Nokia

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Nokia
Ümumi məlumatlar
Tipi İctimai şirkət
Sənaye Telekommunikasiya avadanlığı, kompüter şəbəkəsi, telekommunikasiya sənayesi[d], şəbəkə avadanlıqları
Məhsulları Mobil telefonlar
Smartfonlar
GSM şəbəkələri üçün avadanlıqlar
Simsiz rabitə sistemləri
GPS-naviqatorlar
İnternet-planşetlər
Netbuklar
Təsis tarixi 12 may 1865
Baş qərargahın yeri Finlandiya Finlandiya, Espoo
İqtisadi göstəriciləri
Ümumi kapital
  • 21.430.000.000 (2022)
Ümumi aktivlər
  • 42.940.000.000 (2022)
Ümumi gəliri € 23.33 milyard (2019)
Xalis mənfəəti € 18 milyon (2019)
Əməliyyat mənfəəti € 485 milyon (2019)
Struktur
İşçi sayı 98322 (2020)
Tərəfdaşlar Bell Labs
Rəhbərlik
Təsisçilər Fredrik İdestam
Leo Meşelin
Nokia.com
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

NokiaFinlandiyanın transmilli şirkəti, mobil rabitə texnologiyaları sahəsində dünya liderlərindən biri. Öz məlumatlarına görə dünya mobil telefon bazarındakı payı 39% təşkil edir.[1] Şirkətin mərkəzi qərargahı Finlandiyanın Espoo şəhərinin Keilaniemi rayonunda yerləşir. Nokianın dünyanın bir çox ölkələrində tədqiqat və inkişaf mərkəzləri, istehsalat obyektləri və satış məntəqələri yerləşir. 2009-cu ilin dekabrına olan məlumata görə Nokianın dünyanın 16 ölkəsində tədqiqat mərkəzləri yerləşir və həmin mərkəzlərdə 37 200 nəfər işləyir. Bu rəqəm şirkətin ümumi işçi sayının təxminən 30%-ni təşkil edir. Nokia Tədqiqat Mərkəzinin 7 ölkədə — Finlandiya, Çin, Hindistan, İsveçrə, Keniya, ABŞBöyük Britaniyada nümayəndəlikləri var. Şirkətin ümumilikdə 15 zavodu fəaliyyətdədir. Finlandiyada və Çində 3, Böyük Britaniya, Braziliya, Cənubi Koreya, Meksika, Hindistan, MacarıstanRumıniyada isə 1 zavodu yerləşir. 2004-cü ildə Nokia Finlandiyanın ÜDM-nin 3,5%-ni təşkil edirdi, 2003-cü ildə isə Nokianın ixracatı Finlandiyanın ümumi ixracatının 25%-i qədər idi.[2]

Nokianın əsası 1865-ci ildə ixtisasca mühəndis olan Fredrik İdestam tərəfindən qoyulub. Başlanğıcda şirkət kağız istehsalı ilə məşğul olurdu. 1868-ci ildə İdestam Tampere şəhərindən 15 km qərbdə, Nokianvirte çayı sahilində yerləşən, Nokia şəhəri yaxınlığında, ağac məhsulları istehsal edən ikinci zavod açır. Bunun səbəbi Nokianvirte çayında daha böyük hidroelektrik potensialın olması idi. 1871-ci ildə İdestam öz yaxın dostu və şəriki Leo Meçelin ilə birlikdə Nokia şirkətini təsis edir. 19-cu əsrin sonlarına yaxın Meçelin elektrik biznesini inkişaf etdirmək istəsə də, İdestam bunu etirazla qarşılayır. Lakin İdestamın 1896-cı ildə şirkətin rəhbərliyindən gedərək təqaüdə çıxması Meçelinin şirkətin əsas rəhbəri olması ilə nəticələnir. O bu vəzifədə 1898-ci ildən 1914-cü ilə qədər işləyir. 1902-ci ildə Nokia elektrik istehsalını öz biznesinə əlavə edir.[3] Lakin Birinci dünya müharibəsindən az sonra şirkət iflasa uğramaq ərəfəsində idi. Bunun qarşısını almaq üçün onun müştərilərindən olan Finnish Rubber Works şirkəti Nokianın səhmlərini alır. Bununla həmin şirkət Nokiadan elektrik generatorlarının alınmasını davamlı etmək istəyirdi. 1922-ci ildə həmin şirkət Finnish Cable Works şirkətini də alır. 1967-ci ildə bu üç şirkət birləşərək Nokia Korporasiyası adı altında fəaliyyətini davam etdirir.

1980-ci illərin əvvəlində Nokia İsveçin Mobira, Salora, Televa Luxor şirkətlərini alaraq telekommunikasiya və elektron avadanlıqlar bazarındakı mövqeyini gücləndirdi. 1987-ci ildə şirkətin əsas biznesi məişət elektronikası istehsalı üzərində cəmləşdi, şirkət Avropanın üçüncü ən böyük televizor istehsalçısına çevrildi.

1980-ci illərin sonlarında Nokia Ericsson şirkətinin məlumat sistemləri hissəsini satın alaraq Skandinaviyada ən böyük informasiya texnologiyası şirkəti halına gəldi. 1989-cu ildə isə Hollandiyanın kabel istehsalçısı olan NKF şirkətini satın aldı.

Nokia mobil telefonlarının ölçüsünün kiçilməsi.

1994-cü ildə şirkətin prezidenti Yorma Ollila şirkətin yeni strategiyasını müəyyənləşdirdi — əvvəlki biznesdən imtina və telekommunikasiya texnologiyaları üzərində fokuslaşma. Bu strategiya tezliklə öz müsbət nəticələrini verdi.

2006-cı ilin iyununda Nokia və Siemens özlərinin telekommunikasiya avadanlığı istehsalı üzrə bölmələrini yeni şirkətdə birləşdirmək qərarına gəldilər. Yeni şirkət "Nokia Siemens Networks" adını aldı. 2007-ci ilin May ayında Nokia şirkəti bəyanat yayaraq, onun 2003-cü ildən istehsalına başladığı Nokia 1100 telefonunun bütün dövrlərdə ən çox satılan mobil telefon markası olduğunu bildirib.[1] Bəyanatda həmin modeldən 200 milyon ədəd satıldığı iddia olunurdu. Həmin ilin Noyabr ayında Nokia özünün N seriyalı ilk mobil telefonu olan Nokia N82 modelini istehsal edir. 2008-ci ildə isə Nokia Blackberry ilə rəqabət aparmaq üçün Nokia E71 modelini buraxır. Həmin model Blackberrydə olan əksər funksiyalara malik olmaqla yanaşı daha ucuz qiymətə satılırdı.

Şirkətin Profili

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Nokia ilk mobil telefon istehsalına 1982-ci ildə başlayıb. Həmin vaxt istehsal olunan telefonlar həcmcə böyük, 1G texnologiyasına malik telefonlar idi. 2G texnologiyasına malik telefonlar 1992-ci ildən etibarən buraxılmağa başlandı. İlk MP3 formatını dəstəkləyən telefonlar isə 2005-ci ildə bazara buraxıldı. Hal-hazırda şirkət 3G4G texnologiyasına malik telefonların istehsalı və təkmilləşdirilməsi ilə məşqul olur.

2009-cu ilin statistik məlumatlarına görə Nokia 432 milyon ədəd mobil telefon istehsal etmişdir. Bunların 68 milyonu smartfonlar idi. Nokia bütün dünyada mobil telefon satışına görə birinci yerdə durur [2] Nokia brendi 2010-cu ildə aparılan araşdırmaya əsasən 29.5 milyard dollar dəyərə malikdir. Brendinin dəyərinə görə Nokia brendi dünyada 8-ci yeri tutur. Nokia ilk onluqda olan şirkətlər arasında ABŞ-ni təmsil etməyən yeganə şirkətdir.[4]

  1. "Nokia şirkətinin 2009-cu ilin 4-cü rübü üzrə maliyyə hesabatı" (PDF). 2010-02-14 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-03.
  2. "Arxivlənmiş surət". 2012-01-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-04.
  3. "Arxivlənmiş surət". 2009-02-17 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-04.
  4. "2010-cu İldə Dünyanın Ən Dəyərli Brendləri" (PDF). 2010-11-22 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-10.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]