İçeriğe atla

Distopya

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Distopya (anti-ütopya Yunanca dystopia[1]), çoğunlukla ütopik bir toplum anlayışının anti-tezini tanımlamak için kullanılır.[2]

Distopik bir toplum otoriter-totaliter bir devlet modeli ya da benzer bir başka baskıcı sistem altında karakterize edilir.[3]

Kelime ilk defa John Stuart Mill tarafından kullanılmıştır. Filozofun Yunanca bilgisi göz önüne alınırsa, kelimeyi "ütopyanın tersi" olarak değil, "kötü bir yer" anlamında kullandığı anlaşılır.

Yunanca bir ön-takı olan dys/dis, "kötü", "hastalıklı" ya da "anormal" anlamını taşır. ou takısı ise "yok", "değil" anlamını taşır ki, ütopya (outopia) Yunancada "olmayan yer" demektir. Aslında ütopya, "güzel yer" anlamına gelen Eutopia 'ya bir gönderme yapar (eu öntakısı "iyi, güzel" anlamı katar). Yani distopya ile ütopya, dysphoria ile euphoria 'nın birbiriyle karşıt olduğu gibi karşıt değildir.

Distopik toplumlar özellikle konusu gelecek zamanlarda geçen hikâyelerde yer alır. Bunlardan en ünlü olanları George Orwell'ın Bin Dokuz Yüz Seksen Dört ve Aldous Huxley'in Cesur Yeni Dünya adlı romanlarıdır. Distopik toplumlar edebiyatın birçok alt türünde görülmektedir ve genellikle toplumdaki politik, ekonomik, teknolojik ve dini problemlere dikkat çekmek için kullanılır.

Bazı distopik romanlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bazı distopik filmler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bazı distopik diziler

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Cacotopia (from κακός kakos "bad") was the term used by Jeremy Bentham in his 1818 Plan of Parliamentary Reform ("Dystopia". 26 Mart 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2006.  [1] 21 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
  2. ^ "Definition of "dystopia"". Merriam-Webster. Merriam-Webster, Inc. 2012. 16 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2020. 
  3. ^ "Definition of "dystopia"". Oxford Dictionaries. Oxford University Press. 2012. 18 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2020.