Po raz pierwszy od 80 lat obchody zako�czenia II wojny �wiatowej w Wa�brzychu �wi�towano przy filii KL Gross-Rosen w Zamku Ksi��. Jej wi�niowie w ramach sieci Riese dr��yli podziemne tunele.
Budowa obwodnicy Dzier�oniowa ods�oni�a pozosta�o�ci jednej z ponad stu filii obozu Gross-Rosen. Dzi� na jej terenie pas� si� krowy, a do ogrodzenia kto� przywiesi� Chrystusa na krzy�u.
Moja ksi��ka jeszcze si� nie ukaza�a, a ju� us�ysza�am, �e jestem "uczennic� Grossa" i �e mam przesta� pisa� antypolskie ksi��ki - m�wi Agnieszka Dobkiewicz, dziennikarka "Wyborczej" i autorka ksi��ek o ofiarach z Gross Rosen.
Zamek Ksi�� w Wa�brzychu zaprasza na dwa bezp�atne kwietniowe wydarzenia. Pierwszym z nich b�dzie spotkanie dotycz�ce obozu koncentracyjnego Gross-Rosen. W�r�d jego go�ci b�dzie m.in. dziennikarka "Wyborczej" Agnieszka Dobkiewicz.
Je�li kto chce, mo�e kupi� ode mnie ten teren i wtedy mo�e sobie upami�tnia� - us�yszeli konserwatorzy wizytuj�cy pozosta�o�ci po nazistowskim obozie pracy, nale��cym do kompleksu Riese w G�rach Sowich.
Teresa zawsze czu�a, �e co� jest z ni� nie tak. Mama wychowywa�a j� samotnie. Gdy spyta�a, co z ojcem, m�wi�a, �e zgin�� w Gross-Rosen. K�ama�a.
Z bada� naukowc�w wynika, �e w ramach kompleksu Riese dzia�a�o a� 25 filii obozu KL Gross-Rosen. W efekcie trwaj� post�powania, aby filie wpisa� do rejestru zabytk�w. Przeciwko s� w�a�ciciele dzia�ek, na kt�rych znajdowa�y si� podobozy, gdy� pobudowali tam jednorodzinne domki.
Teatr Dramatyczny w Wa�brzychu zaprezentuje 1 grudnia nowy spektakl. Jego tematem jest przemoc seksualna wobec kobiet w obozach koncentracyjnych. - Teatr powinien by� miejscem, gdzie mniejszo�ci wyra�aj� si� pe�nym g�osem, nawet za cen� utraty przez wi�kszo�� komfortu, poczucia bezpiecze�stwa i omnipotencji - m�wi re�yser "Nocnego portiera" Seb Majewski.
80 lat temu w G�rach Sowich rozpocz�a si� budowa tajnego podziemnego kompleksu Riese. To jeden z najbardziej tajemniczych projekt�w II wojny �wiatowej.
Syndykowi nie uda�o si� sprzeda� Pa�acu Jedlinka. To miejsce, w kt�rym dzia�a�o biuro projektowe organizacji TODT. Tu zajmowano si� budow� kompleksu Riese.
Warszawscy naukowcy zbadali teren, na kt�rym podczas II wojny �wiatowej mie�ci�a si� filia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego KL Gross-Rosen - AL Riese. Twierdz�, �e w sk�ad hitlerowskiego obozu wchodzi co najmniej 25 miejsc odosobnienia i m�wi� o nieznanych filiach.
Przez miesi�c w Wa�brzychu mo�na ogl�da� wyj�tkow� wystaw� po�wi�con� �ydowskiej dziewczynie, kt�ra by�a wi�niark� obozu koncentracyjnego Gross-Rosen. - To tak�e opowie�� o siostrze�stwie, mi�o�ci i nadziei - m�wi� organizatorzy.
Os�wk� przeszed� X Rajd Martyrologii Riese. W kompleksie wi�ziono 13 tysi�cy grossrose�skich wi�ni�w. Co trzeci zgin��.
Wczesnym �witem 2 pa�dziernika 1947 roku z Dzier�oniowa wyjecha� poci�g do �widnicy. Uwag� pasa�er�w przyku� nietypowy konw�j. Dw�ch milicjant�w pod broni� przewozi�o pi�� kobiet w kajdankach. By�y to SS-aufseherin z filii Gross-Rosen.
By�y wi�zie� KL Gross-Rosen Henryk Susmanek w czasie II wojny �wiatowej pracowa� przy dr��eniu tuneli Riese. - Zobaczy�em raz SS-mana, kt�ry jakby chcia� ze mn� porozmawia� - wspomina.
Ci�ki sprz�t wjecha� na teren by�ego podobozu AL Riese w G�rach Sowich. - To tragedia - m�wi za�amany eksplorator i poszukiwacz Andrzej Boczek, kt�ry kilka lat temu z grup� przyjaci� wydobywa� t� cz�� kompleksu spod warstwy ziemi.
Zaledwie kilka dni po tym, jak wolontariusze wyczy�cili mur strzelnicy dawnego poligonu zak�ad�w Kruppa w okolicach Jelcza-Laskowic, pojawi�o si� na nim kolejne graffiti. - To obiekt, przy kt�rego budowie zdrowie i �ycie tracili wi�niowie z filii obozu Gross-Rosen - pokre�laj� le�nicy, kt�rzy opiekuj� si� tym miejscem.
Historia wi�nia Gross-Rosen Henryka Susmanka, kt�r� opisali�my w "Wyborczej", sta�a si� kanw� odcinka nowego cyklu popularnohistorycznego �ukasza Kazka.
Dolno�l�ski nadz�r budowlany daje PKP 16 miesi�cy na otwarcie jedynej drogi dojazdowej do cmentarza w Kolcach, gdzie pochowani s� wi�niowie Gross-Rosen. Pa�stwowa sp�ka od decyzji si� jednak zn�w odwo�uje.
Gdy zobaczy�am to zdj�cie pierwszy raz, odruchowo zamkn�am oczy. Nie mia�am odwagi przyjrze� si� bli�ej.
Budniki na Dolnym �l�sku ju� nie istniej�. Niewielu pami�ta te� histori� �ydowskiej dziewczyny, kt�ra ukrywa�a si� podczas�w II wojny �wiatowej w karkonoskiej wsi i zapa�a�a mi�o�ci� do nazistki.
- Za odpowiedzialno��, za �mier�, za II wojn� �wiatow� pa�stwo niemieckie powinno w ko�cu zap�aci� - m�wi� podczas konferencji prasowej prezes IPN, kt�ry przyjecha� na teren dawnego obozu koncentracyjnego KL Gross-Rosen z 700 artefaktami.
72 lata po zako�czeniu II wojny �wiatowej na terenie by�ego obozu koncentracyjnego KL Gross-Rosen natrafiono na zbiorowy gr�b w szczelinie przeciwlotniczej. Po pi�ciu latach �ledztwa IPN oddaje do muzeum znalezione w nim rzeczy.
Polskie Koleje Pa�stwowe nie chc� wyremontowa� wiaduktu w G�uszycy. To jedyna droga doj�cia do cmentarza ofiar III Rzeszy. Le�� tam wi�niowie KL Riese przywiezieni z obozu w Auschwitz.
Kilkaset os�b uczestniczy�o w niedziel� w uroczysto�ciach upami�tniaj�cych na terenie KL Gross-Rosen, w kt�rym podczas II wojny �wiatowej cierpia�o i umiera�o co najmniej 125 tysi�cy os�b.
Trwa pompowanie wody z grossrose�skiego kamienio�omu. Od lat miejsce ka�ni niewolniczo pracuj�cych tam ludzi znika�o pod ni�.
Wa�brzych odwiedzi�a dyrektorka Muzeum Ludob�jstwa i Holokaustu w Johannesburgu. Jej ojciec by� wi�niem jednej z filii os�awionego obozu Gross-Rosen.
Bra� udzia� w zorganizowaniu ucieczki Pi�sudskiego, p�niej si� z nim przyja�ni� i leczy� jego c�rki jako wy�mienity pediatra. I to w�a�nie jego i dziesi�tki jego koleg�w i kole�anek postanowili uczci� lekarze z Dolno�l�skiej Izby Lekarskiej. W KL Gross-Rosen ods�oni�ta zostanie tablica po�wi�cona wi�niom-lekarzom.
8 maja 1945 roku pijana za�oga AL Landeshut, filii KL Gross-Rosen w Kamiennej G�rze, sp�dzi�a wi�ni�w na plac apelowy. Lagerf�hrer powiedzia� do nich: - Nie pozostanie po was nawet �lad. I doda�, �e jest rozkaz likwidacji wi�ni�w.
Historia Ani, kt�ra zmar�a przy porodzie martwego dziecka, odkrycie nieznanych pomieszcze� na zamku Czocha, intratna posada c�rki wiceministra PiS czy podziemia w nieczynnym wulkanie. Te historie z serwisu walbrzych.wyborcza.pl przyci�gn�y w minionym roku najwi�ksz� uwag� czytelnik�w. Z okazji pierwszych urodzin przypominamy 11 najch�tniej czytanych tekst�w.
"Dziewczyny z Gross-Rosen. Zapomniane historie z obozowego piek�a" oraz "Ma�a Norymberga" naszej dziennikarki zostan� przet�umaczone na j�zyk czeski. - Czech�w bardzo interesuje temat tego obozu, a czeskie historie przewijaj� si� w obu ksi��kach - m�wi Agnieszka Dobkiewicz.
Zmar� by�y wi�zie� Auschwitz-Birkenau, Gross-Rosen i Buchenwaldu. Otrzyma� najwi�ksze w historii odszkodowanie od organizacji, kt�ra zaprzecza istnieniu Holocaustu.
Niemiecka firma Alfa sprzedaje koszulki, na kt�rych promuje tajn� fabryk� odrzutowc�w z II wojny �wiatowej. Pracowali w niej niewolniczo wi�niowie filii oboz�w koncentracyjnych Auschwitz i Gross-Rosen oraz robotnicy przymusowi. Na pasiakach nosili dok�adnie taki sam symbol.
Pracownica Muzeum Gross-Rosen odnalaz�a niepublikowane materia�y ze �ledztwa, kt�re w latach 70. prowadzi� wroc�awski profesor. Pr�bowa� odkry� prawd� o koszmarnej zbrodni, do kt�rej dosz�o na trasie z Breslau do Gross-Rosen w styczniu 1945 roku.
W wieku 100 lat zmar�a Trude Simonsohn, by�a wi�niarka kobiecych filii KL Gross-Rosen. By�a honorow� obywatelk� Frankfurtu nad Menem. Na Dolnym �l�sku ma�o kto o niej s�ysza�.
- Tak wygl�da wojna. Toczy si� na cia�ach kobiet - m�wi�a Agnieszka Dobkiewicz, autorka "Dziewczyn z Gross-Rosen", pokazuj�c wstrz�saj�ce zdj�cie Feli po marszu �mierci. Nasza dziennikarka spotka�a si� we Wroc�awiu z czytelnikami swoich ksi��ek.
Od kilku miesi�cy w stanie Oregon studenci obowi�zkowo ucz� si� o Holocau�cie. Nowe prawo wprowadzono w ho�dzie dla by�ego wi�nia obozu KL Gross-Rosen.
170 lat temu w �widnicy wykonano ostatni� publiczn� egzekucj�. Prawdopodobnie by�a te� jedn� z ostatnich na Dolnym �l�sku.
"Wyborcza" jako pierwsza opisuje histori� zatrzymanego 75 lat temu okrutnego kapo z podobozu KL Gross-Rosen, kt�ry zn�ca� si� nad wi�niami i z kt�rego r�ki - zdaniem �wiadk�w - zgin�� pierwszy wi�zie� wa�brzyskiej filii obozu koncentracyjnego.
W legnickiej bibliotece odb�dzie si� spotkanie autorskie z Agnieszk� Dobkiewicz po��czone z promocj� ksi��ki "Ma�a Norymberga". To nieznana dot�d historia kat�w z by�ego obozu koncentracyjnego Gross-Rosen.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
