Lubicie popisy iluzjonistów? Ten moment, kiedy wydaje się wam, ze obcujecie z prawdziwą magią, bo nijak nie potraficie wytłumaczyć sobie, w jaki sposób dana sztuczka jest możliwa do wykonania. Naturalnie, takie widowiska różnią się od siebie jakością, bo z jednej strony mamy dość prymitywne triki karciane, a z drugiej strony - numery światowej klasy, do których onegdaj przyzwyczaił nas słynny David Copperfield. Jakie by jednak te pokazy nie były, zawsze gromadzą dość liczną widownię, a niektóre z atrybutów takich widowisk na stałe weszły do masowej świadomości. Królik z kapelusza, pojawiające się znikąd gołębie, czy magiczna skrzynia…
Skoro o skrzyni i iluzji mowa, wyobraźcie sobie pewną sytuację. Siedzicie rano i pijecie kawę, planując nadchodzący dzień i nagle tracicie przytomność! Budzicie się w podłużnej, drewnianej skrzyni, półnadzy, mając bardzo ograniczone ruchy. Pierwsze skojarzenia biegną ku trumnie, ale przecież trumny nie mają wyciętych wąskich, podłużnych otworów przez które sączy się światło. Szczelin, przez które można by coś wsunąć do wnętrza waszej pułapki, na przykład ostrza. I nagle, jak w koszmarze, faktycznie takie ostrze się pojawiają, opierając o wasze ciało. Zaczynacie krzyczeć, żądać uwolnienia, straszyć, ale bezskutecznie. Jedyną odpowiedzią jest coraz większy nacisk na śmiercionośne narzędzie, które centymetr po centymetrze pogrąża się w żywej tkance. Ostrza, jedno po drugim unieruchamiają was w drewnianej skrzyni, aż wreszcie ostatnie z nich wsuwa się przez szczelinę nad twarzą i opiera sztych w kąciku oka. O czym pomyślicie, zanim sięgnie do mózgu…?
<<Reklama>> Ebook i audiobook "Mentalista" dostępny jest w Publio.pl >>
W cyrku szaleństwa
Powyższa, przerażająca wizja, stała się udziałem Tuvy, samotnej matki i kelnerki w jednej z knajpek w sztokholmskim Hornstull. To ona została odurzona, porwana i bestialsko zamordowana w magicznej skrzyni, by potem zostać odnalezioną w centrum szwedzkiej stolicy. Policja staje przed dylematem: czy to tylko nieudana sztuczka kiepskiego iluzjonisty, czy zaplanowane z premedytacją morderstwo?
Tak właśnie rozpoczyna się "Mentalista" - najnowsza ksi��ka niekwestionowanej królowej szwedzkiego kryminału, czyli Camilli Läckberg, której powie�ci zyskały sławę na całym świecie. Tym razem jednak autorka nie występuje sama, a partneruje jej Henrik Fexeus, ekspert od mowy ciała i komunikacji niewerbalnej, a także autor książek o psychologii i wywieraniu wpływu oraz twórca programów telewizyjnych. Trzeba przyznać, że ta współpraca okazała się bardzo udana i zaowocowała mocno oryginalnym podejściem do współczesnej powieści kryminalnej.
Autorzy "Mentalisty", podobnie jak w swojej kooperacji twórczej, tak i w powieści postawili na duet, i to zdecydowanie nieoczywisty. Kiedy zwłoki nieszczęsnej Tuvy zostają odkryte i sztokholmska policja wszczyna śledztwo, powierza je detektyw Minie Dabiri, wspierając jednocześnie jej działania pomocą mentalisty Vincenta Waldera. Razem pracują oni nad rozwiązaniem zagadki kilku morderstw, w których miejsca zbrodni, a także okoliczności i sposób ich popełnienia wskazują na fascynację zabójcy estetyką magicznych iluzji. Zarówno Vincent jak i Mina mają bardzo niekonwencjonalny sposób patrzenia na świat, co znacząco wpływa na ich życie i sposób prowadzenia śledztwa.
Powiew świeżości
Estetyka skandynawskich powieści kryminalnych, nurtu zwanego niekiedy "nordic noir", jest nie od dziś znana wielu miłośnikom literatury. Cechująca się gęstą, momentami wręcz klaustrofobiczną atmosferą, w której wątki tyczące się śledztw przeplatają się z osobistymi rozterkami głównych bohaterów, zdobyła sobie wielu oddanych czytelników. Można by się spierać, w jak dużym stopniu ma na to wpływ pomysłowość pisarzy z północy naszego kontynentu, a także jaką rolę pełni w tej literaturze skandynawska mentalność. Pewne jest natomiast, że mieszanka ta sprawdza się znakomicie.
Nie inaczej jest także w przypadku "Mentalisty", którego czyta się fenomenalnie, chociaż trzeba zaznaczyć, ze współpraca pani Läckberg z Henrikiem Fexeusem zdecydowanie odświeżyła konwencję szwedzkiego kryminału. Mimo iż na płaszczyźnie fabularnej, zwłaszcza w warstwie psychologicznej, dzieje się naprawdę sporo, to czytelnik musi nadążać nie tylko za zawiłościami umysłu mordercy, ale także wniknąć w sposoby postrzegania rzeczywistości przez tropiących go śledczych, a ci są osobowościami co najmniej nietuzinkowymi.
Więcej ciekawych treści znajdziesz na stronie głównej Gazeta.pl
Trudno nie zgodzić się ze słowami Ebby Östberg ze szwedzkiego wydawnictwa Forum, która zwróciła uwagę, iż precyzyjne budowanie postaci Camilli i nienaganna zdolność Henrika do tworzenia mentalnych łamigłówek, łączą tradycyjną powieść detektywistyczną z niekonwencjonalnym mentalizmem, nadając tej powieści wyjątkowy wymiar. Sam Fexeus w wywiadach podkreślał, że spędził większość swojego życia na nauce kontrolowania ludzkiej psychiki, a zrobienie tego teraz w formie takiej książki jest spełnieniem jego marzeń.
Gdyby się zastanowić, to "Mentalista" w ogromnym stopniu jest właśnie taką kontrolowaną grą z czytelnikiem. Bardzo inteligentną, zaskakującą i skłaniającą do myślenia. Nieprzewidywalną i nieoczywistą łamigłówką, której rozwiązanie dla wielu będzie zaskoczeniem. To prawdziwa i bardzo wysmakowana literacka iluzja, w której granica między perfidią, zbrodnią, a szaleństwem pozostaje niesamowicie cienka…
Nie pozostaje nic poza zagłębieniem się w tej opowieści, która na pewno wielu czytelników zachwyci, ale też zapewne przerazi. A potem pozostaje czekać, bo autorzy zapowiadają kontynuację…
<<Reklama>> Ebook i audiobook "Mentalista" dostępny jest w Publio.pl >>
Pomóż Ukrainie, przyłącz się do zbiórki. Pieniądze wpłacisz na stronie pcpm.org.pl/ukraina.
Najnowsze informacje z Ukrainy po ukraińsku w naszym serwisie ukrayina.pl
