Opowie�ci starych drzew. Szepty na wzg�rzach
Agnieszka Osikowicz-Chwaja

Pierwszy tom „Opowie�ci Starych Drzew”, a wi�c „Pami�� Lasu” mia�am przyjemno�� czyta� i recenzowa� jesieni� 2019. Ksi��ka bardzo przypad�a mi do gustu, a jej najja�niejszym punktem okaza� si� g�ówny bohater. Jasne, by�o kilka ale – ALE! – niecierpliwie czeka�am na kontynuacj�.

I naprawd� nie ma nic przyjemniejszego, ni� widzie�, jak autor si� rozwija, �e wzi�� Wasze komentarze do serca, a krytyk� traktuje powa�nie. Co tu du�o mówi�, kontynuacja jest jeszcze lepsza od „jedynki”.

Nieco obawia�am si� ponownego spotkania z Asgerem Sidortem i jego kompani�. Nie od�wie�y�am pierwszego tomu przed lektur� drugiego, no i ba�am si�, �e czekanie wywinduje poprzeczk� do jakiego� nieosi�galnego poziomu. A jednak wsi�k�am od pierwszych zda�. Nie wiem nawet, kiedy przelecia�y mi kolejne strony, kiedy przepo�owi�am ksi��k�, i jakim cudem nagle wybi�a czwarta nad ranem!

Ju� po kilku stronach „Szeptów na wzgórzach” zorientowa�am si�, �e styl autorki skrystalizowa� si� jako bardzo zwi�z�y, konkretny, ale lekki. Narracj� poprowadzono w sposób niezwykle praktyczny, pozbawiony zb�dnych scen. Opisy przyrody da si� policzy� na palcach jednej r�ki, a opowie�� skupia si� na ludziach, nie na otoczeniu. Znów zabrak�o mi nieco wyra�niejszego rysu �wiata, okre�lenia jego poziomu technologicznego, ale ja bardzo lubi� szerokie opisy uniwersum. Autorka ujawnia nam konieczne szczegó�y, lecz nie rozbudowuje t�a, wol�c ca�kowicie skupi� si� na bohaterach.

Jak wcze�niej, równie� i teraz kapitan gra pierwsze skrzypce. To �wietnie napisana posta�, niejednoznaczna, pope�niaj�ca b��dy, pe�na w�tpliwo�ci. Pomimo zagubienia i l�ku, stara si� nie okazywa� �adnych emocji podw�adnym. Lubi�am go ju� w pierwszym tomie, teraz, w obliczu wszystkiego, co go spotyka, szanuj� go jeszcze bardziej.

Tak�e jego �o�nierze s� bardziej wyrazi�ci ni� dot�d. Nie�atwo przedstawi� ca�� band� bohaterów drugoplanowych tak, by nie zlewali si� ze sob�… Jednak teraz autorce uda�o si� to ca�kiem zgrabnie. Charaktery kilkorga najwa�niejszych �o�daków s� mocno zarysowane, a nawyki i drobne rozbie�no�ci w ich zachowaniu stanowi� cenn� wskazówk� fabularn�.

Tempo akcji z pocz�tku ruszy�o nieco za szybko jak dla mnie. Na szcz�cie ten „pr�dki” fragment okaza� si� form� prologu, wyja�nieniem sytuacji dowódcy (po tym, co nabroi� w pierwszym tomie). A gdy kompania dociera do obozu jenieckiego, w którym maj� toczy� si� g�ówne wydarzenia, fabu�a nieco zwalnia i od tej pory p�ynie równo, przyspieszaj�c tylko tam, gdzie to zaplanowano. I wcale nie brak momentów, gdy wraz z wydarzeniami przyspiesza� mój puls…

Obozy jenieckie to najohydniejsze oblicze wojny, odarte z ideologii. W�a�nie tu rozgrywa si� ca�a akcja „Szeptów…”, w miejscu, gdzie nie ma mowy o bohaterskiej obronie ojczyzny, walce o wolno��, propagandowym be�kocie, którym usprawiedliwia si� rozlew krwi. Obóz jest wysypiskiem �mieci, a rola odpadków przypad�a ludziom.
W tym piekle l�duj� �o�nierze Trzeciej Kompanii.

Jak mo�na si� domy�li�, obóz to zaledwie pocz�tek. W powie�ci nie brak opisów przemocy, �mierci i rozpaczy, a okrucie�stwo i brak skrupu�ów niektórych postaci wywo�uj� dreszcz zgrozy. Autorka lubi gra� na emocjach czytelnika, zr�cznie przeplataj�c nastroje, ��cz�c odraz� i smutek z nadziej� i wzruszeniem. Przyjemnie zaskoczy� mnie drobny, uroczy w�tek, który rozja�nia mroki wydarze� niczym promyk s�o�ca. Zosta� zrównowa�ony motywem fanatyzmu i bezmy�lnej agresji, w efekcie tworz�c smakowity dysonans.

Ca�o�� w�a�ciwie nie jest histori� stricte o wojnie, bardziej o ludziach usi�uj�cych j� przetrwa�. Z jednej strony widzimy, jak w obliczu szerz�cego si� z�a i znieczulicy zapominaj� oni o wszelkiej moralno�ci. Chwil� pó�niej czytamy o postaciach, które potrafi�y zachowa� przyzwoito��. Bardzo doceniam ten kontrast i ch�tnie szukam takiego motywu w literaturze. Nie zawiod�am si� na wymalowanych przez autork� czerniach i bielach, podobnie jak na ca�ej gamie odcieni szaro�ci pomi�dzy nimi.

W�tki przygodowo-kryminalne s� nieco s�absz� stron� ksi��ki. Dostrzeg�am w nich pewn� powtarzalno�� w stosunku do pierwszego tomu; niektóre sceny s� do�� podobne do tych z „Pami�ci Lasu”. Motywacje cz�ci bohaterów, szczególnie antagonistów, chwilami wydawa�y si� jednowymiarowe, a pojedyncze ich decyzje mog�abym nazwa� naiwnymi.

Mimo tych drobnych niedoskona�o�ci przednio bawi�am si� przy lekturze i niech o tym �wiadczy nocka zarwana nad ksi��k�. Teraz pozostaje mi wyczekiwa� trzeciego tomu!

Recenzja powsta�a dla bookstagrama i grupy czytelniczej Fantastyka na luzie. Wielkie podzi�kowania dla autorki za egzemplarz recenzencki.

~amenarhi

Znacie to uczucie, kiedy pierwsza cz�� jakiej� ksi��ki powala was na kolana i czekacie niecierpliwie na kontynuacj�, a kiedy ju� j� dostajecie, to czytacie i zastanawiacie si�, czy to na pewno ta sama autorka? Ja znam bardzo dobrze, ale bez obaw: „Szepty na wzgórzach” si� do tej kategorii nie zaliczaj�. Pierwsza cz�� – „Pami�� lasu” – podoba�a mi si� bardzo, wi�c drugiej cz�ci wysoko postawi�am poprzeczk�. I nie zawiod�am si�! Nie by�o nawet najmniejszych w�tpliwo�ci: to ta sama Autorka, ten sam bohater, ta sama �wietnie prowadzona fabu�a!
Ju� od pierwszego zdania wkraczamy w klimat, jaki pami�tam z pierwszej cz�ci: cho� chyba jeszcze bardziej mroczny, tajemniczy, okrutny. Asger znów musi stan�� do walki z czym�, czego nie jest w stanie poj�� i znów �cigaj� go demony przesz�o�ci. Przy okazji poznajemy wi�cej szczegó�ów dotycz�cych tego, co prze�y� – szczegó�ów brudnych, bolesnych i pozbawionych romantycznej otoczki bohaterstwa. Pani Agnieszka pokazuje nam po raz kolejny, �e wojna – to krew, zniszczenie, okrucie�stwo, pot i cierpienie. Jeste�my �wiadkami �mierci wielu osób, ale widzimy te�, �e s� ludzie, którzy z wojny zrobili dobry biznes i wzbogacaj� si�, bezwzgl�dnie wykorzystuj�c sytuacj�. Ale to nie wszystkie w�tki powie�ci: mamy te� fanatyzm religijny, który potrafi by� gro�niejszy ni� niejedna armia i wreszcie mamy W�drowca: tajemnicz� posta�, o której powiedzie�, �e jest wcieleniem Z�A – to nic nie powiedzie�… Czy Asger sobie poradzi z tym wszystkim? Czy tym razem trafi jednak na przeciwnika, który wykorzysta wszystkie jego s�abe strony i pokona go? Tego nie zdradz�, ale mog� powiedzie�, �e zako�czenie nie�le Wami potrz��nie!

Po tym, co ju� napisa�am, chyba nie musz� dodawa�, �e ksi��ka baaaardzo mi si� podoba�a? I nie potrafi� powiedzie�, co najbardziej, bo po prostu jest �wietna i spójna. Zaczynaj�c od ok�adki – która od razu wprowadza nas w mroczny klimat; poprzez spraw�, któr� tym razem musi rozwi�za� niezrównany Sidort; poprzez wreszcie samego Sidorta, który jest tak niezwyk��, tak z�o�on� postaci�, �e mo�na tylko bi� brawo Autorce; a ko�cz�c na sposobie, w jaki pani Agnieszka snuje swoj� opowie��. Wci�ga nas w klimat tak sugestywnie, �e kiedy pisze o mrozie, robi si� nam zimno! Nie ma tu zb�dnych opisów, nie ma nadmiernego rozmy�lania i dywagacji – jest akcja, która toczy si� szybko i która potrafi nie�le nas zaskoczy�, zasmuci�, zdenerwowa� albo nawet – rozczuli� (tak!!!). Emocji jest w tej ksi��ce ca�a gama – a zako�czenie sprawi�o, �e mia�am ochot� przenie�� si� do domu Autorki i kaza� Jej natychmiast siada� i pisa� trzeci� cz��! Ju� wiem, �e b�d� na ni� czeka� jak na Gwiazdk�, cho� z pewno�ci� s�odkiej magii Bo�ego Narodzenia to w niej nie b�dzie 😊

Komu mo�e spodoba� si� ta powie��? My�l�, �e nie tylko mi�o�nikom fantasy – bo to tak�e opowie�� wojenna, przygodowa i troch�… thriller. Trzyma w napi�ciu i ka�e siedzie� i czyta�, dopóki nie przewrócicie ostatniej kartki. A nawet wtedy próbowa�am sk�oni� czytnik, �eby pokaza� mi wi�cej! Nie chcia�, dra�…

Podsumowuj�c: bardzo udany powrót do �wiata znanego z „Pami�ci lasu” i do niezwyk�ego bohatera. Polecam gor�co! Je�li wydaje si� Wam, �e nie lubicie fantasy – przeczytajcie t� seri� i wtedy dopiero si� zastanówcie jeszcze raz 😊