petemut ostatnie wypowiedzi na forum i w komentarzach

rebornnarsil
Może to przyrównywanie do dzieci nie jest zbyt grzeczne, ale z drugiej strony... takie objeżdżanie gier ma w sobie trochę szczeniackiego infantylizmu. Dzieci bowiem charakteryzuje niskie poczucie swojej wartości z jednej strony i roszczeniowość z drugiej. Chcąc się dowartościować próbują swoje upodobania, gusta ogłaszać najlepszymi i poniekąd żądać żeby inni się do nich dostosowali. Dorośli (w sferze mentalnej!) na ogół nabierają większego dystansu do życia i nie próbują nikogo na siłę przekonywać do swojego punktu widzenia. Wiedzą, że ludzie się między sobą różnią - jedni wolą blondynki, drudzy brunetki i bez sensu jest żeby te preferencje jakoś wartościować. NALEŻY uszanować inne gusta.

Jeśli zatem ktoś wskakuje na forum o grach żeby skomentować grę, która nie jest w ich zainteresowaniach, i zmieszać ją z błotem, to śmierdzi to dziecinadą.

Tak samo byłoby głupie gdybym wszedł w komentarze dotyczące, dajmy na to taką FIFĘ i napisał, że jest idiotyczne aby cieszyć się grą w której w danej chwili sterujemy jedną postacią, a pozostałymi 10cioma steruje SI (wliczając przeciwnika w trybie singlowym to nawet 21). Co w praktyce oznacza że w dużej mierze komputer gra sam ze sobą. Ale nie wchodzę w takie wątki, przyjmuje do wiadomości, że są ludzie (i to całkiem sporo) których to kręci, i nie zamierzam nikogo obdarzać takimi przemyśleniami.

Dodam na marginesie, że ja fanem pixelozy nie jestem, ale dla dobrego gameplayu jestem gotowy na wszystko przymknąć oko. Dlatego pewnie w jakiejś przyszłości chętnie omawianą grę przygarnę, bo lubię te okolice gatunkowe.

Ta gra ma ten problem że można ją przechodzić na dwa sposoby. Przy pierwszym - gdy bierzemy 2-3 wojowników i dajemy im siłę 18/00 - mamy prosty i faktycznie nieco nużący hack&slash. A przy drugim nie bierzemy żadnego wojownika (byli strasznie przegięci), tworzymy 6 osobową drużynę i niekoniecznie maksujemy kluczowe dla danej klasy cechy. Wówczas mamy faktycznie wymagającą i satysfakcjonującą grę taktyczną.

Moim zdaniem twórcy błąd zrobili że umożliwili niekończące rzucanie kośćmi przy tworzeniu drużyny. Powinny być najwyżej 3 próby tak aby zmusić graczy do grania również bez wykoksowanych wojaków. A po drugie, punkty doświadczenia powinny być przydzielane w tej samej liczbie każdej postaci niezależnie od wielkości drużyny, tak aby nie premiować drużyn mniej liczebnych i tym samym zachęcać do grania 6 osobową ekipą. Wówczas nikt by nie mówił że to hack&slash.

Dla mnie gra była (i dalej jest) wybitna i nie tylko ze względu na klimat, ale i sam gameplay. Polecam ją przechodzić na taktyczny sposób, dużo większa frajda.

Dla mnie to chyba najlepsza scena jaką z nim widziałem. Facet miał wielki potencjał do komizmu, ale rzadko było to wykorzystywane. Co poniekąd wynikało z ogólnie dość przeciętnego poziomu polskich komedii. Poza Bareją niewiele było solidnych pozycji w tym gatunku.

ok. Ja się zasugerowałem samym tytułem wątku, zakładając że autor miał w ogóle planszówki na myśli, a tylko wyróżniając te w opisie. Bo jeśli do tej pory planszówki kojarzył z jakimś Chińczykiem... to znaczy że kompletnie ich nie zna i w ogóle mógłby przyjrzeć się gatunkowi. I może akurat spodoba mu się coś co nie jest ściśle klonem/grą bardzo podobną do np. Posiadłości.

Medierra to szef Crate czyli A.Bruno?

To nie jest optymistyczny wpis, bo wynika z niego, że facet jest nieco wypalony gatunkiem h&s i nie ma aktualnie pomysłów na coś nowego w tej konwencji, ergo nie ma pomysłu na GD2. Oznacza to że szybko nic nowego w tym gatunku od Crate nie dostaniemy. Szkoda.

Jeśli lubisz być za darmo królikiem doświadczalnym, to bierz śmiało. Nawet lepiej dla innych (w tym dla mnie), bo im więcej królików tym bardziej wymierne będą potem wyniki, i tym samym będzie można lepiej ocenić skutki działania tej szczepionki.

Ok, no to sobie to zostawię na jakąś dalszą przyszłość. Dzięki za info.

A jak jest z rozwojem postaci czy itemizacją? Może ten element jest dobrze zrobiony, bo rzeczywiście zaskakująca jest ta rozbieżność między twoją oceną, a innych graczy na steamie.
Może bestiariusz jest urozmaicony, dobrze zaprojektowany?

Zastanawiałem się niedawno nad tą grą i oceny były zachęcające. Wystawiane były przez ludzi mających często na liczniku po kilkanaście godzin gry, więc sprawiały wrażenie wiarygodnych.

Masz rację... i jednak w większym stopniu nie masz racji.

To że dziś ludzie sprawiają wrażenie głupszych niż kiedyś jest dla mnie bezsporne, ale z drugiej strony...nie można powiedzieć żeby nie było nikogo kto by nie cieszył się gierczeniem w strategie.

Zarówno gry paradoxu jak i seria total war czy cywilka, że nie wspomnę o citybuilderach, pokazują że jednak wciąż jest sporo ludzi którzy lubią szeroko rozumiane strategie. Problem jest w tym że klasyczne rtsy w porównaniu do dzisiejszych gier idą na kompromis między ekonomią a taktyką/walką, a do tego nie były szczególnie złożone (w porównaniu do jakichś grand strategy). I co gorsza często pewien przyjęty schemat tępo powielały (co musiało nużyć). Dziś ludzie albo chcą gier ekonomicznych czy citybuilderów (Anno, Cities Skylines) albo chcą walki jak w grach eugene czyli seria Wargames czy Steel Division (choć akurat te ostatnie słabo się sprzedawały). Natomiast jak jest coś wypośrodkowane jak w klasycznych rts-ach, to ludzie tego nie chwytają. Po prostu znudziło się.

Może też jakiś wpływ na to miało wejście grafiki 3D, która z jednej strony pewne rzeczy czyniła ładniejszymi, a z drugiej mapy były mniej czytelne, mniej przejrzyste, co przy grach wymagających nieraz szybkiego klikania jest wadą. Klasyczna izometria miała swój urok i pewne praktyczne zalety.

Age of Empires 4 będzie miernikiem tego co można w tym gatunku aktualnie wyciągnąć, jaką można zdobyć popularność. Ale jestem sceptyczny co do szans na wielki sukces i tym samym na jakiś renesans rtsów.

Jest demówka, można spróbować. Mi się ten pomysł na walkę bardzo podoba (rzecz bardzo nowatorska wśród gier z turami i liczę że ktoś to podchwyci), choć niektórzy twierdzą, że z czasem robi się to nużące. Ja sobie tylko to demo ograłem i chętnie bym kiedyś sięgnął po pełną wersję - gdy będzie to w jakimś bundlu lub dobrej przecenie.
Co do gatunku, no to fakt że poza rozwijaniem umiejętności to raczej nic tam nie ma co by miało jakikolwiek związek z rpg. To taka raczej przygodowa gra taktyczna, ale ludziom którzy lubią rpgi z naciskiem na taktykę ma szansę się spodobać.

SpecShadow
ale nie było tam, że były wielkie bitwy w czasie rzeczywistym a mapa strategiczna podobniej jak w Heart of Iron czy X-Com, gdzie czas płynie powoli i możemy przełączać, by biegł szybciej?

Nie było. Total Wary na mapie strategicznej to gra turowa. A bitwy są faktycznie w czasie rzeczywistym, ale z aktywną pauzą. Ogólnie zatem jest to gra zdecydowanie bardziej dla fanów turówek niż klasycznych rtsów. Inna rzecz że w multiplayerze nie wiem jak jest tą pauzą, bo nie grałem w tym trybie, być może jej nie ma.

Oczywiście, że to mit z tym "drewnianym" Gothikiem. W momencie premiery gra nie odbiegała animacją ruchu i ogólną stroną wizualną od ówczesnych gier. Wystarczy sobie zobaczyć jak to wygląda w takim wydanym parę miesięcy później Max Paynie i nie ma większej różnicy, a jednak nikt MP nie nazywa grą drewnianą.

Ale owszem, do popularności w Polsce przyczyniła się dobra polonizacja i szybkie zejście z ceną w okolice możliwości finansowych szarego Iksińskiego. Niemniej to była bardzo dobra gra. Polonizację i niską cenę miał też np. taki Gorasul i wcale się to nie przełożyło na jego popularność, bo to po prostu był słaby rpg.

Czemu Gothic nie sprzedał na Zachodzie? Podejrzewam, że wpłynęły na to dwa główne czynniki. Po pierwsze, fatalna optymalizacja i ogólne zabugowanie. Tutaj polski rynek miał tę przewagę że dostał tę grę rok po światowej premierze, więc dostał wersję już trochę połataną (ale tej optymalizacji nigdy nie udało się znacząco poprawić). Po drugie, kontrowersyjne sterowanie. Dla mnie było ok (może dlatego że jestem mańkutem?), ale rozumiem, że wielu ludziom nie podeszło. Swoje też mógł zrobić brak wersji na konsole, które już wtedy miały spory procent rynku gier do singla i taki exclusive na peceta zdobycia popularności nie ułatwiał. No i może kwestia dość wyśrubowanego poziomu trudności zadziałała zniechęcająco. Według mnie ona była w dużej mierze zaletą tej produkcji, lecz może na Zachodzie fakt, że byle jakiś kurczak mógł nas na dzień dobry ubić został źle przyjęty?

Później brakowało już czasu i/lub pieniędzy (G3, Riseny, Elex), żeby Piranha zrobiła coś co by przekonało mainstreamowego odbiorcę za oceanem. Dlatego przylgnęła do nich łatka producenta niedorobionych, ciężko ciosanych ergo "drewnianych" sandboxowych rpg , często powtarzana również przez dziennikarzy w Polsce. A jak widać ex-THQ Nordic chyba nie ma ochoty, żeby tę łatkę od samego Gothica odkleić robiąc remake raczej po taniości.

SpecShadow

co to wszystko ma do tematu?

Sami zaczęliście offtopować porównując BG do innych tytułów w gatunku, więc ja do tego nawiązałem. Nazywanie IwD h&s jest błędem, tylko tyle chciałem przez ten post powiedzieć.
Dla mnie losowanie parametrów aż wskoczy wojownikowi 18/00 to jest rodzaj exploitu (z premedytacją umieszczonego przez twórców), który psuje odbiór rozgrywki. Podobnie jak i swoboda przy doborze liczby członków drużyny. Bo przez takie rozwiązania można z tego zrobić prostego hack&slasha, a nie o to w tej grze chodzi.

rzadko w grach biorę więcej niż 2-4 ludzi więc tak

chyba coś źle zrozumiałeś :]

Da się, o ile zna się nieźle system

Nieprawda. Gdy pierwszy raz to przechodziłem w ogóle nie znałem systemu D&D, ba, praktycznie nie znałem w ogóle tego gatunku, ponieważ była to jedna z pierwszych gier jaką sobie przeszedłem, kiedy wreszcie po latach zdobyłem peceta.
Miałem 6 osobową ekipę w której jedyny wojownik miał bodajże siłę 16 (poza tym 2klasowiec wojownik-mag, chyba z siłą 17), był beznadziejny złodziej, poza walką też kapłan (siła 13), a paladyn miał kiepską zręczność, więc co chwilę obrywał. A najlepsze jest to, że nie wiedziałem o co chodzi z tym "odpędzaniem nieumarłych". Gdzieś na początku przy jakichś umarlakach raz czy dwa to kliknąłem (paladynem czy kapłanem, nie pamiętam) i nic się nie działo (moje postacie były na niskim levelu, więc nie pykło). Myślałem że coś zabugowane i do końca gry W OGÓLE tej umiejętności nie używałem. W sytuacji gdy co najmniej z połowa przeciwników w IwD to umarlaki, to sobie podkręciłem trudność na jakiś chory poziom. I co? Nigdy, ŻADNA gra nie dostarczyła mi tylu emocji co wówczas IwD. Do wielu potyczek podchodziłem po 5-7 razy zanim udało się jakoś wybić niemiluchów mając wśród swoich przeżytych kapłana (wiadomo: wskrzeszenie), a Malavona będę pamiętał do końca życia. Masakrował mi całą drużynę samemu będąc nietykalny. Myślałem że to koniec dla mnie, utknąłem na amen i tylko jakieś kody pozwolą mi to ruszyć. Gdzieś chyba po co najmniej 20tym razie wpadłem na to, że po prostu... mogę mu się schować i poczekać jak zejdą mu te wszystkie tarcze. Za pierwszym razem nie wyszło, ale za drugim razem już tak. Przeszedłem i do dzisiaj chyba żaden rozwalony boss nie dał mi tyle radochy co wtedy ten osobnik. Z finalnym bossem było prościej, choć i tak ze 3-4 razy musiałem grę ładować.
Więc dało się będąc noobem? DAŁO SIĘ!

Piszę o tym też dlatego, żeby dać wam wyobrażenie jaka to była dla mnie rozgrywka. Myślę że w trudności mógłbym ją porównać do czegoś w typie Dark Souls (te ciągłe ładowania, ładowania, ładowania..., a na końcu wielka satysfakcja). Dlatego kiedy czytam: "IwD to h&s", to trochę mnie to irytuję, bo jest to wprowadzanie w błąd. Choć przyznaję, że za drugim razem jak to przeszedłem, to właśnie spróbowałem jak to ludzie robili - 2 wojowników 18/, kapłan, mag i może ktoś tam jeszcze (miałem 4 lub 5 członków ekipy) i wtedy faktycznie ocierało to trochę o h&s, tyle że ta rozgrywka nie miała za dużo sensu i każdy kto tak grał nie zna prawdziwego oblicza tej gry. Ja ze swej strony POLECAM tę grę przejść bez wojownika, nie dając nikomu w żadnym parametrze 18. Naprawdę, dostarcza dużo więcej frajdy, niż z wykoksowanymi w składzie wojownikami.

Aha, żeby była pełna jasność, pisze cały czas w odniesieniu do pierwotnej wersji, nie EE (w której poziom trudności ponoć obniżyli).

SirXan

Ale nie uważacie, że w Icewind Dale mamy zdecydowanie za dużo walki, a za mało questy?

Nie, to taka konwencja. Miało być więcej walk niż gadania i ludziom się to spodobało. Gra się dobrze sprzedała. Myślę że wiele osób za bardzo dosłownie odczytuje pojęcie "RPG" jako grę fabularną, tym samym uważając że fabuła powinna być kluczowym elementem rozgrywki, co według mnie jest błędem. Nie chciałbym tu rozwijać rozmowy w kierunku co jest rpgiem a co nie, bo już było na tym forum takich dyskusji z tysiąc i nie mam ochoty uczestniczyć w tysiąc pierwszej. Napiszę tylko że dla mnie rdzeń rpg, to przede wszystkim kształtowanie postaci/jednostek w oparciu o cyferki. Może takie pojmowanie tego gatunku za bardzo go zbliża... do strategii, ale kiedy słyszę o definicjach różnych ortodoksów, to one bardzo często są zbieżne z tym co można nazwać... przygodówkami. Zostańmy przy tym, że są rpgi kładące nacisk na fabułę i takie co na walkę/taktykę, ale nie traktujmy jedne za bardziej rasowe, a drugie mniej.

I na koniec, żeby nawiązać do głównego tematu, to powiem tylko tyle, że gdyby autor artykułu dostał do ogrania Icewinda z zaleceniem aby nie brać żadnego wojownika i grać pełnym 6 osobowym składem na trudniejszym poziomie, to bawiłby się o niebo lepiej niż przy BG. Jestem tego pewien. Ale jeśli ktoś chce młodych przekonywać do starszych rpgów, no to raczej zalecając przejście BG2, bo jak to ujął SirXan, to taki "złoty środek".

Ja z pół roku temu doszedłem do połowy i zawiesiłem w to granie. Podobało mi się, ale miałem inne rzeczy na głowie. Gdy w to pogrywałem to poziom normalny był zbyt prosty i nużył, więc polecam przechodzenie na najtrudniejszym. No chyba że go trochę podkręcili, bo potem były patche które chyba coś w poziomie trudności zmieniały.
Wtedy jak grałem to walki wydawały się nieźle zbalansowane i potrafiły dostarczyć trochę emocji (oczywiście na tym najwyższym levelu trudności) - do tego 5 poziomu wieży znużenia raczej nie czułem. Ciągle chodzi mi po głowie żeby do tego wrócić, co świadczy że gra mi przypadła do gustu.

Damarok
A faktycznie, sorry, nie doczytałem. Ze strategii jest wiele tytułów, które nawiązują do antyku, choć faktycznie z elementami mitologicznymi to różnie bywa, ale jeśli ci na nich nie zależy to jest tego pełno. Z serii Total War ostatnia część Three Kingdoms osadzona jest w starych Chinach. Ten sam setting ma cywilizacyjno podobne Oriental Empires (wg mnie trochę niedoceniony tytuł). A wracając do TW to oczywiście są dwie części Rome, z tego pierwsza chyba nawet miała jakieś elementy z mitologii/fantasy (ale już nie pamiętam, bo nie miałem tego dobrze ograne). W tej chwili na steamie kończy się free weekend z Imperator Rome czyli grą z rodziny EU, więc można sobie to sprawdzić jeśli zdążysz uruchomić (choć to dość ciężka hardcorowa rzecz). Jest też seria Hegemony, z której część pierwsza jest dość dobrze oceniana (mi ona znana nie jest). Z typowych rtsów to oczywiście pierwsze Age of Empires, które ma nieźle oceniany remaster. Do jego klonów zalicza się gry z serii Dragon Throne, osadzone w starych Chinach. Chyba dość przeciętnym rtsem była Ancient Wars: Sparta. Zdecydowanie lepiej był za to oceniany Seven Kingdoms. Jakieś motywy antyczne bywały w Settlersach, chyba najbardziej do polecenia byłaby IV-ka bo tam było coś z magią (być może z mitologią związane, ale już nie pamiętam). Z naciskiem na samą walkę było Praetorians. No i to co tu niżej wypisał Cobras czyli seria ekonomicznych gier typu Zeus (w nim na pewno było sporo elementów mitologicznych), Faraon czy Cesarz, wszystkie oczywiście na bazie serii Cezar. W tym typie później w 3D powstał Children of the Nile, czy jeszcze później Grand Ages: Rome lub Imperium Romanum.

A i przypomniało mi się, że był h&s nawiązujący do starożytnego Izraela, ściślej tematyki starotestamentowej tj. FIVE: Guardians of David. No ale to już wejście w temat małych niezależnych producentów, gdzie jest pełno jakichś tytułów z antycznym settingiem np. Marble Age czy od tego samego producenta w podobnym stylu Predynastic Egypt, jakieś planszówkowe Kings of Israel. Pewnie można by tu wymienić sporo gierek z portfolio Slitherine, ale sobie daruję, to i tak głównie pozycje dla hardcorowców. A z kolei z popierdułek jest jeszcze ściśle związana z mitologią seria 12 Labours of Hercules. Naprawdę jest tego pełno, jak sobie pogrzebiesz na steamie to dużo tego znajdziesz. A przy tym odpuszczałem w tej wyliczance gry które przekrojowo podchodzą do historii w typie meierowych Civilizations, gdzie też jest trochę motywów antycznych.

Z innej bajki klimat antyku nieźle oddaje Ryse: Son of Rome, niby to tylko średnio oceniana gra akcji, ale nawet dla samej ładnie zrobionej scenerii można w to chwilę pograć.

Dokładnie tak, zwłaszcza że jak steamspy mówi - na platformie Valvea jest między 200-500 tysięcy posiadaczy tej gry (a jeszcze dochodzi do tego trochę kopii sprzedanych n GOGu). I to w sytuacji gdy jeszcze Thronebreakera nie rozdawali za pół darmo w różnych promocjach, bundlach itp. Gdyby to wypuścił jakiś mały niezależny wydawca to byłby to dla niego superhit. Zresztą, taki oparty też na mechanice kart Slay the Spire przez długi czas zanim rozkręcił sprzedaż i trafił do humble monthly, to nie przebijał 500k sprzedanych kopii. Mimo że już wtedy był spory szum wokół niego, sporo streamów, filmów na youtubie itd.
Dla mnie to dowód że CD Projekt zaczyna myśleć z pozycji dużej korporacji, której nie obchodzą małe projekty za drobne pieniądze, tylko chce się skupić na rynku gier AAA. Gwint najpewniej też za jakiś czas też zwinie żagle. No cóż..., szkoda.

Chyba sobie żartujesz. Mylisz pojęcie prywatyzacji z demonopolizacją. Gdyby nie wprowadzono przepisów zmuszających tepsę do udostępniania swojej sieci, na straży których stał skutecznie UOKIK (albo raczej UKE, już nie pamiętam), to dalej byś płacił ze stówkę abonamentu za internet (przy dużo niższych niż obecnie transferach) i nie miałoby to znaczenia czy firma pozostałaby państwowa czy byłaby, jak to się stało, francuska. Ta prywatyzacja niekoniecznie była dobra, bo miała miejsce koło 2000r. czyli niedługo przed wejściem Polski do UE, gdy możliwości inwestowania w infrastrukturę coraz bardziej się poprawiały i Francuzi nam tu żadnej łaski nie musieli robić. No chyba że to był jakiś deal typu: sprzedajemy to Francuzom, a oni dają się przekonać do wejścia Polski do UE (bo w FT chyba jakieś udziały miało francuskie państwo, a ono nie było zbyt entuzjastycznie nastawione do wpuszczania krajów Europy Wsch do UE). Wątpię jednak żeby był tego typu warunek, więc lepiej byłoby gdyby tepsa pozostała spółką pod kontrolą skarbu państwa i swoje zyski przekazywała do budżetu państwa. Oczywiście mam świadomość że urząd antymonopolowy mógłby tak gorliwie nie wciskać tepsie kar gdyby pozostała państwowa, i to jest jakiś argument, że ta sprzedaż miała cień sensu. No ale w lepszym świecie, gdzie byliby mądrzejsi i uczciwsi politycy...

To nie ma znaczenia czy Wedel czy Studentska są dziś dobrej jakości czy nie. Ważne że jako marki przetrwały, choć na pewno byłoby dla nich lepiej gdyby nie zarządzały nimi zagraniczne korporacje.
I jestem gotów się zgodzić, że reprywatyzacja byłaby w przypadku wielu zakładów optymalna, z zastrzeżeniem, że spadkobiercy mieliby ileś lat zakazu sprzedaży tego majątku, oraz musieliby w określonym czasie spłacić koszt utrzymania i rozwoju tych zakładów przez wcześniejszych parę dekad. Miałoby to na celu zachowanie zakład��w przy życiu bez ryzyka sprzedaży ich zagranicznej konkurencji i jednocześnie zaspokojenie potrzeb finansowych państwa czyli swego rodzaju "odszkodowanie" za nagłą utratę mienia.

A co do teorii spiskowych... to może je sobie darujmy.

No bez przesady. Liga może być słaba, lecz tak beznadziejnego piłkarza jak Frankowski trudno byłoby w niej znaleźć. Wziąłbyś największego badziewiaka i on powiedzmy na te 10 zagrań przynajmniej ze 2 miałby dobre. A gdyby przy tym był młody, to może by się czegoś nauczył/nabrał doświadczenia. Żeby nie być gołosłowny: Jóźwiak, Milewski, Bida, są też robiące dobre wrażenie jakieś młodziaki w ŁKSie, czy bardzo chimeryczni Cebula i Wojtkowski (ale przynajmniej nie tak drewniani jak Frankowski). Żaden z nich nie zagrałby dobrego meczu, ale jestem przekonany, iż nie byłby tak koszmarnie słaby jak Frankowski w drugiej połowie. Do tego masz za granicą jakichś grajków jak choćby wyśmiewany Kucharczyk, dość wolny Kądzior (chyba był na ławce albo na trybunach), bardzo wolny Kurzawa, jeździec bez głowy B.Pawłowski, ciągle kontuzjowany Kosecki (ale aktualnie gra), zatrzymany w rozwoju Kapustka, czy w końcu ten Niemiec co nie dojechał do konsulatu po odbiór paszportu. Każdy z nich zagrałby lepiej/mniej źle od Frankowskiego. A jeszcze nie wymieniłem dobrze wprowadzającego się do ligi Wszołka, czy wracającego po kontuzji Błaszczykowskiego. Jak dodamy do tego siedzącego na ławie Grosickiego, czy od dużej biedy możliwego do przesunięcia na skrzydło Bereszyńskiego, to naprawdę Brzęczek ma jakieś alternatywy dla Frankowskiego. Może i słabe, no ale niestety przy obsadzie skrzydeł to jest dziś wybór mniejszego zła i Frankowski nim nie jest.

Polecam jak najszybciej wybrać się na Tatooine i wziąć ze sklepu HK-47, to jeden z lepszych npców których można dołączyć do drużyny z jakimi się spotkałem w grach rpg. Jego odzywki autentycznie rozwalały, przy tym nieco łagodząc nadętą (i/lub infantylną) atmosferę jaka towarzyszy fabule (która to atmosfera niestety jest standardem w filmach z uniwersum Star Wars, a co zawsze mnie w nich drażniło).

pamiętam kolejki do sklepów Społem, w których był tylko ocet, a cała reszta spod lady

Nie twórzmy mitów, taka sytuacja była tylko w ekstremalnych przypadkach. Generalnie było biednie i przaśnie, ale jednak ludzie głodem nie przymierali.

Polskie firmy nie padły, na skutek spisku masonów, Niemców, żydów i innych

W istocie, bo padły w wyniku polskiej głupoty, chciwości czy cwaniaczkowatości.

obywatel marzył tylko, żeby posiadać sprzęt elektroniczny Sony, Sanyo, Grundig i każdej dowolnej firmy za zachodu, a nie polską Unitrę czy Zelmera. Tak samo w każdej innej dziedzinie - Audi, a nie Polonez

Czesi pewnie też woleli mieć Audi a nie Skodę, ale jednak szanowali swoje marki i potrafili tak oddać Skodę Volkswagenowi, że ten musiał zainwestować w tę markę do tego stopnia dużo, iż jest to dzisiaj chyba najbardziej rentowna marka samochodów, przynajmniej w tej części Europy. To że ludzie zachłysnęli się zagraniczną techniką to nie uprawniało tych durni z rządu żeby rozsprzedawać/rozdawać na prawo i lewo zakłady nie mając żadnej gwarancji że te zakłady przetrwają, czy co ważniejsze, że przetrwają ugruntowane w PRLu marki, które były związane z tymi zakładami. Zelmer sobie dobrze radził, a jakaś Diora czy inne Unitry wystarczyłoby trochę doinwestować i zadbać o lepszych menadżerów. Zresztą z takiej elektroniki przetrwał Tonsil mimo że jeszcze przez długi czas głośniki od nich były raczej przedmiotem szyderstw niż komplementów.
A taki przemysł spożywczy można byłoby sprywatyzować przez oddanie zakładów pracownikom (w formie leasingu bądź innej podobnej formy). Inwestycje w takie zakłady nie były tak kosztowne jak w przemyśle ciężkim i można śmiało było je modernizować za osiągane zyski. Dobrym przykładem są browary lubelskie, które przetrwały tylko dlatego ze zostawiono je pracownikom. Gdyby je oddano któremuś z większych zachodnich koncernów to pewnie by je zaorano tak jak analogiczne zakłady we Wrocławiu, Bydgoszczy, Warszawie, Krakowie czy Gdańsku. Podobnie było z zakładami cukierniczymi "Solidarność", też z Lublina. Na przełomie lat 90 i zerowych robili chyba najlepsze słodycze w Polsce, a to była właśnie spółka pracownicza. Więc można było zachować trochę polskich marek? Można, tylko było trzeba mieć trochę więcej oleju w głowie i zwykłej uczciwości (na ogół polskim politykom brakowało i jednego i drugiego).

Mieliśmy dość polskiego barachła i chcieliśmy zachodu

To było strasznie naiwne i właśnie na bazie tej naiwności zniszczono sporą część tego lżejszego przemysłu, który mógłby śmiało po dziś dzień funkcjonować, bo nie wymagał wielkich nakładów inwestycyjnych aby dorównywać jakością tym zachodnim. Najbardziej żal jest właśnie marek, które przy pewnej dozie szczęścia można by było wypromować gdzieś na poza granicami jak to np. Węgrzy zrobili ze swoimi winami Tokaj i Egri Bikaver, Czesi ze wspomnianą Skodą, Pilsnerem, czekoladą Studentską. Polska to 4 razy ludniejszy kraj, więc możliwości były 4 razy większe, a poza granicami kojarzona jest chyba tylko wóda i nic ponadto (no może jeszcze autobusy Solaris, ale to akurat marka stworzona od podstaw w III RP).
Wspomniany w pierwszym poście Zelmer można byłoby zostawić pracownikom i jestem pewny że po dziś ten zakład całkiem nieźle by sobie radził. Jak go Niemcy brali, to już budowano nową halę w strefie ekonomicznej, więc podniosłaby się trochę rentowność firmy. Wygrała chciwość polityków, potrzeba zasypywania dziury budżetowej, bo tym najczęściej motywowana była sprzedaż takich zakładów. Nie chcę insynuować, że ktoś wziął łapówę, choć znając polskie realia to też jest całkiem prawdopodobne. Biorąc pod uwagę likwidację tej marki przez Niemców ledwie 3 lata po wejściu do firmy, to śmiało można to nazwać "wrogim przejęciem" czyli przejęciem mającym na celu likwidację konkurencji. A że zrobili to Niemcy czy Papuasi czy Eskimosi to nie ma większego znaczenia, po prostu twarde reguły kapitalizmu, z których powinni zdawać sobie sprawę mądrzejsi politycy i umieć takim sytuacjom zapobiegać. No ale nie w Polsce.

Dobry ten twój post, bo sporo informacji, szanuję to, ale mimo wszystko mogłeś sobie darować ostatnie kilka zdań, bo jak wiesz, jeden woli blondynki, drugi brunetki. No chyba że celem jest wywołanie g****burzy na temat wyższości tytułu X nad Y, żeby się z kimś "poboksować", ale w tym wątku to zbędne.

@Yosar
Nie będę spekulował co będzie z BG3, co będzie to będzie, natomiast co do słów:

Izometryczność w czasach BG1 czy PT2 nie została wybrana przez deweloperów jako wybitnie realizująca idee RPG-ów. Takie były po prostu realia technologiczne i tyle. Dlatego w grze była góra tekstu, która opisywała ci to czego nie było widać z perspektywy izometrycznej (czyli de facto prawie wszystko).

Tu pozwolę się nie zgodzić. Po pierwsze, to nie kojarzę żeby te gry "opisywały to czego nie widać". Były dialogi, ale bez jakichś dodatkowych opisów (no może w Falloutach czy w Tormencie coś tam było, ale tak dawno grałem że nie pamiętam). Po drugie, to wątpię żeby decydowano się na izometrię, bo takie były "realia technologiczne". Przecież crpgi od początku to były przede wszystkim gry z perspektywą fpp. W tamtym czasie wychodziły serie Might & Magic czy Wizardry, i one były fpp. Izometria to był raczej pomysł, żeby nadać rozgrywce troszkę więcej głębi taktycznej. Lata 90-te stworzyły gatunek rtsów, który został świetnie przyjęty przez rynek, ponadto Blizzard wpadł na pomysł żeby ideę dungeon crawlera przenieść do izometrii i w ten sposób powstało pierwsze Diablo. Nie wiem co inspirowało Bioware żeby zrobić rpga w izometrii, ale raczej nie ograniczenia techniczne. Oni pierwszą grę zrobili fpp, to był Shattered Steel i jestem pewny że mogliby zrobić na tym silniku rpga, ale po prostu chcieli izometrii, bo może widzieli że to ma wzięcie (rts-y) albo że to będzie coś oryginalnego w gatunku (bo chwilę wcześniej powstały tylko Diablo z Falloutem). Zatem to raczej nie ograniczenia, a ówczesne upodobania ludzi stworzyły ten gatunek. Dziś te upodobania się zmieniły i izometria (czy też rzut z góry przy 3D, bo ja pozwolę sobie to wrzucić do jednego worka) nie cieszą się uznaniem współczesnych graczy. Tego typu rpgi to jest jedna rzecz, a przecież wspomniany, obecnie wegetujący, gatunek rtsów jest też na to dowodem.

Rzut izometryczny sprawdza się przy poruszaniu postaciami po mapie i przy walce turowej (i obie te rzeczy i tak wypadają lepiej w 3D, nawet walka turowa jak pokazują japońskie gry).

To nie ma znaczenia przy czym się lepiej sprawdza, bo abstrahując od japońskich gier, to dziś nawet takie taktyczne turówki słabo się sprzedają. Dla przykładu gram sobie teraz w niejaką Warbanners https://store.steampowered.com/app/650440/Warbanners/ , jestem gdzieś w 2/3 i uważam że gra jest świetna. Nie wiem jak się ma do popularnego w tym rodzaju Battle Brothers, bo w to jeszcze nie grałem, ale samo w sobie broni się bardzo dobrze. Steamspy pokazuje że użytkowników tej gry jest ledwie 20-50k, a to i tak jakiś postęp bo jeszcze niedawno nie przekraczało 20k. W bazie GOLa tej gry nie ma, co też mówi o jej popularności. Wspomniany Battle Brothers mimo doskonałych recenzji też przez długi czas od premiery nie mógł przekroczyć 100k, no ale jak widzę odbił się i teraz ma przebite 200k. Dla mnie to wszystko dowodzi, że gry z rzutem z góry poza pewnymi wyjątkami (najpopularniejsze 4Xy i hack&slashe oraz z rpgów D:OS2) mają się słabo, niezależnie czy turowe czy nie. Z tej zasady wyraźnie wyłamują się jedynie city buildery (np. ostatnie Anno) czy ogólnie jakieś gry ekonomiczne w szerokim tego słowa znaczeniu.

Natomiast mogę się śmiało podpisać pod tą tezą:

konkurencja w działce jest spora, a rynek niszowy i nie taki spory

Tak, gry turowe mogą być kłopotliwe dla koderów, jeśli są odpowiednio rozbudowane, natomiast nie ma problemu z animacjami 3D, dzięki temu koszty ich produkcji mogą być relatywnie nieduże. Co ważne, ich skromne wymagania techniczne pozwalają gry przenosić na urządzenia mobilne i to też wielu developerów zachęca żeby coś w tym kierunku robić. Ale to jednak nie są gry z rozmachem PoE2, zazwyczaj nawet się nie zbliżając się do tego. Niemniej dla tych graczy którzy są wyrozumiali dla oprawy wizualnej są to interesujące pozycje i jest tego naprawdę sporo, wliczając w to różne rogaliki, jakieś pochodne rpgów, to nie boję się powiedzieć że wręcz zatrzęsienie.

No właśnie to co Skilgar napisał. Trudno będzie przekonać Urquharta, żeby zdecydował się na robienie sequela przy małych kosztach czyli niewielką grupką developerów, tak żeby liczba 100k sprzedanych kopii przyniosła mu jakiś zysk.
Zwłaszcza teraz gdy prawdopodobnie na Outer Worlds jego studio ma szansę sporo zarobić. Podejrzewam że gdyby się kiedyś na to zdecydował to raczej zmieniłby perspektywę na fpp/tpp, tak jak Bethesda zrobiła z Falloutem.
Dodam, że wcale mnie to nie cieszy bo lubiłem takie gry (i dalej lubię) tj. "izometryki", no ale skoro dzisiejsze pokolenie tego nie łyka, no to co poradzić...

Tylko to "świeże Disco" wg steamspy ma obecnie w posiadaniu między 50k a 100k użytkowników steama, więc też na razie jakiegoś sprzedażowego szału ni ma. Na pewno im trochę urośnie po świętach (zapewne przekroczy 100k), lecz to też nie będą jakieś porywające wyniki. Po prostu dzisiejsze pokolenie graczy, w dużej części, za izometrykami (czy grami z kamerą u góry) nie przepada. Z ciekawości trochę młodszych graczy i starszych idących za głosem nostalgii kupiło pierwszych Pillarsów i Wastelanda 2, a potem było tylko słabo. Wyjątek stanowił D:OS i zwłaszcza jego kontynuacja, ale sukces tego jest ciężki do wyjaśnienia. Teraz generalnym testem dla tego podgatunku będzie BG3, jeśli on się nie sprzeda to będzie można oficjalnie ogłosić, że podgatunek rpgów z rzutem z góry jest martwy i słabość do niego wykazuje tylko wąska garstka entuzjastów. Po drodze wyjdzie Wasteland 3, ale pamiętając jak było z wcześniejszymi grami tego studia (Numenera, Bards Tale 4) bardzo wątpię żeby osiągnął względnie znośną sprzedaż, nie mówiąc o większym sukcesie komercyjnym.

O tym że pająki mają karę do rzutów przy ogniskach to wiedziałem. Nawet każdą postać wyposażyłem w pochodnię, ale tu nie jestem pewny czy to miało sens, bo nie zwróciłem uwagi czy za pochodnię pająki dostawały tę karę czy nie (niezależnie od wszystkiego targetowałem przede wszystkim te które stawały mi na drodze ucieczki). Natomiast czegoś w typie "atak z zaskoczenia" u łotrzyka nie zauważyłem. W ogóle nie było dla mnie jasne jak ustawiać daną postać w pożądanym kierunku, a jeśli tam była mechanika "uderzenia w plecy" to powinno to mieć znaczenie.

Tak czy inaczej cała mechanika zapowiada się naprawdę fajnie, jest dość złożona i przy dobrze zaprojektowanych walkach będzie mogła dawać kupę satysfakcji. Nawet mnie naszła taka refleksja, że ta gra ma potencjał na coś wybitnego, po czym trudno będzie wrócić do jakiegoś Baldursa czy Icewinda. Gry na silnikach Infinity, czy Aurora, jak i najnowsze ich klony, zaczną się wydawać przestarzałe, wręcz archaiczne, zbyt proste.
Tylko żeby nieco lepiej ogarnęli kwestię kamery, co chyba nie będzie łatwe, jeśli w ogóle możliwe.

Ciekaw też jestem czy Larian zaryzykuje z jakimiś oryginalnymi mechanikami, bo jednak BG3 wypadałoby mieć coś nowatorskiego, co wyznaczałoby nowy trend w takich grach. Byłoby troszkę zaskakujące gdyby to właśnie Solasta okazała się pod tym względem ciekawsza i lepsza, ale jeśli Belgowie będą się bali śmielszych rozwiązań to tak się może to finalnie skończyć.

Ja te pająki w końcówce dema po prostu ubiłem.

Dało się to zrobić? Wydawało mi się że rozmnażają bez końca i trzeba po prostu zwiewać. No chyba, że jak napisałem czegoś mi brakowało z przedmiotów, bo tą bronią co miałem to często szły missy. Możliwe też że coś źle ustawiałem drużynę, bo jest tu mechanika aktywującej się ochrony dla jednostki sąsiadującej, lecz nie wydaje mi się żeby to pomogło (parę razy mi to wchodziło). Tak czy siak ta walka wydawała mi się wymagająca i jeśli taki poziom będzie utrzymany w całej grze, to wielu ludzi się od tego odbije. Zakładam, że jednak wprowadzą różne poziomy trudności.

No dobra, rzuciłem sobie okiem na jakieś filmiki na youtubie i wygląda na to że nie wykorzystywałem niektórych mechanik (disengage czy dodge). Poza tym nie zwróciłem uwagi, że spelle związane z kilkoma strzałami można castować na 1 celu, a nie na 3-ch czy 4-ch. Spróbowałem jeszcze raz, tak, da się zwiać bez strat. Ubijać wszystkich pająków mi się nie chciało, bo to musiałoby być dość męczące/kłopotliwe, ich tam chyba łącznie wyłaziło z kilkanaście, więc podziwiam że tobie się chciało (wykorzystywałeś przy tym save czy za jednym zamachem ci to poszło?).
Generalnie to dobrze świadczy o rozgrywce, że chcąc bezproblemowo przejść jakąś istotną walkę trzeba znać wszystkie mechaniki i je umieć wykorzystać.

Branżowe media chyba nawet nie informowały o zbiórce.

No właśnie, zamiast robić te filmiki w grze, to chyba lepiej byłoby dołożyć do budżetu marketingowo-promocyjnego, bo teraz bez hype'u mało co ma szanse się sprzedać. Ja jestem sceptyczny co do perspektyw na sukces komercyjny tej gry, ale obym się pomylił, bo zapowiada się co najmniej bardzo solidna rzecz.

Twój filmik oglądnąłem, jest w porządku. Być może żebyś miał większą oglądalność musisz to lepiej otagowywać czy używać jakichś słów kluczowych w opisie. Nie znam się jednak na tym, więc pewny nie jestem. Ale fakt że wyszukiwarka youtubea rzuca cię gdzieś w okolice 30 miejsca (przy haśle solasta), znaczy że musisz sobie coś popracować nad pozycjonowaniem.

Dokładnie, śmierdzi przekrętem na kilometr. Takie coś od razu jacyś dziennikarze śledczy powinni wziąć pod lupę.
Generalnie wspomaganie takiego biznesu (nie tylko gamedevu, ale w ogóle IT) powinno polegać TYLKO na obniżaniu podatków czyli zostawianiu więcej pieniędzy w kieszeniach tych firm. Żadnych subsydiów, bo takie wały będą na okrągło, niezależnie od tego jaka partia będzie w danej chwili rządziła.

@Darth Angel
Problem z rankingami Iselor jest taki, przytaczając jako przykład wypowiedź Silvarena: "koledzy, którzy nigdy nie grali w cRPG powtarzali, że Gothic to najlepszy erpeg ever, ja wówczas grałem w Fallouty, Baldury i Arcanum", że oceniamy tylko to co znamy.

Zgadzam się, aczkolwiek mimo wszystko takie rankingi są dobre, bo pozwalają poznać trochę nowych tytułów osobom, które nie siedzą zbyt (/dość) głęboko np. w rpgach (jeśli tego rzeczony ranking dotyczy) i nie kojarzą wszystkich ważniejszych pozycji. To na jakim co jest miejscu ma drugorzędne znaczenie.Trochę gorzej gdy czegoś ważnego zabraknie, no ale z tym co jest "ważne" to jest właśnie rzecz dyskusyjna i dlatego chcąc poznać dany gatunek gier to najlepiej wziąć sobie pod lupę kilka rankingów z różnych stron/portali wtedy można nabrać właściwego rozeznania.
Muszę przy tym przyznać, że bawi mnie hejt "ortodoksów" na Skyrima i np. ignorowanie go przy okazji takich zestawień. Dla mnie to bardzo przyjemny eksploracyjny rpg do którego właśnie mam plan wrócić (bo mam go przerwanego). Na samo czytanie książek straciłem w nim sporo czasu, ale to chyba w ogóle jest mocna strona Elder Scrollsów - nieźle zbudowane uniwersum ze swoją historią, polityką/stronnictwami, rasami religiami, mitami - to świetnie buduje otoczkę gry. Nie wiem czy jest jeszcze jakaś seria rpg w której zrobiono to tak solidnie.

Odnośnie Prey, to interesowałem się grą o takim tytule jak była zapowiedziana coś koło 2000 roku, na silniku bodajże Unreala, i toto miało być zwykłą strzelanką. Straciłem to z oczu zanim wyszła, bo prace ciągnęły się bodajże jak z Duke Nukem Forever. To jest to? Przekształciło się w cRPG?

Nie, to są dwie różne gry. Tamten stary Prey ukazał się w 2006r. i był naprawdę świetną strzelanką w którą warto zagrać, bo wykorzystywała sporo oryginalnych pomysłów (odwróconą grawitację, system portali, "podwójny" świat, no i ten cały jego organiczny setting).
https://www.gry-online.pl/gry/prey-2006/za24d

Natomiast to co jest w na liście RPGCodex to produkcja w cyberpunkowej scenerii wydana przez Bethesdę (która w międzyczasie przejęła prawa do tego tytułu) w żaden sposób nie nawiązująca do gry zrobionej przez Human Head. Pierwotnie miał to być sequel z nazwą Prey 2 tworzony przez to samo studio co siedziało przy pierwszej części. Jednak Bethesda niezadowolona z postępu (i/lub jakości) prac grę skasowała i dała to do ponownego opracowania tym razem przez Arkane. Z tytułu gry zniknęła dwójka (ale to raczej nie reboot, a całkiem inna gra), a do gameplayu dodano jakieś rpg-owe elementy. W tym powyższym rankingu znalazło się to zapewne za sprawą osoby Avellone'a, który miał stać za scenariuszem do tej gry, a który to, jak zostało wyżej wspomniane, jest obdarzony szczególnym szacunkiem na codexowym forum.
Sam jeszcze tej gry nie próbowałem, ale skoro ostatnio można ją było dostać za kilkanaście zeta to skorzystałem z okazji i dodałem ją do konta. A teraz pomyślałem że można ją sprawdzić i przetestować, więc zacząłem instalację. Słyszałem opinię, że trochę w stylu rozgrywki przypomina Bioshocka, jeśli tak, to ok, bo ja Bioshocka przechodziłem i bardzo mi przypadł do gustu (choć rpgiem bym go nie nazwał).

A wracając do Preya z 2006r. to niestety gra została wycofana ze sprzedaży (najprawdopodobniej przez podział praw między różne podmioty które nie potrafią się ze sobą dogadać) i można tylko czasem dostać to w jakimś keyshopie. W Polsce jeszcze nie tak dawno walało się to w pudełkach po sklepach (bodajże w serii pomarańczowej klasyki Cenegi), może więc jeszcze gdzieś to leży. Na pewno warto upolować, jeśli ktoś lubi strzelanki FPP, bo to ważna pozycja w tym gatunku (może nawet troszkę niedoceniona).

Co do King of Dragon Pass to podobnie jak drenz też się z tym kiedyś zetknąłem i o ile dobrze pamiętam to jednak trochę elementów rpga to miało, znacznie więcej niż się spodziewałem. Ogólnie to taki miks strategii, paragrafówki i rpga. Początek który testowałem wydawał mi się ciekawy i czasem myślę żeby kiedyś do tego wrócić.

Z kolei Battle Brothers to taktyczna turówka, która zdobyła sobie w kręgach miłośników takich gier bardzo duże uznanie. Skoro znalazła się w tym rankingu to zapewne ma jakieś elementy rpg. Ja bardzo lubię wszelakie turówki i BB mam wysoko na liście życzeń, ale gier jest tak dużo że nie spieszę się z kupowaniem i czekam jak bardziej zejdzie to z ceną. A to wciąż na wyprzedażach trzyma się twardo powyżej połowy stówki.

Tak, zgadzam się, można byłoby spróbować z medianą. Choć zdaje mi się że liczba hejterów przeważałaby nad fanboyami. Dlatego opcja z banowaniem poszczególnych userów ucieszyła by mnie jeszcze bardziej. Tyle tylko że wówczas ocena danej gry musiałaby być ustawiana osobno dla każdego z użytkowników, co z technicznego punktu widzenia nie wiem czy byłoby takie proste (mediana na pewno byłaby dużo łatwiejsza do zaimplementowania).

@Blackthorne

Nie ma w tym żadnej przesady. W ciągu ostatnich kilku lat, komputerowych rpg (i coś z ich okolic) wyszło ogrom. To że większość z nich miała dość marginalną popularność to jest inna rzecz, ale ilościowo tak dobrze w latach zerowych (i na początku tej dekady) nie było. To jest pokłosie sukcesu ww. tytułów.

Czy bez kickstartera te największe produkcje osiągnęłyby sukces? Mam wątpliwości, a wręcz jestem pewien, że jeśli by nawet wyszły na plus, to ten zysk byłby zdecydowanie niższy. To co napisał SpecShadow i ja też w swoim poście - zbiórka na kickstarterze to był też element reklamy/generowania rozgłosu i potrafiła bardzo pomóc przy budowaniu rozpoznawalności danej marki. Teraz to nieco przygasło, ale parę lat temu miało swoją siłę.
Oczywiście nie ma większego sensu spekulować "co by było gdyby...", ale ja nie wierzę w taki wysyp produkcji jaki miał miejsce w ostatnich latach, gdyby nie działanie na kickstarterze.

Wracając jeszcze do pierwszego akapitu, to czy użycie pojęcia "renesans" względem obecnej kondycji gatunku jest przesadą, to zależy czy patrzymy na ilość, czy na jakość, czy na popularność, czy w końcu na - częściowo powiązane z tym ostatnim - zyskowność. Jeśli na pierwsze to nie ma wątpliwości, jest tego mnóstwo - dziesiątki, a nawet setki tytułów (szeroko rozumianego rpg, czyli również h&s, rogaliki, klasyczne crawlery, srpg, jrpg itp.), które pokazały się tylko w ciągu ostatnich paru lat, a gdy kiedyś jak wyszło z 5 na rok to było dobrze. Co do jakości to nie ma się co spierać - to jest subiektywne odczucie, ale większość kickstarterowców, jak wykazałem dając link do steama, jest w oczach przeciętnych użytkowników co najmniej ok, a z produkcjami samodzielnie finansowanymi też dramatu nie ma. Z popularnością chyba mogę się zgodzić - o renesansie nie ma co mówić, tylko D:OS wyraźnie przebił się do mainstreamu, a pierwsze kickstarterowe gry od Obsidianu i inXile miały do tego jedynie zadatki. I w związku z tym , zyskowność takich projektów jest słaba, tym bardziej trzeba szanować tych którzy wbrew wszystkiemu próbują wciąż takie gry robić, choć największa fala w tym gatunku przeszła ze 2-3 lata temu. Ostatnio może trochę więcej ruchu jest wśród hack&slashy (czyli action rpgów), ale to z kolei jest chyba efekt niezłej popularności Path of Exile.

Zatem renesans rpg? Tak, bo dla mnie kluczowa jest ilość gier przy znośnej jakości, a dopiero w drugiej kolejności mogę wziąć pod uwagę ich słabą popularność. Choć oczywiście tym ostatnim faktem jestem nieco rozczarowany, ale... grunt że ja będę miał w co grać :D (o ile mi życia starczy)

Kickstarter to syf i nic tego nie zmieni.

No nie, nie zgadzam się. Dzięki temu "syfowi" mamy renesans rpgów. Nie miej złudzeń, że bez sukcesu Banner Sagi, Pillarsów, Wasteland 2, D:OS czy w końcu Grimrocka miałbyś teraz taki wysyp tego typu gier. Podejrzewam, że musiałeś się na czymś mocno naciąć i stąd twoje uprzedzenie.

Ja jestem nieco wredny, bo choć kibicuję takim projektom, to sam ich nie wspieram. Wychodzę bowiem z założenia, że skoro mam mnóstwo zaległych gier do przejścia/poznania, to nie będę ładował kasy w nowe. To znaczy będę, ale gdy pojawią się przy mocnych obniżkach, promocjach, bundlach itp. (czyli po wielu miesiącach od premiery). Ale mam świadomość, że sukces kampanii kickstarterowych jest ważny, bo pozwala łatwiej spiąć wątły budżet produkcji, a po drugie daje jakąś niewielką, ale jednak, reklamę.

Zatem nie złorzecz tak na crownfounding, bo naprawdę dał szansę wielu ciekawym, solidnym grom na ujrzenie światła dziennego. Po prostu jeśli chciałbyś wspomagać jakieś projekty, to rób to ostrożniej ;-)

Ale o co ci konkretnie chodzi? Co z singlowych rpgów poza Underworld Ascendant nie wypaliło? Nawet jeśli jeden z celi nie jest spełniony, to zdecydowana większość kickstarterowych rpgów okazała się w całości co najmniej niezła. Przy Underworldzie wiadomo że było ryzyko, bo wzięli się za to goście (Spector, Neurath), którzy ostatnie porządne gry zrobili kilkanaście lat temu. Mieli tak długą przerwę, iż można było wyczuć w tym projekcie spore ryzyko i tym samym należało do wpłat podejść z ostrożnością.

Natomiast w przypadku Solasty mówimy o grze robionej przez ludzi będących - mówiąc językiem piłkarskim - w rytmie meczowym. Nie chcę zatem wierzyć, że będzie to jakiś crap. W najgorszym razie rzecz niedorobiona technicznie, która będzie wymagała kilku patchy jak np. Bard's Tale 4. Co wydaje mi się jak najbardziej do przyjęcia biorąc pod uwagę w jakiej niszy znajdują się dziś takie drużynowe, taktyczne rpgi i tym samym jak skromnymi środkami muszą obracać developerzy, żeby mieć szansę uczynić projekt rentownym.

Crusader Kings II 2012 to zdecydowanie najlepsza strategia ostatniego 10-lecia

Zapomniałeś dodać: „dla mnie”. Bo ja na przykład od tej gry się odbiłem. Po prostu czułem znużenie koligaceniem/swataniem członków rodziny. To miało coś… hmm… z Simsów? Do tego coś źle sobie ustawiłem czas rozgrywki (na historyczny? już nie pamiętam) i wszystko strasznie wolno szło. No ale gra zła nie jest, może kiedyś do niej wrócę. Choć szczerze mówiąc prędzej wolałbym zagłębić się w inne części od Paradoksu (czego do tej pory też nie robiłem z braku czasu). Z tych co sobie sprawdzałem to mi najbardziej HoI podeszła.

A ze strategii w ogóle największą słabość mam do Civ2.

Moim zdaniem Settlers 8 z tego roku ma nikle szanse dorównać Settlers II

Moim zdaniem też, ale ona nie musi dorównywać dwójce, wystarczy że zbliży się do niej poziomem i to już będzie duży sukces. Byłem sceptyczny wobec szans na dobrą kontynuację, ale odbiór Anno 1800 (sam w to nie grałem) wlał we mnie sporą nutę optymizmu i tym samym wiarę że Blue Byte jest w niezłej formie i może zrobić nowych Settlersów solidnie, lepiej niż ostatnie trzy odsłony.
Z tego powyższego artykułu można zrozumieć, że coś zaczerpnęli ze starych części i prawdopodobnie (tak zakładam) więcej zaczerpnęli niż w dotychczasowych produkcjach wydanych przez Ubisoft. Zresztą sam fakt, że tytuł będzie brzmiał tak samo jak część pierwsza może sugerować że w większym stopniu będą chcieli nawiązać do mechanik z najstarszych odsłon niż z ostatnich. Chyba zatem można być dobrej myśli.

Tu nie chodzi że dosłownie wymierają, tylko nie ma ich w głównym nurcie gier czy też w jego okolicach, w takim stopniu jak ze 20-30 lat temu, gdy produkcje od np. Microprose, SSI, Westwooda potrafiły zajmować czołówki ówczesnych pism branżowych. Dziś zostają tylko kolejne odsłony Civilization, Total Wary, może i strategie od Paradoxu, no i nastawione na taktykę XCOMy. Poza tym faktycznie ten artykuł podjął temat strategii ekonomicznych, a te sobie ostatnimi czasy całkiem nieźle radzą (np. wspomniane Rise to Ruins ma dobrą sprzedaż, tyle że w Polsce mało popularne). Reszta to nisza, która ma problemy z dobiciem do 100k, a nawet 50k sprzedanych kopii w dobrej cenie (czyli przed umieszczaniem ich po bundlach, czy w dużych promocjach), i do tej grupy zaliczyć trzeba wspomniane przez ciebie ostatnie odsłony Blitzkriega czy Sudden Strike’a (obawiam się że Steel Division 2 też podzieli ich los, bo coś cicho o jego premierze).

Oczywiście, jeśli ktoś jest fanem tego gatunku i umie pogrzebać na steamie, to sobie znajdzie mnóstwo tytułów do ogrania, tyle że to są takie efemerydy, które pojawiają się i znikają, czyli bez szans na kontynuację. Czasem nawet producent/wydawca nie potrafi(/nie ma pieniędzy) gry dokończyć zostawiając ją zabugowaną. A jeśli nawet gra jest bardzo dobra i powstaje z niej seria, to ze swoją surową czy wręcz prymitywną oprawą wizualną jest bez szans na zdobycie sobie większej popularności (np. seria Dominions czy Conquest of Elysium).

A wspomniane przez kolegę wyżej typowe rtsy, to faktycznie są w czarnej d***e, bo nawet w tej niszy niełatwo coś wychwycić. Najlepiej to widać jak ciężko dycha/radzi sobie na rynku Petroglyph czyli studio będące pogrobowcem Westwoodu, które wciąż trzyma się robienia rtsów, ale kompletnie nie potrafi się z tym przebić do jakiegoś szerszego gremium (inna rzecz, że - jak twierdzą niektórzy - robią te gry nieudolnie).

Dlatego Settlersi, będący w okolicach tego gatunku są wypatrywani przez niektórych z wielką nadzieją. Podobnie zresztą jest z nowym Age of Empires. Są to gry, które mają być zauważone przez mainstream, i jeśli się to uda, to może znajdą naśladowców, a co za tym idzie, może pomogą gatunkowi chociaż trochę się odrodzić. Ja po cichu liczę na nowe Stronghold, bo choć ma ordynarną „mobilną” grafikę, to może gameplayowo będzie dawało radę. No i będące w tych okolicach gatunkowych They Are Billions, które właśnie wyszło z EA, też daje jakąś szansę (choć dodana kampania raczej ludzi nie porwała, oględnie rzecz biorąc). W tamtym roku całkiem miłą i zauważoną przez rynek pozycją było Northgard, więc generalnie coś tam drgnęło nawet wśród rtsów, ale do ich renesansu jeszcze daleko.

Ciężko mi polemizować ze stwierdzeniem że w piątce „nie ma co robić i trzeba czekać w zamku na kolejny przyrost stworzeń”, bo w tę część grałem wieki temu i zwyczajnie nie pamiętam zbyt dobrze jak to w szczegółach wyglądało. Ale na pewno było trochę ciekawych pomysłów na mapy jak np. na jednej nie mieliśmy zamku, tylko było trzeba uciekać przed dużo mocniejszą armią, z tym się wcześniej w żadnych Heroesach nie spotkałem. Albo mapa z Inferno (nie wiem czy aby nie pierwsza tej frakcji), gdy nam w 2 czy może raczej 3 tygodniu wyskakiwała też dużo mocniejsza armia i było trzeba dobrze kluczyć i precyzyjnie zaplanować poszczególne tury żeby sobie z nią dać radę (ale mogąc przy tym zdobywać zamki). Prawdę mówiąc nie wiem czy jakakolwiek część Heroesów dała mi tyle satysfakcji z przechodzenia poszczególnych mapek jak właśnie 5tka.

Natomiast ten twój opis pasuje mi idealnie do 6tki, tam faktycznie (w jednej z pierwszych kampanii którą przeszedłem) bywały takie momenty, że było trzeba tylko klikać na „koniec tury” i czekać na przyrost stworzeń. Na jednej z map musiałem tak chyba ze 20-30 razy kliknąć (nic innego nie robiąc), żeby w końcu uzbierać na armię która sforsuje ostatni zamek. Takich przepałów w 5tce nie było, a przynajmniej ja sobie nie przypominam.
Niewykluczone jednak że taka sytuacja wynika z jakichś błędów w trakcie rozgrywki w wyniku których nasze oddziały za bardzo się wykrwawiają i później, żeby uzupełnić armię i wygrać decydującą walkę, trzeba poczekać sporo tur na przyrost stworzeń. W 5tce tego problemu nie miałem (albo ich nie pamiętam), a w 6tce owszem tak.

Natomiast co do 4ki, to generalnie ja tę część lubię, ale te przegięte wielkościowo mapy potrafiły mnie tak osłabiać, że dziś zniechęca mnie to do ponownego po nią sięgnięcia. I gdyby to chodziło o tylko o 10-20 minut końcowej formalności na mapie…, no nie, to było bardziej 2-3 jak czasem nie więcej godzin.
Generalnie jest to jedna z częstszych wad w grach strategicznych, gdy mamy wygraną mapę, ale żeby skutecznie finiszować to trzeba jeszcze ileśdziesiąt minut (a często nawet ileś godzin) coś tam jeszcze robić, żeby ostatecznie zakończyć rozgrywkę na tej mapie. Chyba w żadnej grze (z jaką się zetknąłem) nie było to tak długie i frustrujące jak w Heroes 4. Oczywiście było tam sporo fajnych rozwiązań, które mi pasowały (karawany też się do nich zaliczały), no ale wielkość tych map… I tę ułomność Nival najpewniej dostrzegł, stąd poszedł w drugą stronę i mi to akurat odpowiadało. W 5tce gdy miałem wygraną mapę, to finisz był bardzo szybki. A jeśli nawet by coś tam było w typie czekania na przyrost stworzeń, to z dwojga złego wolę klikać w kółko na „koniec tury”, a nie jeszcze mozolnie eksplorować mapę, żeby odkryć jakąś „kapliczkę” do ulepszenia heroesa, który ma być przeniesiony do następnej mapy. No ale to może kwestia preferencji kto co woli, eksplorowanie dla samego eksplorowania to nie dla mnie. Rozgrywka ma dawać jakieś wyzwanie, musi być coś do zdobycia/podbicia/pokonania, jakaś trudność która nakręca do dalszej gry. Dlatego mnie tak razi ta wada z długim kończeniem wygranej mapy.

No rzeczywiście „bardzo” wciągało, szczególnie gdy mapa była wygrana i należało przez parę godzin biegać ze swoimi bohaterami po kapliczkach (czy innych tego typu przybytkach), żeby ulepszyć ich parametry przed przejściem do następnej mapy. To była najsłabszy element 4ki – zbyt rozwlekłe, wielgachne mapy, które wymuszały dłuuugie nużące finiszowanie. Nival podszedł do tego lepiej robiąc mapy mniejsze, bardziej zwięzłe, a przy tym potrafiły być wymagające dając z przechodzenia satysfakcję (przynajmniej w wersji 1.0, bo potem wyszedł patch który ponoć obniżał poziom trudności).

3ka też potrafiła troszkę nużyć tym bieganiem po "kapliczkach" przy wygranej mapie, ale najbardziej przegięli z tym w 4ce.

Nieudolność Ubisoftu przy produkcji 6tki to jest inna para kaloszy. Jeśli zdecydowali się dać ten projekt zewnętrznemu studiu, to powinni mu podać tylko ogólne założenia rozgrywki jakich oczekują od końcowego efektu, wysokość budżetu na jaki może liczyć oraz dać 100% zaufania i się nie wtrącać (co najmniej do beta wersji). Niestety wyglądało to inaczej i na pewno przez to wpłynęło na nierówną jakość gry. Dlatego chyba lepiej żeby ewentualną 8kę robiło wewnętrzne studio, a z nich najsolidniejsze jest Blue Byte.

A tak w ogóle, to nie wiem czemu akurat Węgrów sobie wybrali do tej pracy. To studio wcześniej zrobiło tylko 2 rtsy (i to wcale nie jakieś wybitne), czyli nie miało doświadczenia z turówkami. W przeciwności do nich Nival miał już dość solidne portfolio (m.in. Etherlordsy czy Silent Storm), więc można było oczekiwać, że piątka będzie przyzwoita. Choć, jak pokazały późniejsze doniesienia, napięć między Rosjanami a Ubisoftem też nie brakowało, co zresztą skończyło się zerwaniem współpracy.

6tka to była pierwsza część Heroesów od której się odbiłem (a wszystkie poprzednie przeszedłem). Cały czas chodzi mi po głowie żeby do niej wrócić, ale jakoś trudno mi się za to zabrać.

obecnie poza Civ6 nawet bardziej zaawansowane produkcje sprzedają się słabo

Nie wiem czy słabo, czy nie słabo, ale na pewno nie muszą się gorzej sprzedawać niż Tower of Time, więc nie ma powodu aby o takich grach nie mówić/nie pisać, zasługują na to.

Z resztą jak sobie teraz tak patrzę na steamspy… to widzę, że takie Endless Space 2 (czyli jeden z młodszych 4Xów) ma coś w przedziale 500k-1000k sprzedanych kopii, a to na pewno nie jest mało. Przy tym trzeba dodać, że go jeszcze ani w pierwszym, ani w drugim progu na humblu nie było. Strategii Paradoxu nawet nie ma co wyliczać, bo taki mający ledwo miesiąc Imperator Rome ma coś w przedziale 200k-500k użytkowników. Jestem pewny, że Age of Wonders: Planetfall też sobie dobrze poradzi. Z kolei Galactic Civilizations 3 niby miał słabe wejście, ale patrząc jak Stardock tłucze do niego dodatki, to chyba też wyszli na swoje. Zatem z tym „kiepskim okresem dla gier 4X” nie przesadzajmy, nie jest tak źle. A że bardziej indykowe 4Xy słabo się sprzedają? One się zawsze słabo sprzedawały, mimo że potrafiły być co najmniej solidne, np. serie Space Empires czy Dominions. Zapewne wynikało to albo ze skromnej oprawy wizualnej (jest trochę ludzi którzy przywiązują do tego wagę, nawet w strategiach), albo z jakichś technicznych niedoróbek, niedopracowania, albo właśnie z braku przebicia w mediach (nasuwa mi się teraz na głowę Oriental Empires – dobra rzecz, ale właśnie słabo zauważona przez media). Tym polskim strategiom niestety grozi to samo.

Powinno tak być od początku, ale dobrze, że to zmienili.

„Wczesniej nawet jakos szczegolnie nie patrzylem na ekwipunek mojej druzyny.”

To jest właśnie dowód na to, że gra na normalnym poziomie była za łatwa, bo co to za taktyczna gra rpg w której nie zwracasz uwagi na wyposażenie swojej drużyny.

Wiesz co zdziwiłbyś się ale sporo ludzi gra w Faerię :)
Z tego forum? Nie sądzę :I W ogóle? Też nie bardzo.

Podobnie w inną bardzo dobrą karciankę jaką jest Eternal
Owszem jest znacznie popularniejszy od Faerii, ale generalnie też niszowy.

Ludzie właśnie odchodzą od HS'a i Gwinta bo jest za duży RNG i za dużo osób mających wszystko.
Myślę, że deweloperzy Eternala, a tym bardziej Faerii życzyliby sobie, żeby liczba grających w ich produkcje odpowiadała tej liczbie jaką ma teraz Gwint z którego „ludzie właśnie odchodzą”. O HSie nawet nie wspomnę, bo ta karcianka to kosmos pod względem popularności w porównaniu do innych tytułów z tego gatunku. I nawet jeśli przez 10 lat będą ludzie od niego odchodzić to tam wciąż będzie więcej grających niż w jakąkolwiek inną grę CCG.

Faeria jest na topie cały czas
Wśród karcianek, w których mamy stół z taktyczną rozgrywką być może to jest top, ale taki top jak najwyższa górka na Żuławach Wiślanych. Brutalna prawda jest taka, że tego typu odmiana CCG to ultra nisza, a społeczności wokół nich są w większości „kanapowe”, więc nietrudno być wśród nich królem. Był moment, że Faeria i Duelyst miały trochę grających, ale to już niestety przeszłość.
Żeby jednak nie było, iż mam jakieś obiekcje do Faerii. Darzę tę grę ciepłymi uczuciami (bo jest bardzo dobra) i cieszę się że ci przypadła do gustu. Mam takie postanowienie, że spróbuję do tego wrócić zanim serwery wyłączą. Zakładam optymistycznie, że uda mi się do tego czasu rozwiązać swój problem. Może np. będę miał jakiś inny piecyk.

Serio zrezygnowałeś z gry bo coś nie chciała chodzić? ;)
No jak widać.

Znalazłem już jedną osobę która byłaby zainteresowana spolszczeniem i mimo tego że próbujemy jeszcze z petycją może byłbyś zainteresowany pomocą jednak? :)
Szanuję twój zapał, ale nie za bardzo potrafię go podzielić, więc chyba nie dołączę, aczkolwiek… mogę się jeszcze zastanowić (kwestia wygospodarowania czasu). Przez łikend nad tym pomyślę, wyślę ci wtedy zaproszenie na steamie i ewentualnie wówczas na ten temat na czacie pogadamy.

Z tym problemem odpalania gier na XP, to przypomniał mi się Submarine Titans – bardzo przyzwoity klon Starcrafta. Ponoć na XP nie daje się go zainstalować i chyba tylko na 98 chodzi. Z czego wnoszę, że musiałem go kiedyś testować właśnie na tym systemie. Swoją drogą mocno zapomniany tytuł (ale rzecz jasna niepolski).

Nie byłem w stanie odpalić na windows XP a co dopiero na 10...

Nie pamiętam na czym to uruchamiałem, było z kilkanaście lat temu, w czasach gdy jeszcze spotykało się W98, ale mógł być już XP. Na pewno było z oryginalnej płytki.

Another war masz teraz dwa egzemplarze na alledrogo.

Nie jestem aż tak ciekawy, żeby wydać na to 3 dychy. Tym bardziej, że mam znajomego, który na pewno to kiedyś posiadał i jeśli mnie coś najdzie, to po prostu sobie od niego to pożyczę (o ile w między czasie się tego nie pozbył)

niecierpię strategii kosmicznych czy innych 4x typu Homeworld.

Masz uprzedzenia, to są w większości bardzo przyjemne gierki (oczywiście te bardziej znaczące). Żeby jednak była pełna jasność - Homeworld to typowy RTS, a nie 4X! nie mylmy dwóch systemów walutowych. 4Xami mogą być też gry niekosmiczne, jak choćby król tego gatunku SM Civilization. Notabene to są zazwyczaj turówki, choć kilka gier w czasie rzeczywistym też się znajdzie (ale na ogół z aktywną pauzą). Grą, która próbowała łączyć RTSa z 4Xami (i przy tym toczyła się w kosmosie) był Sins of a Solar Empire – oceny ma co najmniej dobre, ja się w nią nie zagłębiałem.

A co do pierwszego Homeworlda, to warto wiedzieć, że gra ma aktywną pauzę, więc można spokojnie w to pogrywać bez większego stresu i szybkiego klikania. Nie wiem jak to jest w Starmageddonie, ale wzorem najbardziej klasycznych RTSów może tej opcji nie być, bo o grze chodziła opinia, że ma dość mocno wyśrubowany poziom trudności. Zresztą z tą przegiętą trudnością to chyba była częsta cecha ówczesnych polskich gier.

Nie, to nie jest dobry zabieg i Danuel ma tu rację. Według mnie to po prostu tania zagrywka marketingowa, która ma na celu podbić sprzedaż. Gdyby była ósemka, to zapewne zdaniem jakichś mądrali z ubi, mogłoby to zniechęcać do sięgnięcia po grę przez młodych, którzy nie poznali wcześniejszych części serii.

Czuję, że podobnie mogą zrobić z Heroesami – jeśli gra wróci (co przy sukcesie nowego Anno i oby również tych Settlersów byłoby dość prawdopodobne), to możliwe, że też w postaci „reboota”, bo ostatnie części nie były, mówiąc delikatnie, zbyt chwalone i sukcesu komercyjnego nie odniosły.

Ogólnie to „rebootowanie” jest nadużywane, bo zasadne byłoby to tylko względem bardzo starych pozycji, które od wielu, wielu lat (np. 20tu czy 30tu) nie miały żadnej kontynuacji (albo żadnej udanej kontynuacji). 7ka Settlersów to jeszcze w miarę współczesna epoka, a nie powrót marki po latach. Do tego była to część w miarę dobrze przyjęta przez rynek.

A zupełnie nie rozumiem zagrywki Bethesdy, która nie tak dawno wypuściła Preya, który w żaden sposób nie nawiązywał do świetnej strzelanki o tym samym tytule sprzed ponad 10 lat. To jest chwyt bez poszanowania dla starszej produkcji, może więc i dobrze, że ten nowy Prey się nie sprzedał. Oby to zniechęcało wydawców do takich zagrań, ale to raczej naiwna nadzieja.

To byłyby śmieszki z żarcikami o pieczonej kaczce

Bez przesady. Ja też, najdelikatniej rzecz biorąc, nie jestem entuzjastą obecności grobu pana Kaczyńskiego na Wawelu, ale podobnie jak większość ludzi w tym kraju mam świadomość co to za miejsce i jakie ma znaczenie dla historii Polski, więc jedna niezbyt uprawniona osoba nic w ocenie tego miejsca nie może zmienić. Taka ewentualna katastrofa byłaby wstrząsem dla mnie i wielu innych osób, które nie są miłośnikami kultu pana K. Jestem więc pewny, że takich żartów by nie było, co najwyżej z rzadka jakieś głupie, niestosowne prztyki typu: Bozia się obraziła na pobyt pana LK w tym miejscu itp.

Nie dziel więc ludzi według prostego podziału lewicowcy/centrowcy/antyklerykałowie/kosmopolici vs. prawicowcy/katolicy/narodowcy, bo w rzeczywistości podziały są dużo bardziej złożone i często idą w poprzek przyjętym odgórnie schematom.

Katedra Notre-Dame (jak i inne wybitne stare kościoły), to świątynia, której klasę i wspaniałość potrafi docenić również stuprocentowy ateista i lewicowiec, który ma trochę rozumu i wrażliwości. Tych ludzi ta katastrofa też poruszyła i poruszy każda inna, która dotknie tak wybitny obiekt (i wiele mniej wybitnych też).
Sam zresztą mam kolegę zadeklarowanego ateistę, który wręcz uwielbia zabytki sakralne i chętnie jeździ po różnych dziurach, żeby je oglądać. Dla niego ten pożar to też bardzo smutne wydarzenie, zwłaszcza że miał to szczęście tę katedrę zobaczyć naocznie.

Nie wiem czym nieodwracalnych. To jestem prawdopodobnie jeden z najlepiej udokumentowanych budynków na świecie.

Ale jednak coś zrekonstruowanego będzie tylko czymś zrekonstruowanym, czytaj: troszkę inne robi wrażenie fresk, witraż, obraz, rzeźba czy inna konstrukcja jeśli wiesz, że ma to 800 lat i robili to jacyś praprzodkowie ze 30-40 pokoleń wstecz, a nie że jest tylko 10 czy 20 letnia kopia/odtworzenie starego zabytku i nie masz nawet przy tym pewności czy rekonstrukcja udała się w 100% czy jednak nie. Oczywiście cieszę się z tego, że jakieś zabytki są rekonstruowane, bo to jednak kawałek naszego dziedzictwa, ale coś co jest autentykiem sprzed stuleci zawsze będzie robiło większe wrażenie.

A tu dochodzi jeszcze kwestia czy oni faktycznie to odtworzą. Sprawa jest ciężka i skomplikowana. Jeśli prawdą jest że do konstrukcji dachu użyto 1300 dębów… , to coś mi się zdaje, że zrekonstruowanie tego będzie na pograniczu niemożliwości, z dość prozaicznej przyczyny – ciężko będzie znaleźć taki kawałek dębowego lasu, który się wytnie bez oporów ekologów.
Tu znaleziony w necie fragment tej więźby - http://kolomedievi.umk.pl/storage/media/18311/katedra_notre-dame_pocz_bud_1211_20171022_1892398003.jpg

I jeszcze druga kwestia. Jeśli dojdzie do zapowiadanego kryzysu gospodarczego na świecie, co mogłoby mieć potężne konsekwencje ekonomiczne dla wielu krajów, w tym Francji, to plan wiernego odtworzenia zniszczonych fragmentów katedry mogłoby przejść w stan wiecznego „później”. Na bazie dobrowolnych datków pewnie by coś przy tym dłubano, ale żeby to sprawnie zrobić, to musi się w to zaangażować państwo francuskie (a ono aktualnie ma problem z „żółtymi kamizelkami”, więc co będzie gdy jeszcze kryzys/recesja do tego dojdzie).
Tym samym nie można mieć 100% pewności czy kiedykolwiek ta wierna rekonstrukcja Notre-Dame się uda.

Hazardous Space -> https://store.steampowered.com/app/760080/Hazardous_Space/

podobną w wyglądzie walkę ma Worshippers -> https://store.steampowered.com/app/734510/Worshippers/ choć gra jest zupełnie inna od DD, bardziej nawiązuje do gier stołowych

Co do klonów to czekam na dobre odmiany Battle Brothers, tutaj widzę że już coś w tym typie się robi -> https://www.gry-online.pl/gry/rising-lords/z05470

No dobra, sorry, niby mocno przesadziłem (z tego co sobie popatrzyłem na stosowny dział to też kilka rzeczy przeoczyłem, no i jest sporo tytułów które mnie nie interesują, więc je sobie pomijałem), ALE fakt faktem że obecnie recenzujecie dużo mniej niż kiedyś. Czytam, że macie przeszło 2900 recenzji, więc dzieląc to na 18 lat waszego istnienia wychodzi średnio… po około 160 na rok. Gdy jeszcze wziąć pod uwagę, że dziś gier wychodzi duuużo więcej niż kiedyś, to te wasze przeszło 70 recenzji wypada mizernie (średnio ledwie 6 na miesiąc).

Chwytacie się przede wszystkim mainstreamowych produkcji, a nawet i tutaj można znaleźć tytuły, które są z tych okolic (albo miały ambicje być), i zostały przez was zignorowane np. Ni No Kuni II, Strange Brigade, Valkyria Chronicles 4, czy duże dodatki do TW: Warhammera 2 (Rise of the Tomb Kings), Elder Scrolls Online (Summerset). To że pomijacie wiele twardych indyków jak Return of the Obra Dinn, Dead Cells, Celeste, Unavowed czy Iconoclasts, to mi akurat bardzo nie przeszkadza, bo większością z nich nie jestem zainteresowany, choć miłośnicy takich gier mogą mieć uzasadnione pretensje. Dla mnie z tych okolic ciekawe byłyby retro strzelanki w typie Dusk, Project Warlock, czy dungeon crawlery w rodzaju Aeon of Sands, no i rzecz jasna turowa Pit People.

Gorzej że pomijacie również gry z drugiego, trzeciego nurtu - które mogłyby zaistnieć w jakiejś szerszej świadomości - w typie (wymieniam tylko te z kręgu moich zainteresowań):

Banner Saga 3
Ashen
For the King
Tower of Time
Warhammer 40k: Mechanicus (niezły XCOMowy Warhammer, jak można było to pominąć?)
Warhammer 40k: Gladius – Relics of War (wreszcie jakiś przyzwoity 4X w tym uniwersum)
Warhammer 40k: Martyr (no i h&s, też pierwszy w tym settingu)
Space Hulk Tactics
Shadows: Awakening
Frozen Synapse 2
Star Control: Origins
Book of Demons
Artifact (pierwsza od lat produkcja Valve)
Railway Empire
Overload
Atom RPG
Dead in Vinland
Ash of Gods: Redemption
Deep Sky Derelicts
All Walls Must Fall
Attack of the Earthlings
Masters of Anima
Wartile
Prodigy Tactics

Czy nawet te które ostatecznie okazały się crapami (przynajmniej w dniu premiery), ale z różnych względów można było o nich napisać (czasem nie zaszkodzi coś zmieszać z błotem jeśli na to zasługuje) jak Underworld: Ascendant czy Jagged Alliance: Rage!

Zapewne gdyby dołożyć jeszcze trochę tytułów z innych gatunków (jakichś platformówek, przygodówek), to uzbiera się dość konkretna kupka.
Rok 2018 był naprawdę bardzo dobry dla pecetowców, tylko żeby się o tym przekonać, to trzeba samemu śledzić różne informacje i serwisy (czego większość ludzi nie robi, stąd potem jęczy w komentarzach że było słabo). U was co najwyżej jakaś zajawka w jednym z newsów, że coś tam ma wyjść i często na tym się kończy.
Uczciwie jednak przyznaję, że wspomniany ‘gram’ też trochę tytułów z powyższych pominął, no ale jednak mają tych recek co najmniej z połowę więcej niż wy.
Jeszcze jedna rzecz, która rzuca się w oczy z porównaniu z poprzednimi latami – prawie całkowicie zrezygnowaliście z zapowiedzi, czyli omawiania gier na bazie jakichś wersji beta. Ograniczacie się tylko do dużych produkcji, które wpadły wam w ręce przy okazji jakichś targów i w zasadzie tyle.

Oczywiście, to wszystko to wasza strategia, macie do tego prawo, ale jednak szkoda że tak mocno poszliście w mainstream. Przecież można by znaleźć paru współpracowników, którzy raz na jakiś czas napisaliby wam recenzję jakiejś mniej komercyjnej gry za pół darmo (czyli bardziej hobbystycznie niż za pieniądze), płacąc im jakieś grosze od kliknięć. Pomijam fakt, że dla młodych to akurat mogłoby być niezłe doświadczenie/przetarcie gdyby chcieli kiedyś poważniej w takim zawodzie działać (czy sobie w nim coś dorabiać), więc chętnych by nie zabrakło, tylko kwestia waszej woli.

Jak to w słynnej książce stało: Ignorancja to siła.

takie czasy panie...

Tym majorem mnie przekonałeś, już sobie gierkę na liście życzeń podciągam do góry :D
Tylko cena jej… - jak to u Slitherine – mało przyjazna. Może kiedyś do jakiegoś bundla trafi, choć Slitherine jak wystawia swoje paczki w najniższych cenach, to tych najlepiej ocenianych gier do nich nie daje. Tak swoją drogą ciężko mi przeżałować, gdy w tamtym roku przeoczyłem bundla od nich (bodajże w czerwcu był). W najwyższym progu była Pandora z dodatkiem (a ja lubię 4Xy) i całość kosztowała niewiele ponad 2 dychy. No i liczę, że w tym roku też coś będzie i jednak tym razem nie przeoczę.

Aktualnie kończą się bundle z Panzer Corpse i Warhammerem 40k: Armageddon – na ten drugi się skusiłem, choć nie bez oporów, bo odzwyczaiłem się od kupowania 4-letnich gier za więcej niż 20, góra 30zł, no ale skoro to od Slitherine… . Oczywiście paczki są na fanaticalu (do jutra do 9 rano).

II wojna, II wojna, II wojna… i tak w kółko. Zastanawiam się (jako człek mało doświadczony w taktycznych heksówkach w tym settingu, znam w zasadzie tylko panzery, odrobinkę unity of command), czy tu można dodać jakieś nowe pomysły, przecież tych gier jest dziesiątki? Wiele z nich jest wysoko oceniana.
Gdzie tkwią różnice w gameplayu między nimi?

Dbanie o linie zaopatrzeniowe to stara rzecz. Wpływ pogody na starcia to też już chyba oklepany mechanizm. Nie mówiąc już o ukształtowaniu terenu (ba, widzę po screenshotach, że niekiedy wręcz areny walk są zbudowane na mapach quasihipsometrycznych). Kwestia morale i doświadczenia raczej też jest obecna od dawna. Większość najważniejszych bitew z historii II wś została w takich grach przedstawiona. W miarę wierne odwzorowywanie jednostek - czyli np. ich mobilności, realnej siły, czy zapotrzebowania na paliwo - to też chyba uwzględniają najbardziej hardcorowe tytuły z tego podgatunku.
Co tu zatem nowego mogą wnieść kolejne produkcje? Lepszą/jeszcze lepszą SI? Coś więcej? Mam wrażenie, że to jest permanentne odgrzewanie tego samego kotleta, w czym celuje szczególnie Slitherine.

Zdaje mi się, że temat ściśle opartych o historię II wojennych turowych gier taktycznych jest już wyczerpany (i RTT raczej też, choć tu można zawsze coś oprawą zaskoczyć) i wystarczyłoby teraz dbać o istniejące produkcje poprzez wypuszczanie łatek optymalizujących ich działania pod nowszy sprzęt/systemy, czy jakieś modyfikacje poprawiające wygląd, interfejs, SI itp.

Dla mnie ciekawym urozmaiceniem byłoby gdyby ktoś spróbował dodać do tego… trochę fantastyki. Jakieś próby w przeszłości bywały, ale jak dotąd chyba nieco nieudolnie (a przynajmniej nie odnosiły sukcesu). Przykładem jest taki RTS sprzed ponad 10 lat - War Front: Turning Point -> https://www.gry-online.pl/gry/war-front-turning-point/zc1a4f . Natomiast w kontekście I wojny światowej wśród gier akcji był Iron Storm, a teraz będzie zbliżać się premiera klonu CoHa czyli Iron Harvest. Krótko mówiąc: bida z nyndzą. Temat w zasadzie nigdy poważnie nie ruszony, a przecież mający duży potencjał, bo ograniczony tylko ludzką wyobraźnią.

I to też byłoby poletko, które mogłyby eksplorować turowe gry taktyczne. Może wówczas patrzyłbym na plany z wydawaniem takich gier z większym zainteresowaniem, a tak… to rzucę okiem na Panzer Corpsa 2, bo to w zasadzie główny sukcesor kanonicznego w tym gatunku PG. No i może UoC 2, bo coś tam miałem okazję poznać jedynkę i było to nawet niezłe.

Sieciowe fpp/tpp w tej scenerii kompletnie mnie nie interesują. A z kolei Eugen ze swoimi produkcjami raczej celuje w hardcorowych miłośników sieciowych szybkich RTT/RTS, więc też nie dla mnie.

@silvaren
Pomysł z tym algorytmem, który w danej sytuacji zawsze da chybienie przy 95% jest ok, bo uniemożliwia graczowi stosowanie działania sejw/load/load/load (i aż siądzie) która jest pewnego rodzaju oszustwem. Problem jest wtedy gdy on pudłuje przy tym procencie wyraźnie więcej niż 1 na 20 razy. A tak miałem w tym Regicide, i to potrafiło się zdarzać seryjnie (np. 3-4 razy z rzędu pudło, potem ze 4-5 razy trafienie). Metoda algorytmu jest nieistotna, byleby ten procent się zgadzał.
Swoją drogą pewnym zbiegiem okoliczności akurat w XCOMa gram (kiedyś tylko liznąłem, teraz do niego wróciłem i chcę przejść do końca) i raczej nie zauważyłem jakichś przegięć (przy normalnym poziomie trudności), a jeśli już… to może troszeczkę na korzyść gracza. Takie miałem na początku wrażenie, że przy około 50% na trafienie siada więcej niż połowa strzałów, ale później już nie byłem tego taki pewny. Zakładam więc, że mniej więcej algorytm jest ok. Przypominam sobie to jęczenie niektórych graczy w komentarzach do tego systemu który nie pozwalał im po ponownym załadowaniu gry osiągnąć innego wyniku trafienia. Dla mnie takie granie jest bez sensu – nie daje żadnej satysfakcji. Pamiętam, że przy Heroesach 3 niektórzy to praktykowali żeby zdobyć lepsze specjalizacje dla swoich bohaterów (przy awansach) albo lepsze spelle przy rozwoju gildii magów. Nie rozumiem sensu takiego grania.

@darth angel
Nie wierzę, żeby tam było coś ukrytego. To byłoby głupie gdyby gra wprowadzała w błąd nie mówiąc o jakimś dodatkowym czynniku który wpływa na tę wartość. To trochę tak jakby w Heroesach 3 podczas walki po najechaniu kursorem na wrogą jednostkę pokazywało nam kalkulację potencjalnych obrażeń… ale bez uwzględniania obrony przeciwnika.

W Skyrimie jakieś spojlery są w książkach, które opowiadają dzieje ubiegłe. Niestety akurat w Elder Scrollsach lubię czytać książki (dobrze budują atmosferę świata, opowiadają o nim), a że żadnej poprzedniej części nie dokończyłem… No ale spojler z Morrowinda napatoczył mi się na oczy już w innym źródle, więc nie byłem tym szczególnie zrażony. W tej chwili sam nie wiem czy wrócić do Skyrima czy do Morrowinda. Ten pierwszy miałem bardziej zaawansowany w „przerobie”, z kolei chronologicznie to ten drugi wypadałoby przejść najpierw, a potem może i Obliviona. Ale te spojlery są dosyć ogólne i jak sądzę mogą nie mówić o wielu szczegółach, więc nie jestem jeszcze zdecydowany (tak czy siak z czytania książek nie zrezygnuję). Na razie mam inne pozycje na tapecie.

@drenz
Dzięki za odpowiedź. Przekonałeś mnie że warto tę grę podciągnąć na swojej liście życzeń.

@specshadow
Chyba nie rzuciłeś okiem na te wpisy. Rzecz się rozchodzi nie o RNG jako takie, tylko o dobrze napisany algorytm rzutu kostką/rachunku prawdopodobieństwa. Czyli np. jeśli gra daje nam szanse na trafienie 85%, to MA mniej więcej na 100 przypadków siąść 85 razy. Jeśli natomiast jest sytuacja z jaką ja się spotkałem, chyba z rok temu, w Warhammerze 40k Regicide, gdzie przy 95% na trafienie siadało mi… tak na oko (bo nie było opcji sejwa w dowolnym momencie, aby to dokładnie sprawdzić, więc liczyłem to „na oko”)… w jakichś 60%, góra w 2/3 – to to był zrąbany algorytm. Nie znam się na programowaniu, więc nie wiem czy napisanie symulacji rzutu kością jest tak trudne, czy wynikało to z niechlujstwa programistów. Wiem na pewno, że jest to kardynalna wada, która zabija przyjemność z rozgrywki, bo wszelakie kalkulacje można sobie wsadzić nie powiem gdzie. Nie wiem czy w Regicide to naprawili, ale nie ukrywam że przez to zraziłem się do tej gry i nie wiem czy kiedykolwiek do niej wrócę (gdyby nie ta ułomność byłaby całkiem dobra).

W Darkest Dungeon (który ongiś próbowałem) nie zauważyłem, żeby był z tym problem (podobnie i w Falloucie). Wydawało mi się że gra pod tym względem jest uczciwa, czyli procentowa szansa na trafienie odpowiadała późniejszym trafieniom/nietrafieniom.

Co do ocen i komentarzy na steamie, to chyba jest jasne że trzeba wyszukiwać wiarygodnych opinii. Ci zalinkowani użytkownicy mieli na swoim koncie po co najmniej 30 godzin gry w Anthariona (czyli mniej więcej tyle co drenz) i szczególnie pierwszy z nich napisał bardzo rzeczowy komentarz, zatem tego nie da się zlekceważyć przy podejmowaniu decyzji o zakupie. Zresztą on tej gry nie zmieszał z błotem, ocenił ją raczej jako średnią, no ale skoro wujek Gabe daje tylko opcję kciuk w górę lub w dół, więc zdecydował się na to drugie. I chyba jest oczywiste, że wobec tego nieszczęsnego systemu oceniania nie należy przywiązywać zbyt dużej wagi do sumarycznej oceny wszystkich graczy (ja się ostatnio bardzo dobrze bawiłem przy h&s Viking: Wolves of Midgard, który ma tylko trochę ponad 50% pozytywów), ale jednak jeśli masz oceny „mieszane”, to naturalne że trzeba sobie sprawdzić co ludziom nie pasi, z czym gra ma (/może mieć) problem.

Sugerowanie więc w kontekście mojej osoby „słuchania się bezkrytycznie postom” jest mało trafione (że tak delikatnie to wyrażę).

A jak jest z RNG? Bo to jest jeden z większych zarzutów pod adresem tej gry. Na przykład to co napisał ten gościu w trzecim punkcie minusów -> https://steamcommunity.com/profiles/76561197973589694/recommended/293160/
Nie ukrywam, ze wada w postaci źle napisanego algorytmu rzutu kostką (/szans na trafienie) bardzo mnie razi i bardzo mi psuje odbiór gry (np. tak było w Warhammer 40k Regicide, czy bodajże w Space Hulku), bo to zabija cały aspekt taktyczny związany z walką.
Co prawda w jakiejś następnej recenzji jeden użytkownik napisał, że ten element naprawiono, lecz w dość młodym komentarzu (z ub.r.) znowu pojawia się ten zarzut -> https://steamcommunity.com/profiles/76561198045118691/recommended/293160/

A tak poza tym bdb recenzja, bo połączona z kilkoma użytecznymi informacjami/poradami, które mogą pozwolić uniknąć jakichś frustrujących sytuacji (typu brak specjalisty od otwierania zamków co może pozbawić lwiej części lootu w grze, o czym też jest mowa choćby w pierwszym z podanych przeze mnie steamowych komentarzy).

Kurcze, wybacz :/ Staram się pisać jak najmniej takich rzeczy, ale czasami faktycznie może mi się zdarzyć, że napomknę o czymś, co okaże się dla kogoś spojlerem...

Spoko, mam sklerozę, więc szybko zapominam ;)

Oki. Ja tylko zwróciłem ci uwagę, żebyś uważał przy różnych swoich wpisach na zdradzaniu fabuły. Bo nawet jeśli w twoim mniemaniu nie jest to istotne dla kluczowych rozstrzygnięć fabularnych, to czytający/oglądający może tego nie wiedzieć i podejrzewać, iż jest to coś poważniejszego, co z kolei może przełożyć się na jego negatywny odbiór. Możesz rzecz jasna to zignorować, no ale - jak napisałem wyżej - nie będzie ci to pomagać w szybszym pozyskiwaniu czytelników/widzów.

Co do tego przykładu z BG2, to tak, to byłby spoiler. Gdyby jednak pominąć „boskiego pochodzenia”, a napisać tylko że główna postać jest więziona przez tajemniczego maga z powodu o którym mowa w rozstrzygnięciu poprzedniej części (tym samym sugerując czytającemu, że powinien najpierw sobie jedynkę przejść, bo dwójka do niej fabularnie bezpośrednio nawiązuje), to już byłoby w porządku. I owszem nieraz ludzie przerzucają recenzje gier, które są kontynuacjami w sytuacji gdy jeszcze ich poprzedniczek nie ogrywali.

W kwestii publicystyki na przykładzie KotORa, to jeśli autor we wstępie wyraźnie zasugeruje, że będzie zajmował się stroną fabularną tych gier, czyli adresuje ten tekst do osób, które mają te gry ograne lub takich którym obojętne jest zdradzenie różnych wątków fabularnych w tych grach, to oczywiście jest to jak najbardziej na miejscu. Jeśli jednak np. robi przekrojowy tekst o rpgach (nazwijmy to: popularyzatorski, zachęcający do zapoznania się z określonymi tytułami, więc adresowany do mniej zaangażowanych odbiorców), to już nie byłoby fair. Swoją drogą twist w pierwszej części KotORa rzeczywiście całkiem zgrabny, ale podejrzewam że również w tym wątku mógłby się znaleźć ktoś kto KotORów nie przechodził, więc wypadałoby o tym nie wspominać, czy też używać bardzo cwanego narzędzia na tym forum o nazwie „spojler”.

Co do Wiedźmina 3, to przeszedłem bez wielkiego entuzjazmu jedynkę (momentami mnie nużyła i drażniła zupełnie zbabraną mechaniką rpg). A od dwójki się odbiłem, bo… znużyła mnie jeszcze bardziej. Może kiedyś zajmę się W3, ale wolałbym najpierw przebrnąć przez dwójkę. Ogólnie to nie jestem na tę markę napalony, bo z tego co trochę na jej temat czytałem, to zarówno druga jak i trzecia część też jest nieudolna w mechanice rpg. A jak nie bez racji ktoś napisał (bodajże Iselor?), że w rpgach fabuła jest (/ma być) głównie pretekstem do przyjemnej rozwałki, natomiast rdzeniem powinna być dobrze zaprojektowana mechanika, a to właśnie w Wiedźminie kuleje (na pewno pierwszym, a chyba też w kolejnych dwóch). To chyba jedyny rpg w moim życiu, podczas którego przechodzenia miałem sytuacje, że nie chciało mi się wchodzić do okna postaci aby rozdysponowywać punkty po awansie na wyższy level (chyba raz nawet 4 awanse z rzędu zignorowałem), bo po prostu nie miało to większego znaczenia. Gra była beznadziejnie łatwa, nawet na najwyższym poziomie trudności. Tak jak i kompletnie bezsensowny był loot, skoro przechodziło się całą grę dosłownie dwoma mieczami na krzyż. Ktoś kompletnie nie przemyślał mechaniki. Ta gra na dobrą sprawę… w ogóle nie musiałaby być rpgiem.

Zatem kult Wiedźmina wśród znacznej części nadwiślańskich graczy zupełnie na mnie nie działa. Jeśli będę miał kiedyś na to kaprys to się tego chwycę, a jak nie to nie.

Thea o dziwo jak na niszową produkcję ma całkiem ładny wynik. Według steamspy mają coś w przedziale 100k-200k użytkowników na steamie (a jeszcze tego nie rozdawali za free, ani w pierwszym progu HB). Miałem okazję to ostatnio nabyć i chwilę pograć – faktycznie, przynajmniej na początku, gra zrobiła na mnie świetne wrażenie i mogę z czystym sercem polecić – udana hybryda gatunkowa, której najbliżej do strategii (z bardzo umiarkowaną złożonością) z mocnymi rpgowymi akcentami. Szkoda, więc że sequel tak słabo zaczął z early accesem (mowa jest tylko o 8k użytkowników), mimo że ma na ogół dobre opinie.
A co do tego, o czym na golu piszą i nie piszą, to trzeba brać pod uwagę liczbę clicków na poszczególne tytuły, co determinuje ich zainteresowanie. Prawdopodobnie Bannerlordem zbyt mało ludzi się ekscytuje, choć faktycznie wydawało mi się, że jest ich dostatecznie dużo, żeby od czasu do czasu coś o nim napisać. Tyle że tutaj może dochodzić kwestia rozczarowania/irytacji mocno przeciągającą się produkcją i przez to poczuciem, że z grą może być coś nie tak, że może wyjść z tego bugfest na który nie warto poświęcać miejsca.
Osobiście trochę dla mnie rozczarowujące jest to, że są tak pazerni na clicki, a nie mają przy tym ambicji, aby w większym stopniu pełnić rolę opiniotwórczą, choćby poprzez generowanie zainteresowania nieco mniejszymi produkcjami, a nie tylko skupiać się na „trypel ejach”. Stąd mogliby czasem poświęcić jakiś tekst grom takim jak Thea 2 czy ww. Project Warlock (o Bannerlordzie mimo wszystko wcześniej czy później i tak będą smażyć jakieś materiały), aby choć troszeczkę nakręcić wokół nich zainteresowanie. Niby czasem coś napiszą o takich niezależnych tytułach, które nie osiągają sukcesu/znaczącego sukcesu komercyjnego, ale jak dla mnie to zdecydowanie za rzadko.

Chyba merytorycznie jest solidnie, ale z jednego względu przerwałem oglądanie i nie mam ochoty do tego wracać. Masz chopie wredny zwyczaj spojlerowania i to nawet bez ostrzeżenia. Naprawdę, nie każdy człowiek przeszedł do końca pierwszą część PoE i nie wszyscy są zainteresowani poznaniem zakończenia tej gry. To samo było przy którymś tam filmie o Wiedźminie 3 (a ściślej chyba temat dotyczył głównie Cyberpunka), tam też bodajże wspomniałeś o zakończeniu. W tym momencie miałem ochotę cię… no mniejsza z tym. Owszem mam niechlujną pamięć i najprawdopodobniej o tym zapomnę, a poza tym nie jest powiedziane, iż kiedykolwiek poważnie się wezmę za te gry, ale jednak takie spojlerowanie to błąd kardynalny i nie ułatwi ci pozyskiwanie widzów/czytelników, nawet jeśli dotyczy to jakiegoś znanego i raczej ogranego przez większość tytułu.

Swoją drogą drenz, którego jak inni również szanuję, też niestety czasem w swoich recenzjach przemyci jakiś spojler, co nieco irytuje. Ale jak wspomniałem wyżej, z pamięci mi mnóstwo rzeczy wylatuje, więc jakoś to przetrawię, zwłaszcza że często dotyczy jakichś niszowych pozycji, które nie wiadomo czy kiedykolwiek odpalę.
I jeszcze druga kwestia, trochę nawiązująca do mojego przedmówcy. Tak rozwlekła recenzja, to raczej tylko do wersji czytanej. Film powinien potraktować sprawę znacznie zwięźlej. Dobrze by było gdybyś mieścił się w 15-20 minutach, a ewentualnie szersze refleksje/opisy zostawiał na tekst pisany.

Scenki się przeklikiwało bo były nudnym zapychaczem. Pamiętam jak wyszedł Unreal 2 i związane z nim rozczarowanie. Gra sama w sobie była co najmniej dobra, ale brakowało jej klimatu jedynki, a jedną z bardziej irytujących rzeczy były scenki na statku, których nie dało się przeklikiwać i było ich naprawdę dużo. Do dziś takie przerywniki są dla mnie jednym z bardziej denerwujących elementów we współczesnych produkcjach. W większości wytrącają z rytmu gry, psują atmosferę. Pamiętam jak się zdziwiłem gdy próbowałem demo Wolfensteina 2: New Colossus i się okazało, że gdzieś blisko połowę jego, to cut-scenki filmowe! (ponoć tak jest w całej grze) A przecież o tej serii mówi się że to „old-school”. Ale jaki to „old-school”?!? Gdzie temu do atmosfery choćby do takiego RtCW, o którym była opinia, że ma nudnego singla, ale ja bym chciał żeby teraz każdy robił tak „nudnego” singla jak miał wolfen od Gray Matter. Niestety upodobania ludzi poszły w kierunku krzyżowania gier akcji z filmową narracją, co mi kompletnie nie leży, bo jak chce filmu to oglądam film, a jak chcę grać, to chcę gry. I jak widać tu kolega wyżej pisze:

Reżyserzy, scenarzyści, porządny mocap, aktorstwo na poziomie, porządne udźwiękowienie, kosmiczne budżety

Normalnie jakbym czytał zachwyty kogoś na temat… kinematografii (notabene współczesne kino też wydaje mi się kiepskie, ale ono zepsuło się znacznie dawniej). Ja bym wolał przeczytać zachwyty w stylu: świetne projekty map, wspaniałe projekty mechaniki gier, znakomita SI, wiele opcji/taktyk na rozwiązywanie poszczególnych trudności w grach, feeling rozwałki… to bym wiedział, że rzecz dotyczy GIER. Ale dziś jak widać to nie jest priorytetem w mainstreamowych produkcjach. Parafrazując można by zapytać: ile jest współcześnie gry w grze? Nie mówię, że cut-scenki nigdy się nie sprawdzają, ale jednak w większości są niepotrzebne. Akurat Hellblade’a nie grałem, ale słyszałem, że rzecz jest ciekawa, dość eksperymentalna. Pytanie: czy gdyby twórcy tej gry robili ją dla dużego wydawcy, to ktoś pozwoliłby im na scenariusz, w którym akcja byłaby przedstawiona oczami schizofreniczki? Mam podejrzenie na granicy pewności, że nie. Microsoft przygarnął kilku pomniejszych twórców, w tym twórców Hellblade’a, jestem bardzo ciekaw czy pozwoli im na robienie gatunkowo tych samych rzeczy co robili do tej pory. Mam co do tego spore wątpliwości.

A co do cut-scenek filmowych, to pamiętam jedną grę w której mi się one spodobały (jedną z baaardzo nielicznych). To była pierwsza część Kronik Riddicka (za dwójkę do dziś się nie wziąłem, więc nie wiem jak to w niej wyglądało). Tych przerywników było niewiele (czyli w sam raz), były rzeczywiście nieźle wyreżyserowane i potrafiły wzmacniać klimat gry. Swoją drogą ponoć gra się kompletnie nie sprzedała i do dziś nie wiem dlaczego, bo poza przeciętnym feelingiem strzelania reszta gry była znakomita i wciągająca.

Nie mówię, że dziś nie ma porządnych gier (w starym rozumieniu tego słowa), tyle że mało ich jest w mainstreamie. Ze strategii to tylko Civilization, i może jeszcze na upartego Total Wary (paradoxowe strategie to już raczej drugi nurt). A i jeszcze zbliżone do tego gatunku są XCOMy (choć więcej w nich taktyki niż strategii). Z rpgów to tylko duże sandboxowe pozycje z perspektywą fpp/tpp (specyficznej japońszczyzny nie liczę). A gry akcji… no właśnie tu już jest całkowita bida. Nacisk idzie głównie na multi albo na sandboxy. Dobrych singlowych shooterów z fajnie zaprojektowanymi mapami raczej nie ma. Może Bethesda spróbowała coś takiego zrobić w ramach Dooma i Preya, ale nie ruszyłem ani jednego ani drugiego, więc się nie wypowiem. Wymowne jest jednak to, że pierwsza z tych rzeczy sprzedała się jako tako, a druga to już klapa. No ale skoro takie są upodobania współczesnych graczy… Nawet ciężko tu coś wypatrzyć na rynku gier niezależnych, bo jednak takie gry wymagają sporych budżetów i to jest dla małych studiów rzecz nie do udźwignięcia. Cóż, pozostaje poutyskiwać i powspominać stare, dobre dzieje.

A przełom lat 90ych i zerowych faktycznie był niezwykle udany i to chyba w niemal każdym gatunku (a na pewno w każdym który mnie interesował).
Co do głównego wątku, to choć cenię pierwszego Half-Life'a, to jednak większe wrażenie na mnie zrobił Unreal, też w tym roku stuknęło mu 20 lat (co ciekawe mając premierę kilka miesięcy wcześniej miał zdecydowanie lepszą grafikę od HL, a wtedy pod tym względem trwał prawdziwy wyścig w którym gra Epica zdeklasowała konkurencję). Jak byłoby miło, gdyby ktoś wziął się za jego remake, ale to raczej marzenie ściętej głowy.

jak się spojrzy na developerów amerykańskich czy niektórych europejskich np. z Ubisoftu to większość to lewicujący okolczykowani kolorowowłosi ludzie
ej, ale bez takich argumentów. Kiedyś byli tacy u władzy, którzy wymagali od ludzi odpowiedniej postawy polityczno-światopoglądowej, właściwego ubioru czy stosownego fryzu niezależnie od miejsca czy sytuacji. Zresztą dalej kilka takich krajów jest (np. Korea Płn). Zakładam, że nie jesteś miłośnikiem tego typu porządków.

Generalnie - leję już na tych weteranów. Za to łaskawszym okiem patrzę na nieznanych (noname'ów?) świeżaków. (…) Ale to właśnie na przestrzeni lat od tych nieznanych maluczkich dostałem świetne gry z Kickstartera, dobre gry opuściły Early Access. Ale się nie sprzedały rewelacyjnie, część z nich mogła zrobić sequela ale bez szału.
A od weteranów co? Figa. Miliony wzięte i wyszły wydmuszki.

Jakie wydmuszki? Przecież te tytuły co wymieniłem wcześniej, to solidne produkcje (pomijam fakt, że „miliony” na swoje produkcje to dostawali tylko Obsidian i inXile). Natomiast od „nieznanych, maluczkich” na ogół dostaje się gry… nieznane i maluczkie. Owszem, są nieraz całkiem dobre, ale z oczywistych powodów nie mają tego rozmachu co gry „weteranów”. Mogą być od nich solidniejsze technicznie, ale jednak złożoność i skala trudności przy produkcji takich pillarsów czy innych wastelandów jest nieporównywalnie większa niż np. dungeon crawlerów w typie grimrocka. Stąd uważam, że warto wykazać się pewną wyrozumiałością wobec końcowego efektu. Jeśli zatem gra w rodzaju Bard’s Tale’a 4, Pathfindera jest w momencie premiery WZGLĘDNIE grywalna, to według mnie zasługuje ona na WZGLĘDNIE pozytywny odbiór, czy też co najmniej nie jechanie po niej jak po łysej kobyle. To twoje rozczarowanie rpg-ami od „weteranów” jest o tyle ciekawe, że jako przeciwwagę wymieniasz… Arx Fatalis, który o ile mnie pamięć nie myli, to w dniu premiery miał krytyczny błąd uniemożliwiający ukończenie gry. Potem to połatali, ale początki nie były takie różowe.

Gdyby „weterani” nie zrobili ww. gier to jednak gatunek rpg byłby dziś znacznie uboższy, więc chyba warto się cieszyć, że ktoś coś chce w tym rodzaju robić. Zwłaszcza że „weteranom” łatwiej zdobyć zaufanie i zebrać pieniądze pozwalające na stworzenie bardziej rozbudowanego i ładniejszego rpga niż „nowicjuszom”.
Podejrzewam, że miałeś zbyt wyśrubowane oczekiwania od tych nowych rpg-ów, za którymi stały znane nazwiska, i stąd twoje rozczarowanie. Ja wielkich nadziei nie miewałem, a czasem wręcz spodziewałem się crapu i potrafiłem się pozytywnie zaskoczyć.

Co do tego nowego Underworlda, to jak pokazuje ta recenzja chyba nie jest tak źle i może po jakichś patchach gra będzie na poziomie co najmniej akceptowalnym. -> https://www.youtube.com/watch?v=0siJV2RbN_0

a ci pożal się licho "weterani" traktują to jako robotę, mają wysokie mniemanie o sobie, lata doświadczenia podnoszą ich ego ale nie umiejętności?

Problem jest raczej w środkach jakie mają na stworzenie gry. Być może przeceniają możliwości wykonania zaplanowanego projektu, podchodzą do tego zbyt optymistycznie, i niedoszacowanie kosztów skutkuje zabugowanymi premierami. Ja stoję na stanowisku, że lepiej aby wychodziły zabugowane gry z gatunków raczej niszowych jak oldschoolowe rpgi (zarówno te z rzutem z góry jak i z perspektywą fpp), mające szanse na spatchowanie, niż żeby… nie wychodziły żadne z nich lub były tworzone przez nowicjuszy, którzy przy pierwszych poważniejszych problemach wymiękną i grę porzucą.

Ten Underworld, patrząc na jeden stream, faktycznie robi kiepskie wrażenie i nie dałbym głowy, że w patchach twórcy poradzą sobie ze wszystkimi istotnymi niedoróbkami. Zwłaszcza że gra na dzień dobry została dość równo zjechana w komentarzach (okolice 4/10) i to nie wróży jakiejkolwiek sprzedaży, co znaczy, że nie będą mieli dopływu środków na dalsze prace nad nią, a to z kolei często skutkuje tym, że deweloperzy grę porzucają.

Co do Bards Tale’a 4 jestem raczej spokojny, gra będzie załatana. Z Pathfinderem może być trochę większy kłopot, bo Owlcatem nie zainteresował się bogaty inwestor w typie Microsoftu, ale wierzę że jednak dadzą radę i najważniejsze błędy zostaną wyeliminowane (bo jednak trochę kopii się sprzedało). Obsidian do tej pory też dawał sobie radę, choć często te ich gry trapiło mnóstwo bolączek. Panowie od Banner Sagi poradzili sobie bez większych technicznych problemów.
Ogólnie jeśli, przyjmijmy, jedna na pięć takich niszowych gier robionych przez tzw. „weteranów” okaże się kompletnym niewypałem, to wciąż da to niezłą średnią wartą zwracania uwagi na produkcje tworzone przez takich ludzi.

Niedawno była udana kickstarterowa zbiórka na Realms Beyond, którego też można podpiąć pod gry „weteranów” (choć akurat wcześniej nie specjalizujących się w rpgach) i również wiążę sobie pewne nadzieje na ten tytuł, ale przy tym nie mam złudzeń – w dniu premiery nie zabraknie w niej bugów. Oby tylko nie było ich za dużo, no ale niech próbują, może akurat wyjdzie w miarę ok.

Co do dwóch pierwszych punktów zgadzam się z przedmówcą.

Natomiast co do trzeciego punktu, to nie wyobrażam sobie, żeby taka niszowa gra była wyłącznie z polskim dubbingiem. Zakładając, że będzie ona sprzedawana na steamie, to podejrzewam, że za takie rozwiązanie już na dzień dobry mogłaby dostać parę negatywów. I to nie chodzi tylko o to, że język polski (ponoć) nie jest zbyt lubiany na Zachodzie (ze względu na jego szeleszcząco-twarde brzmienie), ale po prostu tam jest kultura dubbingu i ludzie nie lubią czytać napisów. A skoro angielski jest najpopularniejszym językiem na świecie (z którym również nieanglosasi są oswojeni), to naturalne jest że dubbing powinien być w pierwszej kolejności po angielsku, bo wówczas zwiększa się liczba potencjalnych odbiorców.

Nie wiem nawet czy aby nie warto byłoby w ogóle zrezygnować z dubbingu niż dawać go wyłącznie po polsku. No chyba że byłaby opcja jego wyłączenia, ale byłoby to dość dziwne rozwiązanie i raczej ludziom z Zachodu nie przypadłoby do gustu. Z drugiej jednak strony jeśli was nie stać na wynajęcie jakiegoś angielskiego lektora (może w jakiejś szkole językowej byłby życzliwy starszawy native speaker chętny za półdarmo się udzielić), to raczej lepiej byłoby jednak darować sobie ten dubbing niż dawać kaleki angielski. A polski głos mógłby być, ale odpalający się domyślnie TYLKO dla graczy z włączonym polskim.

A kto powiedział, że to zaraz zamkną? Zrobią to jeśli studia nie będą generować dużych zysków, czyli dokładnie tak jak zrobili z Lionhead i Ensemble (po paru latach się okaże). Dla takiego molocha jak MS (oni mają roczny budżet zbliżony wielkością do Polski, przy nich to nawet Activision-Blizzard jest mikrusem) jakieś ewentualne parę milionów dolarów zysku przy gierce typu Wasteland 3 czy PoE 3 to pryszcz przy którym nie warto sobie tyłka zawracać. Jeśli wzięto te studia to raczej ze względu na zasoby ludzkie, doświadczenie pracowników i chęć zrobienia czegoś wysokobudżetowego w okolicach gatunku rpg, a nie żeby zarabiać grosze na izometrykach, które w ostatnich latach robili Obsidian i inXile.

Nawiązując do twojego porównania - czy znasz jakiś koncern samochodowy typu Ford czy General Motors, który by produkował oldtimery? Ja nie znam branży samochodowej, ale szczerze wątpię.

W optymistycznym wariancie szefowie kupionych studiów postawili warunek, żeby dokończyć rozpoczęte projekty czyli PoE 2 i BT4 na konsole oraz później Wasteland 3. Może jeszcze coś, jeśli mieli to rozbabrane (Tyranny 2? PoE3?), ale na więcej na pewno MS by się nie zgodził. Chyba że stał się cud i panowie z Redmond postanowili poeksperymentować z grami z drugiego/trzeciego nurtu (tak jak czasem to robi Ubisoft), ale biorąc pod uwagę strategię tej firmy, skalę jej działania, wydaje się to całkowicie nieprawdopodobne.

Mógłbym zakład przyjąć, że za jakiś czas zostanie ogłoszony projekt, który będzie albo singlowym action rpg-iem w typie bethesdowych Falloutów/Elder Scrolls lub nastawiony bardziej na fabułę, taktykę w typie KotORa. Druga opcja to MMORPG próbujący konkurować z WoWem. Setting? Albo Halo, albo Gears of War, a jeśli coś w fantasy, to jakaś nowa oryginalna marka (wątpię żeby wskrzeszali Fable’a).

Nie wiem o co ci chodzi. O to że nie daje literki „c” przed rpg?!? Już był wyżej jeden upierdliwy, który czepiał się o pojęcie „izometryk”, a teraz to… Wydaje mi się, że jestem na forum poświęconym głównie grom komputerowym, więc raczej oczywiste jest, że pojęcie rpg jest tutaj w domyśle używane do tego typu gier. A jeśli ktoś chce pisać o papierowych rpg, to raczej to dodatkowo zaznacza.

@topyrz
Zależy dla kogo co jest dobrym rpg. Jeśli dla kogoś ideałem jest Planescape Torment, to może i robienie rtsów nie stanowi najlepszej rekomendacji. Ale jeśli ktoś (jak ja) woli rpg-i skupione na samej mechanice czyli kształtowaniu postaci w oparciu o różne parametry, współczynniki, statystyki itp., i na samych walkach, to akurat byli twórcy rtsów lub strategii turowych prędzej sobie z tym tematem poradzą niż dajmy na to twórcy przygodówek czy gier akcji. Poza tym tu chodzi o to, żeby w ogóle taka gra powstała i była od strony technicznej w miarę grywalna. Ludzie doświadczeni w gamedevie łatwiej temu wyzwaniu podołają niż nowicjusze, nawet jeśli ci drudzy są entuzjastami gatunku. Niezłym przykładem jest Age of Decadence robiony przez takich miłośników-nowicjuszy, niby gra powstała, ale trwało to chyba z 10 lat. Ktoś kto w tej branży siedzi już sporo czasu zrobi to znacznie sprawniej.

Zresztą już jest zaprezentowany fragment gameplaya z wersji alpha, więc zakładam, że gra weszła w dość zaawansowane stadium produkcji. Jeśli ktoś lubi taktyczne turówki na heksach, i do tego system D&D, to raczej będzie zadowolony. Oczywiście biorąc pod uwagę skromne środki nie można oczekiwać cudów od oprawy wizualnej.

@SpecShadow
Zależy co rozumieć przez „radzenie sobie”. Jeśli mówimy o co najmniej niezłych grach bez patrzenia ich wyniki sprzedaży, to owszem Obsidian daje sobie radę. Podobnie jest z inXile. „Uchodźcy” z Bioware też nie zawiedli z Banner Sagą. Nawet byli członkowie Nivala jako tako poradzili sobie z tym gatunkiem, choć wiadomo że ich Pathfinder musi doczekać się jeszcze kilku patchy, żeby był w pełni zadowalający. A to czy te ich gry zarabiają na siebie czy nie, to już nie jest istotne. Należy cieszyć się, że w ogóle powstają i są na ogół niezłe.
Wspomniany wyżej Beyond Realms zapewne też na siebie nie zarobi, ale podejrzewam, że sami twórcy mogą być tego świadomi, i że grę raczej robią z pasji niż z przekonania, iż zarobią niej jakieś poważniejsze pieniądze.
Po prostu takie czasy, że nisko(/średnio)budżetowe rpgi są mało popularne i mają nikłe szanse na sukces komercyjny. Przy tym to miłe, że wbrew tej dekoniunkturze na ten gatunek są wciąż chętni do robienia takich gier, bo to znaczy, że miłośnicy rpg ciągle będą mieli jakieś nowe tytuły do grania.

Na pewno będę chciał jeszcze raz podejść do pierwszego D:OS, ale niezależnie od wrażeń na pewno spróbuję też i dwójki. Rzecz jest w moich zainteresowaniach gatunkowych, więc wierzę że co najmniej dwójka mi podejdzie.

To chyba oczywiste, że to upraszczam. Rzut z góry - lepiej?
Perspektywa bardzo podobna, to chyba można to wrzucać do jednego wora?

Jedynkę coś tam ruszyłem (najpierw odbiłem się, potem w ogóle nie chciało się odpalić, więc do tego nie wracałem), a dwójka po screenshotach wygląda podobnie, więc nie wydaje mi się żebym był w błędzie. Dla mnie perspektywa jest na tyle zbliżona, że pod tym względem to gry tego samego typu.

Kiedyś tę twoją tezę przyjąłbym za żart, ale teraz faktycznie to może by się PRAWIE zgadzało, że potencjalnych odbiorców takich gier na PC jest ze 200k, tylko że… jest jeszcze D:OS2, który tę liczbę przebił WIELOKROTNIE. Przy nim wszystkie szacunki dotyczące miernego potencjału rynku dla takich gier można wyrzucić do śmieci. Ten tytuł jest dowodem, że szeroka publika nie ma przesadnej awersji do izometrii. Problem jest chyba w czymś innym, tylko… nie do końca wiadomo w czym.

@Killerdiablo48
Nie ukrywam, że do Pokemonów jestem uprzedzony. Nie tyle do tej konkretnej karcianki, co do całej stylistyki. Jej infantylizm mnie odrzuca, więc do Pokemon TCG Online zawsze się zabierałem jak pies do jeża i w końcu nigdy tego nie spróbowałem i chyba już nie spróbuję. Ale fakt, że przy tej wyliczance powinienem ten tytuł wymienić, bo z pewnością ma swoich fanów, którzy jakiś ruch na serwerze generują.

Niby mogłem też jeszcze wspomnieć o innej karciance, która miała niedawno premierę na steamie w ramach early accesu czyli LotR LCG https://store.steampowered.com/app/509580/The_Lord_of_the_Rings_Living_Card_Game/ Też wykorzystuje znane uniwersum. Problem z nią polega na tym, że tak jak wielu wydawców twórcy tej karcianki popełnili kardynalny błąd wypuszczając mocno niedorobioną wersję, która miała przez to na dzień dobry chłodne przyjęcie. I mimo że ostatnio komentarze się poprawiły, to łatwo tego błędu nie będzie się dało naprawić. Gra ma w tej chwili dość małą liczbę grających i spore ryzyko, że będzie na kompletnym marginesie czyli stanie się częścią, wspomnianej we wcześniejszym moim wpisie, drobnicy.

@Valfrend
Szczerze? Ten gatunek ledwo dycha (mimo wielu premier przez ostatni rok), więc nie oczekuj cudów. Nigdzie żadnych tłumów nie zobaczysz. Na steamie stosunkowo najlepszą (choć spadającą) frekwencję wśród CCG z modelem f2p mają Shadowverse i The Elder Scrolls Legends, ale obydwie można spokojnie podciągnąć pod etykietę „klony HSa”. Tą drugą (TESL) sobie cenię i grywam w nią, ale po ostatnim updejcie na deweloperów spadły gromy (nie do końca uzasadnione, ale to temat na inną dyskusję), więc liczba grających najpewniej będzie dalej spadać.
Problem z tym gatunkiem polega na tym, że twórcy nie potrafią skutecznie przeciwdziałać efektowi znużenia i tym samym odpływania graczy. Dlatego żadna z karcianek nie potrafi na dłużej utrzymać większej liczby grających.

Tak dla ścisłości nie lubię określenia p2w, bo tak naprawdę prawie żadna z karcianek f2p nie jest p2w. To są gry, które wymagają grindu albo ciężkiego grindu, albo morderczego grindu, albo total nolajfowego grindu. Chyba tylko w azjatyckim Epic Cards Battle spotkałem się z sytuacją, że najmocniejsze karty były za darmo praktycznie nie do wyfarmienia (inna rzecz, że ta gierka w singlu była całkiem przyjemna, a i w pvp można było trafić na przeciwników z porównywalnymi kartami). Zatem każdy gracz sam musi określić, czy dana karcianka żąda od niego zbyt dużego czasu czy nie.

Model f2p powoli odchodzi do lamusa, co widać choćby po tym powyższym newsie w którym wydawcy Gwinta zdecydowali się na wypuszczenie singlowej kampanii jako oddzielny tytuł do kupna za realne pieniądze. To samo jest w innych przypadkach: karcianka od Valve czyli Artifact ma być za kasę, Faeria przeszła na b2p, jedna z nowszych wersji Yu-Gi-Oh (Legacy of the Duelist) też jest za pieniądze. Zdaje się, że ten trend będzie się pogłębiał.

Co zatem się ostało popularnego (wyłączając HSa) z darmówek? Poza wspomnianymi SV i TESL to oczywiście jakieś odmiany Magica i Yu-Gi-Oha, dwóch najbardziej znanych papierowych CCG. Ten ostatni ma popularną darmową wersję Duel Links https://store.steampowered.com/app/601510/YuGiOh_Duel_Links/ Ten pierwszy za darmochę ma Magic Duelsa, który przestał być rozwijany, ale wciąż trochę ludzi się wokół niego kręci. Z taktycznych karcianek niby jakoś się trzyma Duelyst, ale w ciągu 1,5 roku zaliczył tak duży zjazd wśród liczby grających, że teraz jest go ciężko z czystym sercem rekomendować. Z oryginalniejszych rzeczy wciąż jakoś działa Krosmaga https://store.steampowered.com/app/609940/KROSMAGA/ ale niestety grających też nie ma wielu aby ją polecać (ale dla mechaniki z blefowanymi jajami warto poznać). Nie najgorzej sobie radzi Prismata https://store.steampowered.com/app/490220/Prismata/ nie sprawdzałem tego jeszcze, więc nie wiem na ile to dobre. No i wspomniany przez ciebie Eternal na razie utrzymuje dość sporą liczbę grających. A poza steamem jest Gwint, który przy nadchodzącej dużej aktualizacji powinien się nieco ożywić (na jakiś czas). I to byłoby na tyle. Reszta to wegetująca drobnica, której trzeba przyznać, że jest jej sporo.

Ja do takiego gierczenia podchodzę na luzie, bez ciśnienia na zbieranie kart. Raczej tylko na sprawdzenie mechaniki gry, a jak mi się spodoba, to coś popróbuję tryb pvp, ale bardziej dla testu. Generalnie lepiej się trzymać jednej, dwóch karcianek, nie ma sensu więcej. Inne tytuły można odpalać tylko do zapoznania się z mechaniką. W najbliższym (i chyba też dalszym) czasie raczej nikt w tym gatunku w modelu f2p nie da rady się przebić. W płatnym na pewno coś namiesza Artifact. Jeśli mu się uda, to pewnie będzie miał jakichś naśladowców.

Przypomniało mi się, że jeszcze długo przed Gwintem Polacy mieli swoją karciankę na androida o nazwie Earthcore, i to nawet miała polski dubbing! Tryb singlowy miał jakąś fabułę i kilkadziesiąt potyczek do rozegrania. To było naprawdę bardzo solidne. Widzę jednak że gry nie ma w sklepie google'a, więc najpewniej serwery wyłączono. Tak jak i Chronicle Runescape Legends, któremu dodano jakąś singlową kampanię. Tytuł jednak zdechł gdzieś z początkiem sierpnia. W singlu dało się też pograć w Nightbanes, który co prawda wymagał morderczego grindu, ale mechanikę miał całkiem niezłą. Kiedyś był oczywiście DoC, ale tam singiel przez słabiutką SI więcej irytował niż cieszył.
Reasumując… śpieszmy się kochać karcianki tak szybko odchodzą.

@blastula
Co do Pathfindera, który notabene był niedawno do zdobycia w bundlu, ktoś wyżej rzucił ten tytuł, więc go pominąłem.

@Takeshi_Kovacs
To fakt, że typowe CCG na steamie są nastawione na pvp, ale nieraz tryb singlowy daje parę godzin przyjemnego pogrania albo przynajmniej pozwala poznać mechanikę gry.

Trochę się tym gatunkiem interesuje, więc to pytanie sprowokowało mnie żeby zrobić sobie takie zestawienie tego co jest na steamie.
Gry karciane z naciskiem na singla (bądź wyłącznie z tym trybem), które nie były wyżej wymienione:

Card Quest https://store.steampowered.com/app/493080/Card_Quest/
Decromancer https://store.steampowered.com/app/367820/Decromancer/
Dicetiny: The Lord of the Dice https://store.steampowered.com/app/318090/DICETINY_The_Lord_of_the_Dice/
System Crash (jest demo) https://store.steampowered.com/app/481180/System_Crash/
Lucadian Chronicles https://store.steampowered.com/app/392620/Lucadian_Chronicles/
Frost (jest demo) https://store.steampowered.com/app/490950/Frost/
Shadowhand: RPG Card Game https://store.steampowered.com/app/427490/Shadowhand_RPG_Card_Game/
Dead Man’s Draw https://store.steampowered.com/app/262450/Dead_Mans_Draw/
Card Crawl https://store.steampowered.com/app/745000/Card_Crawl/
Card City Nights 1 & 2 https://store.steampowered.com/app/271820/Card_City_Nights/
Children of Zodiarcs https://store.steampowered.com/app/436290/Children_of_Zodiarcs/
Northmark: Hour of the Wolf https://store.steampowered.com/app/307010/Northmark_Hour_of_the_Wolf/
Monster Slayers https://store.steampowered.com/app/496620/Monster_Slayers/
Guild of Dungeoneering https://store.steampowered.com/app/317820/Guild_of_Dungeoneering/
I być może też Card Huntera da się przechodzić singlowo https://store.steampowered.com/app/293260/Card_Hunter/

Ja z tego poznałem:
System Crash (z demówki) - rzecz całkiem znośna, w cyberpunkowym settingu.
Dead Man’s Draw – Nie jest to CCG. Mechanika zupełnie inna od kolekcjonerskich karcianek, ale całkiem wciągająca, tyle że wpływ RNG jest dość duży. Niestety gra praktycznie bez fabuły.
Card City Nights – Z tego co pamiętam to ta karcianka szła troszkę w kierunku gry logicznej, ale już dobrze tego nie kojarzę, może się mylę. Tak czy siak gra całkiem dobra.
Northmark – Tu już jest dość konkretna fabuła (w konwencji sztampowej fantasy), a sama mechanika… taka se, no ale obleci, można pograć.
Monster Slayers – Protoplasta Slay the Spire, zdecydowanie od niego trudniejszy i bardziej frustrujący (ciężko sensowną talię zbudować na kimś innym poza Roguem), ale wciąga.
Guild of Dungeoneering – Taki trochę oryginalny, może ciut rogalikowy dungeon crawler wykorzystujący mechanikę kart. Grało mi się więcej niż dobrze.

Dorzucę do tego jeszcze Axes & Acres https://store.steampowered.com/app/448910/Axes_and_Acres/ może to bardziej gra stołowa z kostkami, ale element kart też jest. Wygląda ascetycznie, ale gameplayowo to dla mnie niemal genialna rzecz.

Oczywiście wiele karcianek CCG ma jakiś tryb singlowy z fabułą/kampanią:
Przede wszystkim nasuwa mi się The Elder Scrolls: Legends https://store.steampowered.com/app/364470/The_Elder_Scrolls_Legends/
Chyba jest też kampania w Star Crusade https://store.steampowered.com/app/415270/Star_Crusade_CCG/
Na bazie MtG cała seria Magiców, za free chyba Magic Duels https://store.steampowered.com/app/316010/Magic_Duels/
Innym klonem MtG jest Eternal, też ma coś w singlu https://store.steampowered.com/app/531640/Eternal_Card_Game/
Ongiś z najbliższych MtG karcianek najbardziej przypadł mi do gustu Spellweaver, też ma kampanię, tyle że jakieś pieniądze - https://store.steampowered.com/app/615130/Spellweaver_Chronicles__The_Holy_Child/
Shadowverse czyli HS w mangowej konwencji i jak to u azjatów dużo typowych dla nich przydługich dialogów w singlowych pojedynkach https://store.steampowered.com/app/453480/Shadowverse_CCG/
Jakieś elementy RPG i całkiem niezłe, wciągające granie pve miał Battlegrounds of Eldhelm https://store.steampowered.com/app/329020/Battlegrounds_of_Eldhelm/
Dobrze mi się grało singlowo w Kingdoms CCG - https://store.steampowered.com/app/330000/Kingdoms_CCG/
Faeria fabuły miała niewiele (co najwyżej jakaś śladowa), ale za to całkiem sporo pojedynków w singlu m.in. w ramach puzzli. Niestety gra przeszła na model płatny, więc jeśli ktoś nie miał wcześniej tam konta to musi wyłożyć kasę https://store.steampowered.com/app/397060/Faeria/
Z takich solidnych stołowo-taktycznych karcianek nie wiem czy aby jakiejś kampanii nie ma Duelyst (dawno nie zaglądałem) - https://store.steampowered.com/app/291410/Duelyst/

I jeszcze parę innych, których mi się już nie chce wyszukiwać i wyliczać. Tych powyżej jest wystarczająco dużo.

A i przypomniało mi się że dosyć cenione jest pasjansowe Faerie Solitaire, ale mnie ta gra nudziła https://store.steampowered.com/app/38600/Faerie_Solitaire/ notabene takich gierek wykorzystujących mechanikę pasjansów też da się sporo znaleźć na steamie

@Bukary

Ja nie kwestionuję, że antysemityzm był wśród chłopów, tylko twierdzę że był mniejszy niż w miastach (mniejszy, niekoniecznie znaczy mały). Z postu autora wątku wyłania się obraz chłopa żydożercy, który jest w całości odpowiedzialny za stereotyp Polaka antysemity. Upieram się, że antysemityzm wyrósł w miastach, miasteczkach (tam gdzie mieszkało wielu Żydów), a na wieś dopiero potem przyszedł i w sposób naturalny miał słabszy charakter.

Natomiast co innego kiedyś, co innego teraz. Dziesiątki lat indoktrynacji z ambon kościelnych + w ostatnich przeszło 25 latach z radia Rydzyka zrobiło swoje. Miasta przez okres komuny zaczęły się laicyzować i dalej ten proces postępuje, więc obraz złego Żyda co zabił Jezusa słabnie, zwłaszcza, że lumpenproletariat, który chętnie w różne bzdury wierzy i utrwala, też jest słabszy niż kiedyś. Ponadto Żydzi zniknęli z polskiego miejskiego krajobrazu, więc zanika też obraz Żyda lichwiarza, czy monopolisty w jakimś handlu, co szczególnie plebs kłuło w oczy.

Jestem zatem skłonny zgodzić się z tezą, że DZIŚ łatwiej o antysemityzm na wsi niż w miastach. Jednak w pierwszej połowie XX w. jestem pewny, że było odwrotnie.

A może po prostu uważasz ich "za prostaków" bo masz inne poglądy polityczne?

Raczej pudło. Lisa nie oglądam i nie czytam, bo… generalnie nie oglądam telewizji, a na prasę też nie mam czasu (albo jak mam, to mi się nie chcę czytać, bo wolę… na przykład zagrać). Gdy jednak kiedyś trafiało mi się słyszeć jego wypowiedzi, to potrafił je mieć zbieżne z moimi. Co do tego drugiego, to w ogóle nie wiem co się z nim dzieje. Pomijam fakt, że nie wiem nic o jego poglądach (o Lisa też nie przesadnie dużo), poza tym że zaczął robić karierę za rządów SLD, co notabene nie musi od razu dowodzić jego orientacji politycznej.

Po prostu ci dwaj mi się nasunęli na język i dlatego podałem ich przykłady. Ale może coś w tym być, że łapano na folwarcznym języku ludzi z okolic PO, czy szeroko rozumianego centrum. To nagranie u Sowy na pewno odjęło Platformie kilka procent w wyborach, co przesądziło o oddaniu władzy PiSowi. Dla części ludzi poziom wypowiedzi był żenujący i kompromitujący. I bardziej tu chodziło o formę, a nie treść (która jak dla mnie nie miała nic rażącego). Te restauracyjne dialogi pokazały jak wielu prostaków pcha się do władzy i potrafi tę władzę zdobyć. Inna rzecz, że potomek wieszcza narodowego od Trylogii i Krzyżaków, tą wypowiedzią z kupą kamieni, może z czasem przebić sławą pradziadka, jeśli jego wypowiedź za 50 czy 100 lat okaże się czarnym proroctwem. Oby nie.

Przypomniało mi się, że również Ziemkiewicz „zasłynął” zbliżoną polszczyzną, i to nawet w gorszym kontekście, bo w sposób niewymuszony rzucił mięchem przy wypowiedzi członka PKW, co notabene wywołało salwy śmiechu u wielce konserwatywnego p.Warzechy. Zatem wśród prawicowców też nie brakuje speców od kwiecistego języka i zwykłej chamówy. Zresztą RAZa uważam za prostaka nie tylko za to co odstawił wtedy na antenie, ale też za jego „błyskotliwe” uwagi na Twitterze.
W ogóle dziennikarze, jako grupa zawodowa, bardzo dużo stracili w moich oczach od czasu, gdy się wszyscy powszechnie zaczęli udzielać na TT, na ogół nadużywając kolokwializmów i przechodząc w taki prosty język rodem z komentarzy na onetach i interiach. A kto jak to, ale oni powinni dbać o pewien poziom wypowiedzi.

Hunteda nie mam, ale ponoć coś nie halo jest ze sterowaniem. Jednak z tego co czytałem wyżej (i pozwoliłem sobie wrzucić ze dwa zdania komentarza) zmęczyłeś Blood Knightsa, który jest koszmarny do grania na myszy i klawiaturze, więc może tym bardziej dasz radę z Huntedem, bo nie wierzę żeby mogło być z nim gorzej.

Aarklasha mam i chyba nawet gdzieś do połowy go przeszedłem. Na razie granie w niego mam od paru miesięcy zawieszone, ale myślę do tego wrócić, bo to co najmniej dobra gra i mogę ją śmiało polecić.

Została słabo przyjęta z paru powodów. Ludzie nie zaakceptowali ubożuchnego kształtowania postaci; tylko 4 typy przedmiotów do wykorzystania przez bohaterów (i to bez broni czy pancerza) i 4 proste ścieżki rozwoju umiejętności (wybierane przy awansach na wyższy poziom), ale dzięki temu gra jest dobrze zbalansowana. Ponadto narzekania były na sztampową pozbawioną wyborów liniową fabułę (która skądinąd zaczyna się intrygująco), lecz to przecież gra z naciskiem na taktyczne walki, a więc fabuła powinna być kwestią drugorzędną. Technicznie też nie było najlepiej, ale żadnych crashy nie miałem, a jakieś przycinki, szwankująca płynność na słabszym sprzęcie nie stanowiły dla mnie problemu, bo specyfika rozgrywki nie wymaga pod tym względem super optymalizacji. Czuć, że gra jest z typu budżetowych, więc nie można od niej cudów wymagać. Sporo narzekań jest na wyśrubowany poziom trudności, który mniej ogarniętych graczy frustrował, ale dla mnie to jest właśnie jedna z większych zalet tej produkcji. Walki już na normalnym poziomie potrafią dać w kość. Ile się namęczyłem i naklnąłem przy walce np. z większym żywiołakiem światła (gdzieś w początkowym etapie), to będę długo pamiętał, ale potem… przychodzi jednak satysfakcja że się dało radę. Te obiekcje do trudności są dla mnie o tyle dziwne, że jak dla kogoś jest za ciężko, to można w każdym momencie obniżyć sobie poziom na łatwy, a nie wierzę żeby na nim gra była nie do przejścia nawet dla osoby mało ogarniętej. Reasumując gra poniosła komercyjną porażkę, ponieważ nie trafiła w oczekiwania dzisiejszych odbiorców, a szkoda, bo takich tytułów jak Aarklash czy kiedyś Icewind Dale (który niewątpliwie był znacznie lepszy), czyli izometrycznych rpgów nastawionych na taktyczną walkę, za dużo nie ma.

King of Dragon Pass kiedyś odpaliłem. Jest tam faktycznie trochę tekstu, ale choć jestem na bakier ze znajomością angielskiego, to jakoś dawałem radę i wyobrażam sobie że mógłbym kiedyś do tej gry poważniej się przystawić, bo jak wspomniałem ma interesujący gameplay. Z powodu ciężkiego angielskiego odbiłem się od Paper Sorcerer, choć to niby tylko dungeon crawler, ale jest trochę z początku dialogów i wgryzanie się w nie było dla mnie zbyt ciężkie, a nie lubię gdy mnie za dużo omija z fabuły (zwłaszcza że w tej grze ma być dość oryginalna).

A do mojej wyliczanki z przecenionymi grami to obok Cthulhu Saves the World warto byłoby dodać inną, chyba jeszcze lepiej ocenianą parodię gatunku rpg - Doom & Destiny. 9 zł za rpgmakerowca to nie tak mało, ale 97% pozytywów przy sporej liczbie oceniających robi bardzo zachęcające wrażenie.

11. Blood Knights - Przyjemny odmóżdżacz, choć sterowanie niekiedy denerwowało.

Niekiedy denerwowało? Ja przy tym szału dostawałem i przez to w końcu zawiesiłem przechodzenie tej gry, choć… myślę do niej wrócić, bo feeling rozwałki jest całkiem przyjemny. No i pomysł z przerzucaniem postaciami (ongiś zastosowany w platformowym Trine) sprawdza się nie najgorzej, aczkolwiek można go było wykorzystać jeszcze lepiej.

14. Shattered Planet - Gra próbująca być roguelikiem, ale pomimo dobrego pierwszego wrażenia wkrada się monotonia.

Zgadza się. Z takich bardziej casualowych rogalików lepiej sprawdzają się Quest of Dungeons czy wałkowany przeze mnie teraz Sproggiwood, bo zanim się znudzą to już się kończą. Dla doświadczonych graczy na pewno są za proste, ale dla kogoś takiego jak ja, kto woli sobie relaksująco/niezbyt stresowo pograć, to są idealne.

Co prawda w tym wątku się nie udzielam (acz często na niego zerkam), ale skoro przerzucając steamową wyprzedaż trochę rzeczy sobie powypisywałem, więc też mogę się podzielić tym co ciekawego znalazłem spośród rpgów (i gatunkowych okolic), może kogoś to zainteresuje.

Swoją uwagę skupiłem na taniznach do ok. 10zł (część z tego znam/mam, część nie):

Divinity Anthology (pierwsze trzy części z serii) – 10,79zł (-90%) kupując oddzielnie starsze chodzą po 2,19, Div 2 za ponad 7

Dungeon Siege Collection - 10,79zł (-85%) niby jedna z lepszych ofert wśród taniochy, ale ja do trójki nie zamierzam się zbliżać (mam złą tolerancję na słabe sterowanie)

Deus Ex 1 i 2, Anachronox - po 3,5zł każdy (-86%)

Paper Sorcerer – 3,59zł (-80%) dungeon crawler w kolorze sepii, rzekomo całkiem niezły

Kult: Heretic Kingdoms – 3,59zł (-80%) technicznie trochę skopane, ale poza tym ma być co najmniej wartym uwagi hack&slashem

Soulbringer – 3,59zł (-90%) staroć z typu tych trudnych/ciężkich do przejścia, ja sobie odpuszczę

Crystal Story II - 3,62zł (-67%), nie wiem co to jest, ale ma dobre oceny

Original War – 3,79 (-80%) to w zasadzie rts, ale ma trochę elementów rpgowych, a że ma aktywną pauzę to warto polecić go tym co nie przepadają za intensywną klikaniną w rtsach, tutaj tego w singlu nie ma, a gra sama w sobie jest bardzo dobra

Realms of Arkania Trilogy Classic - 10,79zł (-70%) dość ceniona staroć, ale pewnie lepiej to mieć na gogu

One More Dungeon – 4,49zł (-75%) vortexowy rogalik fpp, ujdzie

Summoner - 4,99zł (-75%) ja kiedyś się od tego odbiłem, ale ma to swoich miłośników, czasem kusi mnie spróbować ponownie

Hunted: Demons Forge – 4,99zł (-75%) ponoć niezbyt udany tytuł od inXile, ale są i tacy którym się podobał

Shining Force 1 i 2 - po 5,49zł (-50%) cenione starocie z portfolio Segi

King of Dragon Pass - 5,59zł (-80%) interesujący miks paragrafówki, strategii, rpga, swego czasu chyba dość znane

Heroes of Arca – 5,49zł (-75%) nie wiem co to (chyba jakiś miks strategii i rpga), ale rzecz dość świeża z nie najgorszymi opiniami

One Way Heroics - 6,37zł (-50%) dość znany rogalik

Aarklash: Legacy - 6,49zł (-90%) całkiem znośny taktyczny rpg (ale nie w turach, tylko z aktywną pauzą)

Depths of Peril - 7,19zł (-80%) niszowy, drewniany hack&slash, ale z oryginalnymi pomysłami, przede wszystkim z koncepcją klanów/frakcji

Din’s Curse - 8,99zł (-85%) od tych samych twórców co powyższe tyle że nieco mniej stara pozycja

Dungeons of Dredmor - 8,99zł (-50%) chyba jeden z bardziej poważanych i popularnych rogalików

Fable - 8,99zł (-75%) dla mnie rpg na jedno przejście, nie byłem nim aż tak zachwycony jak niektórzy

Hard to be a God – 8,69zł (-70%) rpg na bazie prozy Strugackich, swego czasu raczej dość chłodno przyjęty, teraz widzę że na steamie oceny ma znośne, tyle że jest ich mało

Knights of Pen and Paper - 8,99zł (-75%) znana parodia gatunku, jak dla mnie całkiem dobra

Ember - 8,99zł (-75%) na obrazkach wygląda to na schludnego izometryka, ale gameplayowo ponoć jakiegoś szału nie ma, niemniej już się na to skusiłem

W okolicach dychy są też Shadowruny, Alpha Protocol, Puzzle Quest, Torchlight, Avadony od Spiderweba itd., itd. można by się w taką wyliczankę długo bawić. Do tego dochodzi też kupę bardzo tanich rpgmakerowców wśród których można znaleźć trochę dobrych tytułów jak np. parodiujący rpg Cthulhu Saves the World

To są specyficzne gry, na które duża część ludzi jest za głupia, a inna część nie akceptuje modelu ekonomii (jak i większości innych f2p, i niestety ich argumenty mają sporo racji). No i w końcu są to gry niemal wyłącznie do grania pvp, co też wielu osobom nie leży - singiel w tych grach jest co najwyżej mało istotnym dodatkiem.
Nie można tu zatem mówić o niedocenieniu, a jeśli już to nie przez recenzentów (oni gdy już czasem te gry biorą na warsztat, to oceniają je w miarę pozytywnie). Problem jest raczej z przeciętnymi graczami, których ciężko tym gatunkiem poważniej zainteresować.

Prawie masz rację, prawie, bo z wyjątkiem ostatniego zdania.
Po pierwsze, pchanie się na wschód było jednym z największych błędów polityki zagranicznej Polski (długi temat, którego nie będę rozwijał) i dobrze byłoby go nie powtarzać. Brak tzw. kresów wschodnich w granicach obecnej RP jest raczej jej zaletą, nie wadą.
A po drugie gdyby ktoś na siłę chciał nam wcisnąć Lwów czy Wilno, to drugie z tych miast na pewno byłoby bardziej uzasadnione (trzymając się kryterium etnicznego). Procentowo przed wojną w Wilnie żyło więcej Polaków niż we Lwowie. A gdyby wziąć pod uwagę okolice to ta przewaga była jeszcze większa, bo w powiecie wileńsko-trockim miało żyć coś około 85% Polaków, we lwowskim coś nieco ponad 50% (a w sąsiednich do lwowskiego powiatach to Ukraińcy mieli przewagę). Gdyby więc nie chęć Stalina żeby poprzez przyłączenie Wilna w granice przedwojennej Litwy nieco udobruchać bałtyjskojęzycznych Litwinów po ich wchłonięciu do ZSRR, to pewnie wileńszczyzna byłaby po dziś dzień w Polsce i tak powinno być (nie żebym postulował jakieś roszczenia terytorialne, zmiany które zaszły są nieodwracalne).
No i jeszcze jedno, Polska była w unii z Litwą tworząc de facto jedno państwo, zatem twierdzenie, że Wilno było tylko 20 lat w granicach państwa polskiego jest fałszywe. Przed rozbiorami w praktyce było to państwo polsko-litewskie (Rzeczpospolita Obojga Narodów) z orłem i pogonią w herbie. Od unii lubelskiej trzeba zatem traktować Wilno jako część państwa której kontynuatorem była II RP.
Biorąc pod uwagę szereg patologii jakie mają miejsce na współczesnej Ukrainie, to po dwakroć lepsze byłoby Wilno i należałoby powiedzieć, że to raczej Lwów powinien nam "zwisać" (zabytki i historia to nie wszystko).
Można jeszcze dodać, że i obecnie procentowo Polaków jest więcej na wileńszczyźnie niż na lwowszczyźnie, co pokazuje z którym regionem Polska ma (i/lub powinna mieć) silniejsze związki.

Właściwie to już mi się nie chce odpowiadać, bo w dużej części będę musiał powtarzać kwestie o których pisałem wyżej, co niestety wynika z faktu, że czytasz mało uważnie/niechlujnie, tym samym, polemika z tobą (sorry) jest bezcelowa. No ale jeszcze ten ostatni raz napiszę,

Co z tego, że są różnice jak są one nieznaczące...

Już po tym pierwszym zdaniu powinienem sobie dać spokój z czytaniem twojego tekstu, bo to jak ja postrzegam słowo "znaczące" zasadniczo się różni od tego jak ty je postrzegasz, więc nie ma opcji, żebym ja ciebie, lub odwrotnie, do czegokolwiek przekonał.

Pograj w inne gry CCG to zobaczysz czemu mówię o podobieństwie. Wbrew pozorom te karcianki nie wyglądają tak samo tylko często różnią się diametralnie jak np. wspomniane przeze mnie Pokemony czy Yu Gi Oh.

Przecież wyraźnie napisałem, że siebie samego zacytuję:
"To, że są karcianki dużo bardziej różniące się od MtG niż HS (jak np. Gwint) nie ma tu nic do rzeczy."
Czyli, że gry CCG mogą się różnić mało znacząco, znacząco, bardzo znacząco bądź fundamentalnie. Różnica między HS/TESL, a MtG jest bardzo znacząca (na upartego jak ktoś bardzo chce, to "tylko" znacząca), a między Yu-Gi-Oh a MtG (być może) fundamentalna.

Jeśli chcesz podobieństw to proszę bardzo:
- celem jest zbicie punktów życia przeciwnika do zera wykorzystując zaklęcia i potwory
- karty zagrywa się za manę, każda karta ma inny koszt many, w obu grach średnio na turę otrzymuje się/zagrywa się jedną jednostkę many/land
- na początku gry otrzymujesz określoną ilość kart na rękę i co turę dobierasz jedną kartę
- głównym założeniem gry jest wygranie poprzez wystawianie stronników z różnymi zdolnościami i atakowanie gracza do momentu aż jego życie spadnie do zera

To wszystko napisałem w swoim pierwszym poście. Znowu muszę siebie zacytować:
"mamy do wyzerowania punkty życia bohaterów (czy jakichś awatarów graczy), karty stworzeń z wartością ataku oraz życia i karty zaklęć służące do kontroli stołu + wszystkie te karty mają jakiś koszt do użycia (...). Jeśli tylko tyle podobieństw nam wystarcza do przyrównywania wszelkich karcianek CCG do MtG, to w takim razie każda strzelanka fpp to tylko klon Wolfensteina 3D i Dooma".
Od siebie dodałeś jedynie to, że dociąga się jedną kartę co turę, co jak dla mnie jest tak częstym i pospolitym rozwiązaniem, iż uznałem, że nie jest to warte wspominania, bo wydaje mi się, że można to spotkać w wielu grach, niekoniecznie zbliżonych do MtG czy z drugiej strony HSa. Ale niech ci będzie, że jest to element wspólny dla tych gier, co może świadczyć o jakimś ich podobieństwie. Dla mnie to jednak ciągle za mało, dużo za mało, żeby mówić o tych grach jak o podobnych do siebie. Zresztą wystarczy powiedzieć, że z tych czterech punktów, co podałeś pierwszy z czwartym są identyczne, a w drugim w połowie napisałeś nieprawdę, nie ma żadnego: "średnio na turę dostajesz/zagrywasz 1 manę". W HS/TESL z automatu ZAWSZE dostajesz na początku tury 1 manę (do dopuszczalnego limitu, bodajże 10 w HS i 12 w TESL), a w MtG dostajesz manę, tylko jeśli stosowna karta ci podejdzie (i nie masz przy tym żadnych limitów), i to jest ZASADNICZA różnica.
Krótko mówiąc o podobieństwach HS/TESL z MtG można napisać w jednym zdaniu, a o różnicach (patrz na moją wyliczankę w jednym z powyższych postów) w wielu zdaniach.

Idąc twoim tokiem myślenia mógłbym wyrzucić z szachów pionki i zmienić działanie wież na jakieś inne i stworzyłbym nową grę - tak to nie działa, to dalej byłaby kopia szachów tylko nieznacznie zmieniona

Ok, czyli jeśli wyrzucisz figury z szachów, to powiesz że to dalej szachy nieznacznie zmienione? To idź powiedz innym, że warcaby to kopia szachów. Nie wydaje mi się żeby taka twoja opinia spotkała się z powszechnym uznaniem. Albo, żeby podać przykład bliższy grom karcianym, że 66 to taka sama gra jak Tysiąc, bo masz tam meldunki, kolor atutowy bijący pozostałe, dokładanie kart do koloru, liczenie kart według tej samej punktacji... Nie sądzisz, że to jednak trochę za mało aby mówić, że jedna jest klonem drugiej?

Co z tego, że HS i Magic się różnią jeśli są to tak drobne różnice jak podział stworów na latające czy nielatające

No w istocie "błaha" różnica. Jedne stworzenia nie mogą nic zrobić drugim (wejść z nimi przy defensywie w interakcję), i z talią "lataczy" jeśli trafi się na kogoś kto nie ma na to kontrujących stworzeń i nie za dużo kart do kontroli, wygrana jest niemal z automatu. Jak dla mnie podział stworów dodatkowo na typy, to jednak jest istotna różnica (choć oczywiście nie najważniejsza), bo wymusza określoną budowę talii (grając przeciętnym aggro-controlem, na latające zawsze trzeba mieć coś sytuacyjnego). W HSie i TESLu tego problemu nie ma, co notabene w porównaniu do MtG jest ich zaletą, bo nie wymusza grania kart sytuacyjnych, które mogą niezbyt pasować do koncepcji decku i w niektórych pojedynkach mogą być kartami martwymi lub co najwyżej średnioużytecznymi.

No i mówisz, że masz doświadczenie tylko w karciankach online. No i własnie to jest twój problem. Nigdy nie grałeś w nic co nie byłoby kopia Magica i tyle.

Owszem jest kilka gier online, które różnią się od MtG jeszcze bardziej niż TESL/HS, i które miałem okazję poznać, i nawet jedną z nich wymieniłem, czego oczywiście nie doczytałeś. Chodzi rzecz jasna o Gwinta, którego jakbyś się nie gimnastykował, to kopią MtG nie będziesz mógł nazwać, bo trudno byłoby znaleźć choćby jeden punkt wspólny dla tych CCG. Też zrobiony przez Polaków Earthcore poza zerowaniem punktów życia nie ma żadnego podobieństwa do MtG. Chronicle Runescape Legends? Też jeszcze dalej odjeżdża od Magica niż HS/TESL. Epic Cards Battle? Zupełnie inna rzecz. Wydana niedawno Krosmaga? To już bliskie karciankom taktycznym. No właśnie, karcianki taktyczne? Trzymając się twojej filozofii to pewnie też "klony MtG", choć pozycjonowanie kart na stole zasadniczo zmienia specyfikę rozgrywki. Pewnie mógłbym ci jeszcze coś takiego wymienić, ale ja domyślam się o co ci chodzi. Brakuje ci gier online, które byłyby zbliżone zasadami do tych wszystkich papierowych CCG/LCG w których masz rozgrywkę podzieloną na fazy (notabene to je ciut zbliża do Magica) i które nie polegają na zerowaniu punktów życia(/czegoś tam) przeciwnika, warunki wygranej są inne. Tyle że tegry słabo się nadają do wersji digital. Karcianka online, żeby przyciągnęła ludzi musi mieć w miarę szybkie pojedynki, a nie rozwleczone na dziesiątki minut. W przeciwnym razie graliby w nią tylko zapaleni hardcorowcy, których byłoby zbyt mało, żeby dać zarobić deweloperom. Te gry specyfiką mi się kojarzą z grami stołowymi/planszowymi, wśród których trudno znaleźć jakiś oryginalny tytuł, który by odniósł sukces w wersji digital. Na ogół są to tylko elektroniczne wersje znanych powszechnie planszówek, bo tylko przy nich wydawcy mają szansę zarobić. Już MtG w swoich komputerowych wersjach jest jak na standardy online troszeczkę za długi w rozgrywce (mi to nie przeszkadza, ale statystycznemu graczowi, zapewne tak), ale żyje dzięki sentymentowi mnóstwa graczy do wersji papierowej.
Jak przystało na fana Magica (a nie wątpię że nim jesteś) wszystko co ma to zerowanie punktów w oparciu o wystawiane na stół stwory + spelle + jakichś ich koszt, to będą dla ciebie zżynki z MtG. A ja ci powiem, że tak stawiając sprawę, to mógłbym się uprzeć, że twórca Magic the Gathering zżynał od innych. Przecież zerowanie punktów, w oparciu o jakieś parametry, to... domena prawie każdej gry elektronicznej. A przed 1993 rokiem gdy MtG powstało, było wiele rpgów, gier taktycznych. Garfield po prostu przeniósł ten pomysł do konwencji gry karcianej. Czy z tego tytułu Magicowi przynależy się monopol na te powyższe elementarne zasady i każdą grę karcianą, która z tego korzysta należy nazywać kopią MtG? A może twórców tej idei należałoby szukać jeszcze głębiej w historii, w jakichś grach planszowych? Zatem może to MtG jest kopią (trzymając się twoich zasad pojęcia "kopii", "zżynki") czegoś tam starszego.

Zresztą, popatrz sobie na te dwie karty i wykaż, że Blizzard nie patrzył nigdy na Wizardów.

Nawiązania w pojedynczych kartach do MtG nie interesują mnie, liczy się ogólna mechanika działająca na stole. A to że twórcy jakiejś karcianki puszczą oczko do fanów gry będącej ojcem całego gatunku CCG, to nie musi dowodzi�� plagiatu, choć w tym powyższym przypadku troszkę przesadzili. No chyba że od Blizzarda z tego tytułu popłynęło parę dolarów na konto Wizards. Swoją drogą karta dająca dodatkową turę mogłaby się znaleźć w niemal każdej karciance niezależnie od jej mechaniki.

Jak widać spisałem ścianę tekstu, więc jeśli dalej nie rozumiesz mojego punktu widzenia, to przeczytaj to jeszcze raz, a potem jeszcze raz... i aż do skutku (razem z wcześniejszymi postami). Za którymś razem na pewno złapiesz dlaczego postrzegam Hearthstone'a, The Elder Scrolls Legends, Shadowverse, Duel of Champions (R.I.P.), Nightbanes (R.I.P.) i wiele, wiele innych tego typu produkcji za gry mocno różniące się od Magic the Gathering. I tu nie chodzi o to, że ja MtG nie lubię (nie jestem szczególnie fanem, ale też nie jestem antyfanem, od biedy mógłbym w to grać, lecz jakoś wracać do tego mi się nie chce), tu chodzi o przedstawianie produkcji CCG, o jaśniejsze charakteryzowanie tych gier w komentarzach, opiniach, czy jak tutaj recenzjach. Żeby osoby, które nie mają zbyt wiele pojęcia o grach CCG nie nabrały mylnego wrażenia, że Magic the Gathering to gra taka sama/podobna do HSa czy TESLa, Bynajmniej człowiek siedzący w HSie/TESLu nie musi zakochać się w MtG i człowiek siedzący w MtG nie musi zapałać miłością do HS/TESLa, a z twojego komentarza można wyciągnąć wniosek, że powinien, no bo skoro się nie różnią....

Ten nasz spór można byłoby tylko w jeden sposób rozstrzygnąć: zlecić kilku inteligentnym gościom, którzy wcześniej nie mieli do czynienia z karciankami CCG, aby pograli trochę w HS/TESL i w MtG, i na końcu zapytać się ich, czy zgadzają się, że w tych grach "różnice są nieznaczące", że pierwsze z tych tytułów to "zżynki" z tego drugiego. Postawiłbym dolary przeciw orzechom, że większość z nich, jeśli nie wszyscy, nie podzieliłoby twojej opinii.
Wyłuszczyłem mój punkt widzenia chyba wyczerpująco, więc z mojej strony EOT.

@Agrelm
że TES:L nie jest kopią MtG się nie zgodzę. Jest tak samo kopią jak i Hearthstone, bo te gry całe podstawy, szkielet gry ściągnęły z Magica

Bądź tak dobry i napisz coś o tych "podstawach i szkielecie", bo może ja głupi jestem i czegoś istotnego nie wyłapałem. W MtG widzę:
-manę w kartach (landy)
-podział tury na fazy, w tym możliwość wykonania ruchu gracza w turze przeciwnika
-brak możliwości atakowania stworów bezpośrednio przez inne stwory (pojedynki tylko przy blokowaniu ataku na bohatera)
-reset punktów życia stworów co turę
-gra na cmentarz
-stale działające spelle
-bronie w formie oddzielnych kart
-podział stworzeń na latające i nielatające, i przy tym brak możliwości (poza wyjątkami) blokowania tych pierwszych przez te drugie
Tylko tyle co mi teraz do głowy przyszło. Teraz mi napisz ile z powyższego zostało "w całości zerżnięte" przez Hearthstone'a?

HS i MtG mają inne zasady rządzące stołem, stąd dają zupełnie inne doświadczenie. Tych gier nie można wrzucać do jednego wora, bo są zbyt od siebie różne. W TESLu coś tam doszło z tego powyższego, ściśle: cmentarz i karty wsparcia, ale doszło też parę zasad różniących tę grę od MtG (podział na szeregi, runy). To, że są karcianki dużo bardziej różniące się od MtG niż HS (jak np. Gwint) nie ma tu nic do rzeczy.

Co do mojego doświadczenia to opieram je o karcianki CCG online, których poznałem pewnie już ze 30. Papierowe omijałem, bo nie były na moją kieszeń. Ale wiem, że wśród nich jest sporo takich, których mechaniki potrafią być dość oryginalne, znacząco inne od tego co się spotyka online'owych CCG. I tak, duża większość digitalowych CCG polega na zerowaniu punktów drugiego gracza używając do tego różnych jednostek i spelli(/akcji), które wystawiamy za określony koszt.

Harrego Pottera i Pokemony ze względu na stylistykę i tematykę omijam szerokim łukiem i nie zamierzam tego nigdy tykać (zbyt infantylne jak dla mnie). W Yu-Gi-Oh nie zagłębiałem się, ale z tego co to liznąłem, to wiem, że mechanika jest znacząco inna niż MtG. Powtórzę: nie ma nic do rzeczy fakt, że są karcianki, których mechaniki różnią się jeszcze bardziej od MtG niż wiele online'owych CCG.

HS, TESL i wiele innych tego typu karcianek to nie są klony/kopie MtG. Uproszczonym (nieco) MtG jest Eternal, a nie HS. No właśnie, jeśli HS dla ciebie to kopia MtG to czym będzie Eternal? Czym będzie Hex?

To przyrównywanie wszystkiego do MtG razi mnie o tyle mocno, że MtG ma wiele archaicznych rozwiązań, które do gier online/digital słabo się nadają, jak choćby mana w kartach (w papierowej wersji miało to sens, bo wydawca chciał uniknąć używania żetonów), czy reset punktów życia stworów co turę. Szczęśliwie te dwie mechaniki nie są powielane przez twórców (większości) współczesnych karcianek. Już nawet nie chce mi się dodawać, że wydawca w Magic Duels (i o ile dobrze pamiętam również wcześniejszych Duels of the Planeswalkers) karty ustylizował na papierowe wersje (czyli np. z podanymi drobnym drukiem wartościami stworzenia w dolnym rogu karty), co jest fatalnym rozwiązaniem. Podejrzewam na granicy pewności, że gdyby dopiero dziś taka gra jak MtG się ukazała, i tylko w wersji online, to uznano by niektóre rozwiązania za dziwne i przeszłaby ona przez rynek niezauważona.

Nie, bo to jednak gry turowe. CS, LoL, Dota, Starcraft itp. to już jednak w znaczącej mierze gry zręcznościowe, gdzie zdolności manualne i czas reakcji odgrywa dużą rolę. Nie jest to zatem to samo co brydż czy szachy.

Rzecz w tym, że sport jest nierozerwalnie związany z rzeczywistym wysiłkiem organizmu w rzeczywistym świecie
A co powiesz o strzelaniu do rzutków? Czy zwykłym strzelaniu w którym Mauer zdobywała złote medale? Jaki w tym widzisz wysiłek fizyczny?

Kubica nie jest dla mnie sportowcem tylko kierowcą. On nie ponosi rzeczywistego wysiłku tylko jego auto, którym on kieruje
Ok, czyli Kusznierewicz, który zdobywał medale na olimpiadzie, to też nie sportowiec, bo on tylko kierował łódką. Jeźdźcy też nie powinni być na olimpiadzie, bo oni tylko "kierują" końmi.

Ile zajmuje zebranie wszystkich kart? Szczerze mówiąc nie wiem, bo jestem początkującym graczem, ale uważam że to pytanie jest źle postawione. Poprawnie ono powinno brzmieć: Ile czasu trzeba, żeby złożyć topowy deck z którym można się bić na najwyższym poziomie? Ja nie mając 40 godzin na liczniku mogę już złożyć sobie coś w rodzaju yellow rush (chyba jeden z tańszych bardzo dobrych decków) -

https://www.faeria.com/the-hub/deck/430-botg-modgnik-yellow-rush

albo w tej odmianie:

https://www.faeria.com/the-hub/deck/512-high-winrate-yellow-rush

Jakichś tam dosłownie 4-5 kart by mi z tego brakowało (m.in. tej legendy z pierwszego linku), ale mógłbym wszystko wycraftować. Fakt, że jak wróciłem do grania po paru miesiącach to miałem na koncie 20 pakietów do otwarcia, trochę kryształu do craftowania i 30k golda, czyli możliwość dokupienia następnych 30 skrzyneczek z kartami (czego w całości nie zrobiłem, bo lepiej sobie te pieniądze przeznaczyć na odblokowywanie pojedynków/kampani vs SI - dają chyba większą farmę). Nie pami��tam z jakiej okazji mi się to dostało, być może był jakiś event z okazji wyjścia z bety, a może każdy po premierze tyle dostaje na starcie? Mniejsza z tym, nawet bez tego farmienie pakietów idzie całkiem sprawnie. Nie ma porównania z tym co było w tamtym roku, gdzie jak pamiętam przy pandorze za parę wygranych pojedynków wpadła mi jakaś śmieszna ilość golda (teraz jeszcze Pandory nie sprawdzałem, ale wierzę że jest lepiej).

Jeszcze co do konkretnych talii, to ja sobie pogrywam bardzo zbliżonym do tego mid range greenem:
https://www.faeria.com/the-hub/deck/251-beginner-mid-range-green
Talia jest chyba najłatwiejsza do zbudowania dla początkujących i od niej warto zaczynać. Ja na razie po powrocie dużo pvp nie grałem (jakieś 7-8 pojedynków) i przegrałem tym tylko raz, i to dość pechowo. Nie wiem jaki jest limit dla tej talii tj. jak daleko można nią zajść w rankingu, ale sprawia wrażenie solidnej, więc dla zaczynających mogę ją śmiało rekomendować. Nie ma żadnego epika, więc można ją szybko zbudować bez craftowania (przynajmniej ja praktycznie nic nie craftowałem).

Reasumując, mimo niewielkiego stażu twierdzę, że można śmiało sobie pogrywać w Faerię bez wydawania kasy nawiązując walkę z najlepszymi (o ile skill na to pozwala, bo karty nie stanowią ograniczenia). Grałem w wiele różnych karcianek i chyba nigdy nie miałem poczucia, że tak szybko zbieram karty i mogę złożyć coś solidnego, jak teraz w Faerii. "Nieprawdopodobny grind" to był w początkowej fazie DoCa (przed dodatkiem Forgotten Realms), czy Nightbanesie (obydwie R.I.P.), gdzie było trzeba setek godzin, aby móc budować w miarę dobre talie. W tak wszędzie zachwalanym Gwincie też nie jest lekko. Przy Faerii, gdy wyfarmimy trochę kart w grach solo (vs. SI), to już powinniśmy coś sensownego zbudować do gry pvp.

Na pewno jeśli zaczynać granie w Faerię, to teraz jest do tego najlepszy okres, bo po pierwsze kart w grze nie ma przesadnie dużo (niespełna 300, więc do wyfarmienia są względnie łatwe, legend jest tylko 22, po 4 na frakcję + 6 neutralnych), a po drugie po wyjściu z bety wydawca zaczął trochę pracować na niwie marketingowej i frekwencja na serwerze jest nawet niezła (zdecydowanie lepsza niż była kiedyś), w czym też zasługa premiery na iOSa (na androida ma być w przyszłości), co oznacza że dość łatwo trafić na graczy o porównywalnym do naszego poziomie.

A no jeśli tak, to ok. Z tym się zgadzam, gier strategicznych jest pełno, tyle że trochę żal iż wiele z nich (tych lepszych) jest tak mało doceniana/słabo się sprzedaje. Bez większych pieniędzy na hype, wydawca mając dobrą strategię do wypuszczenia, chcąc osiągnąć jakiś sensowny zysk, musi liczyć tylko na farta.