Lista odpowiedzi

 
Można tu znaleźć wszystko, co dotyczy języka i interesuje Państwa. Od pisowni, odmiany, przez znaczenia, składnię czy frazeologię, po pochodzenie i pragmatykę.
  • Indianie ze szczepu Patuxet

    18.07.2024
    18.07.2024

    Jak określić Indian ze szczepu Patuxet – Patuxetowie czy Patuxańczycy?

    Małgorzata

  • bronzer albo brązer

    18.07.2024
    18.07.2024

    Należy pisać brązery czy bronzery? Dziękuję za odpowiedź.

  • Sprawiedliwy wśród Narodów Świata

    18.07.2024
    18.07.2024

    Jak poprawnie należałoby zapisywać zwrot „sprawiedliwy wśród narodów świata”? Bo jest to chyba oficjalny tytuł honorowy, podobnie jak Mistrz Mowy Polskiej, Honorowy Obywatel Miasta Krakowa. A zasady pisowni, które wejdą w życie 1 stycznia 2026 r., przewidują w takich sytuacjach użycie wielkich liter. Czy zatem powinniśmy pisać o laureatach tego prestiżowego wyróżnienia Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata?

  • Wątpliwości interpunkcyjne

    17.07.2024
    17.07.2024

    Dzień dobry, czy w zdaniu „Wszyscy kryć się!” należałoby postawić przecinek po „wszyscy”? Dziękuję i pozdrawiam serdecznie Poradnię.

  • Tzw. osobatywy przymiotnikowe i imiesłowowe

    17.07.2024
    17.07.2024

    Szanowni Państwo,

    słuchając podcastu branżowego natrafiłem na określenie osoby reżyserskie/aktorskie w odniesieniu do kobiet, mężczyzn i osób niebinarnych.

    Czy jest to poprawne czy raczej, chcąc określić większe grono osób powinniśmy zamiast przymiotnika wstawić czasownik czyli osoby reżyserujące/grające?


    Często też się to zdarza przy powitaniach:

    „Witajcie drogie osoby aktorskie!” i kontekst nie wskazuje, że osoba wypowiadająca te słowa ma na myśli tyko osoby niebinarne.

    Czy jest to prawidłowe powitanie czy raczej powinno się użyć określenia:

    „Witajcie drogie osoby grające/reżyserujące” lub „Witajcie drogie aktorki, aktorzy i osoby aktorskie!”


    pozdrawiam

    Wojciech

  • po(d)łączyć

    17.07.2024
    17.07.2024

    W haśle „host” internetowej encyklopedii PWN zwróciło moją uwagę wyrażenie „(...) każdy komputer podłączony do Internetu”. Czy wyrażenie „podłączony do Internetu” jest poprawne? Wydaje mi się, że „podłączanie” (z „d”) dotyczy raczej czegoś fizycznego (przewodów, gniazdek, innych urządzeń), w przypadku sieci zaś powinniśmy mówić o „połączeniu”, zatem „komputer podłączony do gniazdka zasilającego”, ale „połączony z Internetem”. Proszę o opinię w tej kwestii.

  • Tekst tzw. misji przedsiębiorstwa

    16.07.2024
    16.07.2024

    Dzień dobry.

    Bardzo proszę o wskazanie poprawnej formy tekstu misji dla spółki:

    Kręci nas bycie lepszym każdego dnia

    czy

    Kręci nas bycie lepszymi każdego dnia.

    Będę bardzo wdzięczna za wskazanie poprawnej formy

  • Współczesne i historyczne nazwy miejscowości

    16.07.2024
    16.07.2024

    Bardzo proszę o wyjaśnienie jak powinno używać się nazw miejscowości na Ziemiach Odzyskanych. Czy pisząc nazwę miejscowości przed rokiem 1945 używamy nazw niemieckich, czy też polskich np. czy pisząc o jakiś wydarzeniach z historii Słupska przed rokiem 1945 należy napisać prawidłowo Słupsk, czy Stolp?

  • Wątpliwości co do zdania z filmu

    16.07.2024
    16.07.2024

    Szanowni Państwo!

    Ostatnio oglądając film, natknąłem się na zdanie „Przeczytałem tam co do jednego sny, które tam opisałeś”.

    Przyznam, że budzi moje wątpliwości jego poprawność, lecz może się mylę.

    Z wyrazami szacunku

    M.G

  • obtanić i na gotowo

    15.07.2024
    15.07.2024

    W mojej pracy, przy zarządzaniu technicznymi projektami, często pojawiają się słowa: obtanić ( w kontekście „szukamy rozwiązań, żeby >obtanić< produkt”) i zrobić coś na gotowo (w kontekście „zrobić coś od razu w finalnej wersji”). Przyznam, każdy rozumie znaczenia, jakkolwiek nigdzie nie mogę wprost znaleźć potwierdzenia dla tego typu słowa i sformułowania. Mam wrażenie, że w pierwszym przypadku powinno się używać potanić. Natomiast w drugim prawdopodobnie jest to przestarzałe sformułowanie "gotowo" (https://sjp.pwn.pl/doroszewski/gotowo;5431184.html). Proszę o komentarz.

    Pozdrawiam serdecznie

    Krzysztof Gedroyć

  • Interpunkcja okoliczników

    15.07.2024
    15.07.2024

    Szanowni Państwo,

    Nie rozumiem, dlaczego w tych zdaniach został postawiony przecinek:

    „Jeszcze przed ogłoszeniem wyników wyborów na Ukrainie, sąd zakazał demonstracji” czy „Około 50 minut po wpisie prezydenta, podobną informację podał także rzecznik prasowy”.

    Proszę o wyjaśnienie, ewentualnie podanie zasady, która mówi o postawieniu przecinka w tego typu zdaniu. Z góry dziękuje.

  • Reforma pisowni – odcinek 3

    15.07.2024
    9.06.2024

    Szanowni Państwo. Czy w związku z planowaną reformą ortografii nie można byłoby uprościć zapis niektórych wyrazów i zamiast po nowemu pisać np. Warszawianin dużą literą, dopuścić też pisanie małą, jak to jeszcze się obecnie pisze? Wszak to tylko ortografia umowna, za którą nie przemawia ani tradycja, ani historia. Powstanie z tego tylko galimatias, bo minie dużo czasu, zanim się ludzie przyzwyczają do nowej pisowni.

  • Powtórzenia słowa posiłkowego być

    14.07.2024
    14.07.2024

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie kwestia „odświeżania” pewnych składników zdania poprzez powtórzenia (jak w przedstawionych przykładach). Kiedy można, należy lub wręcz trzeba to robić?

    1. Uznała, że żołnierze byli zadbani, zaryzykowałaby nawet stwierdzeniem, że (byli?) przystojni.

    2. …będzie miało wyższą rozdzielczość i (będzie?) dominowało / przebijało się na zdjęciu

  • ryzyko

    14.07.2024
    14.07.2024

    Dzień dobry.

    Czy poprawne jest sformułowanie „Na ocenę ma wpływ możliwe ryzyko”? Intuicja podpowiada, iż „ryzyko” już oznacza możliwość. Sama użyłabym raczej sformułowania „Na ocenę ma wpływ ryzyko”.

    Pozdrawiam

    Gabriela

  • Tzw. lustro jako błąd typograficzny

    14.07.2024
    14.07.2024

    Czy istnieją zasady mówiące, od ilu liter mamy do czynienia z błędem typograficznym zwanym lustrem? Czy każde lustro należy bezwzględnie korygować, czy np. w przypadku tych krótszych istotna jest liczba powtórzeń?

  • nagroda w konkursie, na festiwalu i podczas spotkań

    13.07.2024
    13.07.2024

    Dzień dobry! Bardzo proszę o rozstrzygnięcie następującej wątpliwości dotyczących przyimków: otrzymać nagrodę w VIII Konkursie Akordeonowym, ale: w/na w XX Mławskim Festiwalu Muzyki, w/na XVII Międzynarodowych Spotkaniach Akordeonowych?

    Z poważaniem

    BT

  • Neologizm matronat

    13.07.2024
    13.07.2024

    Na początku lutego ministerka ds. równości ogłosiła, że „[r]usza Ranking Szkół Przyjaznych LGBTQ+, który [objęła] swoim matronatem”. Czy użycie wyrazu „matronat” w tym kontekście jest prawidłowe, a jeśli tak, to czy o osobie, która takim matronatem jakąś akcję obejmuje, można mówić jako o matronie danego przedsięwzięcia (por. np. „patron konkursu”)?

    Ukłony!

  • Skróty liczb wielkich

    13.07.2024
    13.07.2024

    Zwracam się do Państwa z prośbą o przedstawienie informacji i możliwych źródeł potwierdzających istnienie słownych skrótów liczb wielkich następujących po liczbie tryliard. W dostępnych mi źródłach to właśnie na tej liczbie zapisanej jako „tld” kończy się wykaz skrótów.

    Dziękuję za informację.

  • odbarczający

    12.07.2024
    12.07.2024

    Dzień dobry!

    W dokumentach urzędowych spotkałem się ostatnio z określeniem ulica odbarczająca. Z treści dokumentu wynikało, że oznacza ono ulicę służącą do dojazdu do posesji i ruchu lokalnego biegnącą równolegle do innej, o wielu pasach ruchu. Obie ulice miały tą samą nazwę i określenie to miało na celu ich rozróżnienie.

    Nie znalazłem takiego określenia zarówno w słowniku jak i zapytania wyszukiwarek www nie zwracają zbyt wielu wyników. Czy to poprawne znaczenie tego słowa? Czy, ze względu na jego brak w słowniku języka polskiego, w dokumentach urzędowych jego znaczenie powinno być definiowane? — a nie było.

    Pozdrawiam,

    Michał

  • senior

    12.07.2024
    12.07.2024

    Szanowni Państwo,

    chciałbym zapytać o Państwa opinię w sprawie użycia słowa senior w znaczeniu osoby starszej. Słowniki jak na razie nie podają takiego znaczenia, ale wydaje się, że upowszechnia się ono pod wpływem języka angielskiego. Czy należy zatem uznać je za kalkę językową i unikać, czy może wspierać użycie, bo w naszym języku brakuje chyba trochę „eleganckiego” określenia osoby starszej. Czym ewentualnie można by było zastąpić słowo senior?

    Pozdrawiam serdecznie,

    Marcin Masłowski

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego