Jump to ratings and reviews
Rate this book

W królestwie monszatana. GMO, gluten i szczepionki

Rate this book
"Genetyczne mutanty", "niezniszczalne superchwasty", "rakotwórcze pestycydy", "szczepionki wywołujące autyzm", "uzależniający gluten". Podobne nagłówki od lat straszą nas z pierwszych stron gazet. Gdzie leży prawda? Czy genetycznie zmodyfikowane rośliny, szczepionki i gluten faktycznie są takie straszne, jak je malują ekoaktywiści, politycy i celebryci? I czy firmy zajmujące się produkcją GMO – z niesławnym Monsanto na czele – naprawdę zagrażają współczesnemu rolnictwu?

Dziennikarz naukowy Marcin Rotkiewicz, niczym w średniowiecznym bestiariuszu, zbiera sumę współczesnych strachów związanych z rozwojem nauki. Nie banalizując potencjalnych zagrożeń, klarownie i wciągająco wyjaśnia, kto posługuje się rzetelnymi argumentami, a kto zarabia na rozsiewaniu paniki.

To książka dla tych, którzy chcą wiedzieć, jak powstają pseudonaukowe teorie i czy naprawdę jest się czego bać.

296 pages, Paperback

First published September 20, 2017

About the author

Marcin Rotkiewicz

3 books9 followers

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
156 (37%)
4 stars
198 (47%)
3 stars
50 (12%)
2 stars
10 (2%)
1 star
0 (0%)
Displaying 1 - 30 of 40 reviews
Profile Image for Maciek.
32 reviews
October 2, 2017
Rzetelna i ciekawa książka odczarowująca zamieszanie wokół nowoczesnej biotechnologii. Godna polecenia każdemu kto, jak ja, słyszał tak dużo szumu wokół GMO że w gruncie rzeczy nie wie co o tym wszystkim myśleć. Mi książka Rotkiewicza pomogła douczyć się w kilku podstawowych kwestiach i tym samym uporządkować temat w głowie.

Mam natomiast kilka uwag: Rozdziały o glutenie i szczepionkach były tutaj zupełnie niepotrzebne. O ile rozumiem, że autor chciał wzmocnić swoją argumentację wskazując na inne podobne mity, to przecież musiał z góry wiedzieć że nie poświęci im tyle miejsca co GMO. Czyżby zapomniał że dietetyka i farmaceutyka to olbrzymie pola bitew na które nie wchodzi się bez dobrego powodu? Te dwa krótkie rozdziały bardzo źle wpływają na całość książki, bo pokazują że Rotkiewicz nie rozumie tak naprawdę skąd bierze się strach wokół nowoczesnych technologii. Lęk przed szczepionkami jest irracjonalny i niebezpieczny społecznie, diety bezglutenowe to tymczasowa głupia moda, ale ogólny strach przed jedzeniem, lekami, przemysłem i wielkimi korporacjami jest nieprzypadkowy. Jego rozdział o Monsanto zresztą nieźle pokazuje, że firma trochę nabroiła w swojej 100-letniej historii. I nawet jeśli ostatecznie nie taki diabeł straszny jak go malują, to firma która produkowała DDT i Agent Orange będzie u zielonych aktywistów na zawsze spalona.

Cynizm myślenia korporacyjnego to rzecz znana powszechnie, lobbing wielkich koncernów (naftowych, górniczych, spożywczych, farmaceutycznych) to standard demokracji rynkowej. Nie można od razu uogólniać że każda korporacja jest złem wcielonym, ale potwierdzonych spisków w historii też nie brakuje. Exxon negował własne badania o wpływie człowieka na globalne ocieplenie. Philip Morris finansował badania wskazujące na nieszkodliwość palenia tytoniu. Coca-cola finansowała badania wskazujące na nieszkodliwość cukru, a potem wysyłała do telewizji ekspertów mówiących że te 10 łyżeczek co jest w półlitrowej butelce może być "elementem zbilansowanej diety". Tymczasem Rotkiewicz pod koniec z dużą dozą pogardy dla ciemnego ludu wyjaśnia popularność teorii spiskowych. Mianowicie, "ich formuła sprowadza się do napisania czytelnikom: to nie wasza wina, że się objadacie, macie nadwagę i problemy ze zdrowiem. Podsunięto wam niewinnie wyglądającą i smakowitą truciznę. Następnie należy oskarżyć rząd i przemysł (spożywczy albo farmaceutyczny) o spisek." A czym są fast-foody i słodycze jak nie właśnie niewinnie wyglądającymi, smakowitymi, i jeszcze do tego uzależniającymi truciznami, które podsuwane nam są od dzieciństwa w postaci reklam na każdym kroku i szkolnych wycieczek do Maca? A skąd się wzięła polska lekomania która jest ewenementem na skalę Europy? Gdybym wziął wszystkie leki, które wciskane są w ciągu jednej radiowej przerwy reklamowej, popił to i zagryzł żarciem z innego telewizyjnego bloku reklamowego to chyba bym padł trupem przed dobranocką.

Gdy na świecie przybywa alergików, astmatyków, cukrzyków; gdy polskie rządy mają gdzieś środowisko naturalne; gdy na każdym kroku wciska mi się niewinnie wyglądającą truciznę; gdy słyszę jak cyniczni biznesmeni kradną i kłamią; gdy słyszę jak politycy i naukowcy biorą w łapę... to ciężko się nie bać i doskonale rozumiem wszystkich którzy się boją i od czasu do czasu kupują jakieś spiskowe brednie. To po prostu naturalne, że będziemy tworzyć fałszywe uzasadnienia patologii przez nas dostrzeganych, gdy manipulacji i dezinformacji dookoła nie brakuje. Zgadzam się z konkluzją Rotkiewicza, mówiącą iż potrzebne jest budowanie alternatywnej silnej narracji, pozytywnych mitów wokół osiągnięć nauki, które tym razem ukażą pożyteczne strony biotechnologii. Ale do tego potrzeba więcej empatii której autorowi chyba trochę brak i pewnie dlatego sam się tego zadania nie podjął.

Na koniec dodam że Czarne zawaliło korektę tej książki. O ile literówki jeszcze można zrzucić na autorów zakupionej przeze mnie konwersji elektronicznej (choć to żadne usprawiedliwienie), to ilość kwiatków stylistycznych i gramatycznych jest jak dla mnie absolutnie niedopuszczalna.
Profile Image for Adam.
397 reviews
October 29, 2017
Książka tak dobrze napisana, że całkowicie zmieniło moje podejście do firmy Monsanto i żywności GMO, a to dużo znaczy. Od dzisiaj będę jadł GMO i masowo pochłaniał gluten :). A na poważnie - lektura daje dużo do myślenia, dobrze udokumentowana i w sumie wiem, że powinienem poczytać coś z drugiej strony barykady, ale ufam autorowi, że zdarł mi łuski z oczu.
Polecam, jedna z bardziej wartościowych pozycji jakie czytałem w 2017 roku
Profile Image for Xvmichal.
284 reviews4 followers
October 20, 2017
Chciałem przeczytać tą książkę by potwierdzić wszystkie złe historie o Monsanto które słyszałem.

Lekturę skończyłem z przekonaniem że na chwilę obecną rośliny GMO mogą pomóc ludzkości rozwiązać wiele problemów współczesnego świata, a Greenpeace rządzi się podobnymi zasadami co inne duże organizacje.
Profile Image for Karo.
63 reviews2 followers
June 27, 2020
jako studentka biotechnologii zamierzam podsuwać tę książkę k a ż d e m u
Profile Image for Anna.
512 reviews76 followers
September 29, 2019
Od dawna się zastanawiałam, skąd ten sprzeciw wobec GMO, skoro nawet mojemu humanistycznemu umysłowi wydawało się to pozbawione sensu. W końcu wystarczyło słuchać czasem na biologii i nieco interesować się otaczającym nas światem, żeby zrozumieć, czym jest i skąd się wzięło GMO. No ale teraz wszystko jasne... Greenpeace i UE powinni się wstydzić.

A swoją drogą: zawsze przerażające jest dowiedzenie się, jak bardzo podstawowej wiedzy brakuje wielu ludziom i jak bardzo łatwo nimi przez to manipulować.

Duży plus za kreatywne tytuły rozdziałów ;)
Profile Image for Jakub Horbów.
361 reviews159 followers
May 11, 2021
Jedynym zastrzeżeniem jest poziom literacki, ale nie o to chodziło w tej książce. Co do merytorycznych kwestii, Rotkiewiczowi udało się potwierdzić na podstawie licznych źródeł i publikacji moje własne przemyślenia na temat biotechnologii.
Profile Image for Krzysztof Daukszewicz.
63 reviews20 followers
March 7, 2018
Bardzo solidna, najeżona faktami i lekko napisana książka. Autor włożył dużo wysiłku w gruntowny risercz dotyczący ruchów denialistycznych, jak również naukowych dowodów na (nie)szkodliwość GMO i szczepionek. Idealna powtórka na nic nie wnoszące dyskusje w internecie lub - najzwyczajniej w świecie - źródło rzetelnej wiedzy. Polecam i pozdrawiam.
Profile Image for Dobiasz.
117 reviews22 followers
January 7, 2018
Wszystko to, co prawdopodobnie o anty-GMO i proepidemicznym sekciarstwie wiesz, albo przynajmniej się domyślasz a chciałbyś sobie poukładać i mieć pod ręką w jednym miejscu.

Rzetelne, ciekawe, przystępnie napisane. Tyle, że debili i tak nie przekona.
20 reviews7 followers
January 9, 2021
Ruchy anty-GMO i antynaukowe przypominają trochę organizacje religijne i sekty. Odnoszą się do dobrze sprzedających się mitów, tworząc narracje, w która tak łatwo uwierzyć masom. Wzbudzają w nas lek i odpierają racjonalne argumenty. A co jeśli GMO jest bardziej przewidywalne niż krzyżowanie roślin, pozwoli ograniczyć ilośc używanych pestycydów, zwiększyć plony i ograniczyć głód na świecie pozostając obojętnym na nasze zdrowie? To świetna historia o tym jak przekonania stają się ważniejsze od rzetelnych danych naukowych.
Profile Image for Szymon.
181 reviews14 followers
August 4, 2018
Napisana jest świetnie i brawurowo. Dużo rzeczy klaruje, i na pewno wobec GMO bede patrzył trochę inaczej od tej pory niz wcześniej.
Ale nie jest to książka idealna, Rotkiewicz jest bardzo stronniczy, w sposób oczywisty bardzo ufny w technologię (to akurat nie zarzut), ale na pewno stosujący podwójne standardy w ocenie tego, z czym sie zgadza, oraz tego, z czym nie. Plus jednak irytowała mnie jego retoryczna wojna z Rifkinem, któremu poświęcił zdecydowanie za dużo miejsca, nieproporcjonalnie do znaczenia,a jego podejście na zasadzie osmieszania przeciwnika zostawia wiele do życzenia.
Na pewno jednak bardzo dobra, udokumentowana, potrzebna i wyjaśniająca kawałek świata książka. Polecam.
Profile Image for Ludwika.
10 reviews2 followers
November 13, 2021
Dobrze rozprawia się z mitami w kwestii GMO i śledzi historię antynaukowej propagandy wokół tematu. Nie mogłam się jednak oprzeć wrażeniu zbyt mocnego przechyłu w drugą stronę, w którym autor nie komentuje zagrożeń związanych z hegemonią koncernów żywnościowych
Profile Image for Ania Pierzchała.
19 reviews3 followers
November 20, 2018
jedna z lepszych książek jakie ostatnio czytałam, bazująca na solidnych źródłach, która dała mi możliwość zdobycia sporej dawki wiedzy w tematyce GMO.
Profile Image for TobbyG.
5 reviews1 follower
October 30, 2022
Informatywna książka. Niestety, niektóre rozdziały autor strasznie przedłużał do stopnia, że czuć było jakby czytało sie jakiś artykuł z onetu.
227 reviews1 follower
October 25, 2017
Jedna z lepszych książek wyjaśniająca mity o szkodliwości szczepionek, GMO, glutenu... Denialiści - (To słowo często pada na łamach książki) i Greenpeace znienawidzą tę pozycję (A może już znienawidzili). Autor dosyć często w dosyć wiarygodny sposób opisuje znienawidzoną firmę Monsanto. Nie to, że jej broni, ale opisuje fakty i się zastanawia czemu jest tak niepopularna. Ogólnie całość jest o tym co jemy, zagrożenia i zyski GMO, mutageneza i skąd to się wszystko wzięło. Przy okazji możemy poznać sławnych denialistów (Jak to autor określa).
Profile Image for Mikolaj.
95 reviews29 followers
April 22, 2018
Ten pan ma rację! :)

Dobra książka. W przystępny, oparty o fakty i dane, sposób omawia zagadnienie upraw genetycznie modyfikowanych, a także podaje wiele przykładów kampanii i działań przeciwników GMO, które prowadziły do nieporozumień, zafałszowań i spowodowały niechęć opinii publicznej lub nawet wywoływały moralną panikę. Książka pozwala zrozumieć naturę zagadnienia i rozwiać wątpliwości.

Jest też ciekawy rozdział o szczepionkach i ruchu antyszczepionkowym.
Profile Image for Aleksandra.
54 reviews1 follower
March 19, 2018
Wszystko, co chcieliście wiedzieć o GMO, ale baliście się spytać.
Bardzo przystępnie napisana książka.
Moim małym marzeniem jest, żeby przeciwnicy GMO zajrzeli do środka, a nieco większym marzeniem - żeby popłynęli po odnośnikach do różnych ciekawych źródeł, którymi autor sypie hojnie.
Dla mnie dużym zaskoczeniem było np. to, że rośliny uprawne nie występują w naturze. Że pomidory zrywane są zielone i "dojrzewane" etylenem. Że publiczne pieniądze dostają projekty anty-GMO. Itede, itepe. Warto.
29 reviews1 follower
March 17, 2018
Znakomita opowieść jak powstawały, na czym bazowały i czego tak naprawdę dotyczą mity związane z GMO. Autor zahacza także o tematy szczepionek i paniki anty-glutenowej w celu pokazania mechanizmów powstawania tego typu szkodliwych postprawd.
Polecam!
Profile Image for Orszulka.
6 reviews1 follower
March 25, 2020
Książka warta uwagi. Jest alternatywą dla rozpowszechnionej społecznie opinii o roślinach transgenicznych. Autor skupia się na obalaniu mitow jakie głoszą przeciwnicy GMO - co pozwala spojrzeć szerzej na temat inżynierii genetycznej. Podczas czytania pojawia się wrażenie, że jest to jednak dość subiektywna ocena. Autor ma bardzo silne zdanie na temat roślin GMO i ich przeciwników. Nie daje czytelnikowi miejsca by podjąć decyzję co do oceny zdarzeń i nie skupia się na drugiej stronie. Nie przedstawia obiektywnie "ciemnej" strony upraw roślin GMO i tytułowego Monsanto. Nazywanie owego koncernu ( który to zatruwał wody rzeczne spuszczaniem doń toksycznych ścieków czy wymyślił i praktykował ostrzykiwanie krów hormonami w celu zwiększenia wytwarzanego mleka) "amerykańskim koncernem z poczuciem dziejowej misji" jest bynajmniej nieadekwatne. Tak samo jak opisywanie szkodliwości glifosatu (Roundupu) jako mniejszej niż sól kuchenna czy kofeina. Książka godna polecenia jednak ze świadomością, że zapewne prawda leży nie tam gdzie opisuje autor ani też tam, gdzie twierdzą przeciwnicy GMO, a raczej gdzieś po środku.
February 3, 2018
Prąd ponownie popłynął przez sieć, żarówki rozświetliły się pełnią białego światła, a te przepędziło mrok z pokoju. Gromada ludzi, różnych wiekiem, pochodzeniem oraz wykształceniem stłoczyła się nad zimnym i martwym ciałem leżącym pośrodku. Kto zabił i dlaczego? Takim właśnie śledztwem jest książka Marcina Rotkiewicza, który niczym zawodowy detektyw trop po tropie poszukuje winnego paniki i niechęci wobec genetycznie modyfikowanych organizmów, jaka zaraziła dekady temu społeczeństwo. Greenpeace, Riffkin, brytyjska rodzina królewska, tańczący jogin czy indyjska bożyszcz ludu — to wybrane przykłady trafiających pod lupę Rotkiewicza. Najgorsze w książce jest to, że się kończy. Polecam każdemu, niezależnie od tego, co myśli na temat genetycznych modyfikacji, a także samego autora, który też nie jest postacią ze świata bieli i czerni.
3 reviews
April 20, 2020
Po przeczytaniu tej książki wraca do mnie ta myśl, że jest przestrzeń w sektorze edukacji, globalnie, na poprawę. Na równi z nauką podstawowych mechanizmów przyrody na lekcjach biologii i chemii w szkołach moglaby iść historia nauki i zdolność krytycznej oceny. W ten sposób może można byłoby zapobiec społecznym lękom przed tym co na pierwszy rzut oka wydaje się niebezpieczne i niezrozumiałe.
Wyjaśnienie tła historii"wszyscy nienawidzą Monsanto", wyjaśnienie na czym tak naprawdę polega rolnictwo organiczne i dlaczego w społeczeństwie jest na wyrost gloryfikowane, powstanie Greenpeace i dlaczego po dziś dzień są krwawymi przeciwnikami GMO (chociaż niektore z byłych głów Greenpeace już nie) i wiele innych ciekawych historii na skraju rolnictwo-genetyka-dietetyka- społeczeństwo.
Przekazywana wiedza jest poparta referencjami do innych publikacji których jest mnóstwo.
Jestem biologiem, uważam tą pozycję za rzetelną i ciekawą.
Profile Image for Dosia.
331 reviews
Read
September 6, 2022
Książka z pakietu antyfoliarskiego ArtRage.

Frustrująca. Zmęczyłam się. Wolałabym inne proporcje faktów o GMO, o głównych lobbystach i tematach pokrewnych (tzn. glutenie i szczepionkach).
Subiektywnie, autor ma aurę libka. Często nie odpowiadał mi ton i raziły sporadyczne ableistyczne określenia. Niektóre zdania były po prostu krzywe i jakby nie po polsku.
Czuję, że najwięcej dał mi dodatek, w którym Rotkiewicz wprost odnosi się do mitów wokół GMO (15 stron z 297)

Ogólnie nie kumam tej średniej oceny 4+ 🙂
Profile Image for Marian.
28 reviews
August 26, 2018
Dobra książka, poparta faktami, aczkolwiek czasami autor ma tendencję do nieobiektywnego podawania faktów. Na pewno brakowało w książce próby zrozumienia dlaczego GMO wzbudza takie kontrowersje i ustosunkowania się do rolnictwa przemysłowego, które ma nie tylko dobre strony.
Profile Image for Adam Krajnik.
71 reviews3 followers
March 1, 2019
A very good book. Extremely important and even if not life changing it can help in keeping your eyes opened. I would definitely recommend to all conspiracy theories lovers. One can see that the autor od a scientific journalist. He writes in clear manner.
Profile Image for Krysztyna.
447 reviews32 followers
September 18, 2019
Great book about truth behind plant GMOs.

Świetna książka ukazująca prawdę na temat roślin GMO. Oparta na rzetelnych źródłach obnaża ile mitów narosło wokół technologii, która mogłaby zrobić na świecie wiele dobrego, gdyby nie negatywny lobbing pewnych organizacji.
Profile Image for Ola.
130 reviews65 followers
August 20, 2021
Fajnie podsumowane. W kilku punktach nie do końca zgadzam się z autorem (nie ufam i nie zaufam korporacjom; sorry, not sorry), ale co tam.

Wielka szkoda, że książka nie została przetłumaczona na angielski.
Profile Image for Bartłomiej Szwichtenberg.
39 reviews6 followers
January 30, 2018
Bardzo ważny i - co chyba najistotniejsze - rzeczowy głos w dyskusji o GMO. Świetny starter dla osób pragnących pogłębić swoją wiedzę w tym temacie.
Profile Image for Tomasz Stachewicz.
77 reviews30 followers
February 20, 2018
Bardzo dobra rzecz. Mogłaby być chwilami trochę sprawniej napisana bo niektóre infodumpy wymagają cierpliwości ale i tak warto.
Profile Image for Szymon Zet.
41 reviews4 followers
April 1, 2018
Zgadzam się z moim kochanym nauczycielem fizyki z czasów liceum: wszystko to są Greenpajace i ekooszołomy.
Displaying 1 - 30 of 40 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.