Lody w ciąży: czy można je jeść bez obaw?

Lody w ciąży należy rozpatrywać w dwóch kategoriach: orzeźwiającej przekąski i źródła niebezpiecznych patogenów, które mogą zagrażać ciąży. Jak pogodzić obie kwestie? I czy istnieją lody, których należy unikać podczas ciąży?

1. Czy spożywanie lodów jest bezpieczne w ciąży?

Składniki lodów i ich wpływ na zdrowie w ciąży to nie jest temat, który podejmuje się w szkole rodzenia. Jest grupa produktów zakazana w czasie ciaży (m.in. surowe mięso), o orzeźwiajacych przekąskach, dostępnych latem niemal na każdym kroku, mówi się natomiast niewiele. Przyjrzyjmy się więc temu bliżej.

Lody są produktem otrzymywanym z mleka lub śmietanki, jaj oraz aromatów i owoców. Mleko obecne w lodach stanowi źródło łatwo przyswajalnego, pełnowartościowego białka, które jest niezbędne do prawidłowego rozwoju płodu.

W mleku znajdują się też spore ilości wapnia (100 g porcja zawiera ok. 120–150 mg tego pierwiastka), które zapewniają prawidłową budowę kości dziecka oraz chronią kobietę w ciąży przed nadmierną utratą wapnia z organizmu, a tym samym przed rozwojem osteoporozy i złego stanu zębów.

Bardzo często do lodów dodawane są owoce: truskawki, maliny, porzeczki, jagody. Zawierają mnóstwo witaminy C, która jest niezbędna do prawidłowej syntezy kolagenu. Wzmacnia również naczynia krwionośnie, dzięki czemu nie pojawiają się pękające naczynka. Owoce o barwie czerwonej lub niebieskiej to bogactwo beta-karotenu, który warunkuje prawidłowy stan skóry oraz nabłonków. Jest niezbędny do prawidłowego procesu widzenia.

Co więcej, zarówno beta-karoten (witamina A), jak i witamina C oraz flawonoidy zawarte w owocach wykazują działanie antyoksydacyjne, zmiatają wolne rodniki oraz chronią przed rozwojem nowotworów.

1.1. Jakie są korzyści zdrowotne spożywania lodów w ciąży?

Lody to co prawda słodycze, ale w porównaniu z innymi przekąskami i słodyczami są one stosunkowo nisko energetyczne. Najmniej kaloryczne są sorbety, ponad 60 proc. ich składu stanowi woda. Nie zawierają mleka, śmietany ani jajek, stąd niewiele w nich kalorii. Są odpowiednie dla osób borykających się z alergią bądź stosujących dietę wykluczającą produkty mleczne.

Lodowy deser na patyku jest też lekkostrawny. Stanowi ponadto źródło przyjemności, co pozytywnie wpływa na nastrój.

1.2. Jak często można spożywać lody w ciąży?

Trudno wskazać konkretne ograniczenia w spożyciu lodów w ciąży. Z całą pewnością trzeba zwracać uwagę na ich kaloryczność, bo zdrowa dieta w ciąży zakłada jedzenie dla dwóch, a nie za dwoje. Nie można zatem bezkarnie objadać się lodowymi deserami, zwłaszcza jest podane są z wysokoenergetyczną czekoladą, bakaliami czy bitą śmietaną.

Najmniej kalorii mają:

• sorbety
• lody jogurtowe (ok. 100 kcal/100 g),
• mleczno-owocowe (ok. 120 kcal/100 g),
• waniliowe lub mleczne (140 kcal/100 g),
• śmietankowe (160 kcal/100 g),
• bakaliowe (180 kcal/100 g),
• czekoladowe (200 kcal/100 g).

Wartość energetyczną lodów zwiększają też dodatki, m.in. bita śmietana, wafelek, czekolada, posypka, sos, ciasteczka czy różnego rodzaju polewy smakowe,.

2. Czy spożywanie lodów w ciąży jest bezpieczne?

Lody, zarówno pakowane, jak i te sprzedawane w wafelku, mogą być zanieczyszczone, co jest wynikiem wielu czynników i zależy od technologii wytwarzania, dodatków i higieny produkcji. Wiele zależy też od poziomu higieny pracowników zajmujących się magazynowaniem, dystrybucją oraz sprzedażą lodów.

Do mikroflory zanieczyszczającej lody zaliczyć można bakterie z grupy coli, Staphylococcus aureus, Salmonellę oraz grzyby, a także groźną dla kobiet w ciąży Listeria monocytogenes.

Oprócz zagrożeń wynikających z potencjalnego zakażenia, trzeba też uważać z jedzeniem lodów w bardzo gorącą aurę. Gdy organizm jest rozgrzany, a my dostarczymy mu bardzo zimne lody albo napój z lodem, łatwo o skurcze naczyń krwionośnych gardła, co ułatwia wirusom przedostanie się do naszego organizmu i zainfekowanie go.

3. Jakie są potencjalne skutki uboczne spożywania lodów w ciąży?

W związku z tym, że lody zawierają surowe jaja mogą być źródłem zakażenia salmonellą. Zatrucie nią objawia się biegunką i może powodować odwodnienie, co stanowi bezpośrednie zagrożenie dla rozwijającego się płodu.

Jeśli lody nie są przygotowane zgodnie z zasadami higieny, mogą zawierać bakterię Listeria monocytogenes. Objawy zakażenia nie są charakterystyczne, przypominają grypę z wysoką gorączką. Toksyny wydzielane przez bakterię uszkadzają płód. Spokojnie jednak: nawet jeśli ktoś spożyje zanieczyszczoną żywność, ryzyko zakażenia L. monocytogenes jest niewielkie i na ogół prowadzi jedynie do łagodnego nieżytu żołądka lub objawów grypopodobnych.

Aby uniknąć zakażeń bakteryjnych, najlepiej kupować lody w lodziarniach o wysokim standardzie higienicznym oraz w sklepach, w których mamy pewność, że lody nie były odmrażane i zamrażane.

4. Jakie są najbezpieczniejsze rodzaje lodów do spożycia w ciąży?

Najbezpieczniej jest w ciąży jeść sorbety. Można je łatwo i szybko przygotować w domu i mieć zawsze pod ręką. Unikać należy ciężkich lodów śmietankowych, zwłaszcza pochodzących z niepewnego źródła. Jeśli mamy choć cień podejrzenia, że standardy higieniczne w lodziarni nie zostały zachowane, lepiej zrezygnować z kupowania tam deserów.

Alternatywy dla lodów dla kobiet w ciąży to m.in. mrożona kawa bezkofeinowa (bez warstwy śmietany), mrożony koktajl (np. arbuzowy) oraz domowe lody.

5. Czy istnieją badania naukowe potwierdzające bezpieczeństwo spożywania lodów w ciąży?

Naukowcy wilokrotnie badali jakość mikrobiologiczną lodów, np. pochodzących z rynku Trójmiasta (praca J. Stankiewicz i E. Cyrson). Ocenianio też prawdopodobieństwo zagrożenia związanego z obecnością gronkowców w lodach w zależności od sposobu wytwarzania (praca I. Steinki).

Z pierwszego z wymienionych badań płynie wniosek, że najwyższym stopniem zanieczyszczenia mikrobiologicznego charakteryzowały się lody o najbardziej zróżnicowanym składzie.