Przejdź do zawartości

Lejb Kwitko

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lejb Kwitko
Data i miejsce urodzenia

1893
Hołoskiw

Data i miejsce śmierci

12 sierpnia 1952
Moskwa

Dziedzina sztuki

poezja

Lejb Kwitko (jid. ‏לייב קוויטקאָ‎; ros. Лев Моисеевич Квитко, Lew Moisiejewicz Kwitko; ur. 1893 (?) w Oleskowie, zm. 12 sierpnia 1952 w Moskwie) – żydowski poeta piszący w języku jidysz[1].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

We wczesnym dzieciństwie został sierotą, był zmuszony do pracy od dziesiątego roku życia parając się pracą szewca i bagażowego. Debiutował jako poeta w 1917 roku[1]. Angażował się w działania Ligi Kultury Żydowskiej (Liga Kultury Proletariackiej)[2].

Od 1921 roku mieszkał w Berlinie[1]. Do Kijowa wrócił w 1925[1] jako zdeklarowany komunista. Później mieszkał w Charkowie, a od 1936 roku w Moskwie[1]. W 1937 jeden ze swoich tomików dedykował Józefowi Stalinowi. W swoich utworach często używał satyry.

Aresztowany w 1949 podczas akcji wymierzonej w żydowskich intelektualistów i działaczy Żydowskiego Komitetu Antyfaszystowskiego[3][1].

W 1952 (wraz z poetami Icykiem Feferem, Dowidem Hofsztejnem, Perecem Markiszem, pisarzem Dawidem Bergelsonem oraz aktorem Wieniaminem Zuskinem) został oskarżony o działalność wywiadowczą na rzecz krajów zachodnich, propagandę antysowiecką i żydowski nacjonalizm. Został skazany na śmierć, a wyrok wykonano na Łubiance 12 sierpnia 1952[4]. W roku 1954 został zrehabilitowany[1].

Okładka książki dla dzieci L. Kwitki pt. Ach, az ich wel ojswaksn!

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Lejb Kwitko opublikował m.in.[1]:

  • 1919: jid. ‏טריט‎ Trit (Kroki)
  • 1921: jid. ‏גרין גראָז‎ Grin groz (Świeża ruń)
  • 1923: 1919
  • 1935: jid. ‏לידער און פּאָעמעס‎ Lider un poemes (Wiersze i poematy)
  • 1937: jid. ‏געזאַמלטע לידער‎ Gezamlte lider (Wiersze zebrane)
  • 1941: jid. ‏יונגע יאָרן‎ Junge jorn (Młode lata)

Pisał także liczne wiersze dla dzieci[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i Antologia poezji żydowskiej. Wybór oraz noty i przypisy Salomon Łastik, redakcja i słowo wstępne Arnold Słucki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983, s. 181. ISBN 83-06-00865-0.
  2. Rafał Żebrowski: Kultur-Liga. W: Polski słownik judaistyczny. Dzieje – kultura – religia – ludzie. Oprac. Zofia Borzymińska i Rafał Żebrowski. T. 1: A–K. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2003, s. 845–846, seria: Słowniki. ISBN 83-7255-126-X. [dostęp 2019-06-07].
  3. Sana Krasikov, Patrioci, 2018, ISBN 83-280-5425-6, ISBN 978-83-280-5425-7.
  4. Międzynarodowy Dzień Poezji. Rzeź. Diabelski plan Stalina [online], ‏ייִדישער טעאַטער‎ [dostęp 2019-06-07] (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]