Kasowy PIT dla przedsiębiorców z przychodami do 250 tys. euro od 2025 roku. I tylko do transakcji fakturowanych [projekt ustawy]

• Metoda kasowa rozliczania PIT - projekt nowelizacji
• Teraz zasadą jest metoda memoriałowa
• Na czym będzie polegała metoda kasowa?
• Kto będzie mógł stosować metodę kasową?
• Kasowy PIT - ograniczenia
• Jak wybrać kasowy PIT - oświadczenie do urzędu skarbowego
• Kiedy wejdą w życie nowe przepisy

Metoda kasowa rozliczania PIT - projekt nowelizacji

W dniu 24 kwietnia 2024 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Projekt ten przygotowało Ministerstwo Finansów. Celem tej nowelizacji jest umożliwienie przedsiębiorcom rozliczania podatku dochodowego przy użyciu metody kasowej.

Autopromocja

Teraz zasadą jest metoda memoriałowa

W aktualnym stanie prawnym przedsiębiorcy - co do zasady - rozliczają się na potrzeby podatku dochodowego z wykorzystaniem metody memoriałowej, w myśl której przychodem przedsiębiorcy są kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (VAT) za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek VAT (tj. przychód netto). W tej metodzie przychód powstaje w chwili wystawienia faktury, wykonania usługi lub wydania towaru, niezależnie od tego, czy przedsiębiorca faktycznie otrzymał należną mu zapłatę. W ten sam sposób rozliczane są koszty – przedsiębiorcy mogą uwzględnić koszty, które jeszcze nie zostały realnie zapłacone. 

Przedsiębiorcy często narzekają na metodę memoriałową, bo oznacza ona m.in., że wykazują dochód, od którego muszą zapłacić realny podatek, w sytuacji, gdy jeszcze klient im nie zapłacił. Tę niedogodność nieco łagodzą przepisy o tzw. zatorach płatniczych i tzw. ulgi na złe długi.
Zgodnie z tymi przepisami przedsiębiorca może pomniejszyć podstawę obliczenia podatku o wartość wierzytelności, która nie została uregulowana lub zbyta w terminie 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub umowie. A w takiej sytuacji dłużnik ma obowiązek zwiększyć podstawę obliczenia podatku o wartość zobowiązania do zapłaty nieuregulowanego w tym samym terminie, tj.  90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub umowie.
Ale nawet Ministerstwo Finansów zauważyło, że nie w każdym przypadku braku zapłaty należności przepisy te ww. przepisy znajdują zastosowanie. Przykładowo nie znajdują zastosowania w sytuacji, gdy:
- dłużnik jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji,
- transakcja handlowa jest zawarta w ramach działalności wierzyciela oraz działalności dłużnika, z których dochody nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium RP,
- od daty wystawienia faktury (rachunku) lub zawarcia umowy dokumentującej wierzytelność upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została wystawiona faktura (rachunek) lub została zawarta umowa.

Dlatego też w projekcie omawianej nowelizacji proponuje się wprowadzenie możliwości stosowania metody kasowej.

Na czym będzie polegała metoda kasowa?

„W metodzie kasowej przychód będzie powstawał w dacie uregulowania należności. Przez uregulowanie należności będzie rozumiane również częściowe uregulowanie należności, w tym również na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych. Przychodem będzie zatem również, np. zapłacona zaliczka, przedpłata czy zapłacona rata” – poinformowało Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu. Z projektu wynika, że również koszty będą powstawać w momencie ich poniesienia.

Kto będzie mógł stosować metodę kasową?

Ministerstwo Finansów informuje, że kasowy PIT będą mogli stosować podatnicy PIT prowadzący działalność gospodarczą, którzy będą opłacać podatek dochodowy według:
- skali podatkowej (art. 27 ustawy PIT), 
- IP BOX (art. 30ca ustawy PIT), 
- podatek liniowy (art. 30c ustawy PIT) oraz 
- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (rozdział 2 ustawy o ryczałcie).

Z projektu wynika, że z metody kasowej będą mogli skorzystać – bez względu na to, czy rozliczają się podatkiem liniowym, na zasadach ogólnych czy płacą ryczałt - przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają działalność gospodarczą oraz tacy, których przychody w poprzednim roku podatkowym nie przekraczały 250 tys. euro. 

Przy obliczaniu tego limitu będzie brany pod uwagę średni kursu euro ogłaszany przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy. 

Autopromocja

Praktyczny leksykon VAT 2024. Wszystko o zmianach w rozliczeniach VAT

Sprawdź

Z kasowego PIT będą mogły korzystać osoby fizyczne osiągające przychody z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie. Jak wyjaśniło Ministerstwo Finansów, samodzielne prowadzenie działalności nie oznacza, że w tej działalności podatnik nie może zatrudniać pracowników. Samodzielne prowadzenie działalności oznacza, że prawa do kasowego PIT nie będą miały osoby prowadzące działalność gospodarczą, np. w formie spółki cywilnej czy spółki jawnej. 

Kasowy PIT - ograniczenia

„Istotne znaczenie będzie miało również to, żeby faktura była wystawiona w terminach określonych zgodnie z odrębnymi przepisami. Wymóg udokumentowania transakcji fakturami ułatwi weryfikację zasadności stosowania przez przedsiębiorców metody kasowej. Będzie dotyczył również wyłącznie transakcji pomiędzy przedsiębiorcami (B2B), tj. podatnik będzie rozpoznawał przychód w sposób kasowy, gdy stroną transakcji będzie inny przedsiębiorca” – czytamy w uzasadnieniu.

Zdaniem resortu finansów, pozwoli to na zmniejszenie ryzyka uchylania się przez przedsiębiorcę od opodatkowania poprzez nieujawnianie faktu otrzymania zapłaty od osoby niebędącej przedsiębiorcą.
„Nabywca towaru lub usługi będący przedsiębiorcą ujawni poniesiony wydatek, ponieważ rozlicza go w kosztach uzyskania przychodów i w ten sposób pomniejsza należny podatek dochodowy. Natomiast nabywca towaru lub usługi niebędący przedsiębiorcą (konsument), nie będzie zainteresowany ujawnieniem dokonania faktycznej zapłaty, gdyż w żaden sposób nie wpływa to na jego sytuację podatkową” – czytamy.

Autopromocja

Komplet 3 publikacji

Instrukcje księgowego. 100 praktycznych procedur z bazą narzędzi online

Sprawdź

Jak wybrać kasowy PIT - oświadczenie do urzędu skarbowego

Ministerstwo Finansów poinformowało, że konieczne dla stosowania kasowego PIT będzie złożenie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego oświadczenia o jego wyborze. Kasowy PIT będzie więc dobrowolną, fakultatywną formą rozliczeń podatku dochodowego. 
Oświadczenie w tej sprawie podatnicy będą mogli składać do 20 lutego roku podatkowego, a podatnicy rozpoczynający działalność w trakcie roku, do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym rozpoczęli działalność, albo do końca roku podatkowego, jeżeli działalność rozpoczęli w grudniu roku podatkowego.

Kiedy wejdą w życie nowe przepisy

Większość przepisów omawianej nowelizacji ma wejść w życie od 1 stycznia 2025 r. 

Nowe przepisy dotyczące tzw. kasowego PIT, co do zasady, będą miały zastosowanie do przychodów udokumentowanych fakturami wystawionymi, w terminach określonych zgodnie z odrębnymi przepisami, po 31 grudnia 2024 r. oraz kosztów uzyskania przychodów poniesionych po 31 grudnia 2024 r., przy założeniu, że przychody albo koszty uzyskania przychodów nie zostały odpowiednio zaliczone do przychodów przed wejście w życie zmian, tj. przed dniem 1 stycznia 2025 r., zgodnie z art. 14 ustawy PIT albo koszty nie zostały potrącone przed tą datą, tj. przed dniem 1 stycznia 2025 r. 

Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu omawianego projektu, nowe przepisy dotyczące metody kasowej nie znajdą zastosowania, np. w przypadku faktury wystawionej po 31 grudnia 2024 r., jeżeli tą fakturą jest udokumentowany przychód rozpoznany w 2024 r., np. w związku z wydaniem towaru albo wykonaniem usługi w 2024 r.

Jeżeli w 2024 r. podatnik otrzyma, np. zaliczkę na poczet dostawy towarów lub wykonania usługi, ale wydanie towaru lub wykonanie usługi oraz wystawienie faktury nastąpi w 2025 r., kiedy podatnik będzie już korzystał z metody kasowej, to w takim przypadku pobraną zaliczkę zaliczy do przychodów z działalności gospodarczej w 2025 r., np. 15 styczniu 2025 r., przyjmując, że z tą datą zostanie wystawiona faktura - tłumaczy Ministerstwo Finansów.

Autopromocja

Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian

Sprawdź

Źródło: Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne - UA2.