Upadek Gondolinu
J.R.R. Tolkien (John Ronald Reuel Tolkien)

Powie��, kt�ra czeka�a na publikacj� ponad sto lat!

W opowie�ci "Upadek Gondolinu" �cieraj� si� dwie najwi�ksze moce �wiata: jedn� z nich jest Morgoth, uciele�nienie z�a, kt�ry nie pojawia si� w tek�cie, lecz ze swej fortecy Angband dowodzi ogromn� armi�. Przeciwstawia mu si� Ulmo, ust�puj�cy pod wzgl�dem pot�gi jedynie Manw�mu, przyw�dcy Valar�w; jest nazywany W�adc� W�d, czyli wszystkich m�rz, jezior i rzek, jakie istniej� pod niebem. Dzia�a on jednak skrycie w �r�dziemiu, wspieraj�c Noldor�w, szczep elf�w, w kt�rych poczet zostali zaliczeni H�rin oraz T�rin Turambar.

Kluczowe znaczenie we wzajemnej wrogo�ci bog�w ma Gondolin, miasto pi�kne, lecz ukryte. Zbudowali je i zamieszkali w nim Noldorowie, kt�rzy, kiedy jeszcze mieszkali w Valinorze, krainie bog�w, zbuntowali si� przeciwko nim i uciekli do �r�dziemia. Turgona, kr�la Gondolinu, Morgoth nienawidzi i boi si� najbardziej ze wszystkich swoich wrog�w. Na pr�no szuka cudownie ukrytego miasta, podczas gdy bogowie prowadz� w Valinorze za�art� dysput�, w wyniku kt�rej odmawiaj� Ulmowi wsparcia w jego zamierzeniach.

Do tego �wiata wkracza Tuor, kuzyn T�rina, wykonawca planu Ulma. Nie wiedz�c, �e to �w b�g jest jego przewodnikiem, wyrusza z ojczystej ziemi w niebezpieczn� podr� do Gondolinu, a w jednym z najbardziej uderzaj�cych moment�w w historii �r�dziemia pojawia mu si� sam Ulmo, wy�aniaj�cy si� z miotanego sztormem oceanu. W Gondolinie Tuor zdobywa sobie szacunek elf�w i po�lubia Idril, c�rk� Turgona, a ich synem jest E�rendel, kt�rego narodziny oraz wielk� rol�, jak� odegra w przysz�o�ci, przewidzia� Ulmo.

Wreszcie nadchodzi straszliwy koniec. Dzi�ki aktowi najwy�szej zdrady Morgoth dowiaduje si� wszystkiego, czego mu trzeba do przypuszczenia si�ami Balrog�w, smok�w i niezliczonych ork�w niszczycielskiego ataku na miasto. Po drobiazgowym opisie upadku Gondolinu opowie�� ko�czy si� ucieczk� Tuora, Idril i ma�ego E�rendela, ogl�daj�cych si� przez g�rsk� rozpadlin� na p�on�ce ruiny ich miasta. W ten spos�b wkraczali w now� opowie��, t� o E�rendelu, kt�rej Tolkien nie napisa�, lecz kt�ra zosta�a naszkicowana w niniejszej ksi��ce w oparciu o inne �r�d�a.

Redaguj�c "Upadek Gondolinu", Christopher Tolkien pos�u�y� si� t� sam� metod� "nast�pstwa historii", kt�rej u�y�, przedstawiaj�c opowie�� o Berenie i L�thien. Wed�ug J.R.R. Tolkiena by�a to "pierwsza prawdziwa opowie�� z tego wymy�lonego �wiata", kt�r�, wraz z "Berenem i L�thien" oraz "Dzie�mi H�rina", zalicza� do trzech "Wielkich Opowie�ci" z Dawnych Dni.

"Upadek Gondolinu" jest dla mi�o�nik�w tw�rczo�ci Tolkiena najprawdziwszym �wi�tym Graalem. Przedstawiona w niej historia rozgrywa si� tysi�ce lat przed wydarzeniami opisanymi we W�adcy Pier�cieni i opisuje losy elfickiego kr�lestwa Gondolin, obleganego przez armi� Morgotha. Powie�� powsta�a najprawdopodobniej na pocz�tku 1917 roku w Great Haywood w Staffordshire w czasie rekonwalescencji Tolkiena po bitwie nad Somm�. W swoich pami�tnikach pisa�, �e "Upadek Gondolinu" by� "pierwsz� prawdziw� opowie�ci�" o �r�dziemiu. To w niej po raz pierwszy pojawili si� orkowie, smoki i Barlogowie. Wydanie zawiera r�ne wersje tekstu, a tak�e opracowanie przedstawiaj�ce kontekst i odwo�ania do innych dzie� Tolkiena.

R�kopis powie�ci zosta� odnaleziony w pozostawionym przez pisarza archiwum.

Redakcj� i opracowaniem tekstu zaj�� si� ponad 90-letni syn autora, Christopher, kt�ry zapowiedzia�, �e b�dzie to ostatnie wydane dzie�o jego ojca.

J.R.R. Tolkien urodzi� si� w 1892 r. w Bloemfontein w Afryce Po�udniowej. Po przeprowadzce do Anglii uko�czy� nauk� szkoln� w Birmingham, a nast�pnie zdoby� stypendium na podj�cie studi�w w Oksfordzie. Po odbyciu s�u�by wojskowej podczas I wojny �wiatowej rozpocz�� b�yskotliw� karier� naukow� w dziedzinie filologii staroangielskiej na uniwersytecie w Leeds, a nast�pnie kontynuowa� j� jako profesor w Oksfordzie. Najwi�ksz� jednak s�aw� zdoby� jako tw�rca �r�dziemia i autor takich klasycznych ksi��ek, jak "Hobbit", "W�adca Pier�cieni" oraz "Silmarillion", kt�re stanowi� �wiadectwo jego niezwyk�ej wyobra�ni, talentu pisarskiego i zdolno�ci mitotw�rczych. Napisa� te� szereg drobniejszych utwor�w beletrystycznych, poetyckich oraz ksi��ek dla - pocz�tkowo w�asnych - dzieci, kt�rych mia� czworo. Zmar� w 1973 r.

Najm�odszy syn J.R.R. Tolkiena, Christopher, urodzi� si� w 1924 r. w Leeds. Podczas II wojny �wiatowej s�u�y� w RAF, a nast�pnie poszed� w naukowe �lady ojca. Wyznaczony przez niego na opiekuna jego spu�cizny literackiej, od 1977 r. wydaje i redaguje teksty ojca, tworz�c w ten spos�b zbi�r, w kt�rym 17 tom�w jest po�wi�conych samemu �r�dziemiu.

Informacje dodatkowe o Upadek Gondolinu:

Wydawnictwo: Pr�szy�ski i S-ka
Data wydania: 2019-10-15
Kategoria: Fantasy/SF
ISBN: 9788382950724
Liczba stron: 280
Tytu� orygina�u: The Fall of Gondolin

Tagi: b�g