Do 1000 zł brutto więcej dla niektórych pracowników samorządowych. Podwyżki w gminach i powiatach od 1 lipca 2024 r. Także korekta katalogu stanowisk

• Podwyżki w gminach, powiatach i województwach dla pracowników samorządowych od 1 lipca 2024 r. O ile wyższe wypłaty?
• Korekta katalogu stanowisk - co się zmieni?
• Termin wejścia w życie nowych przepisów
• Nie każdy pracownik samorządowy z minimalnym wynagrodzeniem zasadniczym? MRPiPS: to właściwość jednostki samorządu terytorialnego

W tym celu konieczna jest nowelizacja rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 25 października 2021 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1960 oraz z 2023 r. poz. 1102).

Podwyżki w gminach, powiatach i województwach dla pracowników samorządowych od 1 lipca 2024 r. O ile wyższe wypłaty?

Omawiany projekt rozporządzenia przewiduje podwyższenie minimalnego poziomu wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę określonego w I. Tabeli w załączniku nr 3 do ww. rozporządzenia. 

W tabeli stanowisk wykorzystane są kategorie zaszeregowania od I do XVIII, zaś kategorie XIX i XX pozostają do dyspozycji pracodawcy. Natomiast zgodnie z art. 39 ustawy o pracownikach samorządowych, pracodawca określa w regulaminie wynagradzania m.in. maksymalny poziom wynagrodzenia zasadniczego we wszystkich kategoriach. Projekt przewiduje następujący wzrost minimalnego wynagrodzenia zasadniczego:

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wskazuje, że w ww. tabeli poziom minimalnego wynagrodzenia zasadniczego jest obecnie niższy do VI kat. Od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego od 1 lipca 2024 r. (4300 zł brutto). Pracodawca jednak będzie mógł ustalić pracownikowi uprawnionemu jedynie do wynagrodzenia zasadniczego, gwarantowaną ustawowo wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę, bowiem jest on upoważniony do określenia maksymalnego poziomu wynagrodzenia zasadniczego w regulaminie wynagrodzenia. 

Warto wiedzieć, że wynagrodzenie pracownika samorządowego nie może być ustalone poniżej kwoty określonej dla przypisanej mu kategorii zaszeregowania. Dlatego ustalenie poziomu minimalnego wynagrodzenia zasadniczego w I kat. Zaszeregowania dla pracowników samorządowych na poziomie minimalnego wynagrodzenia za pracę tj. w wysokości 4300 zł oznaczałoby 30% podwyżkę (1000 zł). A obecnie podwyżki dla pracowników państwowej sfery budżetowej określone są na poziomie 20%. 

Korekta katalogu stanowisk - co się zmieni?

Omawiany projekt przewiduje też korektę katalogu stanowisk. W tym zakresie proponowane są następujące zmiany w załączniku nr 3 w II. Tabeli w części D: 

1) w części I. „Wszystkie urzędy i wszystkie samorządowe jednostki organizacyjne” w grupie stanowisk „Stanowiska kierownicze urzędnicze” przeredagowanie lp. 4, 7 i 8 w taki sposób, aby stanowiska geodety powiatowego i geodety województwa usytuować na poziomie kierownika ośrodka dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej co wiąże się z ustaleniem XVI kategorii zaszeregowania (dotychczas XV). Jednocześnie nazwę stanowiska geodeta wojewódzki przeredagowano na geodeta województwa, tj. zgodnie z nazwą przyjętą w ustawie z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2023 r. poz. 1752).

2) w części II. zamianę kolejności stanowisk określonych w części „Stanowiska w straży gminnej” w części „Stanowiska urzędnicze” lp. 3 – starszy specjalista i lp. 4 – młodszy inspektor. Zgodnie z hierarchią stanowisk określoną w art. 8a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1763), stanowisko młodszy inspektor poprzedza w katalogu stanowisk stanowisko starszy specjalista. Jednocześnie dla stanowiska młodszy inspektor podwyższono kategorię zaszeregowania do XII (dotychczas XI), tj. tak jak obowiązuje dla stanowiska starszy specjalista. 

3) w części  IV. w części „Jednostki organizacyjne pomocy społecznej, centra integracji społecznej, jednostki organizacyjne wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej oraz centra usług społecznych” podwyższenie kategorii zaszeregowania o jedną  dla stanowisk: lp. 27 starszy opiekun medyczny z kategorii XI na XI i z X na XI, lp. 31 opiekun medyczny z kategorii X na XI i IX na X, lp. 38 opiekun w ośrodku pomocy społecznej z kategorii V na VI i lp. 39 młodszy opiekun w ośrodku pomocy społecznej z kategorii IV na V. Powyższe propozycje wynikają z konieczności zrównania ww. stanowisk (z racji wykonywania zadań o podobnych charakterze) ze stanowiskiem starszy opiekun kwalifikowany w domu pomocy społecznej (lp. 18 kategoria zaszeregowania XII)) i opiekun kwalifikowany w domu pomocy społecznej (lp. 26 kategoria zaszeregowania XI). 

Jednocześnie w lp 9, 14, 15, 18, 25, 26, 27, 29, 30, 31, 34  w kolumnie minimalne wymagania kwalifikacyjne w zakresie wykształcenia oraz umiejętności zawodowych wyrazy  „dyplom w zawodzie” zastąpiono wyrazami „dyplom zawodowy lub dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe” zgodnie z przepisami oświatowymi;

4) w części VI. „Jednostki działające w zakresie oświaty” w lp. 5 dodano stanowisko „asystent międzykulturowy” ze względu na specyfikę działań podejmowanych w szkole; przede wszystkim asystent międzykulturowy diagnozuje etapy szoku kulturowego i bariery adaptacji i integracji oraz podejmuje działania zapobiegawcze i naprawcze. Współpracuje z rodziną i kadrą szkoły w zakresie profilaktyki i przeciwdziałania przemocy, wykluczenia i dyskryminacji;

5) uchylenie części XXI. „Schroniska dla zwierząt, ogrody zoologiczne, banki genów, ośrodki edukacji przyrodniczej, centra hodowli gatunków chronionych oraz zagrożonych, ośrodki rehabilitacji” przy jednoczesnym przeniesieniu grupy  uchylonych przepisów do części I.  w II. Tabeli w części D. Problem został zgłoszony przez pracowników samorządowych zatrudnionych w schronisku dla zwierząt zorganizowanym jako wydział urzędu miasta, w związku z czym pracownicy, którzy zajmowali się np. opieką nad zwierzętami zatrudnieni zostali na stanowisku robotnik, bowiem wśród stanowisk określonych dla urzędu nie przewidziano w rozporządzeniu stanowisk niezbędnych w schronisku dla zwierząt. Nowe usytuowanie stanowisk jako grupy stanowisk „Stanowiska techników, opiekunów zwierząt, edukatorów przyrody, stanowiska związane z ochroną zagrożonych i chronionych gatunków zwierząt i roślin, rehabilitacją” umożliwi zastosowanie ich zarówno w urzędach jak i samorządowych jednostkach organizacyjnych (starszy technik weterynarii, wykwalifikowany opiekun zwierząt, edukator przyrodniczy, technik weterynarii, pomoc (weterynaryjna, zootechniczna), opiekun zwierząt, młodszy opiekun zwierząt). 

Termin wejścia w życie nowych przepisów

Omawiane rozporządzenie nowelizujące miał pierwotnie wejść w życie 1 lipca 2024 r. Już wiadomo, że nie wejdzie w tej dacie bo dopiero 5 lipca 2024 r. projekt został przyjęty przez Stały Komitet Rady Ministrów. Dlatego nowy termin wejścia w życie tych przepisów to 1  sierpnia 2024 r. Przy czym stawki wynagrodzenia zasadniczego, o których mowa w § 2 nowego rozporządzenia będą miały zastosowanie od dnia 1 lipca 2024 r.

Nie każdy pracownik samorządowy z minimalnym wynagrodzeniem zasadniczym? MRPiPS: to właściwość jednostki samorządu terytorialnego

W toku konsultacji omawianego projektu związki zawodowe zakwestionowały zaproponowane przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej stawki wynagrodzeń zasadniczych. Związki zauważyły, że dopiero na poziomie VII kategorii zaszeregowania płaca zasadnicza osiąga poziom minimalnego wynagrodzenia. Związki zawodowe postulują konieczność ustalenia wynagrodzenia zasadniczego co najmniej na poziomie minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie wycofało się z proponowanych kwot (zresztą zostały już one przyjęte przez Stały Komitet Rady Ministrów). Resort wyjaśnił, że podstawą ustalania poziomu wynagrodzenia pracowników samorządowych w zależności od zajmowanego stanowiska, posiadanego wyksztalcenia oraz stażu pracy są przepisy wydane na podstawie ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 530), określające zasady wynagradzania tej grupy pracowników, tj.:
- rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 października 2021 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1960), 
- regulamin wynagradzania wydawany przez pracodawcę samorządowego.

Zmieniane rozporządzenie Rady Ministrów w załączniku nr 3 określa jedynie minimalny miesięczny poziom wynagrodzenia zasadniczego pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Kategorie zaszeregowania na poszczególnych stanowiskach stanowią minimum w odniesieniu do wynagrodzenia zasadniczego.

MRPiPS wskazało, że kształtowanie całkowitej wysokości wynagrodzenia pracowników pozostaje w gestii pracodawców samorządowych. Instrumentem prawnym umożliwiającym kształtowanie przez pracodawców wynagrodzeń pracowników samorządowych jest – wymieniony wyżej – regulamin wynagradzania, wydawany na podstawie art. 39 ustawy o pracownikach samorządowych. 
W regulaminie wynagradzania pracodawca samorządowy określa m.in. szczegółowe warunki wynagradzania, w tym maksymalny poziom wynagrodzenia zasadniczego dla pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę (art. 39 ust. 1 pkt 2). 

Autopromocja

Prawa i obowiązki dyrektora szkoły. Kompetencje. Zadania. Odwołanie

Sprawdź

Ministerstwo argumentuje, że zgodnie z konstrukcją ustawową minimalne wynagrodzenie za pracę nie ma charakteru jedynie wynagrodzenia zasadniczego. Na podstawie art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2020 r. poz. 2207, z późn. zm.), przy porównywaniu wysokości wynagrodzenia pracownika z obowiązującą wysokością minimalnego wynagrodzenia za pracę brane są pod uwagę wszystkie przysługujące pracownikowi składniki wynagrodzenia i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy m.in. premie, nagrody i dodatki do wynagrodzenia z wyjątkiem składników wymienionych w ust. 5 tego artykułu, tj.: nagrody jubileuszowej, odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, dodatku do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej, dodatku za staż pracy, dodatek za warunki szkodliwe.

Zdaniem MRPiPS projekt rozporządzenia powinien uwzględniać możliwości finansowe wszystkich jednostek samorządowych.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wskazało także, że jednostki samorządu terytorialnego posiadają osobowość prawną, a wykonując zadania publiczne realizują je w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. W zakresie prowadzenia gospodarki finansowej jednostki samorządu terytorialnego są samodzielne, a ich organy – 
w granicach obowiązującego prawa – są suwerenne w podejmowaniu decyzji dotyczących przeznaczania i wykorzystania środków finansowych zabezpieczonych w ich budżecie. 
Dlatego też - zdaniem MRPiPS - wszelkie sprawy, związane z realizacją zadań jednostki samorządu terytorialnego, a co za tym idzie wydatkowaniem środków publicznych w ramach uchwalonego budżetu, należą do wyłącznej właściwości i suwerennej decyzji jednostki. Także i kwestia ustalenia wysokości wynagrodzenia poszczególnym pracownikom pozostaje we właściwości organów samorządu.

Źródło: Projekt (z 23 maja 2024 r.) rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. - przyjęty przez Stały Komitet Rady Ministrów 5 lipca 2024 r.

oprac. Paweł Huczko