Przejdź do zawartości

Satyra

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
E satyra Le l’epistole di Q. Orazio Flacco, wydrukowane w 1814 roku
Argument kontra pałka – rysunek satyryczny przedstawiający kongresmena Prestona Brooksa brutalnie atakującego senatora Charlesa Sumnera (22 maja 1856); jeden z wcześniejszych przykładów przemocy parlamentarnej w USA.

Satyra (z łac. satura)[1]gatunek literacki lub publicystyczny, który ośmiesza i piętnuje ukazywane w niej zjawiska, obyczaje, politykę, grupy lub stosunki społeczne[2]. Prezentuje świat poprzez komiczne wyolbrzymienie, ale nie proponuje żadnych rozwiązań pozytywnych. Cechą charakterystyczną satyry jest karykaturalne ukazanie postaci. Istotą satyry jest krytyczna postawa autora wobec rzeczywistości, ukazywanie jej w krzywym zwierciadle[3]. Satyra łączy w sobie epikę, lirykę i dramat (także inne formy wypowiedzi) wywodzące się ze starożytności (pisał je m.in. Horacy).

Podział satyr

[edytuj | edytuj kod]

Ze względu na budowę:

Ze względu na treść:

  • filozoficzna
  • literacka
  • polityczna
  • społeczno-obyczajowa
  • romantyczna

Współczesne satyry polityczne

[edytuj | edytuj kod]

Satyra polityczna wywołuje niekiedy ostre kontrowersje. W przypadku satyry dotyczącej głów państw czasami dochodzi do protestów, wysyłania not dyplomatycznych i domagania się reakcji rządu za karalną obrazę. Przykłady to:

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. satura
  2. Jacek Baluch, Piotr Gierowski: Czesko-polski słownik terminów literackich. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 340. ISBN 978-83-233-4066-9.
  3. Julian Maślanka (red.), Encyklopedia wiedzy o prasie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1976, s. 218.