Aller au contenu

Nidjeria

Èn årtike di Wikipedia.

Li Nidjeria, c' est on payis d' Afrike coûtchantrece, so l' Oceyan Atlantike, avou des frontires avou li Benin, li Nidjer, li Tchad eyet li Camrone; si mwaisse-veye est Abuja. Li Nidjeria est on impôrtant produjheu di petrole eyet mimbe di l' OPEP.

Republike federåle do Nidjeria
Federal Republic of Nigeria
Drapea do Nidjeria
(Detays) (Detays)
Divize nåcionåle: Peace and Unity, Strength and Progress

(Påye eyet Unité, Foice eyet Progrès)

Eplaeçmint do Nidjeria sol bole daegnrece
Lingaedje oficir inglès
Mwaisse-veye Abuja
Prezidint Bola Tinubu
Sitindêye

 - Totåle
 - % aiwe

Classé 31inme
923.768 km²
1,4%
Populåcion

 - Totåle (estim. 2012)
 - Dinsité

Classé 7inme
170.123.740 dimorants
184.2 djins/km²
Indepindince
 - Date
do Rweyåme Uni
1î d' octôbe 1960
Manoye Naira
Coisse d' eureye UTC +1
Imne nåcionå Arise Oh Compatriots, Nigeria's Call Obey
Dominne Internet .NG
Indicatif telefonike 234

L' Impire Kanem-Bornu près do Lak Tchad domina li pårteye nôr do Nidjeria so 600 ans, ki propspera come pont d' discandje dins l' voye di comiece nôr-sud inte les Berberes eyet les djins des aforesses. Å cmince do 19inme sieke, Usman dan Fodio rashonna l' pupårt des redjons do nôr dizo l' moennance d' èn impire mozlimî cintré so Sokoto.

Å sudouwess, les rweyåmes d' Oyo, eyet å sudess, li rweyåme do Benin, ont ambedeus diswalpé des sistinmes d' organizåcion politike ezès 16inme eyet 17inme siekes. Li Benin esteut noté po ses ovraedjes d' årt di grande cwålité d' ivwere, bwès, bronze eyet di djaene keuve.

Ezès 17inme disk' å 19inme siekes, des comierçants uropeyins ont basti des poirts sol coisse pol crexhant trafic di sclåves a destinåcion di l' Amerike. Li comiece di prodûts a replaecî li comiece di sclåves e 19inme sieke.

Li Royal Niger Company (Cpagnêye Rweyåle do Nidjer) fourit askepieye på govienmint britanike e 1886. Li Nidjeria divna-st on protectorat britanike e 1901, eyet ene colneye e 1914. Cåze del crexhince do nåcionalisse nidjerian après li deujhinme guere daegnrece, les britanikes candjît li statut del colneye viè ene oto-goviernance so ene båze federåle.

Li Nidjeria si dislaxha po d' bon e 1960, et fôrmer ene federåcion di troes redjons, tchaekene wårdant ene grande pårt d' oto-goviernance.

E 1966, deus côps d' Estat onk après l' ôte pa des diferins groupes d' oficîs di l' årmêye impôzît on pouvwer militåre so l' payis. Les moenneus do deujhinme côp d' Estat sayît d' acrexhe li pouvwer do govienmint federå, eyet replaecî les govienmints redjonås pa 12 govienmints d' estats. Les Igbos