Przejdź do zawartości

Gubernia kurlandzka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gubernia kurlandzka
Курляндская губерния
gubernia
1796–1929
ilustracja
Herb
Herb
Państwo

 Imperium Rosyjskie

Siedziba

Mitawa

Powierzchnia

27 290 km²

Populacja 
• liczba ludności


674 034

• gęstość

24,7 os./km²

Szczegółowy podział administracyjny
Plan guberni kurlandzkiej
Liczba powiatów

10

Położenie na mapie
Położenie na mapie
Mapa guberni kurlandzkiej i kowieńskiej

Gubernia kurlandzka (ros. Курляндская губерния; niem. Gouvernement Kurland; łot. Kurzemes guberņa; lit. Kuršo lub Kurliandijos gubernija)[1] – gubernia rosyjska odpowiadająca historycznej Kurlandii, obejmująca dzisiejsze obszary zachodniej i południowej Łotwy oraz wybrzeże litewskiej Żmudzi. Jej stolicą była Mitawa.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Obszar ten został wydzielony w 1795 z terenu Księstwa Kurlandii i Semigalii po III rozbiorze. Przestała istnieć po I wojnie światowej po tym, jak Niemcy zajęły region w 1915.

Do końcowych lat XIX wieku, mimo nastania oficjalnego panowania rosyjskiego, gubernia nie była rządzona przez Rosję, ale przez bałtyckich Niemców reprezentowanych w Radzie Regionalnej (tzw. Landtag)[2].

 Osobny artykuł: Rewolucja 1905 roku na Łotwie.

Podział administracyjny

[edytuj | edytuj kod]

Od 1819 dzieliła się na 10 powiatów (ujezdów): bauski, dobleński, frydrychsztacki, goldyński, grobiński, hazenpocki, iłłuksztański, talseński, tukumski, windawski.

Wzmianka z 1883

[edytuj | edytuj kod]

Kurlandya. 1. Położenie, rozległość, kształt powierzchni. Kurlandya (po niemiecku Kurland. po łotewsku Kurzemie) od ostatniego rozbioru Polski z cesarstwem rosyjskiem połączona a dawniej lenne księstwo Rzeczypospolitej tworząca, stanowi jednę z trzech nadbałtyckich gubernij cesarstwa i leży między 38° 35' a 45° 4' wsch. dłg. geogr. (podług południka Ferro) i między 55° 40' a. 57° 40' (...)

Demografia

[edytuj | edytuj kod]

W 1897 gubernia była zamieszkana przez 674 034 osób.

Ludność w ujezdach według deklarowanego języka ojczystego 1897[3]

[edytuj | edytuj kod]
Ujezd Łotysze Niemcy Żydzi Rosjanie Polacy Litwini (i Żmudzini) Białorusini
Gubernia ogółem 75,1% 7,6% 5,6% 3,8% 2,9% 2,7% 1,8%
Bauski 87,4% 6,0% 4,3% 0,5% 0,2% 1,1% ...
Windawski 85,2% 7,9% 2,9% 0,6% 0,1% 2,8% ...
Hazenpocki 90,4% 5,4% 2,5% 0,4% 0,2% 1,0% ...
Goldyngeński 86,6% 8,5% 4,0% 0,2% ... 0,3% ...
Grobinski 58,5% 15,3% 6,5% 6,9% 5,8% 5,5% 0,3%
Mitawski 76,8% 11,0% 4,0% 4,8% 0,9% 1,2% 0,4%
Iłłuksztański 28,5% 1,6% 9,6% 15,2% 17,1% 10,5% 17,3%
Talseński 88,8% 4,2% 6,3% 0,3% 0,3% ... ...
Tukumski 89,0% 4,3% 5,3% 0,4% 0,2% 0,5% ...
Frydrychsztadzki 83,0% 2,8% 9,3% 2,6% 0,8% 1,2% ...

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Jedynie nazwa rosyjska miała status oficjalny
  2. The Baltic States and Their Region, David James Smith, Amsterdam: Rodopi, 2005, ISBN 978-90-420-1666-8, OCLC 70698387.
  3. Pierwszy powszechny spis ludności Imperium Rosyjskiego 1897 – Gubernia kurlandzka - ludność według deklarowanego języka ojczystego

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]