Jerri Kob

Geraldyn M. Cobb (5 mart 1931 - 18 mart 2019), Jerrie Cobb nomi bilan mashhur, amerikalik uchuvchi va aviator edi. U shuningdek, Mercury 13 guruhining a'zosi boʻlgan, asl Mercury Seven astronavtlari bilan bir vaqtda fiziologik sinov mashqlaridan oʻtgan va har bir sinovni birinchi boʻlib yakunlagan ayollar guruhi.^[1]

Kobb oʻn ikki yoshida uch marotaba aviatsiya rekordini oʻrnatgan:

• Birinchisi 1959-yilda uzoq masofalarda toʻxtamasdan uchish uchun dunyo rekordi,
• Ikkinchisi 1959-yilda yengil samolyot tezligi rekordi
• Uchinchisi 1960-yilda yengil aviatsiya uchun yengil balandlik rekordi (11,280 . 1960 yilda^[2]

Life jurnali uni "Qoʻshma Shtatlardagi eng muhim 100 ta yosh odam"ning toʻqqizta ayolidan biri sifatida nomlaydi.^[3][4]

1931-yil 5 mart kuni Norman shahrida , Oklahoma shtatida tug'ilgan.Kobb polkovnik Uilyam H. Kobb va Helena Butler Ston Kobbning qizi bo'lgan. Koʻpgina harbiy oilalarning bolalari uchun odatiy boʻlganidek, Kob tugʻilishidan boshlab, bir joydan ikkinchi joyga koʻchib yurgan. Uning tugʻilganidan bir necha hafta oʻtgach, Kobb oilasi Vashingtonga koʻchib oʻtdi, bu yerda uning buvisi Ulysses Stevens Stone yashardi.U Qoʻshma Shtatlar vakillar palatasida xizmat qilardi. Ulysses Stone qayta saylanish uchun gʻalaba qozonmaganidan soʻng, oila Oklahomaga qaytdi, keyinchalik, u va Kobbning otasi avtomobil sotuvchilari sifatida ishlagan. Qoʻshma Shtatlar Ikkinchi jahon urushiga qoʻshilganidan soʻng, Kobb oilasi yana bir bor, bu safar Texas shtatidagi Wichita Falls shahriga koʻchib oʻtdi. Keyinchalik oila ikkinchi jahon urushidan keyin Oklohomaga qaytishgan. Ammo undan oldin, Kobbning oilasi yana Denverga koʻchib oʻtdi. Kobb bolaligining koʻp qismini Ponca shahrida oʻtkazdi.

Oklahoma shtatida katta boʻlganida, Kobb oʻz otasining qoʻllab-quvvatlashi evaziga kichkina boʻlishiga qaramay aviatsiya sohasiga kirgan. U oʻn ikki yoshida otasining ochiq kokpit 1936 Waco ikki samolyotidagi birinchi marta uchadi. ^[5] 16 yoshida u "Piper J-3 Cub" bilan "Great Plains"da gʻolib bo'lib, sirklar kelishi haqidagi e'lon reklamalarini kichik shaharlarga tashlab ketardi. 17 yoshida, Oklahoma City Klassen oʻrta maktabida oʻqiganida, Kobb oʻzining xususiy uchuvchi litsenziyasini olgan. U bir yildan keyin, oʻn sakkizinchi tugʻilgan kunida tijorat uchuvchisi litsenziyasini oldi. 1948-yilda Kobb Oklahoma Xotin-qizlar kollejiga oʻqishga kirdi. ^[6]

Ikkinchi jahon urushi tugaganidan soʻng gender kamsitish va koʻplab malakali erkak uchuvchilarning qaytishi bilan Cobb, ekinlarni tozalash va quvurlarni nazorat qilish kabi kam qidirilgan uchish ishlarini qila boshlaydi. U oʻzining koʻp dvigatelli, asbob-uskunalar, parvoz oʻqituvchisi va yer oʻqituvchisi reytinglarini, shuningdek, aviakompaniya transporti litsenziyasini qo'lga kiritdi. 21 yoshida u butun dunyo bo'ylab xorijiy havo kuchlari harbiy jangchilar va toʻrt dvigatelli bombachilarni yetkazib berardi. ^[3]

Kobb 1959 yilda dunyodagi eng katta havo ko'rgazmasi bo'lgan Parij aviasalonida uchgan birinchi ayol bo'lganida, uning hamkasblari uni "Yil uchuvchisi" deb e'lon qilishdi va uni Ameliya Erxart oltin medali bilan taqdirlashdi.

Kobb ikki jahon urushi dan ortib qolgan Fairchild PT-23 samolyorini sotib olish maqsadida pulni tejash uchun yarim professional Oklahoma shahri Qirolichalari jamoasida ayollarning softballini o'ynadi.

1959-yil 28 yoshidan boshlab Cobb Aero Design and Engineering Company uchun uchuvchi va menejer bo'lib ishlay boshlaydi. U aviatsiya sohasida ish yuritadigan bir nechta ayollardan biri edi.

1960 yil noyabr oyida Lockheed L-188 Electra aviakompaniyasining bir qator avariyalaridan soʻng American Airlines marketing bo'limi samolyotning ayollar oʻrtasida obroʻsi yomon ekanligini aniqladi, bu esa yoʻlovchilarni bron qilishga salbiy ta'sir ko'rsatdi. American Airlines aviakompaniyasida ayol uchuvchilar yoʻq edi, shuning uchun yoʻlovchilarni o'ziga jalb qilish uchun aviakompaniya Kobbni samolyotni toʻrt soatlik sinovdan oʻtkazishga taklif qildi, bu uning birinchi turbovintli parvozi edi.^[7][8]

1961-yil may oyida NASA Administratori Jeyms Veb Kobbni NASA kosmik dasturining maslahatchisi etib tayinlaydi. ^[3]

• Amelia Earhartning yutuqlari uchun oltin medal
• Aviatsiya sohasida yil xotini deb atalgan
• Milliy uchuvchilar uyushmasi tomonidan yilning uchuvchisi deb tanilgan
• Fédération Aéronautique Internationale, Parij, Fransiya, YEvropa tomonidan oltin qanotlarga sazovor bo'lgan to'rtinchi amerikalik
• Ekvador hukumati tomonidan And togʻlari va And oʻrmonlari ustidan yangi havo yoʻnalishlarini boshlaganligi uchun hurmatga sazovor boʻldi
• 1962: Amerika akademiyasining "Qizillik to'plami" mukofotiga sazovor bo'ldi^[10]
• 1973: Prezident Richard Nikson tomonidan Oq uy marosimida "Dunyodagi eng yaxshi ayol pilot" uchun Harmon xalqaro trofeyasi sazovor boʻldi.^[11]
• "AQShdagi eng yaxshi aviatrix" sifatida Oklahoma Hall of Fame kiritildi
• "Dorlik bilan o'z hududini o'rnatgan ruh" uchun Amazoniya o'rmonida xizmat qilib, qadimgi hind qabilalariga xizmat qilgan Pioneer Woman mukofotiga sazovor bo'ldi
• 1979: Bishop Wright Air Industry mukofoti "moderning aviatsiyasiga qoʻshgan insonparvarlik hissalari" uchun.^[12]
• 2000: "Aviatsiya sohasidagi xotin-qizlar xalqaro kashshoflar zalining" nomidan tanilgan.^[13]
• 2007: Viskonsin universitetidan Fanlar fanining faxriy doktori darajasi. ^[14]
• 2012: Milliy aviatsiya faxriylik zallariga kiritilgan. ^[15]

• Lovelace'ning Kosmosdagi xotini, nasa.gov
• "Cobb, Geraldyn M. 'Jerrie' " , Oklahoma tarixi va madaniyati ensiklopediyasi
• Jerrie Cobb jamg'armasi, Inc.
• http://www.mercury13.com/jerrie.htm 26 may 2019 kuni yo'lbosh mashinasida Arxivga olingan
• NASA qadr-qimmatga ishonardi
• https://www.thoughtco.com/errie-cobb-3072207
• Jerrie Cobb IMDbda
• Jerrie Cobb maqolalari, 1931-2012 MC 974; Vt-260; DVD-147. Shlesinger kutubxonasi, Radcliffe instituti, Harvard universiteti, Kembridj, Massachusets

1. ↑ Bartels. „Jerrie Cobb, Record-Breaking Pilot and Advocate for Female Spaceflight, Has Died“ (en). Space.com (2019-yil 19-aprel). Qaraldi: 2020-yil 19-yanvar.
2. ↑ „Record free-fall“. Life. August 29, 1960. Qaraldi: 2023-11-14.
3. ↑ ^{3,0 3,1 3,2} Internet Encyclopedia of Science, Aviation Pioneers Accessed March 12, 2010
4. ↑ John Shepler "Astronaut Jerrie Cobb, The Mercury 13 Were NASA's First Women Astronauts" JohnShepler.com. Accessed March 12, 2010
5. ↑ Jerrie Cobb „Introduction“,. Jerrie Cobb, Solo Pilot Dena Hall: . 
6. ↑ „Cobb, Jerrie 2003“. Hall of Fame Honorees. University of Science and Arts of Oklahoma. 2018-yil 9-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 2-aprel.
7. ↑ Davis. „Electra On Public Trial“. Flying Magazine (1961-yil fevral). Qaraldi: 2019-yil 8-oktyabr.
8. ↑ Serling, Robert. The Electra Story. Endeavour Media [1962], 2017. ISBN 9780553288452. 
9. ↑ Dunn. „America's 1st Female Astronaut Candidate, Jerrie Cobb, dies“. AP News (2019-yil 18-aprel).
10. ↑ „Golden Plate Awardees of the American Academy of Achievement“. www.achievement.org. American Academy of Achievement.
11. ↑ Krebs, Albin. „5 Top Pilots Cited“. The New York Times (1973-yil 21-sentyabr). Qaraldi: 2010-yil 13-mart.
12. ↑ „Jerrie Cobb – Fact Sheet“. jerrie-cobb-foundation.org. 2010-yil 7-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 13-mart.
13. ↑ „Jerrie Cobb“. Women in Aviation International. 2010-yil 2-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 3-mart.
14. ↑ Commendation-Cobb University of Wisconsin–Oshkosh Accessed March 12, 2010
15. ↑ „Cobb, Geraldyn "Jerrie" M.“. The National Aviation Hall of Fame. 2019-yil 12-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 18-aprel.

Bu maqola ayni damda Tuxtamuratova Dilnoza 21:01, 9-iyul 2024(UTC) tomonidan faol tahrirlanyapti. Iltimos, mazkur ogohlantirish xabari sahifadan olib tashlanmagunga qadar sahifaga oʻzgartirishlar kiritmay turing. Aks holda, tahrirlar toʻqnashuvi yuz berishi mumkin. Bu sahifa oxirgi marta 23:31, 16-Iyul 2024 (UTC) (2 soniya avval) da tahrir qilingan.