Euro w Polsce — wady i zalety

Badanie Eurobarometr przeprowadzone pod koniec maja 2021 roku z udziałem kilku tysięcy osób z Polski, Bułgarii, Czech, Chorwacji, Węgier, Rumunii i Szwecji obnażyło, że wielu Polaków ma niewielką wiedzę na temat UE i związanych z nią kwestii finansowych. Średnio tylko co trzeci mieszkaniec naszego regionu wie, że do strefy euro należy 19 krajów spośród 27 członków UE. Średnie poparcie dla wprowadzenia euro w badanych krajach wynosi 57 proc., przy czym w Czechach i Szwecji większość ankietowanych jest przeciwnych temu rozwiązaniu.

Według Eurobarometru poparcie dla wprowadzenia euro w Polsce wzrosło o 8 punktów procentowych w porównaniu do poprzedniego roku. Za wprowadzeniem euro był 56 proc. Polaków, a 51 proc. osób uważało, że przyjęcie europejskiej waluty miałoby pozytywne skutki dla naszej gospodarki. Jednocześnie 42 proc. Polaków obawiało się negatywnych konsekwencji gospodarczych.

Plusy wejścia do strefy euro

Eksperci NBP wskazują na liczne korzyści wynikające z przyjęcia euro. Należą do nich:

• brak kosztów wymiany walut i ryzyka kursowego: transakcje w euro byłyby prostsze i tańsze.
• spadek stóp procentowych: mniejsze koszty kredytów dla osób i firm,
• ułatwione podróżowanie i porównywanie cen: bez potrzeby przeliczania walut,
• wzrost inwestycji i ożywienie handlu: długoterminowo mogłoby to przynieść korzyści gospodarcze,
• zwiększenie wiarygodności makroekonomicznej: polska zyskałaby na wiarygodności w oczach inwestorów.

Koszty przyjęcia wspólnej waluty

Przyjęcie euro wiąże się również z kosztami:

• utrata niezależnej polityki pieniężnej: decyzje w tej kwestii podejmowałby Europejski Bank Centralny,
• koszty administracyjne: zmiana waluty to również koszty dla administracji publicznej, NBP, przedsiębiorców oraz sektora bankowego,
• ryzyko nieoptymalnego kursu wymiany i nieuczciwych praktyk cenowych: potrzeba odpowiedniego przygotowania, aby minimalizować te zagrożenia.

Co mówi Unia Europejska?

Unia Europejska na swojej stronie wskazuje, że euro przynosi wiele korzyści obywatelom, przedsiębiorstwom i gospodarkom krajów, które przyjęły tę wspólną walutę. Do najważniejszych z nich należą:

• łatwość porównywania cen - dzięki euro można łatwiej porównywać ceny w różnych krajach, co sprzyja konkurencji między przedsiębiorstwami i jest korzystne dla konsumentów,
• stabilność cen — wspólna waluta przyczynia się do utrzymania stabilności cen, co ma pozytywny wpływ na gospodarki krajów strefy euro,
• ułatwienia w handlu — euro umożliwia łatwiejsze, tańsze i bezpieczniejsze kupowanie i sprzedawanie towarów oraz usług, zarówno wewnątrz strefy euro, jak i w handlu z resztą świata,
• stabilność gospodarcza i wzrost gospodarczy — wspólna waluta przyczynia się do poprawy stabilności gospodarczej, co z kolei pozytywnie wpływa na wzrost gospodarczy,
• integracja rynków finansowych — euro przyczynia się do lepszej integracji rynków finansowych, co zwiększa ich efektywność,
• większy wpływ na gospodarkę światową - strefa euro ma większy wpływ na gospodarkę światową dzięki wspólnej walucie,
• symbol tożsamości europejskiej — euro jest namacalnym symbolem tożsamości europejskiej.

Bruksela wskazuje, że wiele z tych korzyści jest ze sobą powiązanych. Na przykład stabilność gospodarcza sprzyja lepszemu planowaniu, co z kolei ogranicza niepewność dla przedsiębiorstw, zachęcając je do inwestowania. To z kolei przynosi korzyści obywatelom, zapewniając lepszy dostęp do zatrudnienia i lepszej jakości miejsca pracy.

Stosowanie jednej waluty sprawia, że prowadzenie działalności gospodarczej i inwestowanie w strefie euro staje się łatwiejsze, tańsze i mniej ryzykowne.

Korzyści na skalę światową

Korzyści skali wynikające ze wspólnej waluty i rozmiarów strefy euro przekładają się na nowe możliwości w kontekście gospodarki światowej. Strefa euro jest atrakcyjnym obszarem działalności biznesowej dla państw spoza Unii, co pobudza handel i inwestycje.

Euro jest atrakcyjną walutą rezerwową dla innych krajów. Strefa euro ma silniejszą pozycję w gospodarce światowej, a euro jest drugą pod względem popularności walutą rezerwową na świecie. Stabilność euro zachęca przedsiębiorstwa z całego świata do akceptowania cen notowanych w euro, co pozwala europejskim firmom zaoszczędzić na kosztach związanych z wahaniami kursowymi i przeliczaniem walut.

Euro jest stosowane w prawie 40 proc. płatności transgranicznych na świecie i w prawie połowie transakcji eksportowych z UE.

Odporność na wstrząsy gospodarcze

Skala oraz ostrożne zarządzanie strefą euro przynoszą stabilność gospodarczą, czyniąc ją bardziej odporną na zewnętrzne wstrząsy gospodarcze, takie jak podwyżki cen ropy czy zawirowania na rynkach walutowych. Strefa euro lepiej amortyzuje takie wstrząsy, ograniczając ich negatywne konsekwencje dla zatrudnienia i wzrostu gospodarczego.

Gospodarka strefy euro korzysta z ostrożnego zarządzania i unijnych zasad gospodarczych, takich jak pakt stabilności i wzrostu, który wspiera wzrost gospodarczy. Bruksela wskazuje także, że euro maksymalizuje korzyści płynące z jednolitego rynku, polityki handlowej i współpracy politycznej, stanowiąc integralną część struktur gospodarczych, społecznych i politycznych Unii Europejskiej.