Rak Filip, Uczestnicy postępowania o ustalenie płci metrykalnej

Funkcjonująca procedura uzgodnienia płci została wypracowana przez orzecznictwo w latach 70., 80. i 90. na gruncie art. 189 ustawy z 17.11.1964 r. – Kodeks postępowania – dalej k.p.c. – jako powództwo o ustalenie płci, wytaczane przez osobę mającą w tym interes prawny przeciwko swym rodzicom. Aktualnie dopuszczalność takiego powództwa nie budzi wątpliwości.

Orzecznictwo jest przy tym zgodne, że w swojej istocie kwestia ustalenia płci nie ma charakteru spornego, zaś wypracowana procedura, tj. powództwo o ustalenie na podstawie art. 189 k.p.c., jest jedynie sposobem wypełnienia luki ustawodawczej w zakresie prawnego uzgodnienia płci. Jednocześnie jednak struktura procesu cywilnego wymaga, formalnie, aby po stronie pozwanej wystąpiła jakaś osoba. Stąd orzecznictwo wypracowało stanowisko, zgodnie z którym po stronie pozwanej powinni wystąpić rodzice powoda, zaś w razie ich śmierci, ustanowiony kurator.

Pomimo tak ukształtowanej linii w orzecznictwie pojawiają się niekiedy kontrowersje, czy w uzyskaniu określonego wyniku sprawy o ustalenie płci interesu nie mają także inne osoby, np. dzieci czy małżonek osoby, która ubiega się o ustalenie płci (o ile takie osoby występują w życiu zainteresowanego lub zainteresowanej). Głosy te należą jednak do mniejszości, szczególnie w świetle najnowszego orzecznictwa Sądu Najwyższego.