Tajlandia: co denat zjad� na kolacj�
Aleksandra:
W Tajlandii wszystko kr�ci si� wok� jedzenia. Jednym z tajskich pozdrowie� jest: "czy dzi� ju� jad�e�?". Nale�y odpowiedzie�: "tak", bo w przeciwnym razie pytaj�ca osoba b�dzie czu�a si� zobowi�zana, �eby nas nakarmi�. Tajowie jedz� pi�� razy dziennie, kr��y plotka, �e pomi�dzy posi�kami my�l� o jedzeniu.
W mediach r�wnie� ci�gle nawi�zuje si� do jedzenia, czasem w kontek�cie, kt�ry mo�e szokowa�. Niedawno us�ysza�am w telewizji kr�tk� wypowied� mamy 13-latka, kt�ry zosta� zamordowany przez zamachowca w centrum handlowym w Karacie. Musia�a koniecznie nadmieni�, �e tego dnia nawet nie zjad� kolacji.
Morderstwa to ulubione tematy Taj�w. S� bardzo pogodni, ale potrafi� te� by� niezwykle brutalni. Z medi�w mo�na si� wi�c dowiedzie�, �e �ona po�wiartowa�a m�a, narzeczony niedosz�� pann� m�od� albo �e m�czyzna rozp�dzi� si� ci�ar�wk� i wjecha� w dom s�siada, bo ten zbyt g�o�no puszcza� muzyk�.
Co chwil� w tajskich mediach pojawia si� informacja o kolejnym wypadku samochodowym lub autobusowym. A te wypadki s� spektakularne. Ludzie je�d�� tu na tzw. pace, autobusy s� prze�adowane, pasa�erowie nie zapinaj� pas�w. Szczeg�owo przedstawiane s� nawet najbardziej drastyczne zdarzenia. Gdy mowa o wypadku, zawsze wida� martwych ludzi, po�amane ko�czyny. Nie zapomn� opisu samob�jstwa w gazecie - dziennikarze w detalach zrelacjonowali nawet to, co sta�o si� z czaszk� denata. Jednocze�nie je�li w relacji pojawia si� wizerunek osoby z butelk� alkoholu czy papierosem, to zamazuje si� jej twarz.
Innym razem opisane by�o ze szczeg�ami zatrzymanie m�czyzny podczas sex-party - aresztowano go dok�adnie w momencie, w kt�rym prostytutka robi�a mu fellatio w jacuzzi. Sk�d to wiem? Ano w�a�nie.
Niezmiennie zaskakuje mnie, �e w Tajlandii ka�de zdarzenie dokumentowane jest na zdj�ciach. Ale nie s� to obrazki, jakie znamy z polskich medi�w. Aresztowanie, akcja policji, akt skruchy skazanego - uwiecznia si� na fotografii, do kt�rej wszyscy si� ustawiaj� jak do zdj�cia weselnego i spogl�daj� w obiektyw. Charakterystyczne jest, �e wszyscy si� na tych fotografiach u�miechaj�. Policjanci i skazani. Kto� idzie siedzie�, a tu kupa �miechu.
Adam:
Kilka dni temu przeczyta�em informacj� o mnichu, kt�ry zadzwoni� na komisariat policji, �eby poinformowa� o pod�o�onej bombie. Okaza�o si�, �e k�ama�. Niby nic w tym dziwnego, bo i w Polsce zdarzaj� si� fa�szywe alarmy bombowe. Ciekawy by� jednak nie sam temat artyku�u, ale jego tre��. O ewentualnym zagro�eniu poinformowano w kilku s�owach, a 80 procent tekstu po�wi�cono moralnej ocenie post�powania mnicha. Bo jak to? Mnich i takie rzeczy!
Rozbawi�a mnie te� informacja o nagrodzie za wygran� w konkursie rze�b lodowych dla reprezentacji Tajlandii. Odbywa� si� w japo�skim Sapporo. Ekipa Tajlandii, ubrana w czapki i r�kawiczki, wyrze�bi�a ��wia na pla�y. Jeszcze bardziej abstrakcyjne by�y komentarze pod tekstem. Ludzie pytali: "konkurs rze�b w czym?".
W Tajlandii bardzo ma�o m�wi si� i pisze o pogodzie. chyba �e chodzi o smog. Od miesi�cy w Bangkoku nie spad�a kropla deszczu. Termometry pokazuj� niezmiennie 32-35 stopni Celsjusza i nic nie jest w stanie tego zmieni�.
W por�wnaniu do polskich medi�w informacje podawane s� tu w spos�b wywa�ony, nie ma krzykliwych nag��wk�w, szukania sensacji, tytu� odzwierciedla tre�� artyku�u, dziennikarze nie stosuj� zabieg�w, kt�re w Europie s� standardem. Tutaj takie strategie nie s� stosowane, przede wszystkim ze wzgl�du na szacunek do czytelnika, wynikaj�cy z filozofii buddyjskiej. Nie mo�na go oszukiwa�, to niemoralne.
Islandia: 12 stopni Celsjusza i kobiety w bikini
Karolina:
Zaskoczy�o mnie, �e wci�� na szerok� skal� funkcjonuj� tu papierowe dzienniki. Codziennie rano do ka�dego domu dostarczana jest darmowa gazeta. Bardzo wiele os�b pracuje jako dor�czyciele gazet, nawet ja mia�am taki epizod w �yciu.
W mediach od razu rzucaj� si� w oczy zdj�cia przyrody, informacje o pogodzie. Wiadomo�ci� dnia jest to, �e jest pi�kny i ciep�y dzie�, czyli s�o�ce i 12 stopni Celsjusza. W wydaniach gazet z dnia nast�pnego na pewno b�d� zdj�cia ludzi w bikini, kt�rzy opalaj� si� na pla�y.
Monika:
W islandzkich mediach pojawia si� du�o powa�nych temat�w z wyspy, ale i z ca�ego �wiata. Mam czasem wra�enie, �e to Polska jest bardziej wysp� ni� Islandia, bo tamtejsze media skupiaj� si� g��wnie na tym, co dzieje si� na polskim podw�rku.
Zdziwi�o mnie, jak du�o miejsca po�wi�ca si� w Islandii zwyk�ym sprawom. Je�li nie ma akurat jakiej� afery korupcyjnej, pisze si� na przyk�ad o kotach. Reykjavik to miasto kot�w, prawie ka�dy ma je w domu. Koty chodz�, gdzie chc�, ka�dy ma obr�k� z imieniem, adresem i numerem telefonu w�a�ciciela. Kiedy� przeczyta�am artyku� o kocie, kt�ry w�amywa� si� do sklepu, gdzie wyjada� suszon� ryb�, a� w ko�cu zosta� wyrzucony za drzwi. Jest tu te� kilka kot�w celebryt�w, jak Baktus, kt�ry mieszka w jednym ze sklep�w przy g��wnej ulicy. Wszyscy go znaj�. Par� miesi�cy temu Baktusa porwano i przez kilka dni p� miasta go szuka�o. W ko�cu zosta� znaleziony. Od tamtej pory ma GPS-a na szyi. Pami�tam te� artyku� o kocie, kt�ry utkn�� na ma�ej wysepce po�rodku jeziora. Musieli go ratowa� stra�acy. Do dzi� nie wiadomo, jak sier�ciuch si� tam dosta�.
Praktycznie nie ma tu prasy plotkarskiej, a zaw�d paparazzo nie istnieje. Jak czasem czytam polskie portale internetowe, to przera�a mnie, ile miejsca po�wi�ca si� celebrytom. News o gwiazdach w islandzkich mediach pojawia si�, gdy Kim Kardashian czy inna Beyonc� wynajmie za miliony koron ca�� B��kitn� Lagun�.
Beata:
Jeden z moich ulubionych artyku��w by� o policjancie, kt�ry opowiada� o swoich 30-letnich okularach, czyli o tym, jak dobrze i jak d�ugo mu ju� s�u�� oraz jak przystojnie w nich wygl�da. Rozbroi� mnie r�wnie� materia� o 87-latce, kt�ra kupi�a sobie nowe buty narciarskie, bo jej stare mia�y ju� 20 lat i wida� by�o na nich �lady noszenia.
Holandia: co to jest ta "Szansa na sukces"?
Iwona:
Odk�d tu mieszkam, niezmiennie zadziwia mnie popularno�� Eurowizji. W tej chwili w wiadomo�ciach nieustannie m�wi si� o edycji 2020. Najpierw nie wiadomo by�o, kt�re miasto b�dzie go�ci� konkurs. Po wyborze Rotterdamu zacz�y si� przygotowania. Wiemy ju�, kto wyst�pi, kto poprowadzi show, gdzie b�dzie sta� scena. Holendrzy �ledz� te� informacje o kandydatach z innych kraj�w i zaraz po Nowym Roku dzwoniono do mnie z radia holenderskiego z pro�b�, by wyja�ni� im polsk� ide� "Szansy na sukces" - bo do medi�w holenderskich dotar�a informacja o tym programie i jego roli w wy�anianiu polskiego reprezentanta. Temat Eurowizji na pewno b�dzie powraca� do maja wielokrotnie.
Rzuci�o mi si� te� w oczy, w jak wywa�ony spos�b przekazywane s� tu informacje o ewentualnych zagro�eniach. Gdy to pisz�, Holandia czeka na najwi�kszy od lat huragan Ciara. Jest pewne, �e sztorm spowoduje zniszczenia, ale Holendrzy podchodz� do tego ze spokojem i wrodzonym pragmatyzmem. Media w takich sytuacjach informuj� w spos�b transparentny o spodziewanych zmianach w rozk�adach jazdy poci�g�w, odwo�anych imprezach i podaj� zalecenia, jak zachowa� bezpiecze�stwo. Panika nie jest w naturze przyzwyczajonych do walki z �ywio�ami Holendr�w.
Uwielbiam czyta� holenderskie wywiady. Osoby je przeprowadzaj�ce zawsze pozostaj� w cieniu, nie zadaj� d�ugich na p� stron� pyta�, subtelnie prowadz� rozmowy, daj�c zawsze du�o przestrzeni rozm�wcom. W polskich wywiadach na pierwszy plan wysuwa si� dziennikarz, tak jakby za wszelk� cen� chcia� udowodni�, �e ma co� do powiedzenia, cz�sto przerywa rozm�wcy, wr�cz go zag�usza. Holenderscy dziennikarze mo�e nie maj� takiego "pazura", co wi��e si� z panuj�c� tu wysok� kultur� rozmowy. Nie jest w dobrym tonie przekrzykiwanie si�, lekcewa�enie partnera, nawet je�li jest przedstawicielem przeciwnej opcji politycznej. Efektem s� spokojne i merytoryczne rozmowy, nawet z populistami.
Co mnie dziwi? Jak ma�o w Holandii m�wi si� o kinie - nie cieszy si� tu tak du�ym szacunkiem jak w Polsce, nie jest elementem debaty spo�ecznej. To po prostu forma rozrywki. A czasem zaskoczy mnie taki "news": "Z powodu szalej�cej wichury odwo�ano zawody jazdy na rowerze pod wiatr".
W�ochy: nie�miertelny Silvio
Ma�gosia:
We W�oszech praktycznie ka�dego dnia mo�na przeczyta� co� na temat imigrant�w. G��wnie pisze si�, co zrobi�, by nie tylko W�ochy ponosi�y konsekwencje przyjmowania uchod�c�w. Mieszka�cy p�wyspu chc�, by wszystkie kraje Unii Europejskiej zaanga�owa�y si� w t� spraw�. W por�wnaniu do W�och w Polsce temat imigrant�w praktycznie nie istnieje. Mimo �e nap�yw obywateli na przyk�ad z Ukrainy jest bardzo du�y, rzadko pojawiaj� si� na ich temat ciekawe artyku�y.
Nieustannie zadziwia mnie, jak bardzo w�oskie media kochaj� Silvia Berlusconiego. Nie ma tygodnia, �eby nie pojawi� si� w jakiej� gazecie czy telewizji. Najwyra�niej W�osi maj� do niego ogromny sentyment. I wci�� go popieraj�.
A gdy obserwuj�, jak politycy zachowuj� si� we W�oszech, to zaczynam dochodzi� do wniosku, �e polscy politycy naprawd� umiej� rozmawia�. We W�oszech po prostu dr� si� na siebie. W mediach ci�gle pojawiaj� si� wzmianki, kto na kogo nakrzycza�.
Oczywi�cie jest mn�stwo informacji o pi�ce no�nej i nieko�cz�cych si� strajkach. I w ka�dej gazecie musi by� horoskop. W�osi, jak si� okaza�o, zazwyczaj wiedz�, kto jest spod jakiego znaku zodiaku i w oparciu o t� informacj� wyrabiaj� sobie opini� na temat danego cz�owieka.
Meksyk: zima w temperaturze 20 stopni Celsjusza
Basia:
Zaskakuj� mnie tutejsze ostrze�enia pogodowe, przede wszystkim informuj�ce o nadchodz�cych falach zimna, czyli. 18 stopniach Celsjusza. Meksykanie traktuj� te ostrze�enia bardzo serio, mnie to bawi, bo ja w takie dni nie wk�adam nawet bluzy z d�ugim r�kawem.
Iwona:
Pami�tam doskonale, jak w�adze miasta Meksyk wypu�ci�y foldery informuj�ce, jak si� ubiera�, gdy jest zimno. Dwa lata temu by�a tu wyj�tkowo ch�odna zima - temperatura w ci�gu dnia wynosi�a oko�o 20 stopni, w nocy niekiedy spada�a do zera. W mediach kr��y�y instrukcje, �e je�li zrobi si� bardzo zimno, to nale�y w�o�y� kurtk� i czapk�.
Jednym z najbardziej zaskakuj�cych "news�w", jaki przeczyta�am w meksyka�skich mediach, by� ten o pomy�le prezydenta Andr�sa Manuela L�peza Obradora, �eby wystawi� na loteri� wart 130 milion�w dolar�w odrzutowiec jego poprzednika. Rz�dowe starania sprzedania go w poprzednim roku nic nie da�y.
Po przyje�dzie do Meksyku zszokowa� mnie ogrom "news�w" na temat og�lnie poj�tej przest�pczo�ci - walk karteli narkotykowych, star� z policj�, zamieszek. W Meksyku co chwil� te� kto� ginie, powszechne s� porwania kobiet. W niekt�rych gazetach, zw�aszcza tych rozdawanych za darmo, na pierwszych stronach codziennie publikowane s� wyj�tkowo drastyczne zdj�cia. Wszechobecna jest te� nago��. Nie ma �adnej cenzury. Niepoj�te, �e ludzie chc� na to patrze�.
Toronto: miejsce pami�ci dla szopa
Ania:
Kanada za oceanem przedstawiana jest jako kraj post�powy. Ale jak si� tu mieszka, ma si� wra�enie, jakby to by�a jaka� prowincja, jakby czas si� zatrzyma� w latach 90. G��wnymi tematami s� pogoda, korki i remonty na drogach. Albo pojawia si� news o tym, �e w centrum Toronto zdech� szop pracz i ludzie zrobili mu na ulicy miejsce pami�ci. Mia�o to by� oko puszczone w kierunku s�u�b publicznych, kt�re, mimo �e zosta�y wezwane, nie sprz�tn�y szopa z ulicy. Wszystko by�o napisane w lekkim, �artobliwym tonie.
Jad�c z Kanady do Stan�w Zjednoczonych, mo�na dozna� szoku - nagle na pierwszych stronach gazet pojawiaj� si� newsy o chorobach zaka�nych, porwaniach, przemocy. W Kanadzie �ycie toczy si� bardzo spokojnie.
Francja: "merdia"
Aleksandra:
Zaskakuje mnie, �e francuskie media koncentruj� si� wy��cznie na problemach Francji. Francuzi s� dla siebie p�pkami �wiata. Wzmianka o Polsce pojawia si� tylko wtedy, kiedy prezydent si� tam wybierze.
Bardzo du�o miejsca po�wi�ca si� pogodzie. Zabawne, �e tutaj prawie nigdy nie pada �nieg (nie licz�c g�r), ale jak ju� troch� go napada, to mimo mn�stwa ostrze�e� i tak ca�a Francja jest zablokowana. Gdy z kolei s� upa�y, media instruuj�, �eby pi� du�o wody, zamyka� okiennice, nie wychodzi� z domu.
Wi�kszo�� medi�w jest politycznie zgodna z lini� rz�du, brakuje opozycji, szczeg�lnie w telewizji. Wszystkie stacje nadaj� to samo, st�d zyska�y sobie miano "merdia", od s�owa "merde", kt�re oznacza g�wno.
Magdalena:
Mieszkam w Pary�u, tutaj ci�gle informuje si� o jakim� strajku. Codzienno�� w tym mie�cie jest trudna, nawet jak nikt nie protestuje, ci�ko si� po nim porusza�. S� ogromne korki, to miasto jest nieprzystosowane do tak du�ej liczby ludno�ci.
Nie mog� si� nadziwi�, jak Pary� jest przedstawiany w mediach czy social mediach - publikowane s� zdj�cia z celebrytkami pozuj�cymi na balkonach albo z wie�� Eiffla w tle. W rzeczywisto�ci Pary� jest brudny, �mierdz�cy, ludzie s� zm�czeni i aroganccy.�
Szwajcaria: kr�tko i na temat
Anna:
Media nie szukaj� sensacji i nie siej� paniki. Informacje przekazywane s� rzetelnie. Nikt nie gra na ludzkich emocjach.
Latem ubieg�ego roku w naszym mie�cie pod Sankt Gallen zacz�o brakowa� wody. W mediach podawano dok�adne instrukcje, jak j� oszcz�dza�, ale nikt jednak nie straszy�, �e zaraz zabraknie jej zupe�nie.
Du�o si� w szwajcarskich mediach m�wi o problemie mobbingu, ale te� na spokojnie. Media podkre�laj� pozytywne aspekty �ycia. Informuj�, jak sp�dza� wolny czas, o wydarzeniach kulturalnych.
Czasem, owszem, trafi� na news o przekr�cie albo kradzie�y. Ostatnio pojawi�a si� informacja, �e kto� okrad� sklep jubilerski w Sankt Gallen. Kamery wszystko zarejestrowa�y. W mediach opublikowano nagranie, �eby ludzie pomogli zidentyfikowa� sprawc�w. Na nagraniu s�ycha� by�o j�zyk, w jakim si� porozumiewali. Pierwsze, co us�ysza�am, to nasze s�ynne "kur*a". Nie zrobiono z tego sensacji. Kr�tka informacja, co si� wydarzy�o, i po sprawie.
Nowa Zelandia: te tematy nie istniej�
Mateusz:
Kilka lat temu w g��wnym wydaniu wiadomo�ci drug� w kolejno�ci informacj� by�o to, �e krowa znokautowa�a dziewczynk� na szkolnej wycieczce. Dziewczynka prze�y�a. Do g��wnego wydania wiadomo�ci cz�sto przedostaj� si� te� informacje z ma�ych miasteczek, takie lokalne historie. W Polsce to nie do pomy�lenia, no, chyba �e chodzi o jak�� sensacj�.
Wci�� bawi mnie, �e dziennikarze przeprowadzaj� wywiady w tak bardzo nieformalny, przyjacielski spos�b. A co dziwi? Jak wiele pojawia si� informacji z ca�ego �wiata - Chin, Indonezji, Afryki, czyli kraj�w z perspektywy Polaka niemal�e egzotycznych.
Tematy spo�eczne, kt�re w Polsce wzbudzaj� gor�ce dyskusje, tu nie istniej� - prawa os�b nieheteronormatywnych czy adopcja dzieci przez pary homoseksualne. Nowa Zelandia to kraj imigrant�w, wi�c walczy si� tu z rasizmem. Du�o si� m�wi o prawach kobiet. �arty seksistowskie s� bardzo nie na miejscu. �ledz�c polskie media, odnosz� wra�enie, �e w Polsce panuje �redniowiecze. I �e kraj jest zniewolony przez Ko�ci�. Bardzo mi z tego powodu przykro.
Ewa Jankowska. Dziennikarka i redaktorka, absolwentka Polskiej Szko�y Reporta�u. Zaczyna�a w Wirtualnej Polsce w dziale Kultura, publikowa�a wywiady w serwisie Ksiazki.wp.pl. Pracowa�a r�wnie� w serwisie Nasze Miasto i Metrowarszawa.pl, gdzie z czasem awansowa�a na redaktor naczeln�. Z serwisu lokalnego do magazynu Weekend.Gazeta.pl przesz�a w sierpniu 2018 roku.
