Przejdź do zawartości

Człowiek z blizną (film 1983)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Człowiek z blizną
Scarface
Ilustracja
Logo filmu
Gatunek

dramat
gangsterski

Data premiery

1 grudnia 1983

Kraj produkcji

Stany Zjednoczone

Język

angielski
hiszpański

Czas trwania

164 min

Reżyseria

Brian De Palma

Scenariusz

Oliver Stone

Główne role

Al Pacino
Steven Bauer
Michelle Pfeiffer

Muzyka

Giorgio Moroder

Zdjęcia

John A. Alonzo

Scenografia

Ferdinando Scarfiotti
Edward Richardson
Bruce Weintraub

Kostiumy

Patricia Norris

Montaż

Gerald B. Greenberg
David Ray

Produkcja

Martin Bregman

Wytwórnia

Universal Pictures

Nagrody
nominacje 1984:
Al Pacino-Złoty Glob najlepszy aktor w dramacie

Steven Bauer-Złoty Glob najlepszy aktor drugoplanowy
Giorgio Moroder-Złoty Glob najlepsza muzyka
Brian De Palma-Złota Malina dla najgorszego reżysera

Strona internetowa

Człowiek z blizną (ang. Scarface) – amerykański film gangsterski z 1983 roku w reżyserii Briana De Palmy, zrealizowany na podstawie powieści Armitage’a Traila. Remake klasycznego filmu Człowiek z blizną (1932) Howarda Hawksa. Zdjęcia kręcono w Miami Beach, Los Angeles i Nowym Jorku[1].

Fabuła

[edytuj | edytuj kod]

Film opowiada o karierze Tony’ego Montany, kubańskiego uchodźcy z kryminalną przeszłością, który przybywa do USA w 1980 roku. Tony, z pomocą swojego przyjaciela Manny’ego, zaczyna od morderstwa na zlecenie w obozie dla uchodźców.

Następnie obaj pracują dla handlarza narkotyków, Franka Lopeza. Tony myśli jednak o zbudowaniu własnego imperium. Kiedy jego szef, niezadowolony z jego „samodzielności”, zleca jego zabójstwo, Tony cudem unika śmierci. Wkrótce potem zabija Franka, przejmuje jego interesy i żeni się z jego kochanką, Elvirą. Dzięki nawiązaniu kontaktu z Alejandro Sosą, boliwijskim baronem narkotykowym, Montana błyskawicznie staje się milionerem.

Kłopoty spadają na Tony’ego w postaci amerykańskiego urzędu skarbowego, który prowadzi przeciwko niemu dochodzenie w sprawie prania brudnych pieniędzy. Sosa, jako bardzo wpływowy człowiek, może wyciągnąć go z tych kłopotów, ale pod jednym warunkiem: Tony musi pomóc mu pozbyć się niewygodnego dziennikarza, który prowadzi krucjatę przeciwko boliwijskim handlarzom narkotyków, dodatkowo zamierzając ujawnić kompromitujące Sosę dokumenty na zebraniu ONZ.

W dniu zamachu okazuje się, że samochodem, w którym ma zginąć dziennikarz, porusza się również jego żona i dwie córeczki. Montana, mimo że jest bezwzględnym gangsterem, nie zgadza się na zdetonowanie bomby umieszczonej pod pojazdem – zabijanie kobiet i dzieci jest niezgodne nawet z jego kodeksem moralnym. W kokainowym szale zabija człowieka Sosy, tym samym podpisując na siebie wyrok śmierci.

Stopniowo wpada w coraz większą paranoję. Gdy dowiaduje się, że jego siostra Gina i najlepszy przyjaciel Manny zostali kochankami, wpada w furię i zabija go. Nie wie, że Gina i Manny wzięli potajemnie ślub.

Finałowa scena filmu to zmasowany atak uzbrojonych ludzi Sosy na posiadłość Tony’ego, w którym ginie Gina i wszyscy ochroniarze. Sam Tony postanawia drogo sprzedać swoją skórę. Wyposażony w karabin szturmowy M-16 z granatnikiem M203, znowu wpada w furię spotęgowaną kokainą i z okrzykiem „Say hello to my little friend!” (pol.Przywitajcie się z moim małym przyjacielem!”) masakruje kolejnych przeciwników.

Ostatecznie, ranny od kul i rozbrojony, ginie od strzału ze strzelby w plecy. Ciało Tony’ego wpada do basenu, nad którym widnieje napis „The world is yours” (pol.Świat należy do Ciebie”).

Obsada

[edytuj | edytuj kod]

i inni.

Znaczenie

[edytuj | edytuj kod]

Początkowo film spotkał się z negatywnym odbiorem ze strony wielu krytyków, głównie ze względu na nadmierną jak na czas swojej premiery przemoc, wulgaryzmy, drastyczne używanie narkotyków a także negatywne przedstawienie społeczności kubańskich imigrantów w USA[2][3][4]. Obecnie jednak film jest uważany za jeden z najlepszych filmów gangsterskich, jakie kiedykolwiek powstały, i jest uznawany za „klasykę” gatunku[2][5][6]. Film jest też szeroko przywoływany w popkulturze, zwłaszcza w muzyce hip-hopowej[7].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Scarface (1983). Movie Locations. [dostęp 2023-06-24]. (ang.).
  2. a b Al Pacino Did Not Want Michelle Pfeiffer For Scarface and 8 Other Revelations About the Gangster Classic [online], Movieline, 24 sierpnia 2011 [dostęp 2022-12-29] (ang.).
  3. Emmis Communications, Texas Monthly, Emmis Communications, styczeń 1984 [dostęp 2022-12-29] (ang.).
  4. Damarys Ocaña, Damarys Ocaña: Scarface reinforces stereotypes of Cuban immigrants but resonates with blacks and Latinos [online], the Guardian, 10 grudnia 2008 [dostęp 2022-12-29] (ang.).
  5. Reflections On Scarface [online], Empire [dostęp 2022-12-29].
  6. Nathan Sharp, 10 Best Gangster Movies, According To The American Film Institute [online], ScreenRant, 29 maja 2021 [dostęp 2022-12-29] (ang.).
  7. e, Why the hip-hop community still worships 'Scarface' [online], TheGrio, 26 sierpnia 2011 [dostęp 2022-12-29] (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]