Karty graficzne

Choć na rynku nie zadebiutowały jeszcze akceleratory AI z generacji Blackwell, to firma NVIDIA ma plany sięgające daleko w przyszłość. Część z nich dotyczy układów graficznych Rubin. Wzmianka o nich pojawiła się w trakcie wystąpienia dyrektora generalnego NVIDII, Jensena Huanga, na startujących na Tajwanie targach Computex 2024. Choć brak na razie bliższych szczegółów dotyczących tych układów, to wiemy, że wykorzystają one pamięci najnowszej generacji.

Targi Computex 2024 rozpoczęły się od prezentacji AMD, którą poprowadziła CEO firmy, Lisa Su, ogłaszając niemałą ilość nowych chipów, układów i rozwiązań. Wśród nich znajdziemy również nowe dwuslotowe akceleratory AMD Radeon PRO W7900 dla profesjonalnych stacji roboczych. Nowe układy graficzne zostały przygotowane z myślą o konstrukcjach Multi-GPU i równoległych obliczeniach AI, oferując przy tym bardzo dobry stosunek ceny do wydajności.

NVLink to technologia NVIDII, która pozwala na wydajne komunikowanie się między sobą układów graficznych, a także procesorów i układów graficznych. Obecnie jest zazwyczaj wykorzystywana w serwerach będących bazą dla sztucznej inteligencji. Kilka dużych firm technologicznych połączyło siły, żeby opracować konkurencyjne rozwiązanie UALink (Ultra Accelerator Link). Znajdują się wśród nich Microsoft, Intel, AMD, Meta, HPE, Broadcom i Cisco.

Obecnie na rynku akceleratorów AI dominują pamięci HBM3 i HBM3E. SK hynix, jako jeden z największych dostawców tego rodzaju pamięci operacyjnej, nie spoczywa na laurach i stale poszukuje nowych, innowacyjnych rozwiązań. Firma właśnie podzieliła się oficjalnymi informacjami dotyczącymi budowy przyszłych kości pamięci 6. i 7. generacji. W ramach tych planów producent zamierza wprowadzić szereg ulepszeń, w tym m.in. przeniesienie kontrolera pamięci operacyjnej do pakietu kości HBM4E.

Karty graficzne z zamontowanym fabrycznie systemem chłodzenia cieczą nie są częstym zjawiskiem. Jeśli takie modele w ogóle się pojawiają, to ich grono odbiorców jest dosyć ograniczone. Firma MSI postanowiła wprowadzić na rynek kartę GeForce RTX 4090 Suprim Fuzion, z którą zintegrowano cały hybrydowy system chłodzenia typu AIO. Nie jest to z pewnością produkt dla każdego, także z powodu dosyć dużej grubości całej konstrukcji.

Od zawsze jasne było, że topowe układy graficzne cechujące się ogromną mocą obliczeniową potrzebują zaawansowanych i często dosyć dużych systemów chłodzenia. W przypadku serii układów GeForce RTX 40 NVIDIA przeszła jednak samą siebie, bowiem 3- czy nawet 4-slotowe konstrukcje są dzisiaj na porządku dziennym. Nic dziwnego, że przewidywano jeszcze bardziej masywne jednostki w nachodzącej serii RTX-ów, jednak okazuje się, że Zieloni mogą nas jeszcze mocno zaskoczyć.

Korzystając z miniaturowych komputerów bądź laptopów o niezbyt imponującej mocy graficznej, często nie możemy sobie pozwolić na rozgrywanie gier wideo z wysokimi ustawieniami graficznymi, a przy tym w przyzwoitej rozdzielczości. Z pomocą w tym aspekcie przychodzą jednak stacje eGPU, które pozwalają wykorzystać zewnętrzny układ graficzny. Niebawem na rynku zadebiutuje nowy model, który będzie wyróżniał się możliwościami i korzystną ceną.

Od dłuższego czasu możemy zauważyć, że chipy krzemowe stają się coraz cieplejsze i bardziej energochłonne. Lisa Su, CEO AMD, na gali rozdania nagród na targach ITF World 2024, przedstawiła plan, który ma zapewnić trzydziestokrotny wzrost wydajności energetycznej do 2025 roku i stukrotny do 2027 roku dla infrastruktury AI wykorzystującej chipy EPYC i Instinct. Zwróciła również uwagę na największy obecnie problem branży sztucznej inteligencji.

Samsung na rynku pamięci operacyjnej HBM nieco odstaje od konkurencji, która obecnie cieszy się pełną masową produkcją chipów HBM3E. Oliwy do ognia dolewają problemy związane z nieprzejściem testów wewnętrznych NVIDIA, co na ten moment wyklucza możliwość dostarczania chipów pamięci dla akceleratorów graficznych B200 i H200. Sytuacja jest dynamiczna, ponieważ dotychczasowy szef działu półprzewodników Samsunga pożegnał się ze stanowiskiem.

Nadchodzą bardzo duże zmiany w działalności firmy NVIDIA. Do tej pory przedsiębiorstwo opracowywało i wydawało nową architekturę, na której oparte były układy graficzne, średnio raz na dwa lata. Czasy się jednak zmieniły, gdyż w związku z rozwojem sztucznej inteligencji firma w ciągu kwartału zarobiła kilkanaście miliardów dolarów. Gwałtowny wzrost popytu spowodował, że NVIDIA będzie wprowadzać nowe chipy w każdym roku — i to nie tylko te, które mają za zadanie obsługiwać AI.

Choć do premiery kart graficznych nowej generacji zostało jeszcze mnóstwo czasu, to jednak każdy przeciek na ich temat szybko podgrzewa atmosferę wśród osób zainteresowanych tym rynkiem. Ale nie ma się co dziwić - wszystko wskazuje na to, że nadchodzące topowe układy będą wyjątkowe pod wieloma względami. Zdają się to potwierdzać najnowsze doniesienia ws. GeForce'a RTX 5090. Czego dowiedzieliśmy się tym razem?

AMD wprowadziło w przeszłości na rynek funkcje Anti-Lag i Anti-Lag+. Głośno było zwłaszcza o tej drugiej. Przedstawiana jako konkurencja dla NVIDIA Reflex, miała przyczynić się do zmniejszenia opóźnień w grach, wśród posiadaczy kart graficznych Radeon. Okazało się jednak, że wiele korzystających z niej osób było narażonych na bany w tytułach sieciowych, ze szczególnym uwzględnieniem Counter-Strike 2. Teraz AMD powraca z nową wersją technologii.

Wydane kilka miesięcy temu karty graficzne NVIDIA GeForce RTX 40 z dopiskiem SUPER raczej nie zrewolucjonizowały rynku, ale okazały się bardzo ciekawymi układami. Dobry przykład to RTX 4070 Ti SUPER, który w porównaniu do "standardowego" wariantu ma 16 GB pamięci VRAM i rdzeń ze znacznie większą jednostek CUDA. W rezultacie całość prawie dogania RTX-a 4080, ale okazuje się, że za sprawą jeszcze szybszych modułów GDDR6X rezultat tego pojedynku może być inny.

Większość kart graficznych dostępnych w sklepach ma dosyć nudny i przewidywalny wygląd. Zazwyczaj mamy do czynienia z masywnymi układami naszpikowanymi podświetleniem LED RGB, a innym razem oglądamy proste, niczym niewyróżniające się modele przeznaczone dla oszczędnych graczy. Na szczęście raz na jakiś czas producenci prezentują intrygujące limitowane edycje układów ze specjalnie przygotowanym motywem. Taką kartą jest nowy model Sapphire PURE AMD Radeon RX 7700 XT Frostpunk 2 Edition.

Białe karty graficzne stały się w ostatnich latach bardzo popularne. W swojej ofercie mają je niemal wszyscy znani producenci, ale nie brakuje i takich marek, które nie mają ich zbyt wiele. Należy do nich chociażby popularny Palit. Najnowsza premiera pokazuje jednak, że coś się zmienia. W ofercie tej firmy znaleźć możemy dziś układ GeForce RTX 4060 Ti, który - co ciekawe - jest jej trzecim białym modelem z całej serii GeForce RTX 40.

Ostatnio z sieci napływają nowe informacje na temat nadchodzących kart graficznych AMD Radeon RX 8000, które wykorzystają architekturę RDNA 4. Co ciekawe od pewnego czasu pojawiają się również wzmianki o starannie przygotowywanej architekturze RDNA 5. Teraz sprawdzony informator wjm47196, który od dłuższego czasu nie pojawiał się w zakątkach internetu, postanowił uchylić rąbka tajemnicy dotyczącej tego, co planuje amerykański producent.

Naprawa sprzętu w oficjalnych punktach serwisowych firm technologicznych jest zwykle bardzo kosztowna. Proponowane kwoty często nie mają jednak uzasadnienia. Przekonał się o tym Kanadyjczyk, który stwierdził uszkodzenie złącza 16-pin w swojej karcie GeForce RTX 4090. Serwis ASUS-a zażyczył sobie za "naprawę" konektora absurdalnej kwoty. Gdyby nie dociekliwość i determinacja użytkownika, sprawa nie doczekałaby się raczej szczęśliwego zakończenia.

Na rynku jest tyle modeli kart graficznych, że w zasadzie każdy użytkownik znajdzie coś dla siebie. Czasami producenci wprowadzają też inne warianty kart będących w sprzedaży od dłuższego czasu. Tak jest w przypadku najnowszej propozycji firmy MSI. GeForce RTX 4070 Ti SUPER Shadow 3X to w praktyce dobrze znana miłośnikom sprzętu konstrukcja Ventus 3X, ale utrzymana w zupełnie odmiennej kolorystyce. Na pewno znajdzie ona swoich zwolenników.

W marcu tego roku NVIDIA zaprezentowała nową generację akceleratorów dla obliczeń AI, opartych na architekturze Blackwell. W jej skład wchodzą przede wszystkim układy NVIDIA B100 oraz B200, a także superchip Grace-Blackwell GB200. Podczas marcowego wystąpienia dowiedzieliśmy się, że układ B200 jest w rzeczywistości akceleratorem o budowie MCM, wyposażonym w 192 GB pamięci HBM3e. Tymczasem w sieci już pojawiają się pierwsze informacje na temat kolejnej generacji, z akceleratorem NVIDIA R100 na czele.

Chyba każdy zdaje sobie sprawę, że wydajna karta graficzna musi wymagać solidnego zasilacza. Sam układ powinien z kolei cechować się stosownym układem chłodzenia, który da radę okiełznać pracujący wewnątrz układ graficzny. I cóż, biorąc pod uwagę niesamowite możliwości GeForce'a RTX 4090 trudno się dziwić, że mamy do czynienia z tak masywną i prądożerną jednostką. Jeśli jednak myśleliście, że w przypadku kolejnej serii GeForce'ów wrócą nieco skromniejsze, bardziej energooszczędne...

Od premiery pierwszych modeli z serii Ada Lovelace minęło już sporo czasu, dlatego nic dziwnego, że wiele osób wstrzymuje się z zakupem układów z obecnej generacji. Według różnych przecieków już za kilka miesięcy w sklepach mogą wylądować pierwsze karty graficzne NVIDIA Blackwell z serii RTX 50. Można spodziewać się znacznie wyższej wydajności oraz szeregu nowych rozwiązań, ale jak konkretnie prezentują się plany producenta?

Kilka tygodni temu Intel zaprezentował nowy akcelerator graficzny do obsługi AI - Gaudi 3. Rynek ten jest jednak mocno zdominowany przez NVIDIĘ, więc po rozwiązanie to sięgnie zapewne jedynie ograniczona liczba podmiotów. Intel zdaje się być w pełni świadomy tej sytuacji, ponieważ firma nie spodziewa się, żeby sprzedaż Gaudi 3 osiągnęła początkowo wysoki pułap. Z pewnością nie zbliży się ona do popytu generowanego przez produkty NVIDII i AMD.

NVIDIA RTX Remix to oprogramowanie, które zostało zaprezentowane wraz z architekturą Ada Lovelace oraz kartami graficznymi GeForce RTX 4000. Będące częścią platformy Omniverse, pozwala każdemu na tworzenie własnych remasterów starszych gier, poprzez wprowadzanie do nich efektów m.in. Ray Tracingu, ulepszając w ten sposób oświetlenie czy cieniowanie. RTX Remix jest nieustannie rozwijany, a najnowsza wersja oprogramowania dodaje pełne wsparcie dla ostatniej formy DLSS, czyli rekonstrukcji promieni świetlnych.

Jedną z bardziej rozpoznawalnych firm w segmencie niereferencyjnych kart graficznych jest MSI. W ostatnim czasie można było zauważyć, że marka w głównej mierze skupia się na układach graficznych od NVIDII, a nie AMD. Niedługo później ze sklepów zaczęły znikać modele tego przedsiębiorstwa oparte na serii AMD Radeon RX 7000. Ostatecznie firma MSI potwierdziła, że jej priorytetem w przypadku kart graficznych jest NVIDIA, choć nie oznacza to końca współpracy z AMD.

W ostatnich miesiącach nie brakowało niepokojących doniesień w sprawie niektórych kart graficznych NVIDII z serii GeForce RTX 40. Przez pewien czas topowe modele RTX 4090 były trudno dostępne, a ich ceny wystrzeliły w kosmos. Co więcej, nadejście odświeżonych wariantów SUPER miało spowodować, że karty RTX 4070 Ti i RTX 4080 zakończą swój cykl życia. Teraz z kolei pojawiły się niezbyt wesołe informacje w sprawie średniopółkowego GeForce'a RTX 4060 Ti.

AMD ma już na swoim koncie kilka serii kart graficznych, w których nawet najmocniejszy model nie mógł równać się z topowymi rozwiązaniami konkurencji. Jako przykład mogą tu posłużyć Radeony RX 400 czy RX 5000. Według wieści jeszcze z zeszłego roku Czerwoni zamierzają wrócić do tej strategii w nadchodzącej linii Radeon RX 8000, która ma zostać oparta na architekturze RDNA 4. Dziś mamy nowe informacje w tej sprawie.

Za kilka miesięcy Intel powinien wprowadzić nową generację kart graficznych, opartych na generacji Battlemage. Nieoficjalnie mówi się o debiucie przed tegorocznym Black Friday. Posiadając doświadczenie z premiery układów Alchemist oraz późniejszego dopracowywania sterowników, spodziewamy się że seria Battlemage będzie się prezentowała już lepiej pod tymi względami. Finalna wydajność nadal stoi pod znakiem zapytania, ale nie oznacza to że nie wiemy kompletnie nic o tychże układach. Jeden element...

NVIDIA dopiero od niedawna całkowicie przerzuciła się na karty graficzne z oznaczeniem GeForce RTX, czyli takie, które mają na pokładzie dodatkowe fizyczne jednostki do obsługi Ray Tracingu. Jak jednak wiemy, przez kilka ostatnich lat Zieloni równolegle oferowali także układy z serii GeForce GTX 16, które takowych rdzeni nie oferowały. Ostatecznie linia tych urządzeń jest dosyć skromna, ale niewykluczone, że producent miał w zanadrzu takie inne modele, jak np. widoczny poniżej GTX 2070.

Pamięć HBM, choć wcześniej stosowana była również w konsumenckich układach, obecnie stanowi główny typ pamięć VRAM dla układów profesjonalnych oraz chipów wykorzystywanych w sztucznej inteligencji. Sk hynix ogłosiło, że podpisało kluczową umowę badawczo-rozwojową z tajwańskim TSMC. Ta współpraca ma na celu wprowadzenie licznych ulepszeń w produkcji stosów pamięci HBM4, co m.in. ma przyczynić się do poprawy ich parametrów końcowych.

Mikroarchitektura Ampere ma już niemal cztery lata. Firma NVIDIA nie rezygnuje jednak całkowicie z jej wykorzystywania. Już wkrótce w sprzedaży pojawią się dwa nowe układy graficzne przeznaczone na rynek profesjonalny: RTX A1000 i RTX A400. Będą to bardzo budżetowe propozycje, które znajdą ograniczone zastosowanie. Sięgną po nie zapewne podmioty, które nie potrzebują wysokiej wydajności, a jedynie taniego dostępu do profesjonalnych funkcji.

Choć układ graficzny NVIDIA A100 ma już swoje lata, wciąż jest wykorzystywany w licznych centrach danych na całym świecie. Eksport tego akceleratora do Chin jest od pewnego czasu oficjalnie zakazany, jednak wciąż możliwe jest jego kupno na tamtejszym rynku. W ostatnim czasie w sprzedaży pojawiły się także interesujące wersje A100, które cechują się nieco lepszą specyfikacją niż modele podstawowe. Źródło ich pochodzenia nie jest do końca jasne.

Wyścig na rynku sztucznej inteligencji trwa w najlepsze. Intel zaprezentował ostatnio układy graficzne Gaudi 3, które wydajnością mają wyraźnie prześcignąć NVIDIA H100. Także firma AMD zamierza wykonać kolejny ruch. Jeszcze w tym roku w jej ofercie mogą znaleźć się układy Instinct MI350, które będą w praktyce odświeżeniem standardowej serii Instinct MI300. Klienci mogą liczyć na szereg zmian, które sprawią, że akcelerator będzie wydajniejszy.

Jednym z punktów konferencji Intel Vision 2024 była prezentacja nowej generacji akceleratorów graficznych do obsługi sztucznej inteligencji - Gaudi 3. Niewątpliwie dominującą pozycję na tym rynku posiada NVIDIA, z którą bardzo trudno konkurować nawet posiadając dobrą ofertę. Układ Gaudi 3 z pewnością jednak znajdzie swoich odbiorców, ponieważ ma w określonych zastosowaniach znacząco wyprzedzić pod względem wydajności akcelerator H100.

W 2022 roku Intel wypuścił na rynek pierwszą generację dedykowanych układów graficznych ARC z rodziny Alchemist. W momencie premiery była to ciekawa propozycja, która była w stanie nawiązać walkę z konkurencyjną ofertą z niskiego i średniego segmentu cenowego. Trwają ciągle prace nad kolejną generacją kart graficznych, które noszą nazwę kodową Battlemage. Jeśli potwierdzą się najnowsze informacje, to trafią one na rynek pod koniec 2024 roku.

Na początku tego roku NVIDIA wydała odświeżone karty graficzne GeForce RTX 40 z dopiskiem SUPER, ale wszystko wskazuje na to, że to nie jedyne nowe produkty Zielonych przewidziane na ten rok kalendarzowy. Na horyzoncie nieśmiało pojawiają się przecieki na temat kolejnej generacji konsumenckich kart GeForce. Dotychczas mówiliśmy np. na temat pamięci VRAM, a tym razem zagraniczne media informują o przybliżonym terminie premiery układów RTX 50.

Intel XeSS, choć nie jest tak popularny jak konkurencyjne NVIDIA DLSS i AMD FSR, trafia do coraz większej liczby gier. Amerykańska firma chwali się, że jej technikę upscalingu obrazu obsługuje już ponad 100 tytułów. Zapowiedziano też wersję 1.3, która zaoferuje nowe tryby jakości, pozwoli uzyskać wyższą liczbę klatek na sekundę w grach, a także poprawi niedoskonałości obrazu, które powstawały w wyniku zastosowania poprzednich wersji techniki.