What do you think?
Rate this book
Czy Bóg wybaczy siostrze Bernadetcie?
Mówiły: Ty alkoholiku, ułomie, głupku. Masz zło w genach zapisane.
To najbardziej wstrząsająca reportażowa książka roku.
O sprawie, zakończonej skazaniem siostry Bernadetty na więzienie, słyszeliśmy wszyscy. Ale jak to, co działo się w Ośrodku przez ponad trzydzieści lat, było w ogóle możliwe?
Czy gdyby nie koszmar bitych i molestowanych wychowanków – dzieci i dorosłych, normalnych i niepełnosprawnych umysłowo w wieku od czterech do trzydziestu czterech lat – doszłoby do morderstwa małego Mateusza? W lutym 2006 chłopiec został zgwałcony i zabity przez Tomasza, byłego wychowanka Ośrodka, ofiarę tamtejszej „pętli molestowania”, bo Tomasz, zanim zaczął wykorzystywać chłopców, już jako kilkuletnie dziecko był gwałcony przez starszych wychowanków.
Czy Bóg wybaczy… – opowiadająca z różnych stron historię koszmaru w Ośrodku, procesu z przesłuchaniami zastraszonych wychowanków - to przede wszystkim porażająca opowieść o przyzwoleniu. Głośnym i cichym. Jak to możliwe, że sprawy przez lata nie nagłośniły nauczycielki, widząc brudnych i pobitych uczniów, przychodzących z Ośrodka? Jak to możliwe, że kontroli nie sprawowało kuratorium, ale zakon?
Pytanie, czy Bóg wybaczy siostrze Scholastyce, Bernardetcie, Monice czy Patrycji, bijącej menażką do utraty przytomności i próba odpowiedzi na to, kim były i są owe kobiety, co spotkało je we wcześniejszym życiu, że stały się potworami oraz dlaczego za potwory wcale się nie uważały – to jeszcze inna sprawa…
To najbardziej wstrząsająca reportażowa książka roku.
O sprawie, zakończonej skazaniem siostry Bernadetty na więzienie, słyszeliśmy wszyscy. Ale jak to, co działo się w Ośrodku przez ponad trzydzieści lat, było w ogóle możliwe?
Czy gdyby nie koszmar bitych i molestowanych wychowanków – dzieci i dorosłych, normalnych i niepełnosprawnych umysłowo w wieku od czterech do trzydziestu czterech lat – doszłoby do morderstwa małego Mateusza? W lutym 2006 chłopiec został zgwałcony i zabity przez Tomasza, byłego wychowanka Ośrodka, ofiarę tamtejszej „pętli molestowania”, bo Tomasz, zanim zaczął wykorzystywać chłopców, już jako kilkuletnie dziecko był gwałcony przez starszych wychowanków.
Czy Bóg wybaczy… – opowiadająca z różnych stron historię koszmaru w Ośrodku, procesu z przesłuchaniami zastraszonych wychowanków - to przede wszystkim porażająca opowieść o przyzwoleniu. Głośnym i cichym. Jak to możliwe, że sprawy przez lata nie nagłośniły nauczycielki, widząc brudnych i pobitych uczniów, przychodzących z Ośrodka? Jak to możliwe, że kontroli nie sprawowało kuratorium, ale zakon?
Pytanie, czy Bóg wybaczy siostrze Scholastyce, Bernardetcie, Monice czy Patrycji, bijącej menażką do utraty przytomności i próba odpowiedzi na to, kim były i są owe kobiety, co spotkało je we wcześniejszym życiu, że stały się potworami oraz dlaczego za potwory wcale się nie uważały – to jeszcze inna sprawa…
232 pages, Paperback
First published April 22, 2014
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 152 reviews
May 11, 2016
Trudno ocenić książkę, która podczas czytania powoduje odruch wymiotny. Po tej lekturze i po książce "Zakonnice odchodzą po cichu" uważam, że zakony kobiece powinny przestać istnieć.
Nigdy nie uwierzę, że Bóg chce naszego umartwiania się i że jakakolwiek przemoc i agresja jest dla czyjegoś dobra. Nie wierzę, że czystość pomieszczeń jest celem życia. W ostatnich latach to Kościół Katolicki sprawił, że przestałam wierzyć.
Do Zakonów trafiają zwykle młode dziewczyny, bez wykształcenia i takie, które nie nauczyły się samodzielności. Komu przyszło do głowy, że takie osoby mają odpowiednie kompetencje do zajmowania się dziećmi z trudnych rodzin i dziećmi upośledzonymi?
Książkę oceniam wysoko, wiem że takie publikacje muszą postawać. Dzięki temu dzieci mają głos, znaleźli się dorośli, którzy im uwierzyli i pomogli. Może ktoś kto wie o podobnej sytuacji też zdecyduje się interweniować.
Nigdy nie uwierzę, że Bóg chce naszego umartwiania się i że jakakolwiek przemoc i agresja jest dla czyjegoś dobra. Nie wierzę, że czystość pomieszczeń jest celem życia. W ostatnich latach to Kościół Katolicki sprawił, że przestałam wierzyć.
Do Zakonów trafiają zwykle młode dziewczyny, bez wykształcenia i takie, które nie nauczyły się samodzielności. Komu przyszło do głowy, że takie osoby mają odpowiednie kompetencje do zajmowania się dziećmi z trudnych rodzin i dziećmi upośledzonymi?
Książkę oceniam wysoko, wiem że takie publikacje muszą postawać. Dzięki temu dzieci mają głos, znaleźli się dorośli, którzy im uwierzyli i pomogli. Może ktoś kto wie o podobnej sytuacji też zdecyduje się interweniować.
February 23, 2020
Bezmiar
Okrucieństwa, zbydlęcenia, zwierzęcych zachowań. To co Justyna Kopińska opisała w tej książce, w tym reportażu wykracza poza granice ludzkiego pojmowania. Jakbym czytał relacje z obozu koncentracyjnego a nie z sierocińca. Jakby zamiast habitów sióstr zakonnych Bromeuszek były mundury żołnierzy niemieckich za drugiej wojny. Jak można tak traktować dzieci? Jak można tworzyć terror w tak zinstytucjonalizowanej formie i to jeszcze w placówce, która miała tym młodym ludziom, tym dzieciom zastępować DOM? Bicia, system kar, wszechobecne gwałty, poniżenie, terror psychiczny i jeszcze raz przemoc. Naprawdę mocno powinniśmy się jako społeczeństwo kopnąć w główkę ze zbytnim uważaniem, że ksiądz czy zakonnica to świętość. Żadna świętość, abstrahując już od religii (to osobny temat w Polsce…) każdą, powtarzam KAŻDĄ instytucję tworzą ludzie. W tym psychopaci i zwyrodnialcy. Również wśród zakonnic. Zero kontroli, zero nadzoru nad placówką i efekt jaki jest każdy widzi, bo przecież „nie do pomyślenia, żeby zakonnice robiły takie rzeczy”. Trochę chaotyczna ta opinia, ale szczerze mówiąc nie bardzo wiem, co mogę napisać o tej książce. Podczas lektury po prostu szok i niedowierzanie, że takie rzeczy w ogóle są możliwe. Pani Justyna podjęła się ważnego i bardzo trudnego tematu za co można jej tylko podziękować. Uważam, że warto zapoznać się z tą książką. A już szczególnie powinni się z nią zapoznać włodarze miast, gdzie prowadzone są ośrodki wychowawcze, opiekuńcze przez osoby tzw. „duchowne”.
Okrucieństwa, zbydlęcenia, zwierzęcych zachowań. To co Justyna Kopińska opisała w tej książce, w tym reportażu wykracza poza granice ludzkiego pojmowania. Jakbym czytał relacje z obozu koncentracyjnego a nie z sierocińca. Jakby zamiast habitów sióstr zakonnych Bromeuszek były mundury żołnierzy niemieckich za drugiej wojny. Jak można tak traktować dzieci? Jak można tworzyć terror w tak zinstytucjonalizowanej formie i to jeszcze w placówce, która miała tym młodym ludziom, tym dzieciom zastępować DOM? Bicia, system kar, wszechobecne gwałty, poniżenie, terror psychiczny i jeszcze raz przemoc. Naprawdę mocno powinniśmy się jako społeczeństwo kopnąć w główkę ze zbytnim uważaniem, że ksiądz czy zakonnica to świętość. Żadna świętość, abstrahując już od religii (to osobny temat w Polsce…) każdą, powtarzam KAŻDĄ instytucję tworzą ludzie. W tym psychopaci i zwyrodnialcy. Również wśród zakonnic. Zero kontroli, zero nadzoru nad placówką i efekt jaki jest każdy widzi, bo przecież „nie do pomyślenia, żeby zakonnice robiły takie rzeczy”. Trochę chaotyczna ta opinia, ale szczerze mówiąc nie bardzo wiem, co mogę napisać o tej książce. Podczas lektury po prostu szok i niedowierzanie, że takie rzeczy w ogóle są możliwe. Pani Justyna podjęła się ważnego i bardzo trudnego tematu za co można jej tylko podziękować. Uważam, że warto zapoznać się z tą książką. A już szczególnie powinni się z nią zapoznać włodarze miast, gdzie prowadzone są ośrodki wychowawcze, opiekuńcze przez osoby tzw. „duchowne”.
September 20, 2018
"Piekło to inni" - straszne, ale jak bardzo pasujące tu słowa.
May 17, 2024
Im więcej czytam non fiction, tym mniej podoba mi się gazetowy styl Kopińskiej. Ale szanuję za podjęcie tematu.
June 10, 2020
Chcę tylko napisać, że dla mnie to książka o złu, które rodzi się z poczucia wyższości moralnej i bezkarności.
I że jestem wdzięczna osobom takim jak Prokurator, śledczy oraz sama autorka za to, że mają otwarte oczy, drążą, pytają, nie dają się zwieść pozorom i słuchają maluczkich. Wymaga to odwagi i wrażliwości, dziękuję.
I że jestem wdzięczna osobom takim jak Prokurator, śledczy oraz sama autorka za to, że mają otwarte oczy, drążą, pytają, nie dają się zwieść pozorom i słuchają maluczkich. Wymaga to odwagi i wrażliwości, dziękuję.
April 4, 2020
Tutaj też zmniejszyłam, bo 2.25⭐️ to było za dużo 😅
February 26, 2020
Po przeczytaniu uznaję tę książkę za potrzebną pozycję do wzbudzenia świadomości związanej ze zwiększeniem kontroli sierocińców nie tylko świeckich, ale i o zgrozo zarządzanych przez duchownych. Ludzie, którym dalece się ufa ze względu na zajmowany status społeczny okazują się nie warci zaufania a jedynie otoczeni woalką obłudnej świętości, trzeba to zedrzeć i traktować na równi bądź nawet surowiej przez ewidentne wykorzystywanie swojej pozycji - większej możliwości nadużyć. Jest to obrzydliwe i niedorzeczne by ludzie jak Pani Agnieszka czuli się bezkarni, wspierani dodatkowo przez ciemny lud zapatrzony w wielkie słowa, habit i udawaną pokorę. Jestem wściekła, że po tych wszystkich przesłuchaniach i relecjach zarówno dzieci jak i samych sióstr ktoś jeszcze śmie wątpić w prawdziwość opisywanych wydarzeń.
November 9, 2022
„- Skoro pani o biciu przez siostry wiedziała od samego początku, to dlaczego przez pięć lat nie zgłosiła pani tego na policję lub do kuratorium?
Pani Agnieszka powtarza jedno zdanie dwa razy, tak jakby chciała przekonać nie mnie, a samą siebie. Mówi:
- To grzech śmiertelny donosić na osoby duchowne”.
Specjalny Ośrodek Wychowawczy prowadzony przez Siostry Boromeuszki w Zabrzu, stał się areną wstrząsających wydarzeń. W ośrodku dochodziło do przemocy wobec wychowanków, siostry zakonne znęcały się nad dziećmi, biły je, zastraszały, zamykały na noc w pokoju bez możliwości wyjścia do toalety, po czym surowo karały za zmoczenie łóżka. W ośrodku dochodziło również do gwałtów oraz molestowania seksualnego wśród dzieci, o czym siostry wiedziały, jednak nie podjęły żadnych działań, aby rozwiązać ten problem. Ośrodek nie zatrudniał żadnego psychologa, seksuologa czy kogokolwiek, kto mógłby pomóc. Siostry nie miały żadnego wykształcenia w kierunku opieki nad dziećmi. Władzę żelazną ręką sprawowała siostra Bernadetta, kobieta z misją wykorzeniania zła tkwiącego w dzieciach, o którym była święcie przekonana.
„Śledztwo w sprawie przemocy w ośrodku rozpoczęło się w dwa tysiące siódmym roku. Gdy przyjechałam z policjantami do ośrodka, siostra dyrektor Bernadetta krzyczała:
- To atak na Kościół i ktoś za to odpowie!
Wcześniej prowadziłam sprawy zabójców, pedofilów, ale nawet oni odczuwali jakieś wyrzuty sumienia. A siostry były zupełnie zaskoczone naszą interwencją.
Nigdy dotąd nie spotkałam się z tak szczerym przekonaniem oprawcy, ze postępuje właściwie, a działania prokuratury są zwykłą pomyłką, za którą prokurator i policjanci zostaną ukarani”.
To nigdy nie powinno mieć miejsca. Przeraża mnie to, że w naszym kraju ciągle istnieje przekonanie, że jeżeli coś jest kościelnym ośrodkiem, to nie może wydarzyć się tam nic złego. Przecież ksiądz czy siostra zakonna to ludzie bez skazy, tak z automatu. Dla mnie autorytet moralny Kościoła to mit, na szczęście jest on obecnie obnażany w coraz większym stopniu. I nie ma to nic wspólnego z tym legendarnym „atakiem na Kościół”. Kościół sam sobie na to zasłużył, a że w naszych czasach coraz trudniej jest tuszować pewne sprawy – no jak mi wcale nie jest przykro.
7/10
Pani Agnieszka powtarza jedno zdanie dwa razy, tak jakby chciała przekonać nie mnie, a samą siebie. Mówi:
- To grzech śmiertelny donosić na osoby duchowne”.
Specjalny Ośrodek Wychowawczy prowadzony przez Siostry Boromeuszki w Zabrzu, stał się areną wstrząsających wydarzeń. W ośrodku dochodziło do przemocy wobec wychowanków, siostry zakonne znęcały się nad dziećmi, biły je, zastraszały, zamykały na noc w pokoju bez możliwości wyjścia do toalety, po czym surowo karały za zmoczenie łóżka. W ośrodku dochodziło również do gwałtów oraz molestowania seksualnego wśród dzieci, o czym siostry wiedziały, jednak nie podjęły żadnych działań, aby rozwiązać ten problem. Ośrodek nie zatrudniał żadnego psychologa, seksuologa czy kogokolwiek, kto mógłby pomóc. Siostry nie miały żadnego wykształcenia w kierunku opieki nad dziećmi. Władzę żelazną ręką sprawowała siostra Bernadetta, kobieta z misją wykorzeniania zła tkwiącego w dzieciach, o którym była święcie przekonana.
„Śledztwo w sprawie przemocy w ośrodku rozpoczęło się w dwa tysiące siódmym roku. Gdy przyjechałam z policjantami do ośrodka, siostra dyrektor Bernadetta krzyczała:
- To atak na Kościół i ktoś za to odpowie!
Wcześniej prowadziłam sprawy zabójców, pedofilów, ale nawet oni odczuwali jakieś wyrzuty sumienia. A siostry były zupełnie zaskoczone naszą interwencją.
Nigdy dotąd nie spotkałam się z tak szczerym przekonaniem oprawcy, ze postępuje właściwie, a działania prokuratury są zwykłą pomyłką, za którą prokurator i policjanci zostaną ukarani”.
To nigdy nie powinno mieć miejsca. Przeraża mnie to, że w naszym kraju ciągle istnieje przekonanie, że jeżeli coś jest kościelnym ośrodkiem, to nie może wydarzyć się tam nic złego. Przecież ksiądz czy siostra zakonna to ludzie bez skazy, tak z automatu. Dla mnie autorytet moralny Kościoła to mit, na szczęście jest on obecnie obnażany w coraz większym stopniu. I nie ma to nic wspólnego z tym legendarnym „atakiem na Kościół”. Kościół sam sobie na to zasłużył, a że w naszych czasach coraz trudniej jest tuszować pewne sprawy – no jak mi wcale nie jest przykro.
7/10
September 14, 2022
nie wybaczy.
3.75
3.75
August 17, 2018
„Powiedziałem o gwałtach nauczycielce. Obiecała, że to sprawdzi. A potem zobaczyłem, jak rozmawia z siostrą Bernadettą na wywiadówce. Śmiały się, żartowały. Czułem się przyparty do muru. Tak jakby wybierał między śmiercią a życiem w ośrodku. Był taki jeden z braci. Silny. On zmuszał wielu. Siostry zamykały mnie na klucz w pokoju z nim i jego bratem. To jest taki strach, że już nie możesz myśleć ani czuć. Prosiłem siostrę Bernadettę, żeby mnie przeniosła, bo mnie dotykają. Teraz myślę tylko, że Bóg ma jej dużo do wybaczenia. Bo tego, co się tam wydarzyło, nie da się opowiedzieć. Próbuję to ubrać w słowa, ale trzeba to przeżyć, żeby zrozumieć. Myślę, że ludzie widzieli tylko habit, a trzeba widzieć serce. Ona go nie ma. Dla mnie to uosobienie zła. Najbardziej się boję, że takich wychowawców może być więcej. (…) Tego ośrodka nie da się zapomnieć. Nadal chodzę taki skulony. Na razie pracuję jako ochroniarz i bardzo się z tego cieszę. Chciałbym kiedyś założyć rodzinę. Ale chcę też powiedzieć ludziom, żeby nie mieli dzieci dla zasiłku albo becikowego, bo tacy się tutaj zdarzają. Potem dziecko ma dwa latka i ląduje w takim miejscu jak Ośrodek Sióstr Boromeuszek. Niech rodzice się przejdą po tych ośrodkach, niech poobserwują. To jest piekło, te dzieci nie chcą żyć.” – fragment reportażu.
Dopiero kiedy dochodzi do tragedii na jaw wychodzą największe potworności i nieopisane krzywdy wyrządzone bezbronnym dzieciom, które powinny otrzymać ochronę od dorosłych. Nie mam słów, aby opisać, jakie emocje mną targały podczas lektury reportażu Justyny Kopińskiej „Czy Bóg wybaczy siostrze Bernadetcie?”. Nie mam słów… Łzy same cisną się do oczy, a pięści zaciskają…
Przeczytajcie. Bądźcie uważni. Niech powyższe cytaty wystarczą za małą wprawkę do ogromu okrucieństwa, jakiego dopuściły się siostry zakonne pod wodzą siostry Bernadetty w stosunku do dzieci, które miały znaleźć u nich schronienie, a znalazły przemoc i upokorzenie, odbierające wszelkie zaufanie i chęć do życia.
To niewyobrażalne, wielokrotne zbrodnie. I bez względu na to, czy przemocy wobec dzieci dopuszcza się osoba świecka czy duchowna, kara powinna być dotkliwa i nieuchronna, chociaż nigdy nie będzie w stanie zadośćuczynić wyrządzonych dzieciom, a później dorosłym ludziom, nieodwracalnych krzywd.
Za siłę reporterskiego przekazu daję maksymalną ilość gwiazdek.
Dopiero kiedy dochodzi do tragedii na jaw wychodzą największe potworności i nieopisane krzywdy wyrządzone bezbronnym dzieciom, które powinny otrzymać ochronę od dorosłych. Nie mam słów, aby opisać, jakie emocje mną targały podczas lektury reportażu Justyny Kopińskiej „Czy Bóg wybaczy siostrze Bernadetcie?”. Nie mam słów… Łzy same cisną się do oczy, a pięści zaciskają…
Przeczytajcie. Bądźcie uważni. Niech powyższe cytaty wystarczą za małą wprawkę do ogromu okrucieństwa, jakiego dopuściły się siostry zakonne pod wodzą siostry Bernadetty w stosunku do dzieci, które miały znaleźć u nich schronienie, a znalazły przemoc i upokorzenie, odbierające wszelkie zaufanie i chęć do życia.
To niewyobrażalne, wielokrotne zbrodnie. I bez względu na to, czy przemocy wobec dzieci dopuszcza się osoba świecka czy duchowna, kara powinna być dotkliwa i nieuchronna, chociaż nigdy nie będzie w stanie zadośćuczynić wyrządzonych dzieciom, a później dorosłym ludziom, nieodwracalnych krzywd.
Za siłę reporterskiego przekazu daję maksymalną ilość gwiazdek.
November 18, 2018
Książka jest bardo dobra. Porusza problemy poważne, kontrowersyjne i przerażające. Wzbudza bardzo silne emocje w czytelniku, opisy często są bardzo bezpośrednie. Książka napisana jest w sposób obiektywny, wypowiadają się nie tylko osoby potępiające metody wychowawcze sióstr. Poznajemy kilka stron medalu.
Jedyną rzeczą, którą mogę zarzucić książce jest jej kompozycja i przytaczanie po kilka razy tych samych cytatów. Często nie wiedziałam, kiedy wypowiada się autorka, wychowanek lub jeszcze ktoś inny, stąd tylko, lub aż 4 gwiazdki.
Jedyną rzeczą, którą mogę zarzucić książce jest jej kompozycja i przytaczanie po kilka razy tych samych cytatów. Często nie wiedziałam, kiedy wypowiada się autorka, wychowanek lub jeszcze ktoś inny, stąd tylko, lub aż 4 gwiazdki.
Read
December 13, 2015Tego nie można nazwać tylko złem. To nie jest nawet zaniedbanie, czy “zwykłe” znęcanie się. To jest okrucieństwo w swojej najgorszej postaci, bo skierowane do bezbronnych, niczemu winnych dzieci. I to, przez kogo? Siostry zakonne, które miały zapewnić opiekę, zagubionym dzieciakom i może nawet tę odrobinkę miłości. Zamiast tego stworzyły dzieciom piekło na ziemi.
https://lolantaczyta.wordpress.com/20...
https://lolantaczyta.wordpress.com/20...
September 28, 2018
Owszem, wstrząsająca i przerażająca, ale tak naprawdę połowa to powtarzanie w kółko tego samego w innych słowach lub przez inne osoby. Za dużo przytaczanych cytatów, np całe strony akt. Książka jest ciekawa ze względu na poruszany temat, a nie powalający na kolana styl czy umiejętności kompozycyjne autorki.
June 16, 2020
Nie wybaczy.
February 17, 2022
Nie wybaczy.
Dobry, rzetelny reportaż. Ciężko będzie zapomnieć o tej książce.
Dobry, rzetelny reportaż. Ciężko będzie zapomnieć o tej książce.
July 29, 2019
Nie dla ludzi o słabych nerwach.
April 13, 2022
3,75
Bardzo ważna książka. Może i autorka nie jest wybitną reportażystką ale tamat jest tak poruszający i wstrząsający bo to co się działo w tym ośrodku przez tyle lat przechodzi ludzkie pojęcie.
Bardzo ważna książka. Może i autorka nie jest wybitną reportażystką ale tamat jest tak poruszający i wstrząsający bo to co się działo w tym ośrodku przez tyle lat przechodzi ludzkie pojęcie.
July 28, 2019
Książka wstrząsająca, w wielu wymiarach.
Opisane okrucieństwo wobec dzieci jest porażające i nie ma co tego rozważać.
Prawdziwie fascynujące jest natomiast opisanie mechanizmu i systemu, który umożliwił stworzenie piekła na ziemi, które bez zakłóceń działało przez prawdopodobnie kilkadziesiąt lat.
Do tej warstwy mogę odnieść się z własnych doświadczeń. Wielokrotnie w moim życiu byłem tym, który nie zachowywał przysłowiowego "milczenia dobrych ludzi" i zawsze wyglądało to podobnie.
W Stowarzyszeniu, w którym działałem, zapobiegłem planowi kradzieży kilkuset tysięcy złotych z kasy Stowarzyszenia przez grupkę dobrze zorganizowanych osób, naświetlając sprawę publicznie. Co się wtedy stało? Osoby zaangażowane w proceder, te którym popsułem możliwość zarobku, wypowiadały się publicznie, usiłując mnie zdyskredytować. Druga strona milczała. Dostawałem liczne prywatne informacje na zasadzie "jest jeszcze to i to, wykorzystaj tę informację, ale mnie w to nie mieszaj, bo ja chcę żyć w spokoju", ale nikt się głośno nie odezwał.
Powiesz, że to inny kaliber sprawy. Oczywiście, nie można porównywać tragedii opisanej w książce Kopińskiej do kradzieży nawet znacznej sumy pieniędzy - choć jak wynika z książki, kara za to drugie byłaby prawdopodobnie wyższa - tylko, że problem leży w mechanizmie, który jest dokładnie ten sam. I chociaż "Naukowy Bełkot" wskazywał myślenie ekstrapolacyjne jako błąd logiczny, ja uważam, że rzeczy małe świadczą o dużych. Jeżeli ktoś przymyka oko na jedno, to pewnie zachowa się podobnie przy drugim, tylko kwestia skali. Zachowanie już się przejawiło.
Inny przypadek mam teraz. Człowiek założył klub inwestora, organizuje spotkania w hotelach, pokazuje niby to aktrakcyjne inwestycje, a w rzeczywistości oszukuje ludzi w sprytny sposób. Setki inwestorów straciły pieniądze i... siedzą cicho. Niektórzy zastraszeni - bo gość jest agresywny, straszy przy jakiejkolwiek próbie dyskusji, inni machnęli ręką na te 5-10 tysięcy złotych. I znowu - jestem jedną z dwóch osób, która cokolwiek działa w tym temacie. Straszono już mnie pobiciem, sprawami sądowymi o naruszenie dóbr osobistych i nie tylko, dialogi w rodzaju "wezmę się z prawnikami za Ciebie" i tak dalej. Czy mam przestać? Czy to ma spowodować, że odpuszczę - zgodnie z modną filozofią radykalnego wybaczania - i pozwolę mu oszukiwać kolejnych ludzi? A to prawdziwy, książkowy psychopata - doskonale zdobywa zaufanie, nawet doświadczonych i dojrzałych ludzi - i z korpo i z biznesu - i umie to wykorzystać.
Zauważ, znowu mamy mechanizm, że dzieje się zło, ale łatwiej jest przemilczeć, nie zauważać, odpuścić. Według mnie, to tylko zachęca do takich postaw. Jeżeli twardo przeciwstawisz się drobnym przejawom zła - zasada burmistrza Giulianiego z Nowego Jorku, to te duże nie będą miały szans zaistnieć.
Dlatego, jeśli mamy uczynić świat lepszym miejscem, a taki jest sens mojego życia, mów i działaj zawsze kiedy możesz powstrzymać jakieś zło. Dołącz do mnie, zachęć innych, nie będziesz wtedy sam. Jak to mawia Jacek Walkiewicz "kiedy brak odwagi, wszystkie inne cnoty są bez znaczenia."
A zrozumienie tej zasady to dobro, które może wyniknąć ze zrozumienia tej przerażającej książki.
Opisane okrucieństwo wobec dzieci jest porażające i nie ma co tego rozważać.
Prawdziwie fascynujące jest natomiast opisanie mechanizmu i systemu, który umożliwił stworzenie piekła na ziemi, które bez zakłóceń działało przez prawdopodobnie kilkadziesiąt lat.
Do tej warstwy mogę odnieść się z własnych doświadczeń. Wielokrotnie w moim życiu byłem tym, który nie zachowywał przysłowiowego "milczenia dobrych ludzi" i zawsze wyglądało to podobnie.
W Stowarzyszeniu, w którym działałem, zapobiegłem planowi kradzieży kilkuset tysięcy złotych z kasy Stowarzyszenia przez grupkę dobrze zorganizowanych osób, naświetlając sprawę publicznie. Co się wtedy stało? Osoby zaangażowane w proceder, te którym popsułem możliwość zarobku, wypowiadały się publicznie, usiłując mnie zdyskredytować. Druga strona milczała. Dostawałem liczne prywatne informacje na zasadzie "jest jeszcze to i to, wykorzystaj tę informację, ale mnie w to nie mieszaj, bo ja chcę żyć w spokoju", ale nikt się głośno nie odezwał.
Powiesz, że to inny kaliber sprawy. Oczywiście, nie można porównywać tragedii opisanej w książce Kopińskiej do kradzieży nawet znacznej sumy pieniędzy - choć jak wynika z książki, kara za to drugie byłaby prawdopodobnie wyższa - tylko, że problem leży w mechanizmie, który jest dokładnie ten sam. I chociaż "Naukowy Bełkot" wskazywał myślenie ekstrapolacyjne jako błąd logiczny, ja uważam, że rzeczy małe świadczą o dużych. Jeżeli ktoś przymyka oko na jedno, to pewnie zachowa się podobnie przy drugim, tylko kwestia skali. Zachowanie już się przejawiło.
Inny przypadek mam teraz. Człowiek założył klub inwestora, organizuje spotkania w hotelach, pokazuje niby to aktrakcyjne inwestycje, a w rzeczywistości oszukuje ludzi w sprytny sposób. Setki inwestorów straciły pieniądze i... siedzą cicho. Niektórzy zastraszeni - bo gość jest agresywny, straszy przy jakiejkolwiek próbie dyskusji, inni machnęli ręką na te 5-10 tysięcy złotych. I znowu - jestem jedną z dwóch osób, która cokolwiek działa w tym temacie. Straszono już mnie pobiciem, sprawami sądowymi o naruszenie dóbr osobistych i nie tylko, dialogi w rodzaju "wezmę się z prawnikami za Ciebie" i tak dalej. Czy mam przestać? Czy to ma spowodować, że odpuszczę - zgodnie z modną filozofią radykalnego wybaczania - i pozwolę mu oszukiwać kolejnych ludzi? A to prawdziwy, książkowy psychopata - doskonale zdobywa zaufanie, nawet doświadczonych i dojrzałych ludzi - i z korpo i z biznesu - i umie to wykorzystać.
Zauważ, znowu mamy mechanizm, że dzieje się zło, ale łatwiej jest przemilczeć, nie zauważać, odpuścić. Według mnie, to tylko zachęca do takich postaw. Jeżeli twardo przeciwstawisz się drobnym przejawom zła - zasada burmistrza Giulianiego z Nowego Jorku, to te duże nie będą miały szans zaistnieć.
Dlatego, jeśli mamy uczynić świat lepszym miejscem, a taki jest sens mojego życia, mów i działaj zawsze kiedy możesz powstrzymać jakieś zło. Dołącz do mnie, zachęć innych, nie będziesz wtedy sam. Jak to mawia Jacek Walkiewicz "kiedy brak odwagi, wszystkie inne cnoty są bez znaczenia."
A zrozumienie tej zasady to dobro, które może wyniknąć ze zrozumienia tej przerażającej książki.
July 23, 2019
To nie tylko smutna opowieść o krzywdach zaznanych przez dzieci z ośrodka. To przede wszystkim historia państwa, które nie zadziałało. Ale to też ukazanie kilku ludzi, którym nie było wszystko jedno.
June 17, 2020
Historia domu dziecka prowadzonego przez siostry boromeuszki w Zabrzu znana jest chyba wszystkim. Systemowa przemoc ze strony sióstr o przymykanie oczu na przemoc szerzącą się wśród wychowanków są tak przerażające i porażające, że brak słów, by opisać ten proceder i nie na tym chcę się skupić w tym tekście. Bardziej porusza mnie kilka innych aspektów.
Po pierwsze specyfika życia zakonnego. Siostry przyzwyczajane są do przemocy od pierwszych dni w zakonie. Młode dziewczyny przyuczane są do bezwzględnego posłuszeństwa, bezmyślnego wykonywania rozkazów, do łamania ich woli, do tracenia marzeń, myśli, do przystosowywania się. Ten chory układ znają często od późnych lat nastoletnich, czyli od okresu, gdy ostatecznie kształtuje się charakter człowieka. Takie osoby nie mogą być dobrymi wychowawcami dla nikogo, a już na pewno nie dla dzieci z rodzin patologicznych, poranionych psychicznie, skrzywdzonych fizycznie, dzieci upośledzonych lub zaniedbanych. Te dzieci wymagały profesjonalnej psychologicznej pomocy, nie pomocy doraźnej, ale pomocy rozłożonej na lata, takiej, która pomogłaby im poznać swoją wartość i która przygotowałaby je na dorosłe życie. Coś czego dzieci z domów tzw. patologicznych w Polsce nie mogą zaznać, bo takich szeroko zakrojonych programów brak. Na Śląsku te dzieci były problemem, który spychano do sióstr, bo one, kierowane fałszywie pojętym miłosierdziem, przyjmowały wszystkie dzieci. Przekonana jestem, że większość z maltretujących dzieci sióstr sama wymagała głębokiej pomocy psychologicznej. Z książki nie dowiadujemy się wiele o ich przeszłości, jedynie w przypadku siostry Bernadety autorka zamieściła krótki opis jej życia, ale nie można się w nim doszukać żadnych przyczyn jej charakteru i postępowania. Wracając jednak do klasztoru - to zamknięta społeczność kierująca się własnymi prawami, w której siłą rzeczy nikt nic nie zauważył, a jeśli nawet, to nie miał odwagi podjąć kroków albo były one od razu tłumione.
Ciąg dalszy: http://przeczytalamksiazke.blogspot.c...
Po pierwsze specyfika życia zakonnego. Siostry przyzwyczajane są do przemocy od pierwszych dni w zakonie. Młode dziewczyny przyuczane są do bezwzględnego posłuszeństwa, bezmyślnego wykonywania rozkazów, do łamania ich woli, do tracenia marzeń, myśli, do przystosowywania się. Ten chory układ znają często od późnych lat nastoletnich, czyli od okresu, gdy ostatecznie kształtuje się charakter człowieka. Takie osoby nie mogą być dobrymi wychowawcami dla nikogo, a już na pewno nie dla dzieci z rodzin patologicznych, poranionych psychicznie, skrzywdzonych fizycznie, dzieci upośledzonych lub zaniedbanych. Te dzieci wymagały profesjonalnej psychologicznej pomocy, nie pomocy doraźnej, ale pomocy rozłożonej na lata, takiej, która pomogłaby im poznać swoją wartość i która przygotowałaby je na dorosłe życie. Coś czego dzieci z domów tzw. patologicznych w Polsce nie mogą zaznać, bo takich szeroko zakrojonych programów brak. Na Śląsku te dzieci były problemem, który spychano do sióstr, bo one, kierowane fałszywie pojętym miłosierdziem, przyjmowały wszystkie dzieci. Przekonana jestem, że większość z maltretujących dzieci sióstr sama wymagała głębokiej pomocy psychologicznej. Z książki nie dowiadujemy się wiele o ich przeszłości, jedynie w przypadku siostry Bernadety autorka zamieściła krótki opis jej życia, ale nie można się w nim doszukać żadnych przyczyn jej charakteru i postępowania. Wracając jednak do klasztoru - to zamknięta społeczność kierująca się własnymi prawami, w której siłą rzeczy nikt nic nie zauważył, a jeśli nawet, to nie miał odwagi podjąć kroków albo były one od razu tłumione.
Ciąg dalszy: http://przeczytalamksiazke.blogspot.c...
January 10, 2020
Bardzo dobry reportaż. Mocny, wstrząsający. Na pewno nie dla każdego.
March 22, 2020
Wstrząsająca historia, dobrze poprowadzony reportaż, który wyciąga brudy na swiatło dzienne.
March 25, 2022
Nie wybaczy.
May 12, 2022
mam nadzieje ze nie wybaczy
Read
April 25, 2023oby nie wybaczył
November 10, 2022
3,5
nie wiem jak osoba podająca się za osobę „świętą” jest w stanie doprowadzić do czegoś tak strasznego.
nie wiem jak osoba podająca się za osobę „świętą” jest w stanie doprowadzić do czegoś tak strasznego.
March 20, 2023
Niezwykle ważna i bardzo wstrząsająca.
April 27, 2020
Na co dzień jestem osobą, która potrafi zdystansować się do książek, filmów itp. Rzadko płaczę czytając, a jeśli już to zwykle krótko. Przeważnie gustuję w fantastyce, więc zwykle po prostu wiem, że mam do czynienia z wymyśloną historią, bohaterami.
Nie przygotowałam się jednak na ponad 230 stron faktów. Przerażających faktów. Niepotrzebne tu były żadne wymyślne historie, banalne komentarze. Wystarczyły zebrane (z ogromną starannością, dokładnością) przez Justynę Kopińską informacje. Zeznania, wypowiedzi, sytuacje - to wszystko jest tak straszliwe autentyczne, że po prostu przyszedł taki moment, kiedy musiałam książkę na godzinę odłożyć, zająć się czymś innym. Czytając, czułam potworną bezsilność, czasami wściekłość. Człowiek ma ochotę krzyczeć.
DLACZEGO PRZEZ TYLE CHOLERNYCH LAT NIKT NIE ZAREAGOWAŁ?
Autorka podjęła się bardzo trudnego tematu. Sprawą siostry Bernadety żyła swego czasu cała Polska. W końcu jak napisać reportaż o siostrze-potworze tak, aby każdy, kto tę książkę czytał, mógł nie tylko powiedzieć, ze o sprawie słyszał, ale aby ROZUMIAŁ dlaczego o ośrodku w Zabrzu jest głośno i dlaczego głośno być powinno? Kopińska poradziła sobie z zadaniem mistrzowsko. Jako czytelnik nie mogę narzekać na brak szczegółowych (ale także potwierdzonych i prawdziwych przede wszystkim) informacji czy na brak pokazania różnych punktów widzenia na sprawę tj. autorka rzeczywiście rozmawiała z różnymi siostrami, wychowankami ośrodka, nauczycielami - z ludźmi z zupełnie różnych środowisk, o zupełnie różnych przemyśleniach/obserwacjach. Nie ominęła nikogo, żadnej okoliczności, żadnego szczegółu. Kopińska podaje nam to wszystko jak na tacy, ale to do nas należy werdykt końcowy - to my w swoich głowach rozstrzygamy kto według nas zawinił oraz jaka byłaby dla niego słuszna kara. Bo właśnie o to chodzi - żeby uderzyć w naszą moralność, poczucie sprawiedliwości. Bo jak inaczej skłonić kogoś do poważniejszych refleksji? Jak sprawić, żeby pojął ogrom okrucieństwa, które wyrządzono tym dzieciom?
,,Czy Bóg wybaczy siostrze Bernadetcie" to nie będzie lektura dla każdego, ale jest to świetna pozycja, po którą z pewnością warto sięgnąć i chociaż spróbować przeczytać. To jedna z tych książek, o których nie da się, a wręcz nie powinno się zapomnieć.
Alea iacta est
Kości zostały rzucone
Nie przygotowałam się jednak na ponad 230 stron faktów. Przerażających faktów. Niepotrzebne tu były żadne wymyślne historie, banalne komentarze. Wystarczyły zebrane (z ogromną starannością, dokładnością) przez Justynę Kopińską informacje. Zeznania, wypowiedzi, sytuacje - to wszystko jest tak straszliwe autentyczne, że po prostu przyszedł taki moment, kiedy musiałam książkę na godzinę odłożyć, zająć się czymś innym. Czytając, czułam potworną bezsilność, czasami wściekłość. Człowiek ma ochotę krzyczeć.
DLACZEGO PRZEZ TYLE CHOLERNYCH LAT NIKT NIE ZAREAGOWAŁ?
Autorka podjęła się bardzo trudnego tematu. Sprawą siostry Bernadety żyła swego czasu cała Polska. W końcu jak napisać reportaż o siostrze-potworze tak, aby każdy, kto tę książkę czytał, mógł nie tylko powiedzieć, ze o sprawie słyszał, ale aby ROZUMIAŁ dlaczego o ośrodku w Zabrzu jest głośno i dlaczego głośno być powinno? Kopińska poradziła sobie z zadaniem mistrzowsko. Jako czytelnik nie mogę narzekać na brak szczegółowych (ale także potwierdzonych i prawdziwych przede wszystkim) informacji czy na brak pokazania różnych punktów widzenia na sprawę tj. autorka rzeczywiście rozmawiała z różnymi siostrami, wychowankami ośrodka, nauczycielami - z ludźmi z zupełnie różnych środowisk, o zupełnie różnych przemyśleniach/obserwacjach. Nie ominęła nikogo, żadnej okoliczności, żadnego szczegółu. Kopińska podaje nam to wszystko jak na tacy, ale to do nas należy werdykt końcowy - to my w swoich głowach rozstrzygamy kto według nas zawinił oraz jaka byłaby dla niego słuszna kara. Bo właśnie o to chodzi - żeby uderzyć w naszą moralność, poczucie sprawiedliwości. Bo jak inaczej skłonić kogoś do poważniejszych refleksji? Jak sprawić, żeby pojął ogrom okrucieństwa, które wyrządzono tym dzieciom?
,,Czy Bóg wybaczy siostrze Bernadetcie" to nie będzie lektura dla każdego, ale jest to świetna pozycja, po którą z pewnością warto sięgnąć i chociaż spróbować przeczytać. To jedna z tych książek, o których nie da się, a wręcz nie powinno się zapomnieć.
Alea iacta est
Kości zostały rzucone
February 24, 2020
To bardzo szokująca książka. Niektóre fragmenty z trudem czytałem. Musiałem po przeczytaniu jakiś czas dochodzić do soebie, bo naprawdę przeżyłem szok.
Górny Śląsk, region gdzie wydarzenia opisane w książce miały miejsce to region w którym spędziłem dzieciństwo. Także przynajmniej z geograficznego punktu widzenia te okolice są mi bliskie.
Trudno jest mi sobie wyobrazić okrócieństwo, piekło na ziemi które istniało w ośrodku prowadzonym przez siostrę Bernadette, lub też po prostu panią Agnieszkę.
Ta książka pokazuje jak wiele jeszcze musi się zmienić w społeczeństwie aby takie tragednie nie miały miejsca. Większość instytucji państowych zawiodła i pozostawiła całe mnóstwo niewinnych dzieci na pastwę losu. Jedynie prokuratura, wymiar sprawiedliwości zadziałał i w końcu doszło do prawomocnego wyroku.
Zastanawia mnie, że ten patologiczny ośrodek przez wiele lat był utrzymywany z pieniędzy podatników i pieniądze nas wszystkich finansowały tą patologię. Żadne mechnizmy kontrolne nie zadziałały. Setki tysięcy, nawet miliony złotych rocznie płynęły z państwowej kasy bez jakiejkolwiek kontroli, nadzoru. Kolejny przykład źle funkcjonującego systemu.
Wymiar ludzkiej tragedii jest ogromny. Zło szerzyżyło się w ośrodku. Ten temat mnie mocno interesuje. Na wzór "efektu lucyfera" fenomenu opisanego i dokładnie zbadanego przez Zimbardo zło szerzyło się w tym ośrodku. Autorka nie wspomina efektu Lucyfera, wspomina inną teorie. Ciekawym fragmentem książki był opis rodziny siostry Bernadetty. To była zwykła osoba. To studium przypadku potwierdza iż aby zło zaczęło się szerzyć wystarczą odpowiednie warunki i siłą rozpędku jak koło zamachowe szerzenie zła wymyka się spod kontroli.
Myślę, że ważne jest zrozumienie problematyki tego jak rodzi się zło. To jest temat na tyle dobrze zbadany, czynniki sprzyjające szerzeniu się zła nie są już żdaną tajemnicą. To studium przypadku potwierdza tylko teorie i mechanizmy które powinny być nam wszystkich już dobrze znane.
Ta dyskusja oraz rozmyślanie na temat tej książi prowokują mnie do wielu refleksji.
Odkurzyłem książkę Zimbardo „Efektu Lucyfera” i tak dla przypomnienia zerknąłem na jego teorie odnośnie szerzenia zła przez zwykłych ludzi, gdyż jak się okazuje zło niekoniecznie musi być szerzone przez złych ludzi. Najzywklejsi ludzie, normalni ludzie tacy jak każdy z nas może znaleźć się w konstelacji zła i mieć swój współudział w szerzeniu zła. Książka Justyny Kopińskiej potwierdza to.
Zimbardo mówi o śliskiej równi pochyłej oraz siedmiu procesach które czynią tą równie pochyłą jeszcze bardzie gładką iż w niekontrolowany sposób zaczyna staczać się w dół.
1. Bezmyślny pierwszy mały krok.
Myślę, że kilkadzisiąt lat temu jak ośrodek Boromeuszek zaczynał działać, pewnie jeszcze zanim siostra Bernadetta została dyrektorką, zaczęto stosować kary cielesne, bez głębszego przemyślenia. Stosowanie kar cielesnych, poniżanie wychowanków stało się przez to aksjomatem, w ogóle nie było kwestionowane. Bezmyślnie też dla kary zaczęto też robić wiele innych złych rzeczy, które opisane są w książce.
2. Pozbawienie człowieczeństwa
Siostra Bernadetta oraz inne siostry, wychowawcy całkowicie pozbawiały człowieczeństwa wychowanków. Na porządku dziennym traktowano dzieci jako umysłowo niepełnosprawne, umysłowo chore. Rozdzielanie rodzeństwa do różnych grup i zabranianie kontaktów nawet rodzeństwu to przykłady pozbawiania człowieczeństwa.
3. Pozbawienie indywidualizmu,
Wychowankowie zostawali pozbawiani jakiejkolwiek intymności, żadnych tajemnic, żadnej prywatności, żadnych tajemnic.
4. Rozproszenie, brak odpowiedzialności
Siostra Beradetta oraz inne siostry oraz wychowawcy całkowicie zostali pozbawiani odpowiedzialności. Nie czuły w ogóle się odpowiedzialne za sytuacje w ośrodku. Fakt iż świecki wychowaca naduzywał alkoholu wcale nie było jakimś wielkim wykroczeniem. To kolejny przykład braku odpowiedzialności. Jakiekolwiek wyegzekwowanie odpowiedzialności od siostry Beradetty czy też od zakonu Boromeuszek od razu odbierane jest jako atak na kościół, atak na instytucję.
5. Ślepe posłuszeństwo względem hierarchii
Tu chyba nie ma wątpliwości. Zakony oraz kościół to mocno hierarchiczna instytucja gdzię ślepo wierzy się w hierarchie i jej się nie kwestionuje.
6. Bezkrytyczne poddanie się normom ustalonym przez większość
Patrz punkt 5. Któż ma na tyle odwagi aby kwestionać normy panujące w kościele, zakonie? Spora część społeczeństwa nie chce kwestionować instytucji kościelnych.
7. Obojętność, zaprzeczanie, przymykanie oka na złe, nieeteczne czyny
Prokurator, policjant, jeden wizytator oraz jedna nauczycielka nie przymykali oka. Jednak większość osób zaangażowanych w historię przymykała oczy latami, świadomie bądź nie świadomie.
Fakt iż siostra Bernadetta nie chciała się poddać karze potwierdza fakt iż mamy do czynienia z „śliską równią pochyłą”. Jak człowiek latami się stacza po takiej równi pochyłej nie dziwi mnie że potem osoby zaangażowane nie są w stanie obiektywnie ocenić sytuacji.
Ta książka to pewnego rodzaju wizytówka, odbicie lustrzane społeczeństwa, świata a jakim żyjemy.
Jeśli w społeczeństwie a przede wszystkim wśród decydentów zakorzeniona jest świadomość tego jakie procesy przyczyniaja się do tworzenia patologicznych instytucji i sytuacji, na świecie byłoby mniej zła. Szczególnie świadomośc decydentów jest ważna, bo bez pewnych rozwiązań systemowych nie da polepszyć się świata.
Dzięki książce wyrobiłem sobie dość pozytywną opinię względem policji oraz prokuratury. W tym przypadku wykonali kawał dobrej robory, wbrew wielu przeciwnościom.
Górny Śląsk, region gdzie wydarzenia opisane w książce miały miejsce to region w którym spędziłem dzieciństwo. Także przynajmniej z geograficznego punktu widzenia te okolice są mi bliskie.
Trudno jest mi sobie wyobrazić okrócieństwo, piekło na ziemi które istniało w ośrodku prowadzonym przez siostrę Bernadette, lub też po prostu panią Agnieszkę.
Ta książka pokazuje jak wiele jeszcze musi się zmienić w społeczeństwie aby takie tragednie nie miały miejsca. Większość instytucji państowych zawiodła i pozostawiła całe mnóstwo niewinnych dzieci na pastwę losu. Jedynie prokuratura, wymiar sprawiedliwości zadziałał i w końcu doszło do prawomocnego wyroku.
Zastanawia mnie, że ten patologiczny ośrodek przez wiele lat był utrzymywany z pieniędzy podatników i pieniądze nas wszystkich finansowały tą patologię. Żadne mechnizmy kontrolne nie zadziałały. Setki tysięcy, nawet miliony złotych rocznie płynęły z państwowej kasy bez jakiejkolwiek kontroli, nadzoru. Kolejny przykład źle funkcjonującego systemu.
Wymiar ludzkiej tragedii jest ogromny. Zło szerzyżyło się w ośrodku. Ten temat mnie mocno interesuje. Na wzór "efektu lucyfera" fenomenu opisanego i dokładnie zbadanego przez Zimbardo zło szerzyło się w tym ośrodku. Autorka nie wspomina efektu Lucyfera, wspomina inną teorie. Ciekawym fragmentem książki był opis rodziny siostry Bernadetty. To była zwykła osoba. To studium przypadku potwierdza iż aby zło zaczęło się szerzyć wystarczą odpowiednie warunki i siłą rozpędku jak koło zamachowe szerzenie zła wymyka się spod kontroli.
Myślę, że ważne jest zrozumienie problematyki tego jak rodzi się zło. To jest temat na tyle dobrze zbadany, czynniki sprzyjające szerzeniu się zła nie są już żdaną tajemnicą. To studium przypadku potwierdza tylko teorie i mechanizmy które powinny być nam wszystkich już dobrze znane.
Ta dyskusja oraz rozmyślanie na temat tej książi prowokują mnie do wielu refleksji.
Odkurzyłem książkę Zimbardo „Efektu Lucyfera” i tak dla przypomnienia zerknąłem na jego teorie odnośnie szerzenia zła przez zwykłych ludzi, gdyż jak się okazuje zło niekoniecznie musi być szerzone przez złych ludzi. Najzywklejsi ludzie, normalni ludzie tacy jak każdy z nas może znaleźć się w konstelacji zła i mieć swój współudział w szerzeniu zła. Książka Justyny Kopińskiej potwierdza to.
Zimbardo mówi o śliskiej równi pochyłej oraz siedmiu procesach które czynią tą równie pochyłą jeszcze bardzie gładką iż w niekontrolowany sposób zaczyna staczać się w dół.
1. Bezmyślny pierwszy mały krok.
Myślę, że kilkadzisiąt lat temu jak ośrodek Boromeuszek zaczynał działać, pewnie jeszcze zanim siostra Bernadetta została dyrektorką, zaczęto stosować kary cielesne, bez głębszego przemyślenia. Stosowanie kar cielesnych, poniżanie wychowanków stało się przez to aksjomatem, w ogóle nie było kwestionowane. Bezmyślnie też dla kary zaczęto też robić wiele innych złych rzeczy, które opisane są w książce.
2. Pozbawienie człowieczeństwa
Siostra Bernadetta oraz inne siostry, wychowawcy całkowicie pozbawiały człowieczeństwa wychowanków. Na porządku dziennym traktowano dzieci jako umysłowo niepełnosprawne, umysłowo chore. Rozdzielanie rodzeństwa do różnych grup i zabranianie kontaktów nawet rodzeństwu to przykłady pozbawiania człowieczeństwa.
3. Pozbawienie indywidualizmu,
Wychowankowie zostawali pozbawiani jakiejkolwiek intymności, żadnych tajemnic, żadnej prywatności, żadnych tajemnic.
4. Rozproszenie, brak odpowiedzialności
Siostra Beradetta oraz inne siostry oraz wychowawcy całkowicie zostali pozbawiani odpowiedzialności. Nie czuły w ogóle się odpowiedzialne za sytuacje w ośrodku. Fakt iż świecki wychowaca naduzywał alkoholu wcale nie było jakimś wielkim wykroczeniem. To kolejny przykład braku odpowiedzialności. Jakiekolwiek wyegzekwowanie odpowiedzialności od siostry Beradetty czy też od zakonu Boromeuszek od razu odbierane jest jako atak na kościół, atak na instytucję.
5. Ślepe posłuszeństwo względem hierarchii
Tu chyba nie ma wątpliwości. Zakony oraz kościół to mocno hierarchiczna instytucja gdzię ślepo wierzy się w hierarchie i jej się nie kwestionuje.
6. Bezkrytyczne poddanie się normom ustalonym przez większość
Patrz punkt 5. Któż ma na tyle odwagi aby kwestionać normy panujące w kościele, zakonie? Spora część społeczeństwa nie chce kwestionować instytucji kościelnych.
7. Obojętność, zaprzeczanie, przymykanie oka na złe, nieeteczne czyny
Prokurator, policjant, jeden wizytator oraz jedna nauczycielka nie przymykali oka. Jednak większość osób zaangażowanych w historię przymykała oczy latami, świadomie bądź nie świadomie.
Fakt iż siostra Bernadetta nie chciała się poddać karze potwierdza fakt iż mamy do czynienia z „śliską równią pochyłą”. Jak człowiek latami się stacza po takiej równi pochyłej nie dziwi mnie że potem osoby zaangażowane nie są w stanie obiektywnie ocenić sytuacji.
Ta książka to pewnego rodzaju wizytówka, odbicie lustrzane społeczeństwa, świata a jakim żyjemy.
Jeśli w społeczeństwie a przede wszystkim wśród decydentów zakorzeniona jest świadomość tego jakie procesy przyczyniaja się do tworzenia patologicznych instytucji i sytuacji, na świecie byłoby mniej zła. Szczególnie świadomośc decydentów jest ważna, bo bez pewnych rozwiązań systemowych nie da polepszyć się świata.
Dzięki książce wyrobiłem sobie dość pozytywną opinię względem policji oraz prokuratury. W tym przypadku wykonali kawał dobrej robory, wbrew wielu przeciwnościom.
May 15, 2020
* niestety słabe 3 🙁
Książka porusza bardzo ważny temat, dlatego też bez zastawienia postanowiłam po nią sięgnąć. Niestety ilość powtarzających się opisów tych samych sytuacji spowodowała, że mniej więcej w połowie zmęczyłam się czytaniem tej lektury, wyczekując tylko jej końca, a moje zaangażowanie malało ze strony na stronę. A szkoda...
Książka porusza bardzo ważny temat, dlatego też bez zastawienia postanowiłam po nią sięgnąć. Niestety ilość powtarzających się opisów tych samych sytuacji spowodowała, że mniej więcej w połowie zmęczyłam się czytaniem tej lektury, wyczekując tylko jej końca, a moje zaangażowanie malało ze strony na stronę. A szkoda...
Displaying 1 - 30 of 152 reviews