Jego piosenka sta�a si� hymnem protest�w. Dosta� Grammy, ale mo�e na lata trafi� do wi�zienia

Shervin Hajipour zosta� aresztowany przez ira�skie w�adze we wrze�niu 2022 roku, bo kilka dni wcze�niej opublikowa� na Instagramie piosenk� "Baraye". Ta b�yskawicznie sta�a si� nieoficjalnym hymnem protest�w, kt�re wybuch�y w Iranie po �mierci zat�uczonej przez "policjant�w moralno�ci" Mahsy Amini. W�a�nie za ten protest-song muzyk otrzyma� inauguracyjn� nagrod� Grammy w kategorii "najlepsza piosenka dla spo�ecznej przemiany".

"Baraye" w 48 godzin na samym tylko profilu Shervina odtworzono 40 mln razy. Po tym, jak Hajipou trafił do aresztu, "Baraye" zniknęło z jego konta na Instagramie. Dziennikarze "Guardiana", powołując się na osoby z jego otoczenia, informują, że prawdopodobnie został zmuszony do jej usunięcia przez państwowych funkcjonariuszy. W internecie jednak nic nie ginie, piosenka mimo drastycznych kroków reżimu zdążyła się ponieść po sieci z siłą nieokiełznanego pożaru i nabijała z różnych źródeł kolejne miliony odtworzeń.

Zobacz wideo 44 lata od rewolucji w Iranie

Nieoficjalny hymn irańskich protestów zdobył historyczną statuetkę Grammy 

Im bardziej władze usiłowały sprawić, że ludzie zapomną o piosence, tym mocniej jej popularność rosła. "Śpiewały ją irańskie uczennice, wybrzmiewała z okien samochodów w Teheranie i puszczano ją podczas marszów solidarności w Waszyngtonie, Strasburgu i Londynie" - relacjonuje "Guardian". Utwór jest już najczęściej przerabianą irańską piosenką, a jej kolejne interpretacje się mnożą. W międzyczasie piosenkę scoverował także zespół Coldplay, który wykonał ją razem z wygnaną irańską aktorką Golshifteh Farahani na swoim październikowym koncercie w Buenos Aires. Swoje wersje nagrali także Jon Batiste i Jan Blomqvist.

 

25-letni Shervin Hajipour co prawda został po kilku dniach wypuszczony za kaucją, ale irański reżim postawił mu zarzuty, na mocy których może skazać młodego muzyka nawet na sześć lat w więzieniu - donosi Jon Gambrell z agencji AP. Hajipour czeka ciągle na proces i ma zakaz opuszczania kraju. Nie mógł więc z oczywistych powodów stawić się na gali rozdania nagród Grammy, gdzie ogłoszono, że to właśnie on wygrał historyczną, bo pierwszą, nagrodę w nowej kategorii, która obejmuje twórców muzyki szczególnie istotnej z punktu widzenia społecznych przemian.

Więcej informacji ze świata znajdziesz na stronie głównej Gazeta.pl

Piosenkę zgłoszono do nagrody blisko 100 tys. razy. Jeszcze zanim odbyło się głosowanie nad wynikami, przewodniczący Amerykańskiej Akademii Sztuki opublikował oświadczenie, w którym przekazał, że "Akademia jest głęboko poruszona liczbą zgłoszeń utworu 'Baraye' Shervina Hajipoura do nowej nagrody". "Choć nie możemy przewidzieć, kto wygra, wielką pokorą napawa nas świadomość, że nasza instytucja jest platformą dla ludzi, którzy chcą okazać wsparcie dla idei, że muzyka jest potężnym katalizatorem zmiany. Akademia nieustannie wspiera wolność ekspresji i sztuki stworzonej, by wzmocnić społeczności w potrzebie. Ponieważ muzyka służy światu, nasza Akademia służy muzyce" - napisał.

65. rozdanie nagród Grammy. Pierwsza dama czyta werdykt65. rozdanie nagród Grammy. Pierwsza dama czyta werdykt Fot. Chris Pizzello / AP Photo

Werdykt amerykańskiej Narodowej Akademii Sztuki i Techniki Rejestracji przeczytała na gali pierwsza dama Jill Biden. Podczas wystąpienia podkreśliła, że "piosenka może zjednoczyć, zainspirować i ostatecznie zmienić świat". Zaznaczyła, że samo "Baraye" jest "potężnym i poetyckim okrzykiem dla wolności i praw kobiet", który nie przestaje oddziaływać na słuchaczy na całym świecie.

 

"Baraye" w języku farsi oznacza "dla", "za" lub "przez / ponieważ". Tekst piosenki Shervin Hajipour napisał zainspirowany wpisami użytkowników sieci, którzy zaczynając właśnie od tego słowa, tłumaczyli, dlaczego biorą udział w protestach, które wybuchły po tym, jak policja obyczajowa skatowała 22-letnią Mahsę Amini. Hajipour napisał - "To wy stworzyliście tekst tej piosenki, spisałem je, by ulżyć Wam w cierpieniu". W luźnym tłumaczeniu tekst mówi:

Dla tańca na ulicy,
Przez strach o publiczny pocałunek,
Dla wszystkich naszych sióstr,
Dla zmiany zgniłych umysłów fanatyków,
Przez wstyd ojca, który ma puste kieszenie,
Przez tęsknotę za normalnym życiem,
Dla marzeń biednych dzieci z ulicy,
Przez zrujnowaną ekonomię,
Przez zanieczyszczone powietrze,
Przez wymierające drzewa na ulicy Valiasr,
Przez to, że azjatyckie gepardy prawie wyginęły,
Przez rzeź niewinnych psów,
Przez nieustające łzy,
Dla marzenia o chwili, która już się nie powtórzy,
Dla tych, co już się nie uśmiechają,
Dla uczniów i ich przyszłości,
Przez tę wymuszoną drogę do ich "raju",
Przez aresztowania "pięknych umysłów",
Dla zaniedbanych dzieci afgańskich uchodźców,
Przez listę, która się nie kończy,
Przez te pełne wrogości i bezwartościowe hasła propagandy,
Przez gruzy domów, które rozpadły się jak domki z kart,
Dla spokoju głowy,
Dla wschodu słońca po długich ciemnych nocach,
Przez leki uspokajające i bezsenność,
Dla ludzi, ojczyzny, dobrobytu,
Dla dziewczyny, która wolałaby być chłopcem,
Dla kobiet, życia, wolności.
Dla wolności,
Dla wolności,
Dla wolności.

"Grammy dla 'Baraye' to wiadomość do Irańczyków, że świat ich usłyszał i dostrzega ich walkę o wolność. To nagrodzenie ich hymnu najwyższym muzycznym odznaczeniem" - komentuje dla "New York Timesa" Nahid Siamdoust, uniwersytecki badacz i specjalista w zakresie badań bliskowschodnich University of Texas, a także autor książki "Ścieżka dźwiękowa rewolucji: Polityka muzyki w Iranie".

 Kim jest twórca 'Baraye'? 

Shervin Hajipour urodził się 30 marca 1997 roku w mie�cie Babol. Choć ma licencjat z ekonomii, to muzyką zajmuje się od dziecka. W wieku ośmiu lat zaczął uczyć się grać na skrzypcach, a komponował już w szkole średniej. W trakcie studiów pisał muzykę do przedstawień teatralnych, dopiero później zaczął pisać muzykę dla siebie.

Od 2018 roku publikował w mediach społecznościowych covery różnych popularnych piosenek. Rok później wziął udział w przesłuchaniach do irańskiego talent-show "New Era" - to odpowiednik dobrze znanego nam "Idola". Zaprezentował wtedy napisaną przez siebie piosenkę "Maybe Paradise". Nie tylko się dostał do następnych etapów, ale dotarł do drugiej rundy finałów programu. Ponoć dyrektor artystyczny programu miał przekazać mediom, że członkowie irańskiego odpowiednika KRRiT wyrazili obawy, że Hajipour będzie później sprawiać kłopoty.

 

Piosenkę "Maybe Paradise" Shervin Hajipour wydał jako swój debiutancki singiel na licznych platformach muzycznych, czym zyskał sobie rozpoznawalność wśród młodego pokolenia Irakijczyków. Do tej pory wydał 33 piosenki, a także trzy utwory, które trafiły do ścieżki dźwiękowej takich produkcji jak programy "Sport Show" czy "Baazimoon", a także film "Tsunami".

Kiedy ogłoszono, że jego piosenka jako pierwszy irański utwór wygrała Grammy, przerwał długotrwałe milczenie w mediach społecznościowych. "Wygraliśmy" - napisał krótko.

 

Masowe protesty w Iranie zaczęły się 16 września 2022 roku, gdy pobita przez funkcjonariuszy z tak zwanej "policji moralności" Mahsa Amini zmarła wskutek wewnętrznych obrażeń. 22-latka została zatrzymana za rzekomo nieodpowiednie według wytycznych szariatu nakrycie głowy.

Protesty w obronie praw kobiet i przeciw brutalności policji z czasem zyskały antyrządowy charakter. Od ich rozpoczęcia w starciach zginęło już kilkaset osób, irańskie władze aresztowały też około 20 tysięcy uczestników strajków. Co najmniej 100 z nich zostało skazanych na śmierć lub usłyszało zarzuty, za które grozi im kara śmierci. Wiadomo, że reżim wykonał egzekucje na przynajmniej czterech osobach skazanych za udział w masowych zamieszkach.

Wi�cej o: