Naar inhoud springen

Wikipedia:Simpele regels

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Wikipedia is een "continu proces zonder einde"; wat je schrijft zou wel eens eeuwenlang in omloop kunnen blijven. Zelfs verwijderde teksten worden opgeslagen, dus alles wat je doet blijft beschikbaar op Wikipedia. Maar maak je geen zorgen, als je bij het bewerken de volgende simpele regels in je achterhoofd houdt, zul je merken dat je al snel een zinvolle bijdrage aan het project levert.

Het belangrijkste doel van Wikipedia is een encyclopedie van goede kwaliteit tot stand te brengen, en de meeste pagina's zijn dan ook encyclopedische artikelen. Hoewel er geen officiële 'instantie' is die de kwaliteit van de artikelen handhaaft, heeft de Wikipedia-gemeenschap wel een aantal richtlijnen, procedures en waarden geformuleerd, die steeds verder worden ontwikkeld. Daarbij gaat het voor een deel om informele afspraken en gewoontes, die je vanzelf leert door te observeren, te vragen, of doordat andere gebruikers je erop wijzen. Voor een deel gaat het ook om formele afspraken (en pagina's daarover beginnen, net als deze, met "Wikipedia:"). Er bestaan op Wikipedia spelregels en procedures voor bijna alles, van serieuze tot gewoon leuke onderwerpen. Een paar daarvan zijn echt belangrijk. Dat zijn vooral de afspraken die een beroep doen op je gezond verstand, en gaan over het respecteren van de doelen en de werkwijze van Wikipedia. Die afspraken weerspiegelen de gezamenlijke ervaring van honderden gebruikers, die voortdurend bezig zijn om deze 'kernwaarden' van het project verder te verbeteren. Die kernwaarden helpen bij het voorkomen en oplossen van conflicten over de inhoud van de encyclopedie, en vormen een leidraad voor onze inspanningen om artikelen te verbeteren.

Als je je aan deze belangrijkste afspraken houdt, zul je doorgaans met vriendelijkheid en respect door anderen worden benaderd. In de loop der tijd zul je meer ervaring opdoen en wellicht leren hoe je nog beter met bepaalde situaties of bewerkingen kan omgaan. Maar maak je vooral niet te druk als je in het begin nog niet alles begrijpt. Andere gebruikers zullen je fouten wel herstellen en gaandeweg zul je ook zelf de subtielere trucjes leren waardoor je kunt uitgroeien tot een geweldige encyclopedist!

Schrijf artikelen van hoge kwaliteit

[bewerken | brontekst bewerken]
  1. Neutraal standpunt. Schrijf altijd vanuit een neutraal "point of view" (NPOV). Dit is een (en) fundamenteel principe van de Wikimedia Foundation, dat ons in staat stelt om een eerlijk beeld te schetsen van de wereld om ons heen. Zelfs als gegevens verifieerbaar zijn, is het belangrijk om ze op een evenwichtige en representatieve manier weer te geven, zodat een representatief beeld ontstaat van de verschillende significante standpunten over een onderwerp.
  2. Verifieerbaarheid. Artikelen moeten alleen informatie bevatten die in betrouwbare bronnen is gepubliceerd. Het is belangrijk dat gebruikers betrouwbare bronnen vermelden bij alle informatie die betwist wordt, of waarschijnlijk betwist zal worden. Gebeurt dat niet, dan kan de informatie door andere gebruikers worden verwijderd. De verplichting om naar betrouwbare bronnen te verwijzen ligt altijd bij de gebruikers die de betreffende informatie willen opnemen, niet bij diegenen die betwiste informatie willen verwijderen.
  3. Geen origineel onderzoek. Artikelen mogen geen argumenten, concepten, theorieën of gegevens bevatten, die nog niet eerder werden gepubliceerd. Ook mogen geen nieuwe analyses of syntheses van gepubliceerde argumenten, concepten, theorieën, of gegevens worden gebruikt om een bepaald standpunt te bevorderen.

Zo zit je altijd goed

[bewerken | brontekst bewerken]

De bedoeling van deze richtlijnen is een aantal veilige vuistregels te bieden. Als je ze volgt, zul je waarschijnlijk niet in problemen raken.

  1. Voel je vrij en ga je gang! Het is een wiki, dus bewerk pagina's gerust!
    Nodig anderen uit, ook als ze het niet met je eens zijn, om ook niet terughoudend te zijn in het doen van bewerkingen.
  2. Wees altijd hoffelijk tegen andere gebruikers.
  3. Als je twijfelt, zoek dan de overlegpagina op. We hebben geen haast. Wederzijds respect is het leidende uitgangspunt voor gedrag op Wikipedia. Hoewel iedereen weet dat zijn bijdragen meedogenloos kunnen worden bewerkt, is het makkelijker om wijzigingen te accepteren wanneer de redenen daarvoor duidelijk zijn. Door veranderingen vooraf te bespreken op de overlegpagina van het artikel, zul je vaak sneller en op een meer aangename wijze tot consensus komen.
  4. Duidelijke bewerkingssamenvattingen en heldere, transparante uitleg wordt alom gewaardeerd. Andere gebruikers moeten je proces kunnen begrijpen, maar ook voor jezelf is dat nuttig, als je op een (veel) later moment wil begrijpen wat je eerder aan een artikel hebt veranderd. Geef altijd aan wat je hebt veranderd, en waarom. Als de uitleg te lang is voor de bewerkingssamenvatting, licht die dan toe op de overlegpagina. Het is een fundamenteel principe van Wikipedia, dat iedereen artikelen mag bewerken, ook zonder zich te registreren. Er worden veel bewerkingen gedaan, die allemaal moeten worden gecontroleerd; de bewerkingssamenvattingen vergemakkelijken dat proces.
  5. Ga uit van goede wil. In andere woorden, probeer de persoon met wie je in discussie bent altijd te zien als een weldenkend, rationeel iemand, die een positieve bijdrage aan Wikipedia probeert te leveren. Stel je altijd op alsof je te maken hebt met een gebruiker van goede wil, zelfs als je ervan overtuigd bent dat diegene een Kwaadaardig Klein Groen Mannetje is. In negentig procent van de gevallen zul je erachter komen dat die gebruiker daadwerkelijk vanuit goede bedoelingen handelt (en zou je er dan niet beroerd op hebben gestaan als je hem of haar van kwade wil had beschuldigd.)
  6. Maak goedbedoelde bewerkingen liever niet ongedaan door terugdraaien. Terugdraaien (ofwel: reverten) van bewerkingen is soms een iets te krachtig middel. Een fout kun je ook herstellen door te bewerken, dat kwetst minder. Geef niet toe aan de verleiding, tenzij je overduidelijk vandalisme terugdraait (zoals "LALALALAL*&*@#@THIS_SUX0RZsammygoo", of iemand die "4+5=9" veranderde in "4+5=30"). Kun je een bijdrage echt niet laten staan, maak die dan één keer ongedaan, vermeld in de samenvatting iets in de geest van "(rv) Ik ben het hier zeer mee oneens, ik zal op de overlegpagina uitleggen waarom", en bespreek de kwestie meteen op de overlegpagina.
  7. Stel je open en constructief op: Wees tolerant in wat je accepteert, maar terughoudend in wat je doet. Probeer zo goed mogelijk om te gaan met de eigenaardigheden van anderen, en probeer zelf zo beleefd, opbouwend en duidelijk mogelijk te zijn.
  8. Ondertekenen. Onderteken bijdragen op overlegpagina's met ~~~~. Zodra je de pagina opslaat worden dan automatisch links naar je gebruikers- en overlegpagina met een tijdsstempel getoond. Onderteken bijdragen in de hoofdnaamruimte (met de artikelen zelf) juist niet.
  9. Gebruik de Bewerking ter controle bekijken-knop en vul het vakje Samenvatting in met een korte uitleg van je handeling: zo voorkom je onnodige foutjes en blijft de bewerkingsgeschiedenis overzichtelijk.
  10. Schend geen auteursrechten. Wikipedia maakt gebruik van de Creative Commons CC-BY-SA-licentie en de GNU-licentie voor vrije documentatie. Al je bijdragen moeten met die licentie verenigbaar zijn.
  11. Negeer alle regels - Wikipedia heeft geen wetten van Meden en Perzen. De "geest van de regels" is belangrijker dan de "letter van de regels". Het gezamenlijke doel is om een encyclopedie te scheppen.
  • Klein postscriptum: Het bovenstaande richt zich vooral op de manier van werken, en minder op de inhoud van Wikipedia. Zie voor inhoudelijke discussie bijvoorbeeld het overleg over artikelen die voorgedragen zijn ter verwijdering op de de beoordelingslijst, de Wikipedia-methode om artikelen te verwijderen die bestaan uit, of bijdragen aan vandalisme. Ook Wikipedia:Conventies geeft informatie over wat de gewoontes zijn qua inhoud van artikelen.


Wikipedia's principes
Vijf zuilen Simpele regels Toch een paar regels Grondbeginselen Principeverklaring van Jimbo Wales
Overzicht van onze gemeenschap Samenvatting van onze gebruiken Volledige lijst van onze regels Basisprincipes en essentiële idealen Historisch begin