkotrwa�o��. Czas trwania szkwa�u wynosi zaledwie oko�o kilku minut - co nie stanowi �adnej przeszkody, by w tym czasie spowodowa� liczne zniszczenia. Sztorm z kolei to silny wiatr, kt�ry jest d�ugotrwa�y. Znacz�c� r�nic� jest tak�e to, �e sztorm �atwiej przewidzie�, poniewa� rozwija si� wolniej. Dzi�ki temu �eglarze i marynarze znajduj�cy si� na morzu lub oceanie mog� odpowiednio przygotowa� si� na nadej�cie tego zjawiska.

Bia�y szkwa�. Co sta�o si� na Mazurach w 2007 roku?

Mianem bia�ego szkwa�u niekt�rzy okre�laj� szczeg�lny rodzaju szkwa�u, kt�rego nie zapowiadaj� nawet chmury burzowe. Jest trudny do zaobserwowania, poniewa� nie poprzedzaj� go burze czy deszcz, a rozwija si� w niezwykle szybkim tempie. 

21 sierpnia w 2007 roku na Mazurach zaobserwowano zjawisko, kt�re wielu nazywa dzi� bia�ym szkwa�em. W�wczas przez mazurskie akweny przeszed� wiatr, kt�rego pr�dko�� osi�gn�a ok 130 km/h. Zgin�o wtedy 12 os�b. Jak informuje "National Geographic", bia�y szkwa� wywr�ci� w ten dzie� 40 �odzi, a z wody wy�awiano 70 os�b. Wed�ug informacji, fale na jeziorze mia�y ok. 3 metr�w wysoko�ci. Zdania co do tego, czy w 2007 roku przez Mazury przeszed� bia�y szkwa� czy stopniowo rozwijaj�ca si� silna burza, do dzi� s� jednak podzielone.