Oprogramowanie

Elektroniczne mapy, a tak naprawdę usługi, które je oferują, już dawno wyparły tradycyjną, fizyczną formę. Są oczywiście dużo wygodniejsze w użyciu, choć przy wyznaczaniu trasy nie zawsze można im do końca zaufać. Najpopularniejszym rozwiązaniem od wielu lat są Mapy Google, natomiast firma Apple także chce ugryźć nieco tortu, więc rozszerza swoją usługę map na inne urządzenia. Teraz skorzystamy z niej również poprzez (wybrane) przeglądarki internetowe.

Dystrybucja Mandriva była rozwijana od 1998 roku. Od początku starała się oferować przyjazny interfejs i łatwą obsługę dla początkujących użytkowników. Z czasem przestała istnieć, a z jej korzeni wyrosło wiele odsłon. Jedną z nich była rosyjska dystrybucja ROSA. Z połączenia jej oraz wspomnianej Mandrivy utworzono dystrybucję OpenMandriva, która jest rozwijana do dziś. Jej odmiana o nazwie ROME właśnie doczekała się kolejnej aktualizacji, która wprowadza sporo nowości.

Globalna awaria systemu Windows miała miejsce 19 lipca 2024 roku, kiedy to 8,5 miliona komputerów przestało się uruchamiać, wyświetlając błąd BSOD, czyli tak zwany "niebieski ekran śmierci". Przyczyną tego światowego problemu IT była aktualizacja oprogramowania zabezpieczającego Falcon Sensor Security od CrowdStrike. Jak się jednak okazuje, firma otrzymywała już wcześniej sygnały o problemach z ich softwarem.

Jeszcze raz zaglądamy do świata sztucznej inteligencji, w którym swoją nowością podzieliła się firma Intel, przedstawiając oprogramowanie AI Playground. Jego cel został ukryty w nazwie: posiadacze układów graficznych Intel ARC otrzymują do dyspozycji wirtualny plac zabaw, w którym mogą testować różne modele AI (zarówno językowe, jak i obrazu). Dzięki tym drugim mogą nie tylko generować obrazy, ale też polepszać ich jakość i wiele więcej.

Firma OpenAI, która odpowiada za stworzenie najpopularniejszego chatbota do tej pory, czyli usługi ChatGPT, ogłosiła właśnie dostępność nowego modelu językowego. Tytułowy GPT-4o mini przewyższa swoimi możliwościami model GPT-3.5 Turbo, a przy tym wymaga od niego dużo mniej zasobów do działania. Celem OpenAI jest teraz zwiększanie możliwości modeli AI przy jednoczesnym obniżaniu związanych z nimi kosztów. Sztuczna inteligencja ma być łatwo dostępna dla każdego.

Android z biegiem lat stał się całkiem dopracowanym środowiskiem pracy, jednak nadal jest wiele rzeczy, przez które użytkownicy wybierają inne systemy operacyjne. Jednym z powodów migracji jest Sklep Google Play, który co prawda obfituje w mnóstwo ciekawych i darmowych aplikacji, ale spora część z nich nie nadaje się do użytku lub ma niemal zerową użyteczność. Na szczęście Google w końcu postanowiło coś z tym zrobić.

Akt o rynkach cyfrowych został wprowadzony przez Komisję Europejską pod koniec 2022 roku. Jego celem jest zapobieganie sytuacji, w której duża firma nadużywałaby swojej dominującej pozycji. Nowe regulacje są nieco kłopotliwe do spełnienia dla niektórych przedsiębiorstw. Nie tak dawno Apple wyraziło obawy, że ich pakiet Apple Intelligence może nie zawitać w 2024 roku do krajów UE właśnie z uwagi na DMA. Teraz podobny komunikat, jednak dotyczący modelu AI, wydała Meta.

Wśród alternatywnych rozwiązań dla systemu Windows największym (choć i tak dość skromnym w skali światowej) zainteresowaniem cieszą się dystrybucje Linuksa, które przeszły dość długą drogę, aby dziś oferować swoim użytkownikom całkiem komfortowe doświadczenie. W tym świecie nie brakuje także odmian, które są skierowane stricte do graczy. Jedna z nich, która przy okazji jest coraz bardziej rozpoznawalna, a dokładniej tytułowa Nobara, doczekała się kolejnej aktualizacji.

Jedną z największych zalet zestawów wykorzystujących karty graficzne NVIDII jest wsparcie dla platformy CUDA. Na przestrzeni lat podejmowano mniej lub bardziej udane próby przeportowania bibliotek NVIDII na układy AMD Radeon. Takie możliwości oferował chociażby otwarto-źródłowy projekt ZLUDA. Brytyjski startup przygotował własne rozwiązanie tego typu. SCALE ma szansę stać się najlepszym portem CUDA na karty graficzne innych producentów.

Pod koniec listopada 2000 roku do Polski trafiła konsola od Sony, która do dziś (mimo depczącego jej po piętach Nintendo Switcha) jest najlepiej sprzedającym się sprzętem z tego segmentu. Mowa oczywiście o tytułowej PlayStation 2. Chwilę po jej debiucie ukazał się emulator, który z czasem miał umożliwić rozgrywkę w produkcje z tej konsoli na komputerach osobistych. PCSX2 właśnie doczekał się kolejnej aktualizacji, która wprowadza bardzo dużą ilość zmian.

Mimo że chatbot ChatGPT, który ukazał się w listopadzie 2022 roku, uważany jest za początek rewolucji związanej ze sztuczną inteligencją, to zarówno jemu, jak i pozostałym rozwiązaniom opierającym się na dużych modelach językowych (LLM) wciąż wiele brakuje, aby określać ich tym mianem. OpenAI stworzyło wewnętrzny system, który określa możliwości modeli AI poprzez konkretne poziomy. Do osiągnięcia prawdziwej sztucznej inteligencji (AGI) pozostała jeszcze daleka droga.

Akt o rynkach cyfrowych (DMA) zebrał już całkiem spore żniwo na rynku technologicznym. Jego zadaniem było uniemożliwienie dużym firmom wykorzystywania swojej pozycji, aby promować głównie swoje produkty i ograniczać w ten sposób konkurencję. Dzięki temu na smartfonach spotkamy się teraz z ekranem wyboru przeglądarki internetowej. Taka możliwość nie występuje jednak w systemie Windows, więc Opera podjęła walkę, aby to zmienić. Firma odwołała się od decyzji KE.

Usługi nazywane dziś zbiorczo sztuczną inteligencją są w stanie generować realistyczne obrazy, a nawet wideo, radzą sobie coraz lepiej z tworzeniem muzyki, a nawet z wypowiadaniem określonych zdań ludzkim głosem. W tej ostatniej kategorii właśnie osiągnięto kolejny kamień milowy. Tak przynajmniej twierdzi firma Microsoft, która opracowała drugą generację modelu syntezy mowy o nazwie VALL-E. Potrafi on praktycznie idealnie imitować dowolny głos.

W świecie Linuksa znajdziemy zarówno dystrybucje, które są odpowiednie dla początkujących użytkowników komputerów, ponieważ są wręcz banalnie proste w obsłudze, jak i specjalistyczne odsłony skierowane do bardziej zaawansowanych osób, gdyż mogą zaoferować szereg przydatnych narzędzi. Do tej ostatniej grupy należy Finnix. Dystrybucja, która pozwoli nam odzyskać dane, naprawić uszkodzony sektor rozruchowy, czy też zarządzać funkcjami sieciowymi.

Spośród dostępnych na rynku chatbotów najpopularniejszym rozwiązaniem nadal jest ChatGPT od OpenAI. Najnowsza aktualizacja wzbogaciła jego możliwości modelem GPT-4o, jednak okazuje się, że pozwoliła również zajrzeć do wewnętrznych zasad, jakimi musi się kierować. Odkrycia dokonał pewien użytkownik, który po prostu przywitał się z chatbotem. OpenAI co prawda usunęło już tę podatność, jednak nadal można z niej skorzystać poprzez inny prompt.

Świat wirtualnej rzeczywistości stale jest zdominowany przez headsety od firmy Meta, z których najpopularniejszym modelem okazały się gogle Meta Quest 2. Częste aktualizacje pomagają jeszcze bardziej wykorzystać potencjał tych urządzeń, a najnowsza, która właśnie jest udostępniana, dodaje zupełnie nowe możliwości w przypadku okien z aplikacjami. Nie tylko może być ich teraz dwukrotnie więcej, ale można je również dowolnie rozmieścić w przestrzeni.

W gronie dystrybucji Linuksa, których na rynku mamy całkiem sporo, dużą popularnością cieszy się odsłona Linux Mint. Wszystko przez swoją łatwość obsługi oraz interfejs, który jest bardzo zbliżony do tego, jaki znają wszyscy użytkownicy systemu Windows. Twórcy udostępnili właśnie aktualizację w wersji beta, która wprowadza szereg nowych funkcji. Mowa tu o wersji 22 o nazwie kodowej Wilma, która będzie wspierana aż do 2029 roku (LTS, czyli Long-term support).

Wyścig związany ze sztuczną inteligencją wciąż nabiera tempa. Kolejne firmy zakupują coraz więcej akceleratorów graficznych, które mają za zadanie wprowadzić na rynek modele AI o jeszcze większych możliwościach. Sporo wskazuje na to, że już wkrótce jednym z bardziej liczących się graczy na rynku zostanie startup xAI, za którym stoi Elon Musk. Wszystko przez nadchodzący model Grok 3, którego szkolenie odbędzie się na ogromnej ilości układów od NVIDII.

W długoterminowej perspektywie każda firma potrzebuje czynnika, który pozwoli utrzymać sprzedaż na wystarczającym poziomie. Z kolei klienci oczekują czegoś, co wpłynie na ewentualną decyzję o zakupie. Aktualnie takim czynnikiem jest sztuczna inteligencja, która potrafi skutecznie napędzić sprzedaż. Firma Apple od pięciu kwartałów mierzy się z jej spadkiem i to właśnie ogłoszone Apple Intelligence ma szansę coś zmienić w tej kwestii. Jednak pakiet może stać się częściowo płatny.

Przeglądarka internetowa dla graczy, a konkretniej tytułowa Opera GX, otrzymała właśnie nowe funkcje, które wzbogacają jej możliwości związane ze sztuczną inteligencją. Spośród innych przeglądarek ten wariant od Opery daje użytkownikom możliwość instalacji tzw. modów, które zmieniają motyw, dźwięki pisania, muzykę w tle, a nawet wyświetlanie treści na stronach WWW. Nowa aktualizacja wprowadza ulepszenia do wbudowanej asystentki o nazwie Aria.

Debiut AMD Radeon Anti-Lag+ nie należał do udanych, ponieważ korzystając z tej funkcjonalności, gracze otrzymywali blokady konta (VAC) od Valve, co uniemożliwiało rozgrywanie gier sieciowych. Teraz jednak sytuacja się całkowicie zmieniła i nowa odsłona oprogramowania jest domyślnie włączona w Counter-Strike 2 dla posiadaczy kart graficznych Radeon z serii RX 7000. Dodatkowo, w najnowszej aktualizacji sterowników otrzymujemy również FSR 3.1.

Na rynku sztucznej inteligencji trwa nieustannie wyścig zbrojeń. Dotyczy to zwłaszcza dużych modeli językowych, które z upływem czasu będą coraz bardziej zaawansowane. Jedną z firm, które prowadzą intensywne prace nad AI jest Google. Kilka miesięcy temu przedsiębiorstwo zaprezentowało model Gemma. Jest to stosunkowo lekkie rozwiązanie, które stawia na wydajność obliczeń i otwartość implementacji. Teraz zaprezentowano jego następcę, czyli Gemma 2.

Przeglądarka internetowa Google Chrome od wielu lat niezmiennie jest najpopularniejszym rozwiązaniem zarówno wśród użytkowników urządzeń mobilnych, jak i tych, którzy korzystają z internetu na swoich komputerach. Google ogłosiło właśnie kilka nowych funkcji, które pojawią się na systemach Android, iOS i częściowo na iPadOS. Dzięki nim korzystanie z przeglądarki powinno stać się jeszcze wygodniejsze, choć nie powinniśmy oczekiwać rewolucyjnych zmian.

Firma Apple od dłuższego czasu oferuje użytkownikom możliwość wymiany wadliwych części w urządzeniach takich jak smartfony Apple iPhone, czy komputery i laptopy Apple Mac. W internetowym sklepie można nabyć oryginalne podzespoły i zestawy naprawcze, a przy tym otrzymamy instrukcje dotyczące samej naprawy. Teraz do tego grona dołącza narzędzie diagnostyczne, które od końcówki 2023 roku było dostępne dla osób mieszkających w USA.

Przeglądarka internetowa Opera One doczekała się nowej aktualizacji, która oznaczona jest jako R2. Nowość wprowadza jeszcze więcej opcji personalizacji, a także całkiem przydatne funkcje. Od teraz będziemy mieć większą kontrolę nad kartami i odtwarzanymi multimediami, a przy tym skorzystamy z bardziej zaawansowanych opcji sztucznej inteligencji, takich jak podsumowanie strony, czy zadawanie pytań dotyczących jej treści. Funkcje dostępne są w wersji deweloperskiej.

Kilka dni temu sieć obiegła informacja, że większość nowych funkcji opartych na sztucznej inteligencji w systemach iOS 18, iPadOS, tvOS i macOS Sequoia nie ukaże się w Unii Europejskiej. Teraz, za sprawą drugiej wersji iOS 18 Beta, dowiadujemy się, że te doniesienia są prawdziwe. Sprawdźmy zatem, co nam pozostanie po wycięciu Apple Inteligence z nowych aktualizacji dla sprzętu z logiem nadgryzionego jabłka na terenie Unii Europejskiej.

W połowie maja 2024 roku OpenAI przedstawiło swój nowy model językowy o nazwie GPT-4o, a zarazem poinformowało o wprowadzeniu aplikacji ChatGPT na system macOS, która początkowo była dostępna jedynie dla osób subskrybujących plan ChatGPT Plus. Teraz sytuacja się zmieniła, ponieważ każdy użytkownik spełniający wymagania może już pobrać to oprogramowanie. Natomiast pewna funkcja, która została zapowiedziana już wcześniej, pojawi się dopiero za miesiąc.

Targi MWC 2024 w Szanghaju oficjalnie się rozpoczęły, a pierwsze firmy już zaprezentowały na nich swoje nowości. Jedną z nich jest Honor, który chce wykorzystać AI do ochrony wzroku użytkowników urządzeń elektronicznych, a także do przeciwdziałania oszustwom, które opierają się na tzw. deepfejkach, czyli zamianie twarzy danej osoby przy użyciu algorytmów. Szczególnie druga możliwość może się okazać dość przydatna, gdyż rozwój technologii bardzo ułatwił zadanie oszustom.

Elementy sztucznej inteligencji trafiają do coraz większej liczby aplikacji. Choć nie zawsze są to implementacje przemyślane, to żadna znacząca firma nie chce tracić dystansu do konkurencji. Wiele wskazuje na to, że swój panel AI otrzyma także w przyszłości przeglądarka Mozilla Firefox. Rozwiązanie jest już testowane przez niektórych użytkowników, trafiło bowiem do eksperymentalnej wersji Firefox Nightly. Można na razie wybierać spośród kilku chatbotów.

Od czasu wprowadzenia sztucznej inteligencji do systemu Windows 11 i powstania certyfikatu Copilot+, Microsoft postanowił faworyzować urządzenia z tym oznaczeniem. To one jako pierwsze otrzymują nowe funkcje AI, a teraz zyskały czasową wyłączność na nową wersję systemu 24H2, która wprowadza wsparcie dla łączności bezprzewodowej w standardzie WiFi 7. Firma z Redmond planuje również wprowadzić nowe okno w menu Start dedykowane aplikacji "Łącze z telefonem".

Pakiet antywirusowy Kaspersky był w przeszłości uznawany za jedno z najlepszych narzędzi do ochrony komputera przed szkodliwym oprogramowaniem. Od tamtego czasu wiele się jednak zmieniło. Obecnie głównym problemem jest kraj pochodzenia jego twórców i potencjalne zagrożenia, które się z tym faktem wiążą. Amerykańska administracja postanowiła ostatnio wprowadzić całkowity zakaz dystrybucji tego oprogramowania na terenie USA.

Usługi oparte na sztucznej inteligencji wymagają szkolenia, aby działać prawidłowo. Większość z nich bezprawnie skorzystała z publicznych danych, które można znaleźć w internecie. Nie tak dawno firma Adobe zmieniła warunki korzystania ze swoich usług, otwierając sobie furtkę do tego, aby jej model AI mógł analizować grafiki tworzone przez użytkowników. Przedsiębiorstwo ponownie zmienia zasady, twierdząc, że nie miało zamiaru korzystać z cudzych prac w ten sposób.

Odpowiednie algorytmy i modele dyfuzyjne, które dziś zaliczają się już do dziedziny sztucznej inteligencji, pozwalają nie tylko generować obrazy, dźwięki, czy też wideo z opisów tekstowych. Na rynku pojawiają się również rozwiązania, które umożliwiają stworzenie modelu 3D na podstawie obiektu, który jest ukazany na pojedynczym obrazie. Jednym z ciekawszych, które zapewnia naprawdę dobre efekty, a premierę miało dość niedawno, jest narzędzie o nazwie Unique3D.

W świecie linuksowych dystrybucji istnieją takie, których zadaniem jest zapewnienie jak największej prywatności swoim użytkownikom — szczególnie podczas przeglądania internetu. Do tej kategorii zalicza się system Tails, który właśnie otrzymał kolejną aktualizację — nowe funkcje przełożą się na wzmocnione zabezpieczenia. Dystrybucja pozwoli nam korzystać z internetu poprzez połączenie z siecią TOR, a dodatkowo nasze działania nie będą nigdzie zapisywane.

Początkowo za dość rewolucyjne mogliśmy uznać generowanie wysokiej jakości obrazów z opisów tekstowych. Logicznym następstwem było tworzenie przez odpowiednie algorytmy materiałów wideo. W drugim przypadku istotną wadą jest brak ścieżki dźwiękowej, więc mamy do czynienia z niemymi filmami. Firma Google stara się to zmienić i właśnie zaprezentowała efekty technologii V2A (video-to-audio), które już teraz są naprawdę całkiem obiecujące.

Jedno z najbardziej popularnych środowisk graficznych dla dystrybucji systemu Linux, czyli tytułowe KDE Plasma, właśnie doczekało się kolejnej aktualizacji. Plasma 6.0 ukazała się na początku 2024 roku i wprowadziła całkiem sporo zmian, choć głównie skupiono się na dostosowaniu kodu do nowych bibliotek Qt 6. Natomiast wersja 6.1 skupia się na funkcjach i usprawnieniach, które uprzyjemnią korzystanie z dystrybucji Linuksa opartych na tym środowisku.