Brakuj�ca po�owa dziej�w
Anna Kowalczyk

Nie jest to ksi��ka naukowa. Zebrane i wybrane fakty autorka komentowa�a cz�sto zwracaj�c si� bezpo�rednio do czytelnika. Temat wa�ny, podziwiam w�o�on� w ksi��k� prac�, lektura przyjemna i nienu��ca.

Anna Kowalczyk niczym Indiana Jones poszukuj�cy zaginionej Arki, poszukuje faktów i artefaktów odkrywaj�cych �ycie kobiet na ziemiach polskich od czasów przedchrze�cija�skich do wspó�czesno�ci. Nie jest to �atwe zadanie, poniewa� jest ich tak niewiele, �e trudno jednoznacznie okre�li� rol� naszych przodki� w pradziejach. Autorka opisuje �ycie codzienne, rodzinne, religijne, zwyczaje, funkcje zajmowane w spo�ecze�stwie, zmiany zachodz�ce w mentalno�ci i hierarchii warto�ci - cz�sto obna�aj�ce równie� ich niechlubne uczynki. Opowiada o matkach, �onach i kochankach. Kobietach zniewolonych i wyzwolonych. Kobietach ró�nego pochodzenia, wykszta�cenia, i maj�cych si� ró�nych profesji, ale odcisn�y swe pi�tno na kartach historii, lecz ich zas�ugi s� pomijane lubumniejszane, albo zapomniane. "Brakuj�ca po�owa dziejów" pokazuje, �e my baby mia�y�my i mamy co� do powiedzenia i zaoferowania �wiatu. Co� wi�cej ni� kuchnia, ko�ció� i ko�yska! To nasze praprababki, prababki i babki, jednocz�c si�, pokonywa�y wszelkie granice i wywalczy�y to, co dzi� uznajemy za oczywiste i powszechne: prawo do edukacji, ubezpieczenia spo�ecznego, pracy, udzia�u w wyborach, czy aborcji. To my baby potrafi�y�my i potrafimy (poniewa� nadal musimy) walczy� o nale�ne nam prawa, równe traktowanie, czy obalenie stereotypów, chocia� mamy XXI wiek. Ksi��ka przedstawia sylwetki kobiet, o których wiele z nas nigdy nie s�ysza�o, o których nie ma s�owa w podr�cznikach, a które cz�sto zas�u�y�y na pomniki czy ulice swego imienia! O tym, dlaczego �ycie kobiet tak ró�ni�o si� od �ycia m�czyzn i jakie zmiany zachodzi�y na przestrzeni wieków w tej kwestii. Autorka próbuje odpowiedzie� na pytanie dlaczego tak jest i po�rednio zmusza czytelnika do tego samego. Ogromna ilo�� informacji i przewijaj�cych si� nazwisk nie przyt�acza (chocia� mo�na si� pogubi� w tym nat�oku) dzi�ki ciekawej i lu�nej narracji. Niew�tplie jej ozdob� s� ilustracje Marty Frej. �wietna robota i bardzo potrzebna ksi��ka. Ze �wiec� szuka� podobnej. Warto j� podsun�� pod nos ka�demu, a zw�aszcza tym, którzy wci�� uwa�aj� kobiety za gorszy sort!

Ksi��ka ktorej od zawsze brakowa�o na naszym polskim rynku, a kyora de facto powinna by� cz�ci� podr�czników historii. To krótkie ale tre�ciwe opowie�ci o kobietach, które w swoich czasach odegra�y znacz�c� rol� dla nauki, kultury, obyczajowo�ci. Ksi��ka zostawia z pytaniem dlaczego nie dowiedzia�am si� o tym w szkole? Warto przeczyta� i warto wiedzie� 

Kobiety – tak wiele im zawdzi�czamy, jednak mówi si� wci�� o nich niewiele. Czy na lekcjach historii, zamiast omawia� wa�ne w dziejach bitwy, rozmawia�o si� o losach kobiet? Na pewno pami�tamy, w którym roku by�a bitwa pod Grunwaldem, czasy rozbiorów czy wybuch Powstania Warszawskiego. Czy pami�tamy jednak jaka by�a rola kobiet podczas tamtych wydarze�? Gospodynie domowe, matki, czarownice, poetki, sanitariuszki – czy tylko takie role mia�y kobiety? Gdzie si� podzia�y te wszystkie kobiety, które �y�y przed nami? Na szcz�cie powsta�a ksi��ka, która udowadnia, �e mamy o czym mówi� i zmieni my�lenie o polskiej historii i jej nieznanych bohaterkach.

„Brakuj�ca po�owa dziejów” jest napisana przez dziennikark� i blogerk� Ann� Kowalczyk. Ksi��k� wzbogacaj� przepi�kne rysunki Marty Frej. W dziewi�ciu rozdzia�ach opisuje fascynuj�ce historie �ycia prywatnego, spo�ecznego i gospodarczego. Przedstawia losy polskich kobiet, pocz�wszy od czasów przedchrze�cija�skich, a� do wspó�czesno�ci. To historia tysi�ca kobiet i ich brawurowych walkach, zdobywanych z trudem praw, zwyci�stwach. To opis si�y i determinacji nie tylko tych wyj�tkowych jednostek (np. Anna Walentynowicz), ale i tych anonimowych – prostytutek, szlachcianek, piel�gniarek, artystek rewolucjonistek, gospody� domowych czy studentek. Te kobiety istnia�y, dlaczego wi�c prawie nic o nich nie wiemy?

Nasz pi�kny j�zyk polski nie jest kobiet�. J�zykoznawcy nazywaj� to zjawisko „niewidzialno�ci� kobiet”. Nasz j�zyk (a tak�e prawie ka�dy inny j�zyk �wiata pos�uguj�cy si� rodzajami) preferuje m�czyzn i m�sko�� na ka�dym poziomie – leksyki, fleksji czy frazeologii. Dlaczego dominuje m�skocentryczno�� j�zyka – odpowied� znajdziecie w ksi��ce. Czy wiecie, kim by�a zakonnica Magdalena Mort�ska? Kto ocali� tysi�ce polskich kobiet przed �mierci� w po�ogu? Czyja córka zosta�a jedn� z trzech pilotek s�u��cych podczas drugiej wojny �wiatowej w brytyjskich Royal Air Force? W jaki sposób �ona Józefa Pi�sudskiego przemyca�a bro�? Anna Kowalczyk w fascynuj�cy sposób wydobywa zapomniane historie „superbohaterek” i obala do dzi� funkcjonuj�ce stereotypy. A jest o kim pisa�!

Wydanie ksi��ki poprzedza wa�n� rocznic� – 28 listopada minie sto lat od otrzymania przez Polki praw wyborczych. Mamy im by�, za co wdzi�czne! „Brakuj�ca po�owa dziejów” jest dla mnie niczym vademecum, które opowiada o dziejach kobiet, ich emancypacji i �yciu. Autorka odpowiada na bardzo wa�ne pytanie, dlaczego zabrak�o miejsca na kartach historii. Co najwa�niejsze, ksi��ka nie przypomina nudnego podr�cznika do historii, wprost przeciwnie – jest interesuj�c� lektur�! Anna Kowalczyk uporz�dkowa�a ogromny materia� i zebra�a w fascynuj�c� ca�o�� i wykona�a bardzo dobr� robot�. Mamy za co by� wdzi�czne opisanym „superbohaterkom” i mam nadziej�, �e ju� nigdy wi�cej nie zabraknie Polek na kartach historii. 

„Jest to wi�c ksi��ka zaproszenie. Do odkrywania historii w�asnych przodki� – i tych z��czonych z nami wi�zami krwi, i tych, z którymi ��czy nas tylko i a� to miejsce na Ziemi, w którym przysz�o nam �y�”.