Przejdź do zawartości

Mobilny system operacyjny

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Mobilny system operacyjny (lub mobilny OS) – system operacyjny dla smartfonów, tabletów, PDA lub innych urządzeń mobilnych.

Mobilne systemy operacyjne łączą w sobie funkcje komputera z innymi funkcjami przydatnymi dla telefonu komórkowego lub innych mobilnych urządzeń; zazwyczaj są to: ekran dotykowy, telefon, Bluetooth, WiFi, nawigacja, aparat, kamera, rozpoznawanie mowy, dyktafon, odtwarzacz muzyki, NFC i podczerwień.

Urządzenia mobilne, mające możliwość komunikacji (np. smartfony) zawierają dwa mobilne systemy operacyjne – główny program widoczny dla użytkownika uzupełniany systemem czasu rzeczywistego niskiego poziomu, który obsługuje radio i inne podzespoły. Badania wykazały, że te niskopoziomowe systemy mogą zawierać szereg luk w zabezpieczeniach pozwalając na instalację złośliwego oprogramowania, aby uzyskać wysoki poziom kontroli nad urządzeniem mobilnym[1].

Oś czasu

[edytuj | edytuj kod]

Poszczególne etapy odzwierciedlają rozwój telefonów komórkowych i smartfonów:

  • 1973–1993 – Telefony komórkowe używają systemów wbudowanych.
  • 1994 – Pierwszy smartfon (IBM Simon), zawierał ekran dotykowy, e-mail i funkcję PDA.
  • 1996 – Palm Pilot 1000, PDA z systemem Palm OS.
  • 1996 – Pierwszy Palmtop z Windows CE.
  • 1999 – Nokia S40 OS oficjalnie wprowadzony wraz z Nokią 7110.
  • 2000 – Symbian zostaje pierwszym nowoczesnym mobilnym systemem operacyjnym, wraz z pierwszym urządzeniem sprzedawanym jako smartfon: Ericsson R380.
  • 2001 – Kyocera 6035 jest pierwszym smartfonem z Palm OS.
  • 2002 – Microsoft wprowadza pierwszy Windows CE (Pocket PC) dla smartfonów.
  • 2002 – BlackBerry wypuszcza swój pierwszy smartfon.
  • 2005 – Nokia wprowadza Maemo OS na pierwszy internetowy tablet N770.
  • 2007 – Apple iPhone wprowadza iPhone z iOS, „telefon komórkowy” i „komunikator internetowy.”
  • 2007 – Open Handset Alliance (OHA) utworzony przez Google, HTC, Sony, Dell, Intel, Motorola, Samsung, LG etc.[potrzebny przypis].
  • 2008 – OHA wydaje Android (bazujący na Linux Kernel) 1.0 z HTC Dream (T-Mobile G1) jako pierwszy telefon z Androidem.
  • 2009 – Palm wprowadza webOS wraz z Palm Pre. W 2012 roku urządzeń z webOS nie było już w sprzedaży.
  • 2009 – Samsung ogłasza Bada OS wraz z wprowadzeniem Samsunga S8500.
  • 2010 – Telefony z Windows Phone są wprowadzanie na rynek, ale nie są kompatybilne z poprzednikiem: Windows Mobile.
  • 2010 – MIUI zostaje stworzone przez Xiaomi, bazuje na: Android Open Source Project(AOSP).
  • 2011 – MeeGo jest pierwszym mobilnym system Linux, łączący Maemo i Moblin, wprowadzony z Nokią N9, we współpracy Nokia, Intel i Linux Foundation.
  • 2011 – Samsung, Intel i Linux Foundation ogłaszają, we wrześniu 2011 roku, że będą przechodzić z Bada, MeeGo na Tizen w 2011 i 2012 roku.
  • 2012 – Mozilla ogłasza w lipcu 2012 roku, że ich projekt dotychczas znany jako „Boot to Gecko” od teraz będzie nazywał się Firefox OS.
  • 2013 – Canonical ogłasza Ubuntu Touch, mobilną wersję Ubuntu[2].
  • 2013 – BlackBerry wydaje swój nowy system operacyjny dla smartfonów, BlackBerry 10.
  • 2013 – Android KitKat 4.4.
  • 2014 – Microsoft publikuje Windows Phone 8.1 w lutym 2014.
  • 2014 – Xiaomi MIUI v6 w sierpniu 2014.
  • 2014 – Apple wydaje iOS 8 we wrześniu 2014.
  • 2014 – BlackBerry wydaje BlackBerry 10.3 z Amazon Appstore we wrześniu 2014.
  • 2014 – Android 5.0 „Lollipop” w listopadzie 2014.
  • 2015 – Google wydaje Android 5.1 „Lollipop” w lutym 2015.
  • 2015 – Apple publikuje iOS 9 we wrześniu 2015.
  • 2015 – Google wydaje Android 6.0 „Marshmallow” we wrześniu 2015.

Aktualne platformy

[edytuj | edytuj kod]

Android

[edytuj | edytuj kod]
 Główny artykuł: Android (system operacyjny).

Android (na bazie jądra Linux) od Google[3] Android do wersji 2.0 (1.0, 1.5, 1.6) jest używany wyłącznie w telefonach komórkowych. Android 2.x był głównie używany na telefonach, ale także na paru tabletach. Android 3.0 skierowany był tylko na tablety.

CyanogenMod

[edytuj | edytuj kod]

CyanogenMod bazuje na Androidzie. Jest zmodyfikowanym ROM, stworzony przy współpracy społeczności.

EMUI (Emotion User Interface)- to ROM tworzony przez Huawei, bazuje na Androidzie. EMUI jest domyślnie instalowany na urządzeniach Huawei i ich submarki Honor.

Fire Os

[edytuj | edytuj kod]

Fire OS to system operacyjny, działający na Amazonie i bazujący na Androidzie. Działa na telefonach Fire, Kindle Fire, oraz Amazon Fire TV. brak w nim preinstalowanych aplikacji od Google.

Flyme OS

[edytuj | edytuj kod]

Flyme OS to system operacyjny, opracowany przez Meizu technology Co., LTD., bazuje na Androidzie. Głównie używany na smartfonach Meizu, ale obsługuje także inne urządzenia.

HTC Sense

[edytuj | edytuj kod]

HTC sense to pakiet oprogramowania, zaprojektowany przez HTC, używane głównie na urządzeniach tego przedsiębiorstwa.

MIUI (Mi User Interface), system operacyjny opracowany przez przedsiębiorstwo Xiaomi.

Platforma Nokia X

[edytuj | edytuj kod]

Platforma Nokia X opracowana przez Nokię, a następnie obsługiwana przez Microsoft. Jest to projekt, który opiera się na Androidzie. Usuwa wszystkie usługi i aplikacje Google, zastępując je aplikacjami Nokii i Microsoft.

LG UX (formalnie znany jako Optimus OUI)- dotykowy interfejs opracowany przez LG, bazuje na Androidzie, używany w urządzeniach LG.

TouchWiz

[edytuj | edytuj kod]

TouchWiz opracowany przez Samsung Electronics z partnerami, z w pełni dotykowym interfejsem. Czasami błędnie zidentyfikowany jako niezależny system operacyjny. Używany w urządzeniach Samsunga.

iOS (wcześniej znany jako iPhone OS) od Apple[3]. Jest drugim co do popularności system operacyjnym, ale przynosi największe dochody[4]. Jest zamkniętym systemem operacyjnym zbudowanym na podstawie darmowego Darwin. Apple wykorzystuje system ten w iPhone, iPod, iPad i w drugiej generacji Apple TV.

Według stanu na 2014 rok udział w rynku iOS to 15,4%[5].

Aktualna lista wersji iOS:

  • iPhone OS 1.x
  • iPhone OS 2.x
  • iPhone OS 3.x
  • iOS 4.x
  • iOS 5.x
  • iOS 6.x
  • iOS 7.x
  • iOS 8.x
  • iOS 9.x
  • iOS 10.x
  • iOS 11.x
  • iOS 12.x
  • iOS 13.x
  • iOS 14.x
  • iOS 15.x[6]
  • iOS 16.x[7]
  • iOS 17.x[8]

Windows 10 Mobile

[edytuj | edytuj kod]

Windows 10 Mobile (dawniej Windows Phone) od Microsoft. Jest zamkniętym systemem operacyjnym.

Aktualna lista wersji:

  • Windows Phone 7
  • Windows Phone 7.5
  • Windows Phone 7.8
  • Windows Phone 8
  • Windows Phone 8.1
  • Windows 10 Mobile

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Thom Holwerda, OSNews, 12 November 2013, The second operating system hiding in every mobile phone.
  2. „Ubuntu phone OS announced, first devices shipping in early 2014”.
  3. a b „Gartner Says Worldwide Mobile Phone Sales Grew 35 Percent in Third Quarter 2010; Smartphone Sales Increased 96 Percent”. gartner.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-01-13)]..
  4. TechCrunch fait désormais partie de Verizon Media [online], techcrunch.com [dostęp 2020-07-09].
  5. „Gartner Smart Phone Marketshare 2014”.
  6. iOS 15. macrumors.com, 2022-10-22. [dostęp 2023-10-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-10-05)]. (ang.).
  7. iOS 16. macrumors.com, 2023-09-27. [dostęp 2023-10-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-17)]. (ang.).
  8. Tom Pritchard: iOS 17 – release date, new features and supported devices. tomsguide.com, 2023-09-18. [dostęp 2023-10-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-10-05)]. (ang.).