Ogromne z�o�a "bia�ego z�ota", bo tak nazywany jest lit, zosta�y odkryte w Marcellus w Pensylwanii. Znaleziono je w wodach odpadowych pochodz�cych z odwiert�w gazowych. Powstaj� podczas procesu hydraulicznego szczelinowania (frackingu). W najwi�kszym uproszczeniu polega to na wt�aczaniu p�yn�w pod wysokim ci�nieniem w ska�y w celu wydobycia gazu ziemnego z �upk�w. I w�a�nie w takich "�ciekach" odkryto z�o�a, kt�re mog� zmieni� oblicze ameryka�skiej gospodarki.
Amerykanie desperacko potrzebuj� litu. Z�o�a spad�y im z nieba
Czasopismo "Scientific Reports" opisuje, �e naukowcy od dawna zak�adali, �e w tym miejscu mo�e znajdowa� si� lit, ale nie s�dzili, �e b�dzie go a� tyle. Ze wst�pnych szacunk�w wynika, �e nowe �r�d�o mog�oby wystarczy� na 40 proc. zapotrzebowania Stan�w Zjednoczonych na lit. Obecnie pierwiastek ten jest g��wnie importowany do USA.
US Geological Survey uzna� lit za "pierwiastek krytyczny", bo w ca�ych Stanach Zjednoczonych dzia�a zaledwie jedna czynna kopalnia litu, w Nevadzie. Zmusza to Amerykan�w do importowania go w ogromnych ilo�ciach. Serwis carboncredits.com podaje, �e w czwartym kwartale 2023 roku import przetworzonego litu do USA wyni�s� 4026 ton metrycznych, co oznacza wzrost o 6,8 proc. rok do roku. Z danych Market Intelligence wynika, �e surowiec ten g��wnie pochodzi� g��wnie z Argentyny i Chile, a nast�pnie by� przetwarzany w Chinach.
Obecnie 90 proc. �wiatowych dostaw litu (o warto�ci 8 miliard�w dolar�w) pochodzi z Australii, Chile i Chin, a popyt na ten pierwiastek wci�� ro�nie. Lit to obecnie "must have" w procesie produkcji pojazd�w elektrycznych - znajduje si� w akumulatorach, kt�re s�u�� do ich zasilania. Ponadto wykorzystuje si� go przy produkcji telefon�w, laptop�w, tablet�w, odkurzaczy czy dron�w. Rosn�cy popyt, trudna dost�pno�� i ograniczone zasoby prowadz� do tego, �e jego cena ro�nie co rok o oko�o 500 proc.
Amerykanie stawiaj� na lit. Ucierpi na tym �rodowisko?
Dlatego Amerykanie postawili sobie za cel, aby do 2023 r. ca�e zapotrzebowanie litu by�o pokrywane z produkcji krajowej. Wspominane odkrycie z Pensylwanii niew�tpliwe mo�e pom�c w osi�gni�ciu tego celu. Pozwala bowiem wydobywa� lit bez budowania kopal�. Mimo to w planach jest tak�e otwarcie kolejnych kopal�, m.in. w Kalifornii oraz Karolinie P�nocnej. "Scientific Reports" radzi jednak naukowcom, aby planuj�c kolejne wydobycia, skupili si� na wp�ywie ekstrakcji litu z wody na �rodowisko.
Zastosowana w Pensylwanii metoda, cho� jest skuteczna, �le wp�ywa na ekosystem. - �cieki z ropy i gazu to rosn�cy problem - t�umaczy� dr Justin Mackey z National Energy Technology Laboratory. - Obecnie s� one jedynie minimalnie oczyszczane i ponownie wt�aczane do ziemi. Ale maj� potencja�, aby wykorzystywa� je lepiej. W ko�cu rozpuszcza�y ska�y od setek milion�w lat. W zasadzie woda ta wydobywa dla nas zasoby podpowierzchniowe - uzupe�nia� w rozmowie ze "Scientific Reports".
