Przejdź do zawartości

Berberia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Berberia
Barbaria
Państwa

 Algieria
 Maroko
 Tunezja
 Libia
 Sahara Zachodnia
 Mauretania

Położenie na mapie
Mapa
Kraje Berberii na mapie z 1701

Berberia lub Barbaria – termin używany przez Europejczyków od XVI do XIX wieku w odniesieniu do krajów Maghrebu, czyli środkowych i zachodnich nadmorskich regionów Afryki Północnej — dzisiejsze Maroko, Algieria, Tunezja i Libia. Nazwa pochodzi od koczowniczego plemienia Berberów, pierwotnych gospodarzy tych ziem. Pojęcie to kojarzyło się z piratami berberyjskimi, których ostoją były porty tego wybrzeża i skąd atakowali statki i osady nadmorskie Morza Śródziemnego oraz północnego i środkowego Atlantyku. Napady te miały cele rabunkowe, ale przede wszystkim miały dostarczać brańców z Europy i Afryki subsaharyjskiej, których następnie sprzedawano jako niewolników.

Historia

[edytuj | edytuj kod]
Wykupywanie europejskich niewolników z rąk berberyjskich piratów
Pojedynek pirackiego okrętu z Algieru (front) i okrętu Kawalerów Maltańskich pod Langon (1719)

W sensie politycznym "Berberia" nigdy nie była jednością. Poczynając od XVI wieku dzieliła się na podobne sobie organizmy państwowe, jak Maroko, Algieria, Tunezja i Trypolitania. Głównymi władcami w czasach wzmożonego piractwa byli pasza, czyli dej Algieru, bej Tunisu i bej Trypolisu, wierni poddani imperium osmańskiego, którzy nie mieli zamiaru obalić władzy sułtana, bowiem byli de facto niezależnymi władcami.

Wcześniej terytoria te dzieliły się na Ifrikiję, Maroko i państwo położone w zachodnio-środkowej Algierii z ośrodkami w Tilimsanie i Tijaracie. Potężne berberyjskie dynastie, jak Almohadzi i Hafsydzi, czasami na krótko zawierały sojusze. Z europejskiej perspektywy "stolicą Berberii" był najczęściej Trypolis w dzisiejszej Libii, aczkolwiek Marrakesz w Maroku był największym i najważniejszym berberyjskim miastem. Czasami za "stolicę" uważano także Algier bądź Tanger.

Dla Europejczyków problem piractwa berberyjskiego stał się palący na początku XVI wieku, kiedy to wybrzeża Afryki Północnej zdominowali wygnani z Andaluzji Maurowie. Państwa takie jak Francja, Portugalia, Hiszpania czy Republika Wenecka wielokrotnie próbowały wyplenić ten proceder, ale dopiero w XVIII i XIX wieku zaczęły podejmować wspólne akcje zbrojne.

Pierwsza zamorska operacja bojowa w historii Stanów Zjednoczonych, przeprowadzona przez marynarkę wojenną i piechotę morską, była bitwa o Darnę w ramach I wojny berberyjskiej w roku 1805. Chodziło o zniszczenie berberyjskiego piractwa i o uwolnienie Amerykanów przetrzymywanych w niewoli.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]